BÀI ĐỌC I: Is 42:1-4, 6-7“Nầy là tôi tớ Ta, Ta hài ḷng về người”
Bài trích sách Tiên tri Isaia.Đây là lời Chúa phán: “Nầy là tôi tớ Ta mà Ta nâng đỡ, là người Ta chọn, Ta hài ḷng về người. Ta ban Thần trí Ta trên người. Người sẽ xét xử chư dân. Người sẽ không lớn tiếng, không thiên vị ai không ai nghe tiếng người ở công trường. Người không bẻ găy cây lau bị giập, không dập tắt tim đèn c̣n khói. Người trung thành đem lại lẽ công b́nh. Người sẽ không buồn phiền, không nao núng, chỉ lo đặt công lư trên địa cầu, v́ trăm đảo mong đợi lề luật người. Ta là Chúa, Ta đă gọi ngươi trong công lư, đă cầm lấy tay ngươi, đă ǵn giữ ngươi, đă đặt ngươi thành giao ước của dân, và nên ánh sáng của chư dân, để ngươi mở mắt cho người mù, đưa ra khỏi tù những người bị xiềng xích, đưa ra khỏi ngục những người ngồi trong tối tăm”.
Lời của Chúa.
Đáp ca: (Xin mời Cộng đoàn thưa)
Chúa sẽ chúc phúc cho dân Người trong cảnh thái b́nh.
1. Các con cái Thiên Chúa, hăy dâng kính Chúa. Hăy dâng kính Chúa vinh quang xứng với danh Người, hăy mang lễ phục thánh để thờ lạy Chúa.
2. Tiếng Chúa vang dội trên mặt nước, Chúa ngự trên muôn ngàn sóng nước. Tiếng Chúa phán ra trong uy quyền, tiếng Chúa phán ra trong oai vệ.
3. Thiên Chúa oai nghiêm làm cho sấm sét nổ ran, và trong thánh đài của Chúa mọi người kêu lên: Vinh quang! Chúa ngự trị trong cơn hồng thủy, và Chúa làm vua ngự trị tới muôn đời.
BÀI ĐỌC II: Act 10:34-38“Chúa dùng Thánh Thần mà xức dầu tấn phong cho Người”
Bài trích sách Tông đồ Công vụ.Trong những ngày ấy, Phêrô mở miệng nói rằng: “Quả thật, tôi nghiệm biết rằng Thiên Chúa không thiên tư tây vị, nhưng ở bất cứ xứ nào, ai kính sợ Người và thực hành sự công chính, đều được Người đón nhận. Thiên Chúa đă sai Lời Người đến cùng con cái Israel, loan tin b́nh an, nhờ Chúa Giêsu Kitô, là Chúa muôn loài. Như anh em biết, điều đă xảy ra trong toàn cơi Giuđa, sự khởi từ Galilêa, sau khi Gioan đă rao giảng phép rửa: ấy là Chúa Giêsu thành Nagiarét. Thiên Chúa đă dùng Thánh Thần và quyền năng mà xức dầu tấn phong cho Người. Người đi qua mọi nơi, ban bố ơn lành và chữa mọi người bị quỷ ám, bởi v́ Thiên Chúa ở với Người”.
Lời của Chúa.
(Xin mời Cộng đoàn đứng)
Alleluia, alleluia. — Các tầng trời mở ra, tiếng Chúa Cha tuyên phán: Nầy là Con Ta yêu dấu, hăy nghe lời Người. — Alleluia.
PHÚC ÂM: Mt 3:13-17“Khi chịu phép rửa, Chúa Giêsu thấy Thánh Thần Chúa ngự xuống trên ḿnh Người”
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.Khi ấy, Chúa Giêsu bỏ xứ Galiliêa mà đến với Gioan ở sông Giođan, để ông làm phép rửa cho. Nhưng Gioan can Người rằng: “Chính tơi phải được Ngài rửa, thế mà Ngài lại đến với tơi sao?” Chúa Giêsu liền đáp lại: “Không sao, v́ chúng ta cần chu tồn bổn phận như thế”. Và bấy giờ ông Gioan chiều ư Người. Chúa Giêsu chịu phép rửa, rồi bước lên khỏi nước. Nầy đây các tầng trời mở ra, và Người thấy Thánh Thần Chúa ngự xuống như một bồ câu, và đậu trên Người. Và ngay lúc ấy, có tiếng từ trời phán: “Nầy là Con yêu dấu của Ta, Con đẹp ḷng Ta”.
