Thứ Bảy Tuần Thánh

Chiêm Ngắm Lời Chúa là Thần Linh

            "Bấy giờ thiên thần nói với các phụ nữ (là Mai-Đệ-Liên và Maria kia đến thăm ḍ ngôi mộ và th́nh ĺnh có động đất): Đừng hoảng sợ. Ta biết các người đang t́m Giêsu chịu đóng đanh, song Người không c̣n ở đây. Người đă sống lại đúng như lời Người hứa. Hăy đến mà xem chỗ Người đă nằm. Rồi hăy mau về mà nói cho các môn đệ của Người hay: Người đă sống lại từ trong kẻ chết và nay Người đi trước qúi vị đến Galilêa, ở đó qúi vị sẽ thấy Người. Đó là sứ điệp của ta dành cho các người.": (năm A)' "Khi họ (Mai-Đệ-Liên, Maria mẹ của Giacôbê, và bà Salômê) thấy  tảng đá đă bị đẩy ra (Đó là một tảng đá khổng lồ). Tiến vào ngôi mộ, họ thấy một thanh niên trẻ trung ngồi ở bên tay phải, mặc một chiếc áo khoác trắng. Điều này làm họ hết sức hoảng sợ, song chàng thanh niên trấn an họ: 'Các người không cần phải kinh ngạc mà làm chi! Các người đang t́m Giêsu Nazarét, Đấng đă bị đóng đanh. Người đă sống lại rồi' Người không c̣n ở đây nữa. Qúi bà hăy xem nơi Người nằm. Bây giờ qúi bà hăy đi mà nói với các môn đệ của Người và Phêrô hay là: Người sẽ đi trước qúi vị đến Galilêa, ở đó qúi vị sẽ thấy Người như Người đă bảo qúi vị" (năm B)' "Trong khi các phụ nữ (sau khi tiến vào mồ và không thấy xác Chúa Giêsu đâu) c̣n đang ngơ ngác về điều này, th́ có hai nam nhân mặc áo rực sáng hiện ra bên cạnh họ. Các bà hoảng khiếp sấp mặt xuống đất. Vị nam nhân nói với các bà: 'Tại sao các người t́m Đấng đang sống nơi kẻ chết? Người không c̣n ở đây nữa' Người đă sống lại rồi. Hăy nhớ lại điều Người đă nói khi Người c̣n ở Galilêa với các người - đó là Con Người phải bị nộp vào tay các kẻ tội lỗi, bị đóng đanh vào thập giá, và sống lại vào ngày thứ ba" (năm C): "Ban đầu lúc Thiên Chúa dựng nên các tầng trời và đất... Thiên Chúa phán: 'Chúng Ta hăy dựng nên con người theo h́nh ảnh của Chúng Ta, tương tự như Chúng Ta. Chúng hăy làm chủ cá biển, chim trời và xúc vật cũng như tất cả mọi hoang thú cùng mọi loài ḅ sát trên mặt đất. Thiên Chúa đă dựng nên con người theo h́nh ảnh Ngài' theo h́nh ảnh thần linh Ngài đă dựng nên họ' Ngài đă dựng nên họ cả nam lẫn nữ... Thiên Chúa nh́n xem mọi sự Ngài đă làm và Ngài thấy nó thật là tốt đẹp" (bài đọc Cựu Ước 1) - "Địa cầu đầy ân sủng Chúa"' "Thiên Chúa thử thách Abraham... Sứ thần của Chúa từ trời lại gọi Abraham mà nói: 'Ta tự ḿnh thề rằng, Chúa tuyên bố, v́ ngươi đă tỏ ra không tiếc Ta đứa con dấu yêu của ḿnh, Ta sẽ ban muôn vàn ân phúc cho ngươi và làm cho các gịng dơi của ngươi trở nên vô số như sao trời cát biển" (bài đọc Cựu Ước 2) - "Lạy Chúa, xin bảo toàn tôi, v́ tôi t́m nương tựa Chúa"' "Bấy giờ Chúa phán bảo Moisen rằng: 'Hăy giang tay của ngươi ra trên biển cả, để nước ập xuống trên các người Ai Cập, trên các chiến xa và các kyï binh của họ'... Khi nước ập xuống... Không một người nào trong họ chạy thoát. C̣n dân chúng -ch-Diên đă tiến đi trên đất khô qua giữa ḷng biển, giữa