Chương Mười Một 

TỐT LÀNH

Sống công chính là sống đúng với sự thật.

SỐNG TỐT LÀNH LÀ SỐNG HỢP VỚI SỰ THIỆN.

Muốn sống công chính, hữu thể của con người phải được sự thật chiếm đoạt. Bằng không, con người cũng không thể nào biết đâu là sư thật để mà theo, chứ đừng nói đến việc để mà sống.

Cũng thế,

Muốn sống tốt lành, hiện thể con người phải được sự thiện làm chủ. Bằng không, con người vốn hướng hạ sẽ chỉ tìm kiếm,

chạy theo và vồ vập cho bằng được, thậm chí với bất cứ gía nào, những sự thiện theo tư lợi của mình mà thôi, nhiều khi bất chấp cả công ích hay quyền lợi của tha nhân, mất sự công bằng và phản lại đức công chính.

Bởi thế,

Bắt đầu sống công chính tức là bắt đầu sống thiện hảo.

Nói cách khác,

Không thể nào sống thiện hảo nếu cứ sống bất chính.

Thật vậy,

Một khi đã có sự thật trong mình rồi, đã được sự thật chiếm đoạt rồi, hữu thể của con người sẽ là một sự có đích thực và trọn vẹn.

Nó không còn ở trong tối tăm của gian dối và quyền lực của sự chết. Trái lại, nó còn phản ảnh Sự Hữu tuyệt đối tối cao của con người.

Bởi vì,

Tự bản tính, sự thật chính là Sự Hữu.

Cái gì không có, hay có một cách tượng trưng, một cách gỉa tạo, một cách tạm bợ, như cái có của tạo vật mà con người là

một, đều không phải, không đúng là sự thật thuần túy.

Sự thật chiếm đoạt con người và con người trở nên công chính bằng một sự có đích thực và trọn vẹn hơn ở tại ý thức sống động, tức ở tại hiện thể của họ.

Chính hiện thể mới có khả năng để nhận biết (lý trí) và chấp nhận (ý chí) sự thật.

Để rồi, sau khi phần thượng đã nhận biết và chấp nhận sự thật, phần hạ cũng sẽ được thừa hưởng và chia sẻ với sự thật mà phần thượng ý thức, bằng những tác động và hoạt động theo đúng sự thật, dưới sự hướng dẫn của lương tâm, sứ giả của sự thật nơi con người.

Mọi sự lành dữ do con người làm đều từ trong con người mà ra, chứ không phải từ ngoài con người mà vào. Nên, con người tốt lành hay bất toàn là do hiện thể của con người có hoàn thiện hay không. Cây xấu không thể nào sinh trái tốt, hay ngược lại, cây tốt không thể nào sinh trái xấu là vậy. Bản tính của sự thật là Sự Hữu tuyệt đối tối cao, tức một Sự Hữu thuần túy,

một Sự Hữu hoàn toàn, không thể thêm vào hay bớt đi, thay đổi hay bị chi phối, một Sự Hữu vô cùng viên mãn.

Vậy, một khi con người đã được sự thật chiếm đoạt để trở nên công chính, họ, đồng thời, cũng được hiệp thông với sự thiện hảo của sự hữu là bản tính của sự thật.

Con người công chính hiệp thông với sự thiện ở chỗ, tâm trí của họ chỉ suy nghĩ, phán đoán và ước muốn những điều tốt

lành theo như sự thiện chân thật mà thôi, chứ không còn theo tự ái thôi thúc, tư lợi đòi hỏi, hay tình ái quyến rũ nữa.

Và,

Tác động tỏ ra con người công chính tốt lành đó là chỉ biết và chỉ muốn thông ban, cho đi, hiến thân, dấn thân, xả thân hơn là muốn chiếm đoạt, muốn hưởng thụ v.v.

Chính tác động cho đi của họ đã đủ chứng tỏ sự sung mãn của họ. Vì có mới cho, không có lấy gì mà cho. Không cóchẳng những không cho được, trái lại, còn tìm kiếm cho có đủ. Những con người vị kỷ, con người tìm mình, con người tự ái là con người không có, thiếu thốn, tham lam, đói khát hơn ai hết.