Phúc Âm của Chúa.
SUY NIỆM
PHÉP RỬA CHÚA KITÔ LĂNH NHẬN
(Thánh Giáo Giám Mục Gregory of Nazianzus: Oratio 39 in Sancta Lumină-16, 20: PG 36: 350-351, 354, 358-359)
Chúa Kitô được tắm trong ánh sáng; chúng ta cũng phải tắm trong ánh sáng. Chúa Kitô chịu phép rửa; chúng ta cũng phải đi xuống với Người để cùng đi lên với Người.
Thánh Gioan đang làm phép rửa th́ Chúa Kitô tiến đến. Có lẽ Người đến là để thánh hóa vị tẩy giả của Người; đúng thế, Người đến để d́m nhân tính tội lỗi xuống nguồn nước. Người đến để thánh hóa con sông Dược Đăng cho chúng ta, cũng như để sửa soạn sẵn cho chúng ta; Người, Đấng có cả tinh thần lẫn xác thể, đến để bắt đầu một cuộc tân tạo bằng Thần Linh cũng như bằng nước.
Vị Tiền Hô không chịu làm; Chúa Giêsu cứ nhất định chịu. Thế rồi Thánh Gioan nói: Tôi phải được Ngài rửa cho mới đúng. Thánh nhân là ngọn đèn trước mặt trời, là tiếng trước Lời, là bạn bè trước Tân Nương, là nhân vật cao trọng nhất trong tất cả mọi người do phụ nữ sinh ra trước hoa trái đầu ḷng của toàn thể tạo vật, là thai nhi nhảy mừng trong ḷng mẹ trước Đấng được tôn thờ trong bụng mẹ, là tiền hô và là vị tiền hô mai hậu trước Đấng đă đến và là Đấng lại đến. Tôi cần phải được rửa bởi Ngài; chúng ta cần phải thêm là: và cần phải được rửa v́ Ngài, bởi Thánh Gioan đă được rửa bằng máu, được rửa sạch như Phêrô, không phải chỉ bằng việc Phêrô được rửa chân mà thôi.
Chúa Giêsu đă lên khỏi nước; thế giới cũng cùng lên với Người. Các tầng trời, khi Thiên Đàng bởi Adong đă bị đóng lại bằng những thanh gươm lửa không cho ông và con cháu ông vào, đă được mở toang ra. Thần Linh xuống trên Người như một đấng ngang hàng, chứng thực cho ngôi vị Thiên Chúa của Người. Có tiếng chứng nhận Người phát ra từ trời, nơi Người từ đó mà tới. Thần Linh đến với h́nh thù của một con chim bồ câu, một loài chim xưa kia đă loan báo hồng thủy đă chấm dứt, do đó Ngài đă ban vinh dự cho thân xác được nên một với Thiên Chúa.
Hôm nay, chúng ta hăy tôn kính phép rửa Chúa Kitô lănh nhận và cử hành lễ này một cách thánh thiện. Chúng ta cần phải hoàn toàn sạch sẽ và cứ phải giữ ḿnh sạch sẽ như thế. Thiên Chúa không vui thỏa ǵ hơn là thấy con người ăn năn hối cải và được cứu độ, thành phần Ngài đă hết lời phán dạy và mạc khải cho. Ngài muốn anh em trở nên một sinh lực cho toàn thể loài người, là ánh sáng chiếu soi trên thế gian. Anh em phải là ánh sáng rạng ngời khi anh em đứng bên Chúa Kitô, Đấng là ánh sáng chói ngời, khi anh em được tắm trong vinh quang của Đấng là ánh sáng thiên đ́nh. Anh em càng phải hoan hưởng hơn nữa ánh sáng tinh nguyên và chói lọi của Ba Ngôi, như giờ đây anh em đă lănh nhận, mặc dù chưa trọn vẹn, một tia quang minh của ánh sáng này, phát xuất từ Vị Thiên Chúa duy nhất, trong Chúa Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, Đấng được hiển vinh và quyền năng muôn đời muôn kiếp. Amen.
(Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, dịch từ The Office of Readings, Saint Paul Editions, 1983, trang 154-155)
“Từ việc làm con cái của cha mẹ trần gian, các em cũng được trở nên con cái
của Thiên Chúa nơi Người Con của V ị Thiên Chúa hằng sống”.