thành nước dựng lên hai bên phải trái. Thế là Chúa đă cứu dân -ch-Diên vào ngày hôm đó khỏi quyền lực của những người Ai Cập" (bài đọc Cựu Ước 3) - "Tôi sẽ ca tụng Chúa, v́ Người uy linh cao cả" (ở đây, theo Sách Lễ Tiếng Anh, câu đáp ca lại xưng hô là "chúng ta")' "Ngài, Đấng trở nên chồng của ngươi, là Đấng Tạo Nên ngươi' danh Ngài là Chúa các đạo binh' Đấng Cứu Tinh của ngươi là Đấng Thánh -ch-Diên, Ngài được gọi là Thiên Chúa của toàn thể trái đất... Tất cả mọi con cái của ngươi sẽ được Chúa dạy dỗ, và b́nh an của con cái ngươi sẽ lớn lao. Ngươi sẽ được thiết lập trong công chính, xa khỏi nỗi lo sợ bị áp bức, khỏi cảnh bị hủy diệt" (bài đọc Cựu Ước 4) - "Lạy Chúa, tôi ca tụng Chúa v́ đă giải thoát tôi"' "Vậy Chúa phán: Tất cả các ngươi là những người khao khát, hăy đến với gịng nước!... Hăy chú tâm mà đến với Ta, lắng nghe th́ các người sẽ được sự sống. Ta sẽ canh tân giao ước vĩnh cửu của Ta với các người, những phúc lợi đă được bảo đảm cho Đavít... Như mưa và tuyết từ trời rơi xuống không trở về cho đến khi nó tưới dội trái đất và làm cho trái đất ph́ nhiêu sinh hoa kết trái thế nào... lời phán ra từ miệng của Ta cũng thế' nó sẽ không trở về với Ta cách vô bổ, song sẽ thực hiện ư muốn của Ta, đạt được mục tiêu mà Ta sai phái" (bài đọc Cựu Ước 5) -  "Các ngươi sẽ hân hoan múc nước nơi suối Đấng Cứu Độ"'  "-ch-Diên ơi, hăy lắng nghe các giới răn sự sống... Ai đă t́m thấy nơi ở của sự khôn ngoan, ai đă vào được các kho báu của nó? ... Nó là cuốn sách các sắc lệnh của Thiên Chúa, là lề luật bền bỉ muôn đời' tất cả những ai gắn bó với nó sẽ sống, c̣n những ai bỏ rơi nó sẽ chết. Giacóp ơi, hăy quay về mà nhận lấy nó: hăy bước đi nhờ ánh sáng hướng tới quang vinh của nó" (bài đọc Cựu Ước 6) - "Lạy Chúa, Chúa có lời ban sự sống đời đời"' "Vậy lời của Chúa đến với tôi:... Hăy nói cùng nhà -ch-Diên: Đây Chúa là Thiên Chúa phán: Không phải v́ các người mà Ta đă tác hành, hỡi nhà -ch-Diên, mà v́ danh thánh của Ta, danh mà các người đă làm tục hóa giữa các dân nước các người chung sống... Ta sẽ vẩy nước tinh sạch lên các người để thanh tẩy các người khỏi mọi ô uế của các người, cũng như khỏi mọi ngẫu tượng của các người mà Ta sẽ thanh tẩy các người. Ta sẽ ban cho các người một qủa tim mới và đặt thần trí mới trong các người, bằng cách lấy đi khỏi thân thể các người những trái tim bằng đá mà ban cho các ngươi những qủa tim đích thực. Ta sẽ đặt thần trí Ta trong các ngươi, làm cho các ngươi sống theo các luật điều của Ta, cẩn thận giữ các mệnh lệnh của Ta" (bài đọc Cựu Ước 7) - "Ôi lạy Chúa, xin tạo cho tôi qủa tim trong sạch"' "Anh em không biết rằng chúng ta là những người chịu phép rửa trong Chúa Giêsu Kitô là chịu phép rửa trong cái chết của Người hay sao? Nhờ phép rửa trong cái chết của Người, chúng ta chịu mai táng với Người, để như Đức Kitô nhờ vinh quang của Cha mà sống lại từ kẻ chết thế nào, cả chúng ta nữa cũng được sống một đời sống mới như vậy".

