|
CHÚA NHẬT
LỄ THÁNH GIA THẤT
BÀI ĐỌC I:
Sir 3:2-6, 12-14
“Ai kính sợ Chúa, th́ thảo kính cha
mẹ”
Bài trích sách Đức huấn ca.
Thiên
Chúa suy tôn người cha trong con cái, quyền lợi bà mẹ, Người củng cố trên đàn
con. Ai yêu mến cha ḿnh, th́ đền bù tội lỗi, ai thảo kính mẹ ḿnh, th́ như
người thu được một kho tàng. Ai thảo kính cha ḿnh, sẽ được vui mừng trong con
cái. Khi cầu xin, người ấy sẽ được nhậm lời. Ai thảo kính cha ḿnh, sẽ được sống
lâu dài. Ai vâng lời cha, sẽ làm vui ḷng mẹ. Hỡi kẻ làm con, hăy gánh lấy tuổi
già cha ngươi, chớ làm phiền ḷng người, khi người c̣n sống. Nếu tinh thần người
sa sút, th́ hăy rộng lượng, ngươi là kẻ trai tráng, chớ đành khinh dể người. V́
của dâng cho cha, sẽ không rơi vào quên lăng. Của biếu cho mẹ, sẽ đền bù tội lỗi,
và xây dựng đức công chính của ngươi.
Lời của Chúa.
Đáp Ca: (Xin mời Cộng đoàn thưa)
Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường lối của Người.
1.
Phúc thay cho những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường
lối của Người! Công quả tay bạn làm ra bạn an hưởng, bạn được hạnh phúc và sẽ
gặp may.
2.
Hiền thê bạn như cây nho đầy hoa trái, trong gia thất nội cung nhà bạn,
con cái bạn như những chồi non của khóm ô liu, ở chung quanh bàn ăn của bạn. Đó
là phúc lộc dành để cho người biết tôn sợ Đức Thiên Chúa.
3.
Nguyện xin Thiên Chúa từ Sion chúc phúc cho bạn, để bạn nh́n thấy cảnh
thịnh đạt của Giêrusalem, hết mọi ngày trong đời sống của bạn, và để bạn nh́n
thấy lũ cháu đàn con!
BÀI ĐỌC II: Col 3:12-21
“Về đời sống gia đ́nh trong Chúa”
Bài trích thơ Thánh Phaolô Tông đồ gởi tín hữu Colossê.
Anh
em thân mến, như những người được chọn của Thiên Chúa, những người thánh thiện
và được yêu thương, anh em hăy mặc lấy những tâm t́nh từ bi, nhân hậu, khiêm
cung, ôn ḥa, nhẫn nại, chịu đựng lẫn nhau, và hăy tha thứ cho nhau, nếu người
nầy có chuyện phải oán trách người kia. Như Chúa đă tha thứ cho anh em, anh em
cũng hăy tha thứ cho nhau. Và trên hết mọi sự, anh em hăy có đức yêu thương, đó
là giây ràng buộc điều toàn thiện. Nguyện cho b́nh an của Chúa Kitô làm chủ
trong ḷng anh em, sự b́nh an mà anh em đă được kêu gọi tới để làm nên một thân
thể. Anh em hăy cảm tạ Thiên Chúa. Nguyện cho lời Chúa Kitô cư ngụ dồi dào trong
anh em. Với tất cả sự khôn ngoan, anh em hăy học hỏi và nhủ bảo lẫn nhau. Hăy
dùng những bài thánh vịnh, những khúc ca và những bài hát thiêng liêng cùng với
ḷng tri ân, để hát mừng Thiên Chúa trong ḷng anh em. Và tất cả những ǵ anh em
làm, trong lời nói cũng như trong hành động, tất cả mọi chuyện, anh em hăy làm
v́ danh Chúa Giêsu Kitô, nhờ Người mà tạ ơn Thiên Chúa Cha. Hỡi các bà vợ, hăy
phục tùng chồng trong Chúa cho phải phép. Hỡi những người chồng, hăy yêu thương
vợ ḿnh, đừng đay nghiến nó. Hỡi những người con, hăy vâng lời cha mẹ trong mọi
sự, v́ đó là đẹp ḷng Chúa. Hỡi những người cha, đừng nổi cơn phẫn nộ với con
cái, kẻo chúng nên nhát đảm sợ sệt.