Đức Thánh Cha Biển Đức XVI – Bài Giảng Lễ Chúa Giêsu Chịu Phép Rửa Chúa Nhật 7/1/2007 tại Nguyện Đuờng Sistine
Anh Chị Em thân mến,
Cả năm nay nữa, chúng ta gặp nhau để thực hiện một cử hành thực sự là gia đ́nh, đó là việc Rửa Tội cho 13 em nhỏ trong Nguyện Đường Sistine tuyệt vời này, nơi mà nhờ tài sáng tạo của ḿnh, điêu khắc gia Michelangelo và những nghệ sĩ nổi tiếng đă đạt được những tuyệt tác tŕnh bày cho thấy những diệu kỳ của lịch sử cứu độ.
Tôi muốn gửi lời chào ngay tới tất cả mọi anh chị em hiện diện nơi đây: cha mẹ, các bơ đỡ đầu, họ hàng thân thuộc và bạn hữu là tất cả những người hộ tống những bé sơ sinh đây ở giây phút quan trọng cho cuộc đời của các em cũng như cho Giáo Hội. Hết mọi con trẻ được hạ sinh đều mang lại cho chúng ta nụ cười của Thiên Chúa, và mời gọi chúng ta hăy nh́n nhận rằng sự sống là tặng ân của Ngài, một tặng ân cần phải được ưu ái đón nhận và cẩn thận bảo tồn, luôn măi và từng giây từng phút.
Mùa Giáng Sinh, một mùa chấm dứt vào chính ngày hôm nay đây, đă giúp cho chúng ta chiêm ngưỡng Con Trẻ Giêsu trong hàng đá bần cùng ở Bêlem, được Mẹ Maria và Thánh Giuse âu yếm chăm sóc. Thiên Chúa ủy thác cho các vị phụ huynh hết mọi con trẻ được sinh ra, bởi thế mới thấy rằng quan trọng biết bao cơ cấu gia đ́nh được xây dựng trên nền tảng hôn nhân, cái nôi của sự sống và yêu thương!
Ngôi nhà Nazarét, nơi Thánh Gia đă sống là kiểu mẫu và là học đường của tính chất giản dị, nhẫn nại và ḥa hợp cho tất cả mọi gia đ́nh Kitô hữu. Tôi nguyện cầu Chúa cho gia đ́nh của anh chị em cũng trở thành những nơi đón nhận để những em nhỏ này chẳng những được tăng trưởng lành mạnh về sức khỏe mà c̣n về cả đức tin và t́nh yêu kính Thiên Chúa, Đấng mà hôm nay, qua Phép Rửa, làm cho họ nên con cái của Ngài.
Nghi Thức làm Phép Rửa cho những em bé này đang được cử hành vào ngày chúng ta cử hành Lễ Chúa Giêsu Chịu Phép Rửa, một biến cố như tôi đă nói kết thúc Mùa Giáng Sinh.
Chúng ta đă nghe tŕnh thuật của Thánh Kư Luca, vị tŕnh bày Chúa Giêsu là Đấng vẫn ẩn ḿnh trong đám đông khi Người tiến đến với Gioan Tẩy Giả để lănh nhận phép rửa. Chúa Giêsu cũng đă lănh nhận phép rửa và ‘cầu nguyện’ như Thánh Luca nói với chúng ta (3:21). Chúa Giêsu nói với Cha của Người. Và chúng ta tin chắc rằng Người đă chẳng những nói cho Người mà c̣n nói về chúng ta và nói cho chúng ta nữa; Người cũng nói về tôi, về mỗi một người trong chúng ta và cho mỗi một người trong chúng ta.
Rồi vị Thánh Kư này nói với chúng ta rằng Chúa Giêsu đang nguyện cầu th́ Trời mở ra ở trên Người.
Chúa Giêsu đă giao tiếp với Cha th́ Trời đă mở ra trên Người. Vào lúc này đây chúng ta có thể nghĩ rằng Trời cũng mở ra cả ở nơi đây nữa, trên những em nhỏ này của chúng ta, những em mà, nhờ Bí Tích Rửa Tội, được giao tiếp với Chúa Giêsu. Trời mở ra trên chúng ta nơi Bí Tích này. Chúng ta càng sống giao tiếp với Chúa Giêsu theo thực tại Phép Rửa của ḿnh, Trời càng mở ra trên chúng ta. Và từ Trời – chúng ta hăy trở lại với bài Phúc Âm – hôm đó vang ra một tiếng nói cùng Chúa Giêsu rằng: ‘Con là Con yêu dấu của Cha’ (Lk 3:22).