Hơn thế nữa,

Con người công chính có thể cho cả những cái họ không có, những cái mà chỉ có tình yêu mới có.

 Tuyệt đỉnh tốt lành của con người công chính là như thế.

Quảng đại và bao dung là thái độ của tinh thần tốt lành ấy nơi con người công chính.

Thái độ tiên vàn của một con người công chính tốt lành đó là thông ban một cách quảng đại.

Nghĩa là cho không lưỡng lự, không tính toán, không nửa vời, không nhỏ mọn, không đòi hỏi, không mong mỏi, không lo ngại, trái lại, còn cho tất cả những gì mình có, cho như ý muốn của nhau, nhanh bao nhiêu có thể, nhiều bao nhiêu có thể v.v.

Sở dĩ họ quảng đại được như vậy là vì nhờ đức bác ái, tức tình yêu nhau trọn hảo, họ đã thoát khỏi giới hạn nhỏ bé và hèn hạ của cái tôi.

Mặc dù việc thông ban nhiều khi qúa quảng đại của họ, đối với một số người, có thể là những việc phung phí, làm hại hơn là làm lợi cho người họ yêu, song họ vẫn không thể nào làm khác hơn được sự thật đã chiếm đoạt họ và luôn hướng dẫn họ.

Như đã nói,

Sự tốt lành phát xuất từ bên trong con người, nghĩa là, con người phải được sự thiện làm chủ hoàn toàn mới có thể sống tốt

lành một cách tự nhiên như sống theo bản tính bẩm sinh của mình.

Vì sự thiện làm chủ con người công chính, nên không phải họ sống nữa, mà là sự thiện sống trong họ, tỏ mình trong họ, qua họ và nhờ họ.

Những tác động cho đi của họ, theo tự nhiên, phản lại và vượt qúa khả năng bẩm sinh của riêng họ cũng như của chung phàm nhân, tất nhiên phải là của sự thiện và do sự thiện.

Còn một điều có thể chứng tỏ họ không sai lầm hay qúa độ trong việc thông ban hết lòng, hết sức của mình như vậy, đó là kết qủa của chính việc thông ban.

Kết qủa của việc thông ban quảng đại này, trước hết là ở nơi họ, một con người cho đi mà không hề kiệt quệ, mất sức, trái

lại, còn sung sức và thoải mái hơn là nếu không cho đi.

Kết qủa của việc thông ban này còn ở tại đối tượng thông ban, không sớm thì muộn, không nhiều thì ít, sẽ bị chinh phục bởi tình yêu được phát xuất từ tấm lòng quảng đại của người yêu họ.

Thái độ sâu xa hơn của con người công chính tốt lành đó là thông ban một cách bao dung.

Một con người tốt lành quảng đại thật, đã trở nên thừa tác nhân của tình yêu, một bản tính duy nhất vô cùng viên mãn, sẽ không bao giờ kiệt quệ hay hao mòn vì thông ban, cũng như không gì có thể chi phối hoặc ngăn cản được việc thông

ban của họ.

THÔNG BAN LÀ HƠI THỞ CỦA HỌ, MỘT CON NGƯỜI MÀ LẼ SỐNG LÀ BÁC ÁI, TÌNH YÊU TRỌN LÀNH, TÌNH YÊU SIÊU NHIÊN.

Chỉ có bao giờ hết yêu, hết bác ái, bấy giờ hơi thở thông ban của họ mới bị ngừng.

Hơi thở biểu lộ sự sống bác ái này của họ, một khi thở vào ai, nhất là những kẻ bị bất tỉnh nhân sự vì lỗi lầm sai lạc, sẽ có sức làm cho con người đang chết giả đó, (con người còn sống về thể lý song đã chết về luân lý qua sự bất lực làm lành lánh

dữ của tâm linh họ), hồi sinh.

Thông ban một cách quảng đại là nói đến qùa tặng, đến số lượng và phẩm chất vật được cho đi, trong khi thông ban một cách bao dung thì chú ý đến chủ thể cho và đối tượng cho.