Lời của Chúa.
(Xin mời Cộng đoàn đứng)
Alleluia, alleluia. — Nguyện cho b́nh an của Chúa Kitô làm
chủ trong ḷng anh em. Nguyện cho lời Chúa Kitô cư ngụ dồi dào trong anh em. —
Alleluia.
PHÚC ÂM:
Mt 2:13-15, 19-23
“Hăy đem con trẻ và mẹ Người trốn
sang Ai Cập”
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêô.
Khi
các Đạo sĩ ra đi, Thiên Thần Chúa hiện ra với ông Giuse trong lúc ngủ và bảo:
“Hăy thức dậy , đem hài nhi và mẹ Người trốn sáng Ai Cập, và ở đó cho tới khi
tôi báo lại ông: v́ Hêrôđê sắp sửa t́m kiếm Hài nhi để sát hại Người”. Ông thức
dậy, đem Hài nhi và mẹ Người lên đường trốn sang Ai Cập đang lúc ban đêm. Ông ở
lại đó cho tới khi Hêrôđê băng hà, hầu làm cho trọn điều Chúa dùng miệng tiên
tri mà phán rằng: “Ta gọi con Ta ra khỏi Ai Cập”. Bấy giờ Hêrôđê thấy ḿnh bị
các đạo sĩ đánh lừa, nên nổi cơn thịnh nộ và sai quân đi giết tất cả con trẻ ở
Bêlem và vùng phụ cận, từ hai tuổi trở xuống, tính theo thời gian vua đă cặn kẽ
hỏi các Đạo sĩ. Thế là ứng nghiệm lời tiên tri Giêrêmia đă nói: Tại Rama, người
ta nghe những tiếng khóc than nức nở, đó là tiếng bà Rakhel than khóc con ḿnh,
bà không chịu cho người ta an ủi bà, v́ các con bà không c̣n nữa. Khi Hêrôđê
băng hà, th́ đây Thiên Thần Chúa hiện ra cùng Giuse trong giấc mơ, bên Ai cập,
và bảo: “Hăy chỗi dậy, đem con trẻ và mẹ Người về đất Israel, v́ những người t́m
hại mạng sống Người đă chết!”. Ông liền chỗi dậy, đem con trẻ và mẹ Người về đất
Israel. Nhưng nghe rằng Arkhêlao làm vua xứ Giuđa thay cho Hêrôđê là cha ḿnh,
th́ Giuse sợ không dám về đó. Được báo trong giấc mộng, ông lánh sang địa phận
xứ Galilêa, và lập cư trong thành gọi là Nagiarét; để ứng nghiệm lời đă phán qua
các tiên tri rằng: Người sẽ được gọi là Nagiarêô.
Phúc Âm của Chúa.
SUY NIỆM
THÁNH GIA GƯƠNG TRUNG THÀNH VÀ HIẾU
THẢO
Trần Mỹ Duyệt
H́nh ảnh rất quen thuộc trong đời sống
Kitô hữu, ơn gọi nền tảng cho đời sống Giáo tất chúng ta có thể t́m thấy nơi gia
đ́nh Thánh Gia. Nhưng mỗi khi suy niệm về Thánh Gia là nghĩ về h́nh ảnh của Chúa
Giêsu, Mẹ Maria, và Thánh Giuse. Trong đó Chúa Giêsu - Ngôi Lời Nhập Thể - là
cao trọng nhất nhưng lại giữ vai tṛ nhỏ mọn nhất, vai tṛ một người con. Mẹ
Maria - Mẹ Chúa Cứu Thế, Nữ Vương Thiên Đàng - nhưng cũng chỉ giữ vai tṛ một
người vợ, một người nội trợ. C̣n lại, Thánh Giuse tuy thua kém về phẩm chức hơn
Mẹ Maria, và Chúa Giêsu lại giữ vai tṛ lớn nhất, vai tṛ người chồng, người
cha, và người gia trưởng.
Thánh Gia, mẫu gương sống đạo hết sức cần thiết và thực tế trong cuộc sống người
Kitô hữu, đặc biệt, đối với những ai đang sống trong ơn gọi hôn nhân gia đ́nh.
Qua các bài đọc được trích dẫn trong Thánh Lễ hôm nay, Giáo Hội muốn dùng gương
của Thánh Gia để đưa chúng ta về với ơn gọi Hôn Nhân và truyền thống tốt lành
của gia đ́nh. Ngay trong lời nguyện đầu lễ, Giáo Hội đă xin với Thiên Chúa rằng:
“Lậy Chúa, Chúa đă đoái thương ban cho chúng con được thấy những gương sán lạn
của Thánh Gia Thất, xin làm cho chúng con biết bắt chước Thánh Gia Thất thực
hiện các nhân đức thuộc đời sống gia đ́nh và t́nh yêu đương, hầu được hưởng niềm
vui vĩnh cửu trong nhà Chúa”.
1. Gương trung thành.
Đời sống Thánh Gia đă cho chúng ta những bài học thiết thực trong đời sống của
gia đ́nh, nhất là trong hoàn cảnh xă hội hiện nay trên thế giới. Đặc biệt là
t́nh yêu chung thủy nơi vợ chồng và đức hiếu thả nơi con cái.
Hiện trạng suy đồi hiện nay của đời sống hôn nhân trên khắp thế giới là nguyên
nhân chính rất nguy hiểm và từng gây đổ vỡ, đau thương cho nhiều người đến từ
quan niệm và lối sống ly thân và ly dị. Thống kê cho chúng ta thấy, có ít nhất
50% các đôi hôn nhân đă đi tới chỗ ly dị. Nhưng khi nghĩ tới ly dị, th́ một
trong những nguyên nhân lại là sự nghèo nàn. Mà không ai lại nghèo hơn Thánh Gia.
Như vậy, sự trung thành của Mẹ Maria và Thánh Giuse hiển nhiên vượt qua khỏi lằn
ranh giầu nghèo. Các Ngài đă biết đặt định t́nh yêu nơi Thiên Chúa trên các nhu
cầu mà con người thường cho là quan trọng như vấn đề công ăn việc làm, học vấn,
danh giá và giầu có…
Đúng ra để xây dựng một gia đ́nh hạnh phúc yếu tố chính và cốt lơi là một t́nh
yêu chung thủy, nhất là t́nh yêu ấy được đóng ấn bởi Bí Tích Hôn Nhân. Ngoài ra,
đời sống gia đ́nh trong mối tương quan giữa cha mẹ và con cái, th́ không có ǵ
bằng đạo hiếu. Sự hiếu thảo phải được coi là trọng và cần thiết nhất của những
kẻ làm con.
Ngoài ra, thái độ chúng ta phải đối xử với nhau như thế nào, bổn phận và trách
nhiệm các thành viên trong gia đ́nh đă được Thánh Phaolô diễn tả một cách đầy đủ
qua thư gửi giáo đoàn Côlôsê. Ngài viết: “Hỡi các bà vợ hăy phục tùng chồng
trong Chúa cho phải phép. Hỡi những người chồng hăy yêu thương vợ ḿnh, đừng đay
nghiến nó. Hỡi những người con hăy vâng lời cha mẹ trong mọi sự v́ đó là đẹp
ḷng Chúa”(Col 3:18-20). Những điều này rất quan trọng để xây dựng một mái ấm
gia đ́nh hạnh phúc, ngay cả khi ta nh́n vấn đề với cái nh́n của tâm lư hôn nhân
và gia đ́nh.
Vợ chồng thiếu t́nh yêu chung thủy, th́ không c̣n ǵ để nói nữa. Tiền bạc, tài
năng, chức quyền và nhan sắc lúc đó cũng đành vất đi.