Nơi Phép Rửa, Cha Trên Trời cũng lập lại những lời này với một một em nhỏ này. Ngài nói: ‘Con là con của Cha’. Phép Rửa là việc thừa nhận và gia nhập vào gia đ́nh của Thiên Chúa, vào mối hiệp thông với Thiên Chúa Ba Ngôi, vào mối hiệp thông với Chúa Cha, Chúa Con và Thánh Thần. Chính v́ lư do này mà Phép Rửa cần phải được ban phát nhân Danh Thiên Chúa Ba Ngôi. Những lời này không phải chỉ thuần túy là một công thức; chúng là một thực tại. Chúng đánh dấu giây phút con cái của anh chị em được tái sinh làm con cái Thiên Chúa. Từ việc làm con cái của cha mẹ trần gian, các em cũng được trở nên con cái của Thiên Chúa nơi Người Con của V ị Thiên Chúa hằng sống.
Tuy nhiên, giờ đây chúng ta cần phải suy niệm về những lời của Bài Đọc Thứ Hai của phụng vụ hôm nay, nơi Thánh Phaolô nói với chúng ta rằng: ‘Người đă cứu độ chúng ta, không phải v́ các công việc công chính chúng ta làm, mà bởi t́nh thương của Người, bằng việc tẩy rửa tái sinh và canh tân trong Thánh Linh’ (Ti 3:5).
Việc tẩy rửa tái sinh: Phép Rửa không phải chỉ là một lời nói, nó chẳng những là một cái ǵ đó thiêng liêng mà c̣n bao hàm cả chất thể nữa. Tất cả mọi thực tại trên trái đất này đều có liên hệ với chất thể. Phép Rửa không phải chỉ liên quan tới linh hồn. Tính chất linh thiêng của con người bao gồm toàn thể con người, cả xác lẫn hồn. Tác động của Thiên Chúa nơi Chúa Giêsu Kitô là một tác động có hiệu năng phổ quát. Chúa Kitô mặc lấy xác thịt, và điều này tiếp tục nơi các bí tích, trong đó chất thể được sử dụng và trở thành một yếu của tác động thần linh.
Giờ đây chúng ta có thể hỏi rằng tại sao nước lại là dấu hiệu cho tính cách toàn thể ấy. Nước là yếu tố của sự ph́ nhiêu phong phú. Không có nước cũng chẳng có sự sống. Bởi vậy, nơi tất cả mọi đại tôn giáo, nước đầu được coi như là biểu hiệu của vai tṛ làm mẹ, của việc sinh hoa kết trái. Đối với các vị Giáo Phụ của Hội Thánh th́ nước trở thành biểu hiệu cho cung ḷng từ mẫu của Giáo Hội.
Giáo phụ Tertullian, một văn hào của Giáo Hội thuộc thế kỷ thứ hai và thứ ba, đă nói một điều chưng hửng. Ông nói: ‘Không có nước cũng chẳng bao giờ có Chúa Kitô’. Với những lời ấy, giáo phụ Tertullian muốn nói rằng Chúa Kitô chẳng bao giờ lại không có Giáo Hội. Nơi Phép Rửa, chúng ta được Cha Trên Trời thừa nhận làm dưỡng tử, thế nhưng, trong gia đ́nh này, Ngài cũng ấn định phải có một người mẹ, đó là Mẹ Giáo Hội. Con người không thể có Thiên Chúa là Cha, các văn hào Kitô Giáo xưa đă nói thế, trừ phi họ có Giáo Hội là mẹ.
Chúng ta nhận thấy một cách mới mẻ là Kitô Giáo không phải chỉ là một thực tại thiêng liêng cá nhân, chỉ là một quyết định chủ quan do tôi thực hiện, mà là một cái ǵ đó thực hữu và cụ thể, đến nỗi chúng ta có thể nói là một cái ǵ đó chất thể. Việc thừa nhận làm con cái của Thiên Chúa, của Thiên Chúa Ba Ngôi đồng thời cũng là việc được chấp nhận vào gia đ́nh của Giáo Hội, nó là việc chấp nhận làm anh chị em trong đại gia đ́nh Kitô hữu. Và chỉ có thế, có là con cái Thiên Chúa, chúng ta mới được tháp nhập như anh chị em vào thực tại của Giáo Hội để có thể thân thưa ‘Lạy Cha Chúng Con’ với Cha Trên Trời của chúng ta. Lời cầu nguyện này bao giờ cũng chất chứa cái ‘chúng ta’ này của gia đ́nh Thiên Chúa.
Tuy nhiên, giờ đây chúng ta hăy trở lại với bài Phúc Âm, trong đó, Thánh Gioan Tẩy Giả nói rằng: ‘Tôi lấy nước mà rửa cho các người, thế nhưng có Đấng quyền năng hơn tôi đang đến… Người sẽ lấy Thánh Thần và lửa mà rửa cho các người’ (Lk 3:16).
Chúng ta đă nh́n thấy nước; thế nhưng giờ đây câu hỏi bất khả tránh được đặt ra là: lửa được Thánh Gioan Tẩy Giả nói tới là ở chỗ nào? Để thấy được thực tại về lửa này, thực tại hiện hữu nơi Phép Rửa bằng nước, chúng ta cần phải nhận định là phép rửa của Thánh Gioan là một cử chỉ nhân loại, một tác động thống hối, một khát vọng Thiên Chúa của con người, trong việc xin thứ tha tội lỗi và là cơ hội để bắt đầu một cuộc sống mới. Nó chỉ là một thứ ước muốn của con người, một tác động hướng về Thiên Chúa bằng nỗ lực của họ.
Giờ đây điều ấy vẫn không đủ. Khoảng cách th́ quá lớn. Nơi Chúa Giêsu Kitô, chúng ta thấy rằng Thiên Chúa đến gặp gỡ chúng ta. Nơi Phép Rửa Kitô Giáo, được Chúa Kitô thiết lập, chúng ta không chỉ tác hành bằng ước muốn được tẩy sạch nơi lời nguyện cầu xin ơn tha thứ.
Nơi Phép Rửa, chính Thiên Chúa tác hành, Chúa Giêsu tác hành qua Thánh Linh. Ngọn lửa của Thánh Linh hiện hữu nơi Phép Rửa Kitô Giáo. Thiên Chúa tác hành chứ không phải chỉ có chúng ta. Thiên Chúa hiện diện ở đây hôm nay. Ngài nhận lấy con cái của anh chị em và làm cho chúng thành của Ngài.
Thế nhưng, b́nh thường Thiên Chúa không tác hành một cách ma thuật. Ngài tác hành với tự do của chúng ta. Chúng ta không thể nào loại bỏ tự do của chúng ta. Thiên Chúa thách đố tự do của chúng ta, mời gọi chúng ta hăy cộng tác với ngọn lửa của Thánh Linh. Hai điều này cần phải đi đôi với nhau. Phép Rửa sẽ măi là một tặng ân của Thiên Chúa suốt cuộc đời, Đấng đă đóng dấu ấn trên tâm hồn của chúng ta. Thế nhưng, bởi vậy mà việc hợp tác của chúng ta, việc tự do của chúng ta sẵn sàng đáp ‘xin vâng’ là những ǵ làm cho tác động thần linh được hiệu năng.
Những em bé này của anh chị em, những em mà giờ đây chúng ta sẽ làm phép rửa cho, chưa thể hợp tác được, chưa thể bày tỏ niềm tin của ḿnh. Đó là lư do việc hiện diện của anh chị em, anh chị em làm cha làm mẹ thân mến, hỡi anh chị em làm bơ đỡ đầu thân mến, có một giá trị và ư nghĩa đặc biệt. Hăy luôn luôn trông coi những em nhỏ này, nhờ đó chúng có thể nhận biết Thiên Chúa khi chúng lớn lên, biết mến yêu Ngài hết sức chúng và trung thành phụng sự Ngài. Chớ ǵ anh chị em là những nhà giáo dục đức tin tiên khởi của các em, cống hiến cho chúng kèm theo việc dạy dỗ của anh chị em gương lành của một cuộc đời Kitô hữu thiết tha gắn bó. Hăy dạy cho chúng nguyện cầu và cảm thấy như là phần tử sống động nơi gia đ́nh cụ thể của Thiên Chúa, nơi Cộng Đồng Giáo Hội.
Việc chuyên chăm học hỏi cuốn Giáo Lư Giáo Hội Công Giáo hay cuốn Tổng Lược sách Giáo Lư này là những ǵ có thể cống hiến cho anh chị em sự trợ giúp quan trọng. Nó chất chứa những yếu tố thiết yếu cho niềm tin của chúng ta và có thể là một phương tiện đặc biệt hữu dụng trực tiếp cho c hính bản thân anh chị em, trong việc gia tăng kiến thức về đức tin Công Giáo cũng như trong việc truyền đạt đức tin này một cách trọn vẹn và trung thành cho con cái của anh chị em. Nhất là đừng quên rằng chính chứng từ của anh chị em, chính gương lành của anh chị em, là những ǵ tác động nhiều nhất trong việc trưởng thành về nhân bản và tinh thần đối với tự do của con cái anh chị em. Cho dù có đôi khi bị quay cuồng theo những hoạt động thường nhật cũng đừng lơ là việc duy tŕ việc nguyện cầu riêng tư cũng như trong gia đ́nh, một việc nguyện cầu là bí mật cho việc kiên cường bền đỗ của Kitô hữu.
Chúng ta hăy kư thác những em bé này và gia đ́nh của các em cho Vị Trinh Mẫu của Chúa Giêsu, Đấng Cứu Thế của chúng ta, Đấng được cho thấy trong phụng vụ hôm nay là Người Con yêu dấu của Thiên Chúa: xin Mẹ Maria hăy trông coi các em và hỗ trợ các em luôn măi, để các em có thể trọn vẹn thi hành dự án cứu độ được Thiên Chúa giành cho mỗi người. Amen.
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch trực tiếp từ mạng điện toán toàn cầu của Ṭa Thánh
http://www.vatican.va/holy_father/benedict_xvi/homilies/2007/documents/hf_ben-xvi_hom_20070107_battesimo_en.html
"Vinh hiển của Người Con duy nhất đến từ Cha, đầy ân sủng và chân lư".
Đây là chủ đề thích hợp cho riêng Lễ Chúa Giêsu Chịu Phép Rửa, một lễ mở màn cho Mùa Phụng Vụ Hậu Giáng Sinh. Bởi v́, bộ ba Phúc Âm Nhất Lăm đều thuật lại sự kiện về "vinh hiển của Người Con duy nhất đến từ Cha" này, tức "về Giêsu Nazarét, Người bắt đầu từ Galilêa chịu phép rửa mà Gioan rao giảng' và về cách thức Thiên Chúa lấy Thánh Linh và quyền năng mà xức dầu cho Người" (bài đọc 2).
Theo Phúc Âm thánh Mathêu, "Chúa Giêsu từ Galilêa đến với Gioan ở sông Dược-Đăng để chịu phép rửa của ông", và "sau khi chịu phép rửa xong" th́ Người được "Thiên Chúa lấy Thánh Linh và quyền năng mà xức dầu cho Người" (bài đọc 2). Ở chỗ, "Thần Linh Thiên Chúa như một chim câu đậu xuống trên Người". Thêm vào đó, Thiên Chúa c̣n chính thức giới thiệu "Người Con duy nhất" của ḿnh này với loài người, mà đại diện bấy giờ là Gioan, con người tiêu biểu nhất của loài người (xem Luca 7:28), bằng "tiếng từ các tầng trời vang lên: 'Đây là Con yêu dấu của Ta. Ta ái mộ Người'".
Nếu trong Phúc Âm thánh Mathêu, "Người Con duy nhất" này của Thiên Chúa đă được Ngài giới thiệu với loài người, th́ trong Phúc Âm của hai thánh Matcô và Luca, "Người Con duy nhất" này lại được chính Thiên Chúa trực tiếp tỏ ḷng thương mến đặc biệt, bằng lời thú nhận: "Con là Con yêu dấu của Cha. Cha hài ḷng v́ Con (hay) Cha sủng ái Con".
Ở đây, mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi đă được mạc khải cho loài người biết qua tŕnh thuật của Phúc Âm Nhất Lăm, trong trường hợp Đức Kitô lănh nhận Phép Rửa ở sông Dược-Đăng. Thiên Chúa Ngôi Cha được biểu hiệu qua "tiếng phán từ các tầng trời" (Phúc Âm cả 3 năm), Thiên Chúa Ngôi Con được sống động nơi h́nh ảnh của con người Đức Kitô, và Thiên Chúa Ngôi Ba là "Thần Linh" (Phúc Âm năm A và B) hay "Thánh Linh" (Phúc Âm năm C) được biểu hiệu qua "h́nh chim câu đậu xuống trên Người" (Phúc Âm năm C).
Thật ra, theo thần tính của ḿnh, là "Lời ở nơi Thiên Chúa" (Phúc Âm lễ Ban Ngày Giáng Sinh) đă được Thiên Chúa "phán từ các tầng trời" khi "Ngài nói với (con người) chúng ta qua Con của Ngài" (bài đọc 2 Lễ Ban Ngày Giáng Sinh), th́ trong mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi được mạc khải ở đây, Thiên Chúa Ngôi Con chính là "tiếng phán từ các tầng trời", tức là "tất cả sự thật" (Jn.16:13) nơi Thiên Chúa được tỏ ra cho loài người, nơi con người của Đức Giêsu Kitô. Như thế, được ngôi hiệp với thần tính, nhân tính của Đức Giêsu Kitô chính là "đường lối" (Jn.14:6) mạc khải của Thiên Chúa.
Thế nhưng, Thiên Chúa muốn mạc khải những ǵ, nếu không phải là t́nh yêu của Ngài đối với loài người, một thân phận tạo vật được hiện thân nơi con người của Đức Giêsu Kitô, một t́nh yêu được mạc khải qua nội dung của "tiếng phán từ các tầng trời", đó là "Ta ái mộ Người" (Phúc Âm năm A), hay "Cha sủng ái Con" (Phúc Âm năm B) hoặc "Cha hài ḷng v́ Con" (Phúc Âm năm C).
Do đó, "vinh hiển của Người Con duy nhất đến từ Cha" đây không là ǵ khác ngoài t́nh trạng "đầy ân sủng và chân lư" ở nơi Người. "Ân sủng" ở đây là ǵ, nếu không phải là việc "Thiên Chúa yêu thương..." (Jn.3:16) hay "Thiên Chúa chứng tỏ/mạc khải t́nh yêu của Ngài..." (Rm.5:8' 1Jn.4:9). Và "chân lư" ở đây là ǵ, nếu không phải là "Thiên Chúa là t́nh yêu" (1Jn.4:8,16).
Chính thứ tự của câu "ân sủng và chân lư", trong đó, "ân sủng" được đặt trước "chân lư", đă nói lên động lực và thực tại nơi mạc khải của Thiên Chúa: v́ yêu thương (ân sủng) Thiên Chúa đă mạc khải t́nh yêu là bản tính của Ngài ra (chân lư).
V́ việc mạc khải của Thiên Chúa là do "ân sủng", tức là phát xuất từ việc Thiên Chúa yêu thương nhân loại, và cũng v́ cả mạc khải của Thiên Chúa c̣n là chính T́nh Yêu của Ngài, một thực tại nói lên "tất cả chân lư" của mạc khải, mà "Thánh Linh", "Đấng An Ủi, là Thần Chân Lư" (Jn.15:26), mới nhập cuộc, xuất hiện bằng h́nh ảnh của "chim câu", biểu hiệu cho tâm t́nh "hiền lành" (Mt.11:29), liên quan đến "ân sủng", và cũng biểu hiệu cho đức tính "đơn thành" (Mt.10:16), liên quan đến "chân lư".
Như thế, nếu nhân tính của Đức Kitô, "Người Con duy nhất đến từ Cha, đầy ân sủng và chân lư" này, như vừa nhận thức, là "đường lối" mạc khải của Thiên Chúa, th́ "Thần Linh (hay) Thánh Linh lấy h́nh chim câu đậu xuống trên Người" đây chính là nguyên lư, là tác nhân mạc khải của Thiên Chúa.
Do đó, "vinh hiển của Người Con duy nhất đến từ Cha, đầy ân sủng và chân lư" đây c̣n là "Thánh Linh" mà "Thiên Chúa xức dầu cho Người" (bài đọc 2), đồng thời cũng là "Thần Linh" mà Thiên Chúa "đă đặt trên Người" (bài đọc 1). Bởi đó, dưới tác động hay ảnh hưởng "quyền năng từ trên cao" (Lk.24:49) là "Thần Linh" hay "Thánh Linh" này, mà Đức Kitô, "Giêsu Nazarét... đi khắp nơi thực hiện những việc lành và chữa trị cho tất cả những ai bị ma qủi cầm buộc, và Thiên Chúa ở với Người" (bài đọc 2).
Về việc Chúa Giêsu vô tội mà lại lănh nhận phép rửa của Gioan Tiền Hô: tại sao Người chịu phép rửa hay Người chịu phép rửa để làm ǵ?
- …
Để có thể trả lời một cách chính xác cho vấn đề tại sao Chúa Kitô vô tội mà c̣n lănh nhận phép rửa của Gioan Tiền Hô, trước hết, về nguyên tắc, chúng ta cần phải lưu ư đến yếu tố cốt lơi là Chúa Kitô có hai bản tính, bản tính Thiên Chúa và bản tính nhân loại. Tuy nhiên, trong hai bản tính được ngôi hiệp nơi Đấng Thiên Sai này, bản tính Thiên Chúa là chính và bản tính nhân loại là phụ, bởi thế mới nói Người là Thiên Chúa Nhập Thể hơn là Con Người Thần Linh. Đó là lư do Giáo Lư của Giáo Hội Công Giáo số 466 mới xác tín: “Nhân tính của Đức Kitô không có một chủ thể nào khác ngoài ngôi vị thần linh Con Thiên Chúa, Đấng đă mặc lấy nhân tính ấy và biến nhân tính ấy thành nhân tính của ḿnh”, và số 515 c̣n giải thích rơ hơn nữa như sau: “Nhân tính của Người như là ‘một bí tích’, tức như là một dấu hiệu và là một dụng cụ, của thần tính Người cũng như của ơn cứu độ Người mang đến, ở chỗ, những ǵ hữu h́nh nơi đời sống trần gian của Người đều dẫn đến mầu nhiệm vô h́nh của vai tṛ thiên tử và sứ vụ cứu chuộc của Người”. Số Giáo Lư 516 tóm lại thế này: “Toàn thể đời sống trần gian của Chúa Kitô – lời Người nói, việc Người làm, Người thinh lặng và Người khổ đau, cung cách Người sống động và nói năng thực sự – là Mạc Khải của Chúa Cha”.
Đó là lư do tại sao khi nói về việc Chúa Giêsu chịu phép rữa của Tiền Hô Gioan, Giáo Lư số 536 đă cảm nhận một cách hết sức sâu xa và xác đáng như sau: “Việc Chúa Giêsu chịu phép rửa, về phần Người, đó là việc Người chấp nhận và mở màn cho sứ vụ của Người như là một Người Tôi Tớ khổ đau của Thiên Chúa. Người tự cho ḿnh thuộc vào số các tội nhân; Người là ‘Chiên của Thiên Chúa, Đấng xóa tội trần gian’ (Jn 1:29; x. Is 53:12). Người hướng vọng tới ‘phép rửa’ là cái chết đẫm máu của Người (x Mk 10:38; Lk 12:50). Người đến để ‘làm trọn tất cả sự chính trực’, tức là, Người bắt ḿnh hoàn toàn thuận phục ư muốn của Chúa Cha, ở chỗ, v́ yêu thương Người đồng ư chấp nhận phép rửa tử nạn để xóa bỏ tội lỗi của chúng ta (Mt 3:15, x. 26:39)… Chúa Giêsu sẽ là nguồn mạch Thần Linh đổ xuống cho tất cả nhân loại. Trong lúc Người lănh nhận phép rửa, ‘các tầng trời mở ra’ (Mt 3:16) – các tầng trời bị tội lỗi Adong đóng lại – và các gịng nước được thánh hóa bởi việc Chúa Giêsu d́m ḿnh xuống cũng như bởi Thần Linh, đó là một dạo khúc mở màn cho cuộc tân tạo”.
Đối với tôi, việc Chúa Kitô lănh nhận phép rửa không phải là v́ nhân tính của Người có tội như bản tính hư hoại của loài người chúng ta, mà là để nhân tính ấy được tràn đầy Thần Linh. Cũng giống như việc Người ăn chay và chịu cám dỗ trong hoang địa 40 đêm ngày không phải là v́ nhân tính của Người đầy đam mê nhục dục cần phải khổ chế và đền tội như loài người tội nhân chúng ta, mà là để nhân tính đầy Thần Linh của Người trở thành phương tiện cho Thiên Chúa sử dụng trong việc chế ngự sự dữ và cứu độ thế gian. Thật ra, nhân tính của Người đă được tràn đầy Thần Linh ngay từ giây phút nhập thể trong ḷng Trinh Nữ Đầy Ơn Phúc Maria. Thế nhưng, v́ Người cần phải thông