Cảm Nghiệm Lời Chúa là Sự Sống:

"Con Người hiến mạng: đă sống lại rồi". Phụng Vụ Lời Chúa trong Thánh Lễ Vọng Phục Sinh hôm nay có hai điều đáng chú ư, hai điều nói lên rất đúng với ư nghĩa "vọng" Phục Sinh. Điều thứ nhất, đó là, trong tất cả 7 bài đọc Cựu Ước nói về lịch sử, giao ước và điều kiện cứu độ, Giáo Hội không chọn bài Sách Thánh nào nhắc đến việc hai nguyên tổ sa phạm cả. Điều thứ hai, đó là, trong 3 bài đọc Phúc Âm Nhất Lăm cho cả 3 năm A-B-C, không hề nói ǵ đến việc Chúa Giêsu chính thức hiện ra với các môn đệ của Người sau khi Người đă sống lại từ trong kẻ chết, mà mới chỉ đề cập đến việc thiên thần hiện ra báo tin "Người đă sống lại rồi' Người không c̣n ở đây nữa", cho các phụ nữ đến thăm mồ của Người "vào rạng đông ngày thứ nhất trong tuần" mà thôi.

Theo Phúc Âm của Chu Kỳ Phụng Vụ năm A, ở đoạn cuối, dù có đề cập đến một chút việc "Chúa Giêsu th́nh ĺnh hiện ra trước mặt họ (là các phụ nữ đang vừa mừng vừa sợ chạy về báo tin như được thiên thần cho biết)", th́ mục đích của Người cũng chỉ muốn dùng các phụ nữ này báo tin cho các môn đệ của Người mà thôi. Ở đây, các phụ nữ, có thể nói là tiêu biểu cho thành phần giáo dân, dù được diễm phúc hân hạnh nh́n thấy Chúa Phục Sinh trước các môn đệ của Người, thành phần tượng trưng cho hàng giáo phẩm trong Giáo Hội, các người phụ nữ này dầu sao cũng chỉ đóng vai sứ giả mang tin cho các vị mục tử của ḿnh mà thôi, thành phần "nhân chứng của Người" (bài đọc 1 Chúa Nhật 3 Phục Sinh), cũng là thành phần Người chính thức muốn dùng để "làm chứng về điều này" (Phúc Âm Chúa Nhật 3 Phục Sinh).

V́ tinh thần của Thánh Lễ "vọng" Phục Sinh, đối với Giáo Hội, có một ư nghĩa nhận lănh Tin Mừng Phục Sinh như thế, do đó, vấn đề tội lỗi và sự chết không được nhắc đến nữa, v́ Giáo Hội đă đề cập đến trong cả Mùa Chay và Tuần Thánh rồi. Về tội lỗi, bài đọc về sự việc hai nguyên tổ sa phạm đă được Giáo Hội cố ư nhắc đến khi chọn bài đọc này làm bài đọc thứ nhất trong Chúa Nhật thứ nhất Mùa Chay. Tội lỗi th́ thuộc về Mùa Chay, thời điểm Giáo Hội lập nên để nhắc nhở con cái ḿnh hăy bắt chước Chúa Giêsu, qua việc chay tịnh 40 ngày, "không nguyên sống bởi bánh mà c̣n bởi mọi lời từ miệng Thiên Chúa phán ra" (Phúc Âm Chúa Nhật 1 Mùa Chay năm A và C). Về sự chết, Giáo Hội đă dùng Phụng Vụ Lời Chúa bày tỏ cho con cái ḿnh thấy qua cuộc tử nạn của Chúa Kitô trong Tuần Thánh, nhất là vào Chúa Nhật Vượt Qua và Thứ Sáu Vượt Qua. Thứ Bảy Tuần Thánh, tuy vẫn c̣n là thời điểm của Tuần Lễ Vượt Qua, nhưng đă gần đến thời điểm tưởng niệm cuộc Phục Sinh của Chúa Kitô, do đó, trong Thánh Lễ Vọng Phục Sinh, Phụng Vụ Lời Chúa đă bắt đầu hướng về ân sủng và sự sống.

Về ân sủng, theo thứ tự của 7 bài đọc Cựu Ước, Giáo Hội tưởng niệm lại những việc Thiên Chúa đă làm cho chung loài người và đă làm cho cả loài người qua dân được Ngài tuyển chọn. Trước hết, ân sủng của  Thiên Chúa làm cho chung loài người là ở chỗ, "Thiên Chúa phán: 'Chúng Ta hăy dựng nên con người theo h́nh ảnh của Chúng Ta, tương tự như Chúng Ta. Chúng hăy làm chủ cá biển, chim trời và xúc vật cũng như tất cả mọi hoang thú cùng mọi loài ḅ sát trên mặt đất. Thiên Chúa đă dựng nên con người theo h́nh ảnh Ngài' theo h́nh ảnh thần linh Ngài đă dựng nên họ' Ngài đă dựng nên họ cả nam lẫn nữ... Thiên Chúa nh́n xem mọi sự Ngài đă làm và Ngài thấy nó thật là tốt đẹp" (bài đọc 1). Do đó, lời đáp ca sau bài đọc thứ nhất mới tuyên xưng và tung hô rằng: "địa cầu đầy ân sủng Chúa" (đáp ca sau bài đọc 1).