Thiếu sự hiếu kính cha mẹ, con cái dù thành công, dù thế nào đi nữa cũng chỉ là
những đứa con bất hiếu. Và sự bất hiếu không những chỉ đem lại những bất hạnh
cho cha mẹ, mà ngay cả cho con cái nữa. Quan trọng hơn là sự bất hiếu này c̣n
ảnh hưởng cả đến phần rỗi của ta sau này, v́ ta không thể vào Thiên Đàng khi
nhẫn tâm hoặc cố t́nh từ bỏ một giới luật mà chính Thiên Chúa đă muốn cho ḿnh
thi hành: “Hăy thảo kính cha mẹ ngươi” Ex 20:12)
2. Gương hiếu thảo.
Đời sống hôn nhân ngày nay, ngoài sự chung thủy và thành tín giữa hai vợ chồng,
th́ vấn đề giáo dục con cái, và mối liên hệ giữa cha mẹ và con cái cũng là một
suy tư lớn cho tất cả những bậc phụ huynh. Đây là một vấn nạn nhức nhối hiện nay
v́ trong rất nhiều gia đ́nh, con cái không c̣n biết vâng lời và tùng phục cha mẹ.
Thật vậy, nhiều cha mẹ đang gặp những khó khăn và đau khổ triền miên v́ con cái
không vâng lời và kính trọng cha mẹ. Hơn thế nữa, nhiều con cái lại c̣n nhân
danh tự do, nhân danh hiểu biết, nhân danh pháp luật để cưỡng lại những ư muốn
tốt lành của cha mẹ, và làm cho cha mẹ phải đau khổ. Ít ai trong các con cái
hiểu rằng Chúa Giêsu một Thiên Chúa mặc xác phàm làm người cũng đă vâng lời
Thánh Giuse và Mẹ Maria một cách hết sức kính cẩn và yêu mến. Thánh Kinh kể lại,
ngay sau khi Trẻ Giêsu giảng giải cho các vị tiến sĩ và luật sĩ trong Đền Thánh
Giêrusalem, Ngài đă mau mắn theo cha mẹ ḿnh về lại Nagiarét, và ở đó “vâng phục
các Đấng ấy”(Luc 2:51). Chúa Giêsu thật sự đă làm gương cho mọi người con, và
không một người con nào có thể chối bỏ được gương sáng này.
Qua Sách Huấn Ca, Giáo Hội muốn nhắn nhủ các người con rằng: “Ai yêu mến cha
ḿnh, th́ đền bù tội lỗi. Ai thảo kính mẹ ḿnh, th́ như người thu được một kho
tàng”(Sir 3:3-4). Và rằng: “Hỡi kẻ làm con hăy gánh lấy tuổi già cha ngươi, chớ
làm phiền ḷng người khi c̣n sống. Nếu tinh thần người sa sút, th́ hăy rộng
lượng, ngươi là kẻ trai tráng chớ đành kinh dể người”(Sir 3:12-13). Những lời
này phù hợp với muốn của Thiên Chúa. Giới răn thứ 4 trong 10 giới răn, Ngài đă
khẳng định rơ ràng rằng con cái phải “Thảo kính cha mẹ”. Điều này dứt khoát phải
hiểu là nếu một người con không có ḷng thảo kính cha mẹ, th́ không thể là một
tín đồ ngoan đạo, một người tốt hiểu theo ư nghĩa tôn giáo và đạo đức xă hội.
Tóm lại, hôm nay khi chúng ta cùng với Giáo Hội suy ngắm về gương Thánh Gia và
cuộc sống của mỗi nhân vật trong Gia Đ́nh Thánh này, chúng ta không thể không đề
cập đến hai vấn đề mà theo tôi hết sức cần thiết cho chúng ta trong thời đại hôm
nay, đó là t́nh yêu chung thủy nơi vợ chồng và sự thảo kính cha mẹ nơi con cái.
Tất cả những điều này, chúng ta có thể t́m thấy qua gương sống đạo của Giêsu,
Maria, và Giuse trong gia đ́nh Nagiarét.
“CHÚNG
TA ĐĂ ĐƯỢC THẤY VINH HIỂN CỦA NGƯỜI” TỎ HIỆN NƠI THÁNH GIA
Về lễ Thánh Gia hôm nay, qua ba bài Phúc Âm khác nhau của chu kỳ năm A, B và C,
Giáo Hội muốn cho con cái của ḿnh thấy ba khía cạnh hay ba ư nghĩa của đời sống
gia đ́nh nơi h́nh ảnh Thánh Gia. Phúc Âm Năm A theo Thánh Mathêu tŕnh thuật về
biến cố Thánh Gia trốn sang Ai Cập để tránh cuộc truy sát của quận vương Hêrôđê,
rồi sau đó trở về cư ngụ tại Nazarét. Phúc Âm Năm B theo Thánh Luca (thay cho
Phúc Âm Thánh Marcô, v́ Thánh Marcô không có đoạn Phúc Âm nào về thời thơ ấu của
Chúa Giêsu), bài phúc âm thay thế này nói về biến cố Thánh Giuse và Mẹ Maria
dâng Chúa Giêsu trong đền thờ. Phúc Âm Năm C theo Thánh Luca tŕnh thuật về biến
cố Thánh Giuse và Mẹ Maria t́m thấy Chúa Giêsu trong đền thờ Giêrusalem và Chúa
Giêsu đă theo cha mẹ về Nazarét sống đời tuân phục các vị. Qua ba bài Phúc Âm
cho ba năm Phụng Vụ về Lễ Thánh Gia này, chúng ta thấy, trước hết, trách nhiệm
nổi bật của người gia trưởng nơi bài Phúc Âm Năm A, như trường hợp Thánh Giuse
trong việc dẫn hai Mẹ Con Thánh sang Ai Cập, rồi lại trở về t́m chỗ yên ổn cho
gia đ́nh sinh sống ở quê hương xứ sở của ḿnh; sau đó, đến thân phận của người
mẹ gắn liền với con ḿnh trong bài Phúc Âm Năm B, như trường hợp Mẹ Maria được
tư tế lăo thành Simêon tiên báo về thanh gươm sẽ đâm thâu qua ḷng Mẹ liên quan
đến số phận bất hạnh sẽ xẩy đến cho Chúa Giêsu, Con Mẹ; sau hết, đến vai tṛ của
người con trong gia đ́nh ở bài Phúc Âm Năm C, như trường hợp Chúa Giêsu năm lên
12 tuổi đă theo cha mẹ lên Giêrusalem dự lễ Vượt Qua, rồi sau đó lại theo các vị
trở về quê quán sống đời tuân phục các vị.Ơ
Riêng bài Phúc Âm theo Thánh Mathêu của Chúa Nhật Lễ Thánh Gia hôm nay, như đă
phân tích và so sánh với hai bài Phúc Âm Năm B và C, bài Phúc Âm Năm A này nhấn
mạnh đến vai tṛ của người gia trưởng, tức của Thánh Giuse, hơn là của Mẹ Maria
và Chúa Giêsu. Đó là lư do chúng ta thấy vai tṛ của người gia trưởng nổi bật
trong các bài đọc của phần Phụng Vụ Lời Chúa hôm nay. Trước hết, rơ ràng nhất là
bài Phúc Âm hôm nay cho chúng ta thấy Thiên Chúa không tỏ ư định của ḿnh cho Mẹ
Maria, mà là cho Thánh Giuse, ư định là: “Hăy chỗi dậy, đem con trẻ và mẹ của
Người trốn sang Ai Cập”, và “Hăy chỗi dậy, đem con trẻ và mẹ của Người lên đường
về đất Israel”. Sau nữa, bài đọc một, trích ở đoạn 3 của Sách Huấn Ca, ngoại trừ
nửa phần đầu, từ câu 2 đến câu 6, khuyên con cái đối xử với cả cha lẫn mẹ nói
chung, song nửa phần cuối, từ câu 12 đến 14, khuyên con cái đối xử tốt lành
riêng với cha ḿnh, khi ông về già, nhất là khi ông không c̣n tỉnh táo minh mẫn
v.v. Bài Đáp Ca trích Thánh Vịnh 128 cũng chỉ nói đến vai tṛ của người cha mà
thôi: “hiền thê của bạn sẽ như cây nho sai trái… con cái bạn sẽ như cây Olive
quanh bàn ăn của bạn”. Bài đọc thứ hai theo Thư Thánh Phaolô gửi Tín Hữu
Côlôsê,ở đoạn cuối, dù thánh nhân có khuyên cả vợ chồng lẫn con cái, song riêng
vợ, ngài chỉ khuyên “hăy phục tùng chồng”, và riêng con cái, ngài khuyên “hăy
vâng lời cha mẹ”, nhưng đối với người gia trưởng, ngài khuyên phải có trách
nhiệm với cả vợ lẫn con: đối với vợ, người gia trưởng “phải yêu thương vợ. Tránh
chứ đừng đay nghiến họ”, và đối với con cái, ngài khuyên người gia trưởng “đừng
nạt nộ chúng, kẻo chúng nản ḷng”.
Phụng Vụ Lời Chúa của Lễ Thánh Gia Năm A hôm nay nhấn mạnh đến khía cạnh về vai
tṛ của người gia trưởng trong gia đ́nh là Thánh Giuse. Tuy nhiên, theo tiến
tŕnh của Phụng Niên phần thứ nhất, bao gồm Mùa Vọng, Đại Lễ Giáng Sinh, Mùa
Giáng Sinh và Mùa Thường Niên Hậu Giáng Sinh, th́ ư nghĩa của chung Lễ Thánh Gia,
một lễ Giáo Hội đặt vào Chúa Nhật trong Tuần Bát Nhật sau Lễ Giáng Sinh, có một
liên hệ mật thiết với Mầu Nhiệm Nhập Thể. Thật vậy, nếu ư nghĩa của cả Phụng
Niên phần thứ nhất này là đoạn 1 câu 14 của Phúc Âm Thánh Gioan: “Lời đă hóa
thành nhục và ở giữa chúng ta, chúng ta đă được thấy vinh hiển của Người, vinh
hiển của Người Con duy nhất đền từ Cha, đầy ân sủng và chân lư” (Jn 1:14), th́ ư
nghĩa của riêng Mùa Vọng là “Lời đă hóa thành nhục thể”, ư nghĩa của riêng Đại
Lễ Giáng Sinh là “Lời ở giữa chúng ta”, ư nghĩa của riêng Mùa Giáng Sinh là
“chúng ta đă được thấy vinh hiển của Người”, một vinh hiển đạt đến cao điểm của
ḿnh nơi Lễ Hiển Linh kết Mùa Giáng Sinh, và ư nghĩa của riêng Mùa Thường Niên
Hậu Giáng Sinh là “vinh hiển của Người Con duy nhất đến từ Cha, đầy ân sủng và
chân lư”, Đấng bắt đầu tỏ ḿnh ra khi chịu phép rửa ở sông Dược Đăng, lúc Người
được Cha chứng thực “Đây là Con Cha yêu dấu, đẹp ḷng Cha mọi đàng” (Mt 3:17).
Nếu ư nghĩa của riêng Mùa Giáng Sinh là “chúng ta đă được thấy vinh hiển của
Người”, mà Lễ Thánh Gia ở trong Mùa Giáng Sinh, th́ ư nghĩa của Lễ Thánh Gia ở
đây có liên quan đến việc “chúng ta đă được thấy vinh hiển của Người” hay chăng?
Ở đây, nếu chúng ta hiểu ư nghĩa “vinh hiển” theo kiểu trần gian, liên quan đến
quyền phép về khả năng, cao cả về thân thế, và nổi tiếng về công danh sự nghiệp,
chúng ta sẽ không thấy ǵ hết, trái lại, chúng ta c̣n thấy những bất hạnh và yếu
hèn nơi Lời Nhập Thể nữa là đàng khác. Thiên Chúa ǵ mà lại đi chạy trốn loài
người?! Và những vị gần với Người nhất là Mẹ Maria và Thánh Giuse, nếu không có
một đức tin mănh liệt, chắc cũng không khỏi bị chấn động, nếu không muốn nói là
bị lung lạc đến mất đức tin một cách dễ dàng, như trường hợp các vị tông đồ sau
này lúc Người bị bắt giải đi trong vườn cây dầu (x Mk 14:50). Trái lại, nếu
“vinh hiển của Người” ở đây, “vinh hiển mà Con đă có nơi Cha trước khi thế gian
hiện hữu” (Jn 17:5), tức “vinh hiển” được “là phản ảnh vinh hiển của Cha, là
hiện thân đích thực của bản thể Cha” (Heb 1:3), th́ “vinh hiển của Người” ở đây,
trong bài Phúc Âm Lễ Thánh Gia Năm A hôm nay, là hoàn toàn vâng theo Thánh Ư tối
cao của Cha, “nguyện danh Cha cả sáng, nước Cha trị đến, ư Cha thể hiện dưới đất
cũng như trên trời”, một ư muốn Cha đă tỏ ra qua thiên thần cho dưỡng phụ của
Người, một lệnh truyền Người phải “trốn sang Ai Cập và ở đó cho đến khi báo lại”.
Đúng thế, chỉ có con mắt đức tin, chúng ta mới “được thấy vinh hiển của Người”
theo ư nghĩa siêu nhiên cao cả này. Mà c̣n ai hơn Thánh Giuse, “một con người
chính trực” (Mt 2:19), nhất là Mẹ Maria, “Đấng có phúc v́ đă tin” (Lk 1:45),
những vị thực sự “đă được thấy vinh hiển của Người” hơn hết, từ lúc Người hạ
sinh trong cảnh bần cùng khốn khó, nhất là khi Người phải trốn chạy sang Ai cập
theo ư muốn của Chúa Cha của Người.
Riêng tôi, mỗi lần nghĩ đến Thánh Gia hay cử hành lễ Thánh Gia hằng năm là tôi
lại bồi hồi xúc động khi nghĩ đến chân lư gia đ́nh của loài người tạo vật chúng
ta thực sự là cửa ngơ để Thiên Chúa vào đời. Thật thế, nếu trái đất chúng ta
đang sống đây được Thiên Chúa Nhập Thể Làm Người cách đây 2001 năm là cung thánh
của toàn thể vũ trụ hầu như vô biên bất tận này, th́ phải nói rằng gia đ́nh
chính là Nhà Tạm trên Cung Thánh Thế Gian vậy. Bởi v́ Vị Thiên Chúa Làm Người đă
thực sự ngự trong Nhà Tạm Gia Đ́nh này 30 năm trường trước khi tỏ ḿnh cho nhân
loại. Nếu bản tính của con người đă được thần linh hóa nhờ việc Thiên Chúa là
Thần Linh mặc lấy nó khi hóa thân làm người thế nào, th́ gia đ́nh cũng được
thánh hóa như vậy, cũng trở thành linh thiêng như vậy, khi Thiên Chúa được loài
người thụ thai, cưu mang, sinh hạ, dưỡng nuôi và hướng dẫn. Chính v́ gia đ́nh là
cơ cấu đă được thánh hóa, được liêng thiêng hóa nhờ Thiên Chúa Nhập Thế như thế,
mà gia đ́nh nhân loại chúng ta đă trở thành nơi Thiên Chúa tỏ ḿnh ra, như Chúa
Kitô đă tỏ vinh quang của Người ra lần đầu tiên cho các môn đệ thấy ở tiệc cưới
Cana (x Jn 2:11).
Đaminh
Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL
NAZARETH, MỘT MẪU GƯƠNG
(Đức
Thánh Cha Phaolô VI: Nazareth, ngày 5/1/1964)
Nazarét là một học đường chúng ta có thể từ
đó bắt đầu khám phá ra đời sống của Chúa Kitô ra sao, thậm chí có thể hiểu được
cả Phúc Âm của Người nữa. Nơi đây, chúng ta có thể thấy được và nghĩ về lời mời
gọi đơn thành sống theo cách thức Con Thiên Chúa muốn dùng để tỏ ḿnh ra, một
lối sống trầm lắng song lại đầy những ư nghĩa sâu nhiệm. Để rồi từ đó chúng ta
mới có thể dần dần tiến đến chỗ học theo gương của Người.
Nơi đây chúng ta có thể nhận ra Chúa Kitô thực sự là ai. Và nơi đây chúng ta
cũng mới có thể cảm nhận được và chú ư tới những điều kiện và hoàn cảnh xẩy ra
ảnh hưởng đến đời sống trần gian của Người, như địa dư, như tính cách đều đặn
của thời gian, như văn hóa, ngôn ngữ, tập tục về tôn giáo, tóm lại, tất cả những
ǵ Chúa Giêsu đă dùng để tỏ ḿnh ra cho thế gian. Nơi đây mọi sự đều nói cho
chúng ta hay, mọi sự đều có ư nghĩa của nó. Nơi đây chúng ta mới có thể hiểu
được tầm quan trọng của luật phép về tâm linh đối với tất cả những ai muốn theo
Chúa Kitô và muốn sống theo những giáo huấn Phúc Âm của Người.
Tôi mong được sống trở lại thời thơ bé để đến học ở mái trường Nazarét lối sống
giản dị song sâu xa biết bao! Tuyệt vời là chừng nào được sống gần gũi với Mẹ
Maria, học lại bài học về ư nghĩa chân thực của đời sống, học lại những chân lư
của Thiên Chúa. Thế nhưng, chúng tôi chỉ là người hành hương ở nơi đây. Thời
gian trôi đẩy khiến Tôi phải gạt đi ước muốn sống ở đó để thực hiện việc học
theo Phúc Âm, v́ việc học này không bao giờ chấm dứt cả. Thế nhưng, Tôi không
thể xa ĺa nơi chốn này mà không nhắc lại, dù ngắn ngủi và đă qua rồi, một vài
tư tưởng đă đi theo với Tôi từ Nazarét.
Trước hết, chúng tôi học được sự thầm lặng của Nazarét. Giá chúng ta, một lần
nữa, hiểu được giá trị cao cả của sự thầm lặng này. Chúng ta cần phải ở trong
trạng thái tuyệt vời về tâm trí này, nhất là khi chúng ta bị bủa vây bởi một thứ
âm thanh inh ỏi của những cuộc chống đối om ṣm cùng với những la lối xung khắc
làm nên đặc tính của những lúc xáo trộn hiện nay. Sự thầm lặng của Nazarét cần
phải dạy cho chúng ta biết cách thức suy niệm trong an b́nh và thanh vắng, cách
thức phản tỉnh về đời sống tâm linh sâu xa, cũng như cách thức mở ḷng ḿnh ra
trước tiếng nói khôn ngoan nội tâm của Thiên Chúa, cũng như trước những lời huấn
dụ từ các vị thầy đích thực của Ngài. Nazarét có thể dạy cho chúng ta biết giá
trị của việc học hỏi và chuẩn bị, của việc suy niệm, của một đời sống tâm linh
riêng tư thật nghiêm chỉnh, cũng như của một đời sống âm thầm cầu nguyện chỉ có
một ḿnh Thiên Chúa biết.
Tiếp đến, chúng ta c̣n học hỏi cả về đời sống gia đ́nh nữa. Chớ ǵ Nazarét trở
thành một mẫu sống của gia đ́nh. Chớ ǵ Nazarét cho chúng ta thấy được đặc tính
thánh hảo và bền vững của gia đ́nh, cũng như nêu gương về vai tṛ nồng cốt của
gia đ́nh trong xă hội, vai tṛ của một cộng đồng yêu thương và chia sẻ, tốt đẹp
cả về những vấn đề nó gặp phải cùng với những phần thưởng nó mang lại; nghĩa là
vai tṛ của một khung cảnh hết sức tốt đẹp để nuôi dưỡng con cái, một khung cảnh
bởi đó không ǵ có thể thay thế được.
Sau hết, ở Nazarét, ngôi nhà thuộc người con của một thủ công viên, chúng ta học
hỏi về công việc làm cùng với khuôn thước làm việc. Tôi xin đặc biệt chú ư tới
giá trị của việc làm, một giá trị cần phải có mà lại là một giá trị cứu độ, và
Tôi xin tỏ ḷng tôn trọng xứng hợp đối với giá trị này. Tuy nhiên, việc làm tự
nó không phải là cùng đích. V́ giá trị và đặc tính riêng biệt của nó không phát
xuất từ vị thế nó đóng trong guồng máy kinh tế như người ta quan niệm, mà là từ
mục đích nó phục vụ.
Để kết thúc, Tôi xin được bày tỏ ḷng trọng kính sâu xa của Tôi đối với những
người làm ăn sinh sống ở khắp mọi nơi. Tôi muốn cho họ thấy mẫu sống cao cả của
họ là Chúa Kitô, người anh em của họ, là Chúa và là Thiên Chúa của chúng ta,
Đấng là vị ngôn sứ của họ hết sức muốn họ sống một cuộc đời an lành hạnh phúc.
(Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL,
dịch từ The Office of Readings, Saint Paul Editions, 1983, trang 91-92)
|