Về Chủ thể cho thì không bao giờ bị tổn thương hay tử thương vì yêu, dù có bị chính đối tượng yêu bất nhân, bất nghĩa đến nỗi ra tay phũ phàng hạ sát họ đi nữa.

Về đối tượng cho, dù nhiều đến đâu, khác nhau đến đâu đi nữa với tác nhân yêu, thậm chí ghen ghét hận thù hãm hại tác nhân yêu thế nào, vẫn không làm mất đi hay giảm thiểu, (trái lại, nhiều khi còn làm tăng thêm đến cùng độ), tình yêu vô cùng bao dung nơi chủ thể cho, hiện thân trung thực và tác nhân sống động nhất của bác ái, tình yêu cao cả trọn lành.

Sự bất diệt và bất biến của tình yêu nơi tác nhân yêu chứng tỏ tầm vóc tốt lành vô cùng của tình yêu nơi con người yêu.

Tầm vóc tốt lành của tình yêu này nơi tác nhân yêu, tức nơi chủ thể cho, là tinh thần sống của họ, là nhân đức bác ái của họ.

Với đức bác ái là tinh thần sống siêu nhiên này, tác nhân yêu chẳng những yêu thương tha nhân như bản thân mình, mà còn yêu tha nhân hơn cả bản thân của họ nữa.

Ở chỗ, họ sẵn sàng chịu thiệt thòi, bất lợi, thậm chí, chịu oan ức, ghen ghét bởi chính người họ yêu, đến nỗi có thể vì người

yêu mà chết.

CÒN GÌ CAO CẢ VÀ TỐT LÀNH HƠN TÌNH YÊU CỦA KẺ THÍ MẠNG SỐNG MÌNH VÌ NGƯỜI YÊU.

Một sự tốt lành chẳng những tỏa ra nơi tác nhân yêu, mà còn chinh phục và hoàn thiện cả đối tượng yêu, một việc mà lý trí

tự nhiên cũng như công lý không thể nào triệt thấu và với tới được, một tinh thần mà chỉ có đức công chính, tính chất của

sự thật, mới có thể đạt được.

Người ta có thể cảm thấy hữu xạ tự nhiên hương được tỏa phát một cách tự nhiên và thu hút từ một con người tốt lành.

Về ngoại diện, con người tốt lành này có thể là một con người rất tầm thường, ở mặt học vấn, sự nghiệp, công danh, chức phận, tài nghệ v.v.

Thế nhưng,

Về phương diện tinh thần, con người tốt lành có một thế lực lạ lùng, bởi sự có rất sung mãn trong họ, đến nỗi, có thể làm được mọi sự cho mọi người, kể cả trở nên mọi sự cho mọi người, một việc làm mà kẻ uy quyền nhất, giầu sang nhất, tài giỏi nhất trên thế gian này cũng không thể nào làm được.

Bề ngoài, những con người tốt lành phải hy sinh, chịu đựng và phục vụ, chẳng được hưởng thụ gì, nhiều khi còn bị tước đoạt, phản bội, lợi dụng nữa là đàng khác.

Nhưng, tự mình, họ lại cảm thấy thoải mái nhất, mãn nguyện nhất, vì được dịp thể hiện và sống động theo bản tính Chân, Thiện, Mỹ của tình yêu đã chiếm đoạt và sai khiến mình, bằng không, họ sẽ cảm thấy đời vô nghĩa, chẳng còn gía trị gì.

Cuộc đời của một con người công chính tốt lành:

Chỉ để ý đến tha nhân hơn là nhu cầu của mình,

Lo cho tha nhân hơn sự sống của mình,

Tôn trọng tha nhân hơn danh gía của mình,

Phục vụ tha nhân hơn hạnh phúc của mình;

Tha nhân khổ là họ buồn,

Tha nhân sướng là họ vui,

Tha nhân ngã thì họ nâng.

Tóm lại,

Tha nhân là tất cả của họ.

Tha nhân là chính bác ái của họ.