Sau nữa, ân sủng của Chúa làm cho chung loài người qua dân riêng của Ngài, ở chỗ, Ngài đă "tự thề hứa" (bài đọc 2) với họ qua tổ phụ Abraham, cũng như đă dùng tay Moisen mà cứu họ cho "khỏi quyền lực của những người Ai Cập" (bài đọc 3), để họ có thể nhờ đó nhận biết "Đấng Cứu Tinh của (họ) là Đấng Thánh -ch-Diên... là Thiên Chúa của toàn thể trái đất" (bài đọc 4).

Tuy nhiên, ân sủng của Thiên Chúa ban cho chung nhân loại qua dân riêng của Ngài, theo ư định của Thiên Chúa cũng như tự bản chất thần linh của ḿnh, sẽ "như mưa và tuyết từ trời rơi xuống không trở về cho đến khi nó tưới dội trái đất và làm cho trái đất ph́ nhiêu sinh hoa kết trái" (bài đọc 5), nơi "tất cả những người khao khát đến với gịng nước..." (bài đọc 5), tức thành phần đáp lại lời Thiên Chúa mong ước và kêu gọi: "Hăy chú tâm mà đến với Ta, lắng nghe th́ các người sẽ được sự sống" (bài đọc 5).

Bởi đó, "sự sống" này không phải ở tại việc họ giữ lời Chúa, cho bằng ở tại chính thần lực của lời Chúa, được thể hiện qua và phát xuất từ cái gọi là "các giới răn sự sống" (bài đọc 6), "là cuốn sách các sắc lệnh của Thiên Chúa, là lề luật bền bỉ muôn đời' tất cả những ai gắn bó với nó sẽ sống, c̣n những ai bỏ rơi nó sẽ chết" (bài đọc 6). Đó là lư do "không phải v́ các người mà Ta đă tác hành, hỡi nhà -ch-Diên, mà v́ danh thánh của Ta, danh mà các người đă làm tục hóa giữa các dân nước các người chung sống... Ta sẽ vẩy nước tinh sạch lên các người để thanh tẩy các người khỏi mọi ô uế của các người, cũng như khỏi mọi ngẫu tượng của các người mà Ta sẽ thanh tẩy các người. Ta sẽ ban cho các người một qủa tim mới và đặt thần trí mới trong các người, bằng cách lấy đi khỏi thân thể các người những trái tim bằng đá mà ban cho các ngươi những qủa tim đích thực. Ta sẽ đặt thần trí Ta trong các ngươi, làm cho các ngươi sống theo các luật điều của Ta, cẩn thận giữ các mệnh lệnh của Ta" (bài đọc 7).

            Lạy Chúa là Cha chúng con ở trên trời, qua cuộc tử nạn của Con Một Chúa, Chúa đă mạc khải cho loài người chúng con thấy ḷng Chúa vô cùng yêu thương chúng con một cách nhưng không và tuyệt hảo. Xin cho chúng con là "tất cả những ai tùng phục Người" (bài đọc 2), qua việc lănh nhận Bí Tích Rửa Tội, luôn luôn ư thức được rằng, chúng con "là những người đă chịu phép rửa trong Chúa Giêsu Kitô th́ đă chịu phép rửa trong cái chết của Người. Nhờ phép rửa trong cái chết của Người, chúng (con) chịu mai táng với Người, để như Đức Kitô nhờ vinh quang của Cha mà sống lại từ kẻ chết thế nào, cả chúng (con) nữa cũng được sống một đời sống mới như vậy... Con người cũ của chúng (con) đă bị đóng đanh cùng với Người, để thân xác tội lỗi của chúng (con) bị tiêu diệt đi và chúng (con) không c̣n làm tôi cho tội lỗi nữa... (Nhưng chúng con) phải coi ḿnh đă chết cho tội nhưng sống cho (Chúa) trong Đức Giêsu Kitô" (bài đọc Tân Ước). Trong đêm Vọng Phục Sinh này, một thời điểm mang ư nghĩa "vượt qua" thật sự và hoàn toàn nhất, "Lạy Chúa, (chúng con) ca tụng Chúa v́ Chúa đă giải thoát (chúng con)" (đáp ca sau bài đọc 4), "(chúng con) ca tụng Chúa v́ (Chúa) uy linh cao cả" (đáp ca sau bài đọc 3). "Lạy Chúa, xin bảo xin bảo toàn (chúng con) v́ (chúng con) t́m nương tựa Chúa" (đáp ca sau bài đọc 2), "Chúa có lời ban sự sống đời đời" (đáp ca sau bài đọc 6). "Ôi lạy Chúa, xin tạo cho (chúng con) qủa tim trong sạch" (đáp ca sau bài đọc 7), để "(chúng con) sẽ múc nước nơi suối Đấng Cứu Độ" (đáp ca sau bài đọc 5).

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL