CHÚA NHẬT XXXI QUANH NĂM

BÀI ĐỌC I: Mal 1:14b  --- 2:2b, 8-10

“Các ngươi đă đi sai đường lối, và làm cho nhiều người vấp phạm lề luật”
Bài trích sách Tiên tri Malakia.

Chúa các đạo binh phán rằng: “Ta là vua cao cả; và danh Ta đáng kính sợ trong các dân tộc. Ta sẽ làm cho các ngươi phải túng thiếu. Các ngươi đă đi sai đường lối, làm cho nhiều người vấp phạm lề luật, và hủy bỏ giao ước Lêvi: Chúa các đạo binh phán như vậy. Bởi thế, Ta để cho các ngươi bị khinh rẻ và đốn mạt trước mọi dân tộc, v́ các ngươi đă không tuân giữ đường lối của Ta và vị nể trong khi thi hành lề luật. Chớ th́ mỗi người chúng ta không có một người cha sao? Chớ ǵ không phải có một Thiên Chúa tạo thành chúng ta sao? Vậy tại sao mỗi người chúng ta lại khinh rẻ anh em ḿnh mà phản bội giao ước của các tổ phụ chúng ta?

Lời của Chúa.

Đáp Ca: (Xin mời Cộng đoàn thưa)

Lạy Chúa, xin ǵn giữ linh hồn tôi trong b́nh an của Chúa.

1.      Lạy Chúa, ḷng tôi không tự đắc, và mắt tôi chẳng liếc nh́n cao, tôi cũng không lo nghĩ những việc lớn lao hay là những điều quá tầm trí mọn.

2.      Nhưng tôi lo giữ linh hồn cho êm can và thanh thản. Như trẻ thơ sống trong ḷng thân mẫu, linh hồn tôi cũng như thế ở trong tôi.

3.      Israel hăy cậy trông vào Chúa, tự bây giờ và cho tới muôn đời.

BÀI ĐỌC II: Thess 2:7b-9,13

“Chúng tôi muốn trao phó cho anh em, không những Tin Mừng của Thiên Chúa, mà c̣n mạng sống chúng tôi nữa”
Bài trích thơ thứ hai của Thánh Phaolô Tông đồ gởi tín hữu Thessalônica.

Anh em thân mến, chúng ta đă trở thành như những kẻ bé mọn giữa anh em. Như người vú nuôi nâng niu con cái ḿnh thế nào, th́ chúng tôi yêu thương anh em đến nỗi chúng tôi rất vui ḷng trao phó cho anh em không những Tin Mừng của Thiên Chúa, mà c̣n cả mạng sống chúng tôi nữa: V́ anh em đă nên thiết nghĩa với chúng tôi. Anh em vẫn c̣n nhớ đến công lao khó nhọc của chúng tôi: chúng tôi phải làm việc ngày đêm để khỏi trở nên gánh nặng cho một ai trong anh em, khi chúng tôi rao giảng Tin Mừng của Thiên Chúa giữa anh em. Bởi thế chúng ta không ngừng cảm tạ Thiên Chúa, v́ anh em nhận lănh lời Thiên Chúa do chúng tôi rao giảng, anh em đă nhận lănh lời ấy không phải như lời của người phàm, mà như lời Thiên Chúa và thực sự là thế, lời đó hoạt động trong anh em là những kẻ đă tin.

Lời của Chúa.

(Xin mời Cộng đoàn đứng)
Alleluia, alleluia.  --- Xin Chúa Cha của Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, cho mắt tâm hồn chúng ta được sáng suốt, để chúng ta biết thế nào là trông cậy vào ơn Người kêu gọi chúng ta.  --- Alleluia.

PHÚC ÂM: Mt 23:1-12

“Họ nói mà không làm”
Bài trích Phúc Âm theo Thánh Matthêô.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng dân chúng và các môn đệ rằng: “Các Luật sĩ và các người Biệt phái ngồi trên ṭa Môisen: vậy những ǵ họ nói với các ngươi, các ngươi hăy làm và tuân giữ, nhưng đừng noi theo hành vi của họ: V́ họ nói mà không làm. Họ buộc những bó nặng và chất lên vai người ta: c̣n chính họ lại không muốn giơ ngón tay lay thử. Mọi công việc họ làm đều có ư cho người ta thấy: V́ thế họ nới rộng thẻ kinh, may dài tua áo. Họ muốn được chỗ nhất trong đám tiệc và ghế đầu trong hội đường, ưa được bái chào nơi đường phố và được người ta xưng hô là “Thầy”. Phần các ngươi, các ngươi đừng muốn được người ta gọi là Thầy, v́ các ngươi chỉ có một Thầy, c̣n tất cả các ngươi đều là anh em với nhau. Và các ngươi cũng đừng gọi ai dưới đất là cha: V́ các ngươi chỉ có một Cha, Người ngự trên trời. Các ngươi cũng đừng bắt người ta gọi là người chỉ đạo: V́ các ngươi có một người chỉ đạo, đó là Đức Kitô. Trong các ngươi ai quyền thế hơn sẽ là người phục vụ các ngươi. Hễ ai tự nhắc ḿnh lên, sẽ bị hạ xuống, và ai tự hạ ḿnh xuống, sẽ được nâng lên”.

Phúc Âm của Chúa.
 

Suy Niệm
 

Hăy Nghe… Nhưng Đừng Theo…
 

Lời Chúa nói về trường hợp của thành phần lănh đạo Do Thái

Bài Phúc Âm Chúa Nhật tuần này có thể nói là bài Phúc Âm đúc kết những ǵ Chúa Giêsu đă nói về thành phần lănh đạo dân Do Thái ở những bài Phúc Âm của 5 tuần trước đây: 3 tuần về 3 bài dụ ngôn người con không chịu đi làm vườn nho cho cha dù hứa với cha là đi (tuần 26), nhóm tá điền gian ác ra tay hạ sát người con duy nhất của chủ vườn nho với ư định muốn cướp gia sản của người con này (tuần 27), thành phần được vua mời đến tham dự tiệc cưới chẳng những từ chối không chịu đến mà c̣n ra tay sát hại các vị thừa sai của vua (tuần 28); và 2 tuần về hai vấn nạn thách thức trả đũa của họ, vấn nạn về việc nộp thuế cho Cêsa có hợp pháp hay chăng (tuần 29), vấn nạn điều luật nào trọng nhất trong toàn bộ lề luật (tuần 30).

Nhận định chung chung và chính thức của Chúa Giêsu trong bài Phúc Âm Chúa Nhật tuần này về thành phần ấy là họ nói mà không làm, đúng hơn, họ nói một đàng làm một nẻo, họ chỉ t́m ḿnh chứ không t́m Chúa, họ là những người giả h́nh không thật, họ hoàn toàn đúng như ba dụ ngôn Người đă nói về họ. Thật vậy, theo lời Chúa nói về họ trong bài Phúc Âm Chúa Nhật tuần này, trước hết, họ là người con thưa với cha đi làm vườn nho cho cha song thực tế lại không đi, ở chỗ, họ đă làm và chỉ làm theo ư thích của ḿnh: “Họ nói th́ mạnh lắm song làm chẳng bao nhiêu”; sau nữa, họ là nhóm tá điền gian ác ra tay hạ sát người con duy nhất của chủ vườn nho với ư định muốn cướp gia sản của người con này, ở chỗ, họ chỉ t́m kiếm vinh danh cho bản thân ḿnh mà thôi: “Tất cả những việc họ làm là để khoe khoang”; sau hết, họ là thành phần được vua mời đến tham dự tiệc cưới từ chối không chịu đến v́ bận bịu đủ thứ chuyện riêng tư, ở chỗ, họ chỉ để ư t́m lợi lộc riêng tư cho họ: “Họ thích ngồi những chỗ danh dự nơi những bữa tiệc tùng và những ghế nhất trong hội đường, thích được trọng vọng nơi phố xá, và thích được gọi là ‘Sư Phụ’”.

Lời Chúa khuyên dạy dân chúng và các môn đệ của Người

Tuy nhiên, Chúa Giêsu đă không trực tiếp nêu lên những nhận định này với thành phần Người muốn nói đến ở trong bài Phúc Âm Chúa Nhật tuần này, như Người đă thẳng mặt khiển trách họ nặng lời vào lần họ đặt vấn đề với Người về việc các môn đệ của Người không rửa tay trước khi ăn (x. Mt 15:1-9), hay như Người đă thậm tệ khiển trách họ (vắng mặt) ngay sau phần của bài Phúc Âm Chúa Nhật tuần này (x Mt 23:13-39). Trong trường hợp của bài Phúc Âm Chúa Nhật tuần này, Chúa Giêsu nêu lên nhận định của Người về họ “với dân chúng và các môn đệ của Người”. Để làm ǵ? Hoàn toàn không phải để nói xấu họ, (cái xấu mà đằng nào không nói th́ cũng đă quá tỏ tường trước mắt thiên hạ), cho bằng hoàn toàn v́ lợi ích của chung dân chúng cũng như của riêng môn đệ của Người, thành phần dân gian vốn chân thành thiếu hiểu biết, nhiều khi đến khờ dại, có thể bị nhiễm lây men gương mù gương xấu của nhóm lănh đạo này, như có lần Người đă căn dặn các môn đệ của Người về thứ men ấy mà các vị lại cứ tưởng Người nói như thế là v́ các vị khi sang bờ bên kia không mang theo bánh ăn (x Mt 16:5-12).

Vậy Người đă căn dặn thành phần dân chúng cũng như môn đệ của Người những ǵ, nếu không phải hai điều: thứ nhất, về nguyên tắc chung, “những vị luật sĩ và Pharisiêu đóng vai tṛ làm thày thừa kế Moisen; bởi thế, các người hăy tuân hành và tuân giữ hết những ǵ họ bảo các người. Nhưng chớ có theo gương của họ”; thứ hai, về việc áp dụng thực hành theo chi tiết liên quan trực tiếp đến những cử chỉ lời nói cụ thể gương mù gương xấu cần phải lưu ư “chớ có theo” là “tránh danh xưng ‘Sư Phụ’… đừng gọi ai trên đời là cha… tránh được gọi là thày”.

Về vấn đề thứ nhất liên quan đến nguyên tắc “hăy tuân giữ… nhưng chớ theo”, Chúa Giêsu muốn dân chúng và các môn đệ của Người hăy thực hành vấn đề Người đă nêu lên cho nhóm lănh đạo Do Thái này ở bài Phúc Âm cách đây hai tuần, đó là vấn đề “hăy trả cho Cêsa những ǵ của Cêsa, và hăy trả cho Thiên Chúa những ǵ của Thiên Chúa”. Ở chỗ nào? Nếu không phải thực hiện việc “hăy trả về cho Thiên Chúa những ǵ của Thiên Chúa” đây tức là thành phần được Người căn dặn trong bài Phúc Âm tỏ ra “tuân hành và tuân giữ hết những ǵ họ bảo các người”, chỉ v́ “những vị luật sĩ và Pharisiêu đóng vai tṛ làm thày thừa kế Moisen”. Và khi thành phần này thực hiện việc “hăy trả về cho Cêsa những ǵ của Cêsa”, tức là “chớ có theo gương của họ”, những ǵ xấu xa của các bậc thày này. Tóm lại, chúng ta không được khinh thường những người làm đầu, nhất là những vị có chức thánh, những vị Chúa đă chọn làm việc của Ngài và cho Ngài, dù họ có bê bối đến đâu đi nữa, dù họ có bị tai tiếng về những lạm dụng trẻ em như ở Hoa Kỳ hiện nay đi nữa. Bởi v́, Thiên Chúa Toàn Năng có thể dùng mọi sự để làm việc cho Ngài và thực hiện ư định của Ngài, như Ngài đă dùng thánh giá là tiêu biểu cho sự dữ và sự chết để cứu chuộc nhân loại vậy. Theo giáo lư của Giáo Hội Công Giáo, một vị linh mục đang mắc tội trọng làm các phép Bí Tích vẫn thành, tuy có tội.

Về vấn đề thứ hai liên quan đến những ngôn hành cụ thể cần phải tránh “chớ theo”, như “tránh danh xưng ‘Sư Phụ’… đừng gọi ai trên đời là cha… tránh được gọi là thày”. Ở phần thực hành này có hai vế, vế áp dụng cho chính bản thân và vế áp dụng liên quan đến người khác. Trước hết, về việc thực hành liên quan đến vế áp dụng cho bản thân: Tại sao phải tránh danh xưng “Sư Phụ”, v́, theo Chúa lời Giêsu nói trong bài Phúc Âm, “trong các người chỉ có một vị thày, c̣n tất cả đều là môn sinh”. Và tại sao phải tránh được gọi là thày, v́ cũng theo lời Người nói, “chỉ có một vị thày duy nhất là Đức Kitô”. Sau nữa, về việc thực hành liên quan đến vế của người khác, đó là việc “đừng gọi ai trên đời này là cha”, v́, trong bài Phúc Âm, Chúa Giêsu đă khẳng định: “Các người chỉ có một cha duy nhất là Đấng ở trên trời”. Riêng về vấn đề “cha” này, anh chị em Tin Lành tỏ ra cự người Công Giáo chúng ta khi chúng ta gọi các vị linh mục là “cha”. Trong khi họ căn cứ vào lời Chúa trong bài Phúc Âm Chúa Nhật này theo nghĩa đen, người Công Giáo lại hiểu theo nghĩa về tinh thần, nghĩa làm cha sinh ra con cái trong ơn nghĩa Chúa bằng Phép Rửa. Giá những người anh chị em Tin Lành của chúng ta, những người không gọi người chồng của mẹ ḿnh là “ông – ông ơi” để tránh chữ “cha”, cũng hiểu “Này là Ḿnh Thày… Máu Thày” theo nghĩa đen như những chỗ như chỗ “cha” này th́ hay biết mấy!

Kitô hữu áp dụng thực hành Lời Chúa dạy dân chúng và các môn đệ

Bởi vậy, cả trong vấn đề thi hành những điều áp dụng thực hành “chớ theo” như Chúa Giêsu dạy trong bài Phúc Âm Chúa Nhật tuần này liên quan đến ngôn hành không tốt của nhóm lănh đạo dân Do Thái, Chúa Giêsu cũng muốn chúng ta thực hành tinh thần của nguyên tắc “hăy trả cho Cêsa những ǵ của Cêsa và hăy trả cho Thiên Chúa những ǵ của Thiên Chúa”. Nghĩa là, dù chúng ta có đóng vai tṛ làm “cha” trong việc “rửa tội cho họ nhân danh Cha và Con và Thánh Thần” (Mt 28:19), hay làm “thày” trong việc “dạy cho họ tuân giữ những ǵ Thày đă truyền cho các con” (Mt 28:20) đi nữa, chúng ta hăy làm những việc ấy như là những thừa tác viên của Người, Đấng tuyên hứa “sẽ măi măi ở cùng các con cho đến tận thế” (Mt 28:20), chứ đừng làm những thừa tác vụ ấy theo sở thích tự nhiên, như trường hợp người con nói đi làm vườn nho cho cha nhưng thực tế lại không, cũng đừng làm những thừa tác vụ này cho tư lợi của ḿnh, như trường hợp của thành phần tá điền làm vườn nho song không nộp hoa lợi cho chủ. Trái lại, chúng ta hăy ư thức ḿnh chỉ là một người ở đầu đường xó chợ, vô danh tiểu tốt, chẳng là ǵ trước nhan Thiên Chúa, song đă được vinh dự Ngài kêu gọi, “không phải các con đă chọn Thày song chính Thày đă chọn các con và sai các con đi sinh hoa kết trái” (Jn 15:16), mà chúng ta phải hết sức nỗ lực để đáp ứng lời mời gọi của Ngài một cách xứng đáng, như thể chúng ta mặc áo để tham dự tiệc cưới do Ngài khoản đăi vậy.

Bởi thế, mỗi khi nghe người khác gọi ḿnh là “cha”, là “thày”, nếu chúng ta thực sự đóng vai tṛ thừa tác viên trong những địa vị này, chúng ta hăy coi đó như một lời nhắc nhở chúng ta rằng, chúng ta phải luôn luôn sống động và tác hành làm sao cho xứng đáng với thiên chức cao cả ấy. Mẫu gương thừa tác viên này được sáng tỏ nơi chứng từ của Vị Tông Đồ Dân Ngoại trong bài đọc thứ hai của Chúa Nhật tuần này: “Chúng tôi chia sẻ với anh em chẳng những tin mừng của Thiên Chúa mà c̣n chính đời sống của chúng tôi nữa… Đó là lư do tại sao chúng tôi liên lỉ tạ ơn Thiên Chúa v́ trong việc anh em đă lănh nhận sứ điệp của Ngài từ chúng tôi anh em đă nhận lấy sứ điệp ấy không phải như lời lẽ của người ta mà thực sự là lời của Thiên Chúa tác động nơi anh em là những người tin tưởng”. Trái lại, một khi chúng ta dám lạm dụng ơn Chúa ban, việc Chúa chỉ định, để làm theo ư riêng, ư thích của ḿnh, lạm dụng vai thế để làm lợi cho ḿnh, th́ chúng ta hăy coi chừng những ǵ đă được Ngài dùng miệng tiên tri Malachi mà phán trong bài đọc thứ nhất Chúa Nhật tuần này: “Các người đă đi trệch đường và đă làm cho nhiều người qụi ngă bởi việc hướng dẫn của các người. Các người đă làm vô hiệu giao ước của Lêvi, Chúa các đạo binh phán. V́ các người không theo đường lối của Ta và tỏ ra lệch lạc nơi các quyết định của các người, nên Ta làm cho các người bị khinh chê và đê hèn trước mắt tất cả mọi người…”

Qua bài Phúc Âm tuần này Chúa Giêsu đă dạy cho các môn đệ của Người một việc làm rất khó thực hiện, đó là nguyên tắc “Hăy tuân giữ… nhưng chớ theo”. Người đă dạy các vị “Hăy tuân giữ” lời của thành phần làm gương mù gương xấu, giả h́nh dối trá là nhóm Pharisiêu và luật sĩ. Chỉ v́, như Người khẳng định, họ “ngồi trên ṭa Môisen”, tức v́ họ có quyền giảng dạy dân chúng. Tuy nhiên, ngay sau đó, Người liền cảnh giác và cấm các vị “không được noi theo hành vi của họ”, lư do, như Người xác nhận, là “v́ họ nói mà không làm“. Ở đây Chúa Giêsu phân biệt rơ quyền bính và con người có quyền bính. Nếu chúng ta buộc phải ghét tội lỗi nhưng không được khinh tội nhân thế nào, ở đây, chúng ta cũng buộc phải nghe lời thành phần có thẩm quyền trên chúng ta dù họ có xấu xa bất xứng đi nữa. Thực tế cho thấy, chúng ta khó ḷng mà tách tội nhân ra khỏi tội lỗi. Đó là lư do chúng ta hay vấp phải tội nói xấu nhau, nhất là thành phần lănh đạo của chúng ta, đến độ không đi lễ ở những nơi có những con người ấy nữa. Đó cũng là lư do, theo giáo huấn của Giáo Hội Công Giáo, một vị linh mục hay giám mục dù có trọng tội, dù chưa kịp xưng tội, làm Lễ và bí tích vẫn thành. Kinh nghiệm sống đạo c̣n cho thấy, chúng ta khinh ai thế nào chúng ta cũng hay vấp phải chính tội của người chúng ta khinh như vậy. Đó là lư do trong bài Phúc Âm Chúa Giêsu khuyên các môn đệ đối với thành phần “ngồi trên ṭa Moisen”, “nói mà không làm”, là “đừng noi theo hành vi của họ”, ở chỗ, đừng làm như họ.
 

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL
 

ÔNG K̀A BÀ NỌ NÊN THÁNH ĐƯỢC
SAO TÔI LẠI KHÔNG
 

(Mừng Lễ Các Thánh Thứ Sáu 1/11/2002)
 

Trần Mỹ Duyệt

 

Augustine sau một thời gian dài bê tha, trác táng đă trở lại với Chúa bằng một nhiệt t́nh yêu mến mănh liệt. Augustine trước đó kể như đă chết, và chỉ c̣n lại một Augustine rất thiết tha, rất nhiệt thành và hăng say với sự thánh thiện. Nhưng để sống trọn lành không phải dễ dàng và hễ muốn là làm được, nên Augustine đă phải tự nhủ ḿnh bằng phương châm hành động, “ông kia bà nọ nên thánh được, sao tôi không”.

Có cao ngạo và kêu căng quá không? Có hăo huyền và mơ mộng quá không khi cho rằng ḿnh cũng phải nên thánh như bất cứ một ai đă nên thánh. Thật ra, con đường trọn hảo là con đường của mọi người. Điều này c̣n được hiểu như một lệnh truyền mà chính Chúa Giêsu đă làm và đă giảng: “Hăy nên trọn lành như Cha các con trên trời là Đấng trọn lành” (Mt 5:48). Như vậy con người tầm thường như chúng ta làm sao đạt tới. Nghĩ và hiểu về trọn lành đă là khó, huống chi sống và hành động. Hơn thế nữa, phải trọn lành như “Cha trên trời”. Mà Cha trên trời là ai. Đă ai thấy được Ngài để nh́n thấy sự trọn lành của Ngài bao giờ. Thế mà khi đề cập đến sự trọn lành, Chúa Giêsu c̣n đ̣i hỏi hơn thế nữa: “Các con phải yêu mến Thiên Chúa hết ḷng, hết linh hồn, và hết trí khôn” (Mt 22:27).

Nhưng nếu nh́n vào hàng hàng lớp lớp các thánh nhân mà Giáo Hội tuyên dương, mừng kính trong năm, cũng như trong ngày lễ kính Các Thánh, cũng như Giáo Hội mừng kính các linh hồn trong Luyện Tội, lại cho chúng ta một hy vọng, một ánh sáng mới về cái nh́n nên thánh và trọn lành. Thánh thiện, do đó không ǵ khác hơn là những việc làm hằng ngày được thực hiện với ước vọng t́m kiếm sự công chính của Thiên Chúa, và ứng dụng sự công chính ấy trong môi trường và cuộc đời ḿnh. Khi thực hành như vậy với tấm ḷng yêu mến thiết tha, tức là ta đang sống thánh, và đang tiến tới sự thánh thiện. Thánh nhân không phải là những người được Giáo Hội đem ra đánh bóng và đặt làm mô phạm cho mọi người. Nhưng trên hết, chính cuộc đời của mỗi vị đă nói lên sự thánh thiện của họ. Giáo Hộ chỉ thừa nhận sự thánh thiện, và công khai nói lên sự thừa nhận ấy. C̣n lại chính mỗi vị thánh mới là những người đă sống, đă thực hành sự thánh thiện.

Khi suy nghĩ về cuộc đời của các thánh, ta cũng thấy rằng các vị đă trải qua những chặng đường nên thánh khác nhau. Và mỗi vị là một bông hoa giữa vườn hoa muôn sắc của Giáo Hội. Cuộc sống của các vị cũng đă trải qua bao nhiêu khúc quanh, ngă rẽ, như Augustine chẳng hạn. Cuộc sống của Augustine đâu toàn những chuỗi ngày chay tịnh, và kinh nguyện. Cuộc đời ấy, con người ấy cũng có những khúc quanh tăm tối. Như vậy, nếu chỉ cô đọng cuộc sống ấy bằng một vài cử chỉ anh hùng th́ nhận xét về một vị thánh rất phiến diện. Điều đáng buồn là những nhận xét phiến diện ấy thường để lại trong ta mặc cảm và bối rối. Từ mặc cảm ấy,ta bị cám dỗ bỏ cuộc và không cố gắng nữa. Đúng ra, ta phải và nên nh́n vào cuộc sống các thánh nhân bằng cả hai con mắt, tức là con người ấy vẫn là con người như chúng ta, điều này bao gồm cả những khuyết điểm và tỳ tích cá nhân. Nhưng mặt khác, cũng chính con người bất toàn ấy lại mang trong ḿnh thiện chí và cố gắng để trở thành trọn hảo mỗi ngày một chút, và không ngừng nghỉ thực hành điều mong ước ấy.

Chúa Giêsu khi đề cập đến những cố gắng của con người trên con đường hoàn thiện, đă cho Nữ Tu Beninha Consolata hiểu rằng, sự thánh thiện của ta th́ do Chúa làm tới 99.99%, phần c̣n lại rất nhỏ mọn là thiện chí và những cố gắng của con người. Và ngay trong những cố gắng nhỏ nhoi ấy, Thiên Chúa cũng chỉ muốn thấy nơi chúng ta ḷng ước muốn và cố gắng, chứ không phải là thành quả. Nếu đem ứng dụng những tư tưởng này bằng một cái nh́n có tính cách toán học và khoa học, th́ những thất bại và cố gắng của ta không khác ǵ những số không vô nghĩa. Ngày qua ngày chúng ta vất vả, chật vật với những ước muốn và tâm t́nh đạo hạnh, những việc làm thất bại bằng những con số không. Nhưng đợi khi về Thiên Đàng, Chúa Giêsu mới nói với mỗi người chúng ta rằng, sự cố gắng và những việc làm tốt của con đă làm Cha rất cảm động. Vậy hăy để Cha thêm vào một đống những con số “0” ngổng ngang kia bằng một con số “1” của Cha, và lúc ấy chúng ta sẽ thấy nở rộ một mùa ân phúc tràn trề. Càng nhiều thất bại, càng nhiều cố gắng, lúc ấy lại càng trở thành giá trị. Bởi v́ chỉ có thiện chí và cố gắng. Thành công hay thất bại không ở quyền ta. Nó hoàn toàn thuộc thẩm quyền của Thiên Chúa. Một cuộc sống như vậy tưởng như là một điều không ai có thể nói ḿnh lại không làm được, nhưng đó lại là ư nghĩa của cuộc sống thánh đức, cuộc sống trọn hảo, và phúc ân. Phải chăng Thiên Chúa cũng chỉ đ̣i hỏi và mong mỏi mỗi người chúng ta như vậy. Nên nhớ rằng khi Chúa Giêsu đ̣i hỏi chúng ta yêu mến Thiên Chúa hết ḷng, hết linh hồn, và hết trí khôn, th́ Ngài cũng chỉ đ̣i là những cái “hết” ấy thuộc về sự cố gắng riêng của từng người, trong hoàn cảnh của mỗi người, và chỉ cho một ḿnh ta. Vậy nên phải bắt đầu bằng những cố gắng nhỏ nhoi, và không ngừng nghỉ cố gắng. Đừng như bọn Biệt Phái, Pharisiêu và Tư Tế nọ mà Chúa Giêsu đă đề cập đến trong bài Tin Mừng hôm nay, chỉ nói mà không làm, chỉ chỉ cho người khác con đường lên Vĩnh Hằng mà ḿnh lại dậm chân tại chỗ: “Các Luật sĩ và các người Biệt Phái ngồi trên ṭa Maisen: vậy những ǵ họ nói với các ngươi, các ngươi hăy làm và tuân giữ, nhưng đừng noi theo hành vi họ: v́ họ nói mà không làm. Họ buộc những bó nặng và chất lên vai người ta: c̣n chính họ lại không muốn giơ ngón tay lay thử” (Mt 23: 1-4).

Thánh thiện, con đường trọn hảo, hay cuộc sống hoàn thiện mà Thiên Chúa đ̣i hỏi nơi mỗi người không ǵ khác hơn là một thiện chí không ngừng nghỉ trong ước muốn kiếm t́m sự công chính của Thiên Chúa. Sẽ có một ngày, Ngài sẽ ân thưởng và sẽ biến đổi những cố gắng tưởng chừng như vô nghĩa của ta thành những thành quả dồi dào, và đó cũng là lúc chúng ta hoàn tất cuộc hành tŕnh đi t́m sự thiện hảo. Nơi vĩnh hằng, và chỉ ở nơi đó chúng ta mới thấy ḿnh thật sự hạnh phúc và cái ư nghĩa của cuộc đời lam lũ, vất vả, cực nhọc; cũng như những cố gắng không ngừng để nên hoàn thiện của chúng ta mới được đền bù một cách xứng đáng. “Oâng kia, bà nọ nên thánh được, sao tôi không”.
 

SỐNG KHIÊM NHƯỜNG

Trần Mỹ Duyệt

Khiêm nhường, khiêm cung, khiêm tốn, khiêm hạ, khiêm nhu, tất cả những từ ngữ này đều nói lên một điều là đừng bao giờ tự đặt ḿnh lên cao, coi ḿnh trọng vọng; nhất là tự cho ḿnh đáng được ca tụng và tôn kính. Ngược lại, phải kín đáo, tế nhị, đơn sơ và nhún nhường.  

Nhưng cái ǵ là khiêm nhường, khiêm cung, khiêm tốn, khiêm hạ và khiêm nhu. Sống và quan niệm như thế có bị cho là yếm thế, là hèn nhát, là nhu nhược không? Sống và quan niệm như thế có gọi là thiếu tự tin và tự trọng không? Đời sống mà lúc nào cũng không có lấy một tham vọng, một mơ ước vươn lên, thành công, và hănh diện với đời th́ thật là buồn tẻ, vô ư nghĩa. Sống như thế th́ làm sao mà dám ngẩng đầu lên, dám hiên ngang bước tới để đạt được mục đích của cuộc đời ḿnh. Người đời xông pha xuôi ngược, đi từ thất bại này đến thất bại khác mới bước lên được một nấc thang danh vọng, quyền bính, và giàu có. Đôi khi c̣n phải liều mạng, hoặc phải dùng thủ đoạn và mưu mánh mới mong đạt được những ǵ ḿnh muốn. Như vậy sống với quan niệm, với cái nh́n khiêm nhường phải chăng chỉ là một quan niệm và lối sống co cụm, yếm thế, và nhu nhược?!

Thật ra, nếu ai trong chúng ta có bị cám dỗ để suy nghĩ và hành động khác với những ǵ mà Chúa Giêsu đă dậy chúng ta là phải khiêm nhường, đơn sơ và nhỏ bé. Tránh để người khác phải chào hỏi và tôn trọng ḿnh giữa đám đông, hoặc cũng đừng bắt buộc ai phải hầu hạ, phục vụ ḿnh, tất cả cũng chỉ là phản ảnh con người tự nhiên mà thôi.

Thánh Kinh đă ghi lại giữa cảnh diệu quang của b́nh minh sáng tạo, trong cái lành thánh và hạnh phúc ấy mà Nguyên Tổ cũng đă quan niệm và hành động như chúng ta ngày nay đang suy nghĩ và hành động. Trong cái thánh thiện ban đầu ấy, Evà và Adong đă lỗi luật Chúa. Đă muốn bằng Thiên Chúa, và đă nhất định ăn cho được trái cây “biết lành, biết dữ”, mặc dù Ông Bà đă được cảnh báo trước là sẽ có hậu quả đi theo nếu cố t́nh ăn trái đó.

Kết quả, sau khi ăn được “trái cấm” ấy, Nguyên Tổ đă biết được cái trần trụi đáng ghét của ḿnh. Nhưng nhất là sự trần trụi của tâm linh, khiến dục vọng trở thành một động lực mănh liệt đưa đẩy Ông Bà và con người đi t́m lại những ǵ đă mất, và cố sức bù đắp bằng một ước mơ tưởng chừng không ai có thể thực hiện nổi: Đó là ước mơ được bằng Thiên Chúa. Một mơ ước mà Satan cũng đă có lần mong được như vậy: “Ta sẽ lên chín tầng mây, và trên cảnh tao phùng ấy, ta sẽ đồng hàng với Thiên Chúa”.

Tiếc thay, không những không được ngang hàng với Thiên Chúa, hắn c̣n trở thành Satan tối tăm và đáng ghét, và v́ thế, nên hắn đă không muốn con người hơn hắn trong cái ân huệ làm Con Thiên Chúa. Hắn đă dối gạt Tổ Phụ bằng với giấc mơ cao ngạo như hắn. Hắn cũng đă đi vào được với lối sống và quan niệm của bọn Luật Sỹ, Pharisiêu, Thượng Tế và Kỳ Lăo trong dân Israel thời Chúa Giêsu. Những người mà lúc nào cũng tự coi ḿnh là cao cả, đáng được đời ca tụng. Họ luôn luôn muốn được mọi người kính trọng, nể v́. Những người mà theo Chúa Giêsu “muốn được chỗ nhất trong đám tiệc và ghế đầu trong hội trường” (Mt 23:6). Là những người “ưa thích được bái chào nơi đường phố và được người ta xưng tụng là thầy” (Mt 23:7).

Như Satan, Nguyên Tổ cũng đă có ư tưởng muốn bằng Thiên Chúa, và ư tưởng này như một di truyền tính nằm trong máu huyết của con người. Kết quả là mọi người chúng ta bằng cách này hay bằng cách khác, mang trong ḿnh tư tưởng muốn hơn người, muốn được người kính trọng và đề cao. Mà v́ ai cũng muốn trổi vượt hơn người khác. Ai cũng muốn được kính trọng mà không kính trọng người khác, nên cuộc chiến nội tâm đă trở nên một trận chiến mănh liệt nhất trong đời sống tu đức và xă hội của con người.

V́ không muốn nh́n ḿnh thua kém và yếu thế hơn người khác, mà trong thực tế, ḿnh lại ở vào t́nh trạng yếu kém và thua hơn người khác, nên con người t́m cách bù vào chỗ thiếu hụt ấy bằng những tư tưởng, ảo tưởng, ảo giác của so sánh và ghen tị. Đối với người hơn ḿnh thật sự, th́ ḿnh tức tối, khó chịu và ghen tương. Đối với người kém ḿnh, th́ ḿnh coi thường, khinh bỉ. Lối sống này thường được t́m thấy qua cung cách tự tôn, tự đại, trịch thượng; hoặc đối xử bất công, khinh thường, và coi rẻ người khác.

Trong cái nh́n tâm linh, th́ đây là một lối sống và tư tưởng cướp quyền của Thiên Chúa, đặt ḿnh ngang hàng với Ngài. V́ chỉ có Ngài mới có quyền phê phán, đ̣i hỏi các loài thụ tạo kính phục. Lời Ngài nói với bọn Luật sỹ, Pharisiêu, Thượng Tế mang tư tưởng giáo dục và cảnh giác mọi người trong tâm thức sống tự đặt ḿnh ngang hàng với Ngài như sau: “Đừng để ai gọi ḿnh là thầy” (Mt 23:8), và cũng “đừng gọi ai dưới đất là cha” (Mt 23:9”. Và :“Ai tự đặt ḿnh lên cao sẽ bị hạ xuống. Ai hạ ḿnh xuống sẽ được nâng lên” (Mt 23:12).

Cái mà Chúa nâng cao những người khiêm tốn ấy là làm cho họ bằng an với chính ḿnh, với tha nhân, và với Thiên Chúa. Họ luôn luôn thấy ḿnh hạnh phúc và bằng ḷng với những ǵ Ngài ban tặng. Họ không bị nung nấu, dằn vặt, và khổ sở khi thấy người khác hơn ḿnh. Họ cũng không vui khi thấy người khác thua kém ḿnh. V́ họ luôn luôn được Thiên Chúa bao bọc và ban đầy đủ mọi sự trong cái tín thác và tin tưởng nơi Ngài, Đấng có mọi sự và làm được mọi sự cho những ai tin tưởng nơi Ngài.

“Đừng để ai gọi ḿnh là thầy, cũng đừng gọi ai là thầy. Đừng gọi ai dưới đất là cha” và “ai tự đặt ḿnh lên sẽ bị hạ xuống, ai hạ ḿnh xuống sẽ được nâng lên”. Lời Chúa hôm nay là một chỉ dẫn thực hành cho cuộc sống Kitô hữu của chúng ta. Không những trong lănh vực tâm linh mà c̣n cả trong đời sống thường ngày của chúng ta. Đây cũng là những lời đem lại b́nh an và hạnh phúc cho con người trong tương quan giữa ḿnh với ḿnh, giữa ḿnh với tha nhân, và giữa ḿnh với Thiên Chúa: “Ai tự đặt ḿnh lên sẽ bị hạ xuống, ai hạ ḿnh xuống sẽ được nâng lên” (Mt 23:12).