CHÚA NHẬT I
MÙA CHAY-C
 

BÀI ĐỌC I: Deut 26:4-10
“Dân được chọn tuyên xưng đức tin”

Bài trích sách Nhị Luật

Ông Môisen nói cùng dân chúng rằng: “Thầy tư tế nhận của đầu mùa từ tay ngươi và đem đặt trước bàn thờ Chúa là Thiên Chúa ngươi, và ngươi sẽ nói trước mặt Chúa là Thiên Chúa rằng: “Tổ phụ tôi là Aramêô du mục, đã đi xuống Ai Cập và sống ở đó như ngoại kiều với một ít người; và đã phát triển thành một dân tộc vĩ đại, hùng mạnh và đông đúc. Các người Ai Cập đã ngược đãi, hành hạ và bắt chúng tôi làm việc nặng nhọc. Chúng tôi đã kêu cầu Chúa là Thiên Chúa cha ông chúng tôi, và Chúa đã nghe lời chúng tôi, đã nhìn thấy cảnh thống khổ, cực nhọc và khốn cùng của chúng tôi. Chúa đã dùng bàn tay mạnh, cánh tay hùng, dùng những biến cố khủng khiếp và những dấu lạ phi thường mà dẫn chúng tôi ra khỏi Ai Cập. Chúa đưa chúng tôi đến đây, ban cho chúng tôi xứ nầy, một xứ chảy sữa và mật. Và vì thế, lạy Chúa, giờ đây, tôi dâng tiến Chúa những của đầu mùa, hoa màu ruộng đất mà Chúa đã ban cho tôi”. Ngươi sẽ đem đặt nó trước mặt Chúa là Thiên Chúa ngươi và sấp mình trước tôn nhan Người.

Lời của Chúa.

Đáp ca: (Xin mời Cộng đoàn thưa)
Lạy Chúa, xin hãy ở cùng tôi trong lúc gian truân.

1.      Bạn sống trong sự che chở của Đấng Tối Cao, bạn cư ngụ dưới bóng của Đấng Toàn Năng, hãy thưa cùng Chúa: Chúa là chiến lũy, nơi tôi nương náu, lạy Chúa tôi, tôi tin cậy ở Ngài.

2.      Tai nạn không đến gần được bạn, và oan ương không bén mảng tới nhà bạn ở. Vì Chúa ra lệnh cho các Thiên Thần Ngài săn sóc bạn, để chư vị đó gìn giữ bạn trên khắp nẻo đường.

3.      Chư vị đó bồng bế bạn trên tay, để bạn khỏi vấp chân vào đá. Trên mình hổ mang, rắn lục bạn bước đi, bạn đạp chân trên sư tử và giảo long.

4.      Vì người quý mến Ta, Ta sẽ giải thoát cho, Ta sẽ che chở người bởi lẽ người nhìn biết danh Ta. Người sẽ kêu cầu Ta và Ta sẽ nhậm lời, Ta sẽ ở cùng người trong lúc gian truân, Ta sẽ cứu gỡ và làm vinh dự cho người.

BÀI ĐỌC II: Rom 10:8-13
“Kẻ tin tưởng tuyên xưng đức tin trong Chúa Kitô”

Bài trích thơ Thánh Phaolô Tông đồ gởi tín hữu Rôma.

Anh em thân mến, Thánh Kinh nói gì? Lời ở kề trong miệng và trong lòng ngươi. Đó là lời đức tin mà chúng tôi rao giảng. Vì nếu miệng ngươi tuyên xưng Đức Giêsu là Chúa và lòng ngươi tin rằng Thiên Chúa đã cho Người từ cõi chết sống lại, thì ngươi sẽ được rỗi. Quả thế, tin trong lòng thì sẽ được công chính, tuyên xưng ngoài miệng sẽ được cứu rỗi.

Lời của Chúa.

CÂU XƯỚNG TRƯỚC PHÚC ÂM: (Xin mời Cộng đoàn đứng)
Người ta sống không nguyên bởi bánh, nhưng bởi mọi lời do miệng Thiên Chúa phán ra.

PHÚC ÂM: Lc 4:1-13
“Thánh Thần thúc đẩy Chúa vào hoang địa, và chịu cám dỗ”

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.

Khi ấy, Chúa Giêsu được đầy Thánh Thần, liền rời vùng sông Giođan và được Thánh Thần đưa vào hoang địa ở đó suốt bốn mươi ngày, và chịu ma quỷ cám dỗ. Trong những ngày ấy, Người không ăn gì và sau thời gian đó, Người đói. Vì thế, ma quỷ đến thưa Người: “Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì hãy truyền cho đá nầy biến thành bánh đi”. Chúa Giêsu đáp: “Có lời chép rằng: Người ta không phải chỉ sống bằng cơm bánh, mà còn bằng lời Chúa nữa”. Rồi ma quỷ lại đem Người lên cao hơn cho xem ngay một lúc tất cả các nước thiên hạ và nói với Người rằng: “Tôi sẽ cho ông hết thảy quyền hành và vinh quang của các nước nầy, vì tất cả đó là của tôi và tôi muốn cho ai tùy ý. Vậy nếu ông sấp mình thờ lạy tôi, thì mọi sự ấy sẽ thuộc về ông!” Nhưng Chúa Giêsu đáp lại: “Có lời chép rằng: Ngươi phải thờ lạy Chúa là Thiên Chúa ngươi và chỉ phụng thờ một mình Người thôi”. Rồi ma quỷ lại đưa Người lên Giêrusalem, để Người trên góc tường cao đền thờ và bảo rằng: “Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì hãy gieo mình xuống, vì có lời chép rằng: “Chúa sẽ truyền cho Thiên Thần gìn giữ ông!” Và còn thêm rằng: “Các vị đó sẽ giơ tay nâng đỡ ông khỏi vấp phải đá”. Chúa Giêsu đáp lại: “Có lời chép rằng: Ngươi đừng thử thách Chúa là Thiên Chúa ngươi!” Sau khi làm đủ cách cám dỗ, ma quỷ rút lui để chờ dịp khác.

Phúc Âm của Chúa.

Suy Niệm

C Á M   D Ỗ
 

Trần Mỹ Duyệt
 

Bạn đã bao giờ bị cám dỗ chưa. Theo bạn, cám dỗ là gì, và tại sao mình bị cám dỗ? Cám dỗ là sự thèm khát hay ham muốn một điều gì. Còn tội là “sa chước cám dỗ”, một hành động ưng theo những thèm khát và ham muốn ấy trong những điều kiện không được phép hoặc bị ngăn cấm.

Vào một buổi sáng trời mưa lâm râm, những cơn gió se se lạnh bên ngoài làm bạn thấy buồn buồn, và giá lạnh trong tim. Bỗng từ bên nhà hàng xóm mùi cà phê thơm phức bay qua. Nếu bạn là dân nghiền cà phê, thì lúc đó các tuyến nước bọt trong miệng cứ làm cho bạn chảy rãi ra. Khứu giác hoạt động, và cánh mũi bạn được kích thích mở rộng để hít hà cái hương vị mà bạn đang thèm khát ấy. Trí óc bạn không thôi tưởng tượng, khiến bạn như mơ mơ, màng màng nhìn thấy một ly cà phê đâu đó trong nhà bạn.

Trí tưởng tượng được dịp họat động, khiến bạn mơ hồ như mình có nhiều tiền, mua đủ các thứ cà phê ngon và danh tiếng. Và bạn đang ngồi giữa các bạn bè thưởng thức, và nghe họ khen cà phê bạn là loại cà phê ngon nhất và quí nhất thế giới. Nhưng rồi bạn thấy mình chẳng có ly cà phê nào trước mặt, lại nghèo không có tiền để mua cà phê. Trong cái lạnh lẽo và nghèo túng ấy, bạn cảm thấy bực mình, tức và hận mình tại sao sinh vào kiếp nghèo. Nếu sự tức giận ấy bùng nổ cao có thể dẫn bạn đến chỗ phiền trách cả Ông Trời, và giận lan sang người hàng xóm. Và bạn muốn chiếm đoạt cái hạnh phúc của người hàng xóm với ly cà phê của họ.

Trên đây là một hình ảnh rất đơn sơ diễn tả tâm lý ham muốn hay cám dỗ mà chúng ta thường ngày phải đối diện và phải chiến đấu. Cám dỗ đến từ sự thèm khát vật chất và tâm lý. Nếu bạn là người nghiện cà phê nhưng lại gặp lúc túng thiếu, thì trong hoàn cảnh ấy, tâm lý ghen tương, đố kỵ với người giầu và hoàn cảnh may mắn của những ngưòi khác là điều sẽ được dựng lên trong tâm trí bạn. Nó thúc đẩy và làm bạn thành ham hố, ước ao sự giầu có nhằm thỏa mãn cơn nghiền. Và nếu dùng thủ đoạn hay xảo kế đem lại cơ may thành công, lúc đó hình ảnh kiêu căng, tự phụ sẽ đến chiếm đoạt tâm tư và hành động của bạn.

Thánh Luca đã diễn tả ba loại cám dỗ mà Chúa Giêsu đã trải qua: Cám dỗ về nhu cầu vật chất. Cám dỗ về sự giầu sang, danh vọng, và quyền bính. Sau cùng là tự kiêu, tự tôn, tự đắc. Thánh Kinh ghi lại, khi Chúa Giêsu thấy đói sau những ngày chay tịnh, lập tức Ngài bị cám dỗ về sự tham ăn uống. Nhưng khi thấy Ngài đủ bản lãnh để kìm hãm con người tự nhiên của mình, ma quỷ liền chuyển qua một hình thức cám đỗ khác nhắm vào tâm lý ham muốn, tìm cầu danh vọng, quyền lực, và tiền của: “Quỷ đem Ngài lên nơi cao, chỉ cho thấy tất cả vinh quang trần thế, hắn nói với Ngài, tôi sẽ cho ông tất cả quyền bính và vinh quang của mọi dân nước; quyền bính mà tôi đã được ban cho và tôi muốn cho ai tùy ý. Hãy cúi mình bái phục trước tôi, và tất cả những thứ này sẽ thuộc về ông” (Luc 4: 6-7). Vì là Thiên Chúa nên những vinh quang trần thế ấy không ảnh hưởng gì đến Ngài. Do đó, sau khi bị Ngài từ chối, ma quỷ liền tấn công đến tính kiêu ngạo, một tâm điểm cốt lõi của đời sống tâm linh và là cứ điểm cuối tận sâu linh hồn của mỗi người: “Rồi ma quỷ đem Ngài lên thành thánh Giêrusalem, đặt Ngài trên nóc đền thờ và nói với Ngài: Nếu là Con Thiên Chúa, hãy nhẩy xuống đi, vì có lời chép rằng Chúa sẽ sai thiên thần gìn giữ Ngài và các vị ấy không để chân Ngài chạm phải đá” (Luc 4: 9-11). Như vậy, làm sao đối diện với cám dỗ?

Cám dỗ là điều không ai tránh khỏi. Đã là cám dỗ thì dù dưới hình thức nào, thể lý, tâm lý hoặc tâm linh, con người tự nhiên không dễ mấy ai thắng nổi. Khi bị cám dỗ là toàn con người từ thượng tầng tri thức đến những rung động của mỗi giác quan, mỗi tế bào trong cơ thể đều chịu ảnh hưởng và đều đóng góp vào việc thắng hay thua cám dỗ. Điều này dễ hiểu, vì khi bị cám dỗ, người ta thường bị cám dỗ bởi những đa mê chủ yếu. Cám dỗ của anh chàng nghiện cà phê nói lên nhu cầu và đam mê cà phê, hay gọi là nghiện cà phê. Cám dỗ của người nghiện cờ bạc, nghiện danh giá, nghiện chức quyền, nghiện dục vọng, nói lên đam mê cờ bạc, nghiện hút hay dục vọng của người ấy. Do đó, khi bị đa mê chi phối, hầu như mọi nơi, mọi lúc họ đều mang những ý nghĩ và tư tưởng về nguồn cảm hứng và những thỏa mãn của đa mê ấy trong lòng. Lúc này cám dỗ đã lên đến tuyệt đỉnh, và con người hầu như khó tránh khỏi sai sót hoặc phạm lỗi. Tóm lại, để kiềm chế các đam mê hay nói theo từ ngữ tôn giáo, để thắng vượt những cám dỗ ít nhất cần tới 3 điều kiện:

- Thứ nhất là con người của chính ta. Sự đề phòng, sự dung hòa khéo léo các nguồn cảm hứng và đam mê là điều phải làm. “Linh tại ngã, bất linh tại ngã”. Nếu ta không tiết chế và biết thế nào là đủ, thì lập tức cám dỗ sẽ đến.

- Để đề phòng cám dỗ, phương pháp tự nhiên nhất vẫn là giữ cho mình luôn bận bựu: “Nhàn cư vi bất thiện”, và trốn chạy: “Dĩ đào vi thượng sách” trước cám dỗ. Đây là tâm lý chung của con người. Những người lười lĩnh, ươn ái, nhu nhược hoặc khinh xuất là những mồi ngon của cám dỗ.

- Sau cùng là phải chạy lại với Đấng đã thắng vượt cám dỗ, đó là chính Chúa: “Hãy tỉnh thức và cầu nguyện để khỏi sa chước cám dỗ” (Mt 26:41). Chúa Giêsu đã làm gương, và không ai không cần đến sự giúp đỡ của Ngài.

Tóm lại, tự mình cảnh giác, xa những dịp có thể làm mình bị cám dỗ, và cậy trông vào sức mạnh của Thiên Chúa, đó là ba phương pháp hữu hiệu đề phòng và thắng vượt cám dỗ. Mùa Chay là mùa ăn năn đền tội và sám hối để chuẩn bị đón mừng Mầu Nhiệm Phục Sinh và Ơn Cứu Độ. Nhưng để tránh khỏi phản ăn năn và đền tội, cách dễ dàng nhất là nhận thức và đừng để mình rơi vào những cám dỗ.
 

Sống không nguyên bởi bánh là trả về cho thế gian những gì của thế gian

Kể từ Thứ Tư Lễ Tro, chúng ta đã chính thức bước vào Mùa Chay Thánh, một thời gian 40 ngày, với sáu tuần lễ liền, một thời gian biểu hiệu cho 40 ngày chay tịnh của Chúa Kitô trong hoang địa, cho 40 ngày tiên tri Êlia hành trình lên núi Chúa ở Hôreb (xem 1Kgs 19:8), cũng như cho 40 năm Dân Do Thái băng qua sa mạc để tiến vào Đất Hứa. Với Chúa Nhật Thứ Nhất Mùa Chay, chúng ta lại cùng Giáo Hội bắt đầu cử hành Mầu Nhiệm Khổ Nạn của Chúa Kitô, một mầu nhiệm được mở màn bằng việc Chúa Giêsu ăn chay 40 đêm ngày trong hoang địa và bị cám dỗ, một biến cố đau thương tiên báo Cuộc Khổ Nạn và sẽ đạt đến tuyệt đỉnh của mình nơi Mầu Nhiệm Tử Giá của Chúa Kitô trong Tuần Thánh.

Thế nhưng, vào dịp cử hành Lễ Chúa Giêsu Chịu Phép Rửa, mở màn cho Mùa Thường Niên Hậu Giáng Sinh, nếu vấn đề đã được đặt ra là tại sao Chúa Kitô vô tội lại phải chịu phép rửa, thì vào Chúa Nhật Thứ Nhất Mùa Chay này, vấn đề tương tự cũng lại được đặt ra ở đây là tại sao Chúa Giêsu không có tội hay đam mê nhục dục như con người đã bị hư đi theo nguyên tội chúng ta mà Người cũng cần phải ăn chay 40 đêm ngày và bị ma quỉ cám dỗ trong hoang địa?

Vấn đề của bài Phúc Âm được đặt ra về việc Chúa Giêsu chay tịnh và bị cám dỗ đặc biệt liên quan đến ma quỉ hay liên quan đến chính vấn đề cám dỗ cũng thế. Thật vậy, như chúng ta đã nghe bài Phúc Âm theo Thánh Luca Chúa Nhật tuần thứ nhất Mùa Chay thuật lại, Chúa Giêsu đã ăn chay “40 ngày”, đến độ, như Phúc Âm nói rõ “Người cảm thấy đói”. Đúng thế, bấy giờ Người chắc chắn là đói lắm rồi, đói quặn lên rồi, vì Người cũng thực sự là người như chúng ta, nghĩa là Người cũng cần phải ăn uống. Nếu nhịn một ngày đã đủ đói rồi, chẳng hạn như Ngày Thứ Tư và Thứ Sáu Tuần Thánh hằng năm chúng ta vẫn buộc phải ăn chay theo Luật Hội Thánh, thì nhịn đến 40 ngày “không ăn gì” như Phúc Âm cho biết, sẽ đói đến chừng nào! Và chỉ sau khi ấy, tức sau khi Người cảm thấy đói, như Phúc Âm ghi nhận, ma quỉ mới mò đến, mới xuất đầu lộ diện để cám dỗ Người.

Như vậy, cảm giác đói tự nó có phải là một chước cám dỗ hay không? Tức là có cần bị ma quỉ thực sự cám dỗ con người xác thịt tự nhiên của chúng ta mới cảm thấy thèm ăn hay chăng? Mà nếu đói đến độ làm cho chúng ta thèm ăn thực sự là một chước cám dỗ, và một khi đã là một chước cám dỗ thì phải tránh xa, không được phép làm, như chúng ta vẫn cầu ở cuối Kinh Lạy Cha, “xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ”? Vậy nếu Giáo Hội buộc chúng ta phải ăn chay, tức là phải nhịn đói vào những ngày ấn định trong năm, như Thứ Tư Lễ Tro và Thứ Sáu Tuần Thánh, thì phải chăng Giáo Hội đã gián tiếp đẩy con người vốn yếu đuối của chúng ta vào chỗ nguy hiểm, chỗ liều mình sa chước cám dỗ, nghĩa là liều mình phạm tội mất lòng Chúa là sự dữ về luân lý mà chúng ta cũng cầu xin cho được thoát khỏi ở cuối Kinh Lạy Cha: “nhưng cứu chúng con cho khỏi sự dữ. Amen”?

Theo tôi, vấn đề cốt lõi ở đây là căn do tại sao ma quỉ đã cám dỗ Chúa Giêsu. Nếu biết được lý do đích xác ma quỉ cám dỗ Người thì mọi sự sẽ được sáng tỏ, cả về vấn đề đói tự nó có phải là một chước cám dỗ của ma quỉ hay chăng, cũng như vấn đề thời điểm ma quỉ phải chờ cho đến lúc Chúa Giêsu thực sự cảm thấy đói mới đến cám dỗ Người, và vấn đề luật buộc chúng ta phải giữ chay một số ngày trong năm.

Thật vậy, về căn do tại sao ma quỉ đã không đến cản đường Chúa Giêsu cho Người khỏi vào hoang địa ăn chay, một việc ăn chay hết sức lành thánh, hoàn toàn trái ngược lại với bản tính tự nhiên của con người đã bị hư đi theo nguyên tội, mà hắn chỉ đến cám dỗ Chúa Giêsu sau khi Người đã ăn chay 40 ngày và nhất là sau khi thấy Người thực sự đã cảm thấy đói, thì bài Phúc Âm Thánh Luca hôm nay đã cho chúng ta thấy rõ ý định của hắn. Ý định của hắn là ở chỗ hắn hết sức muốn biết Người là ai, Người có thực sự là Con Thiên Chúa hay chăng, thế thôi! Đó là lý do chúng ta thấy Thánh Ký Luca thuật lại trong Phúc Âm sự kiện ma quỉ đã tấn công Chúa Giêsu ba chưởng, chưởng thứ nhất vào bụng: đói ăn, chưởng thứ hai vào mắt: tham của, và chưởng thứ ba vào ngay ngực: tự phụ, cốt ý để làm sao có thể biết được đích xác chân dung của Người: “Nếu ngươi là Con Thiên Chúa thì hãy biến đá thành bánh mà ăn”; hay “nếu ngươi là Con Thiên Chúa thì hãy gieo mình xuống”.

Qua câu nhử mồi này, chúng ta thấy, trước hết, ma quỉ nghi rằng nhân vật Giêsu Nazarét tầm thường trước mặt loài người đây, nhân vật đã bị dân làng Nazarét chống đối và mưu sát Người ngay từ ban đầu ấy, như chính Phúc Âm Thánh Luca nhắc tới trong Chúa Nhật Thứ Bốn Mùa Thường Niên, có một cái gì khác thường và phi thường, còn hơn cả trường hợp Gioan Tẩy Giả mặc áo da thú, ăn châu chấu và uống mật ong rừng nữa (xem Mathêu 3:4). Do đó, hắn muốn theo dõi sát nút xem Người làm những gì và làm ra sao để có thể, một khi ra tay hạ độc thủ, chắc chắn hắn lập tức sẽ đánh gục được đối phương ghê gớm của hắn ngay, một đối phương trong cả 4000 năm Cựu Ước hắn chưa từng gặp trong vương quốc tội lỗi đầy chết chóc của hắn.

Vậy thì tại sao có những lần Phúc Âm đã thuật lại là ma quỉ đã nhận ra Chúa Giêsu là ai nên van xin Người đứng khu trừ hắn, điển hình là sau khi Người bị dân làng Nazarét của Người phủ nhận và tính sát hại thì ma quỉ, như Phúc Âm Thánh Luca ghi nhận, lại đã tự động nhận ra Người ở trong một hội đường ở Capernaum: “Trong hội đường có một người bị thần ô uế ám đang rên xiết lớn tiếng: ‘Hãy mặc kệ chúng tôi mà! Hỡi Giêsu Nazarét, ông muốn làm gì chúng tôi đây. Chẳng lẽ ông lại đến để hủy diệt chúng tôi hay sao. Tôi biết ông là ai rồi, là Đấng Thánh của Thiên Chúa” (Lk 4:33-34). Ở đây chúng ta thấy một nhân vật “Giêsu Nazarét” vừa mới bị dân làng Nazarét bác bỏ và mưu sát ở đoạn Phúc Âm cách đó mấy câu (x Lk 4:28-30), lại là một nhân vật được ma qủi nhận diện và tuyên xưng “là Đấng Thánh của Thiên Chúa”, tức là Đấng Thiên Sai, vì chỉ có Vị này mới mang sứ mệnh “hủy diệt” các việc làm của ma qủi (x 1Jn 3:8) mà thôi, đúng như bản án hắn đã bị Thiên Chúa phán xử ngay sau nguyên tội của loài người là hình phạt bị “đạp dập đầu” (x Gen 3:15).

Đúng thế, ma quỉ quả thực đã nhận ra Chúa Giêsu là ai, nhưng, phải, nhưng chỉ khi nào hắn thấy Người tỏ ra uy quyền của Người, như những lần Người ra tay trừ khử chúng mà thôi. Tuy nhiên, với đầu óc kiêu căng của mình, hắn vẫn không thể nào hiểu được, nếu không muốn nói là bị confused theo kiểu Mỹ, hay bị tẩu hỏa nhập ma theo kiểu nói của phim Tầu, khi thấy một Vị Thiên Chúa gì mà phải lẩn thoát lúc bị con người ta ra tay sát hại, Thiên Chúa gì mà lại quì xuống rửa chân cho các môn đệ, Thiên Chúa gì mà lại đau buồn đến đổ mồ hôi máu, Thiên Chúa gì mà lại bị bắt nhốt và bị khạc nhổ vào mặt, hay Thiên Chúa gì mà lại phải lãnh nhận phép rửa của Gioan Tiền Hô, mà lại đi ăn chay hãm xác như bài Phúc Âm Chúa Nhật tuần này thuật lại v.v. Thế nhưng, chỉ cho tới khi hắn thấy Người có thể ăn chay đến 40 ngày, quá sức tự nhiên của con người ta là loài đang ở dưới quyền kiểm soát và cai trị của hắn, hắn mới hồ nghi Người là Con Thiên Chúa, là Thiên Chúa Nhập Thể, là đối tượng mà hắn đã dám hy sinh cả số phận đời đời của mình để triệt hạ, như Sách Khải Huyền thị kiến thấy ở đoạn 12, câu 4, 7-8, cho thấy: “Bấy giờ con rồng đứng trước người nữ sắp sinh con để rình ruốt đứa trẻ khi bé được sinh ra… Thế rồi chiến tranh bùng nổ trên trời… Con rồng và các thần của hắn bị mất chỗ của mình trên trời ”.

Nếu thực sự đứa trẻ từ ban đầu ấy chính là nhân vật Giêsu đã ăn chay 40 ngày này thì quả thực Người là Thiên Chúa Nhập Thể. Mà nếu nhân vật Giêsu chính là Thiên Chúa Nhập Thể thì vương quốc của hắn sắp sửa bị tiêu diệt đến nơi rồi, khi Người chịu khổ nạn và tử giá. Do đó, biết được nhân vật Giêsu có phải là Con Thiên Chúa không là một vấn đề vô cùng hệ trọng và cấp thời đối với hắn. Bởi vì, một khi biết được nhân vật Giêsu ấy thực sự là Con Thiên Chúa rồi, hắn sẽ tận dụng mọi nỗ lực tinh ma quỉ quái nhất của mình để nhất định ngăn cản việc Người có thể cứu độ loài người, chẳng hạn, sau này hắn sẽ không xui bẩy Giuda bán Thày, không thúc động lòng căm hờn của đám lãnh đạo dân Do Thái đòi giết Người, nhờ đó Philatô sẽ không bị áp lực đến ra lệnh đóng đanh Giêsu Nazarét.

Thế nhưng, tiếc thay, sau ba chưởng chí tử quyết liệt một thắng một thua này, những chưởng mà hắn chỉ sử dụng khi gặp một đối phương thượng thặng như nhân vật Giêsu, một nhân vật vốn không có tên trong chốn giang hồ mà không ngờ lại là một tay cao thủ hầu như vô địch như vậy, hắn chẳng những đã hoàn toàn bị thảm bại, mà nhất là còn không biết được cả thân phận của địch thủ vô cùng lợi hại của mình nữa. Tuy nhiên, dù có bị nội công thâm hậu của đối phương làm cho hắn bị dội lại đến choáng váng gần như mất hết chưởng lực như thế, ma quỉ vẫn nhất định không chịu thua, đến nỗi, bài Phúc Âm Thánh Luca hôm nay đã kết thúc như sau: “Sau khi đã tìm đủ cách cám dỗ, ma quỉ đã rút lui để chờ dịp khác”.

Phải, sau đó, ma quỉ lại càng theo sát từng cử động của nhân vật Giêsu có một không ai này hơn nữa, đến nỗi, hắn đã thử thách đức nhẫn nại chịu đựỉng của Người xem sao, qua những chống đối liên lỉ và kịch liệt đến sắt máu của dân Do Thái. Bất hạnh thay, gậy ông đập lưng ông, hắn có ngờ đâu chính những việc hắn sử dụng thành phần tay sai đắc lực của mình để thử thách Người lại chính là những việc Người muốn trải qua và cần chịu đựng để hoàn tất Thánh Ý Cứu Độ của Đấng đã sai Người. Để rồi, cho đến khi ma quỉ biết được đối phương của mình thực sự là ai thì đã hoàn toàn không còn kịp nữa, đã muộn mất rồi: “Người này quả thực là Con Thiên Chúa”, đúng như lời viên đại đội trưởng Rôma tuyên xưng trên đồi tử giá ở Phúc Âm Thánh Mathêu đoạn 27, câu 54, hoàn toàn ứng nghiệm lời tiên báo của Đấng Tử Giá ở Phúc Âm Thánh Gioan đoạn 12 câu 32: “Khi nào Tôi bị treo lên, Tôi sẽ kéo tất cả mọi người lên cùng Tôi”, hay ở đoạn 8 câu 28: “Khi nào quí vị treo Con Người lên, quí vị sẽ biết Tôi là ai”.

Qua những nhận định trên đây về những gì liên quan đến việc ma qủi cám dỗ Chúa Giêsu, chúng ta thấy việc chay tịnh nhịn đói về thể xác không phải là việc liều mình sa chước cám dỗ theo nghĩa tiêu cực, cho bằng là một dấu hiệu tỏ ra mình khao khát một cái gì đó cao quí hơn, vĩnh cửu hơn. Đó là lý do Chúa Giêsu đã trả lời cho ma quỉ biết rằng: “Người ta không sống nguyên bởi bánh, mà còn bởi mọi lời do miệng Thiên Chúa phán ra”. Tuy nhiên, để có thể làm cho cái đói thể xác biến thành cái no thỏa tâm linh như thế, con người cần phải làm theo ơn Chúa. Đó cũng là lý do Chúa Giêsu, như Phúc Âm hôm nay thuật lại ngay ở câu mở đầu: “Khi ấy, Chúa Giêsu được đầy Thánh Thần, liền rời vùng sông Dược Đăng, và được Thánh Thần đưa vào hoang địa, ở đó suốt bốn mươi ngày, và chịu ma quỉ cám dỗ”. Nếu chúng ta làm theo ơn Chúa thúc đẩy, chúng ta chẳng những không sợ phạm tội làm mất lòng Chúa (x 1Jn 3:9; Jn 1:13), mà còn có thể thắng vượt được chước cám dỗ nữa, như Chúa Giêsu đã thắng mọi mưu chước ma quỉ cám dỗ vì đã làm tất cả theo Thánh Linh hướng dẫn vậy.

Thật ra, khi đói, con người được phép ăn, thậm chí buộc phải ăn, vì việc ăn uống lúc bấy giờ không phải là tội, song là một nhu cầu thiết yếu liên quan đến sự sống, đến nỗi, nếu đói mà không ăn, khiến không có sức chu toàn nhiệm vụ của mình, hay đến bị yếu liệt hoặc thậm chí bị chết đói, thì việc nhịn ăn thay vì lập công tích đức đã hóa thành việc tội lỗi đáng phạt. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm cho thấy, chỉ vì đói mà ăn, thì tự nhiên sẽ dễ dàng đưa đến chỗ chẳng những kén ăn, chỉ ăn những gì ngon miệng, hợp khẩu vị, chê những gì dở, đi đến chỗ bỏ thừa, phí phạm, mà còn ăn tham nữa, đến độ cắn cấu nhau vì miếng ăn. Không phải hay sao, người ta không còn ăn để mà sống nữa, song sống để mà ăn, để giành ăn, một trong những hình thức này là mẹ giết con ngay từ trong bụng mình, nước giầu viện trợ nhân đạo cho nước nghèo theo chính sách tân thực dân hóa về kinh tế v.v. Nếu ăn chỉ vì đói người ta sẽ dễ sa chước cám dỗ thế nào, thì nếu người ta sống bởi bánh lời Chúa trước, tức vì Chúa mà ăn, thì có chết đói vì anh em nữa cũng cam lòng.

Tóm lại, vấn đề sống đạo ở đây là Kitô hữu chúng ta làm gì cũng phải làm theo thúc động của ân sủng, hơn là theo bản năng tự nhiên hay ý thích hoặc ý riêng của mình thì sẽ tránh được sa chước cám dỗ.

Nhìn vào thế giới hôm nay, vào chính thời điểm của Chúa Nhật Thứ Nhất Mùa Chay Năm C này, (29/2/2004), chúng ta (nhất là những người ở Hoa Kỳ, cách riêng ở California) thấy gì? Nếu không phải một thế giới loài người (ở San Francisco chẳng hạn, nơi đã cấp hôn thú cho cả 3 ngàn cặp đồng tính luyến ái, nơi tòa án cũng không dám đưa ra những phán quyết công minh theo chân lý) đang sống để mà ăn hơn là ăn để mà sống, một thế giới loài người tự cho mình là văn minh mà lại sống phản thiên nhiên, sống đồng tính luyến ái, sống đồng tính hôn nhân, một hành động không hề xẩy ra nơi loài thú!

Tại sao thế? Tại sao loài người có lý trí lại đi đến chỗ không còn biết đâu là phải đâu là trái, đâu là lành đâu là dữ nữa như vậy? Phải chăng tại vì họ không biết sống theo chiều kích thực sự làm người của họ là chiều kích sống theo lề luật Thiên Chúa, theo những lời bởi miệng Thiên Chúa phán ra nữa (x Mt 4:4; Deut 8:3). Bởi thế, chính vì “thần trí mới làm cho sống, xác thịt chẳng có ích gì” (Jn 6:63) mà để giải quyết tất cả mọi vấn đề rắc rối về luân lý, những vấn đề liên quan trực tiếp với các lãnh vực về chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội, con người chỉ cần thực hiện nguyên tắc về nguồn là xong, đó là hãy trả về cho thế gian những gì thuộc về thế gian và hãy trả về cho Thiên Chúa những gì thuộc về Thiên Chúa (x Lk 20:25), tức là hãy tôn trọng mọi giá trị chân thực của trần gian theo đúng như ý định tối cao của Thiên Chúa, để Thiên Chúa là tất cả trong mọi sự (x 1Cor 15:28).

Đúng thế, con người chỉ tìm thấy tầm vóc trọn hảo của mình nơi Lời Nhập Thể là Chúa Giêsu Kitô, vì Người thực sự đã trả cho thế gian những gì thuộc về thế gian và trả về cho Thiên Chúa những gì thuộc về Thiên Chúa. Ở chỗ, đối với thế gian, Người đã đến để tìm kiếm cả những gì đã hư trầm (x Lk 19:10), đến không phải để luận phạt nhưng để thế gian nhờ Người mà được sự sống (x Jn 3:17), và đối với Thiên Chúa, Người đến không phải để làm theo ý mình mà là ý Đấng đã sai (x Jn 6:38), đến nỗi đã vâng lời cho đến chết và chết trên thập giá (x Phil 2:8), để trở nên căn nguyên cứu độ đời đời cho những ai tín phục Người (x Heb 5:9). Người quả thực là Trung Gian duy nhất giữa Thiên Chúa và loài người (x 1Tim 2:5).

 

Như thế, theo tinh thần Chúa Kitô, phải chăng Mùa Chay là thời đoạn Kitô hữu trả về cho thế gian những gì thuộc về thế gian, và Tuần Thánh là thời điểm họ trả về cho Thiên Chúa những gì của Thiên Chúa? Một khi con người trả về cho Thiên Chúa những gì thuộc về Thiên Chúa là họ thực hiện được dự án nguyên thủy của Ngài khi Ngài tạo dựng nên tất cả mọi sự, trong đó có con người, dự án con người phải làm chủ trái đất chứ (x Gen 1:28) chứ không phải làm nô lệ cho trái đất. Việc con người chay tịnh là một hành động chứng tỏ con người không khinh thường những gì (chẳng hạn thực phẩm và thân xác con người) đã được Thiên Chúa  tạo dựng và ban cho họ mà còn thăng hóa chúng theo ý định của Thiên Chúa, ở chỗ họ chỉ sử dụng chúng theo ý Đấng đã ban chúng cho họ chứ không phải theo ý nghĩ, ý thích và ý muốn của họ thường thiên về gian ác và tư lợi.

Qua hành động chay tịnh, họ chẳng những chứng tỏ họ làm chủ sự vật và thân xác của mình, đúng hơn làm chủ cả thế gian lẫn con người của họ, mà còn nhờ đó họ có thể biến thân xác và cả con người của họ trở thành dụng cụ phục vụ tha nhân. Thân xác chay tịnh 40 đêm ngày của Chúa Kitô đây, một thân xác phục sinh vinh hiển, đã không trở thành Bí Tích Thần Linh ban sự sống đời đời trong Bí Tích Thánh Thể hay sao? Ngoài ra, cũng qua hành động chay tịnh, con người tỏ ra mình sẵn sàng chấp nhận khổ đau và có khả năn g chịu đựng khổ đau, giống như hạt lúa miến mục nát đi trong lòng đất để trổ sinh muôn vàn hoa trái (x Jn 12:24).

Lạy Chúa Giêsu Kitô là hạt lúa miến mục được gieo xuống đất để chịu mục nát đi, Chúa đã vào sa mạc 40 đêm ngày để sống chay tịnh và chịu cám dỗ. Nhờ lời Mẹ Maria chuyển cầu, Xin Chúa cho Kitô hữu chúng con biết sống không nguyên bởi bánh mà còn bởi những lời ban sự sống của Chúa, để chúng con chẳng những có thể thắng được các chước cám dỗ và sự dữ là tội lỗi, mà còn có thể như Mẹ Maria trung thành theo Chúa cho tới chân thập tự giá. Amen.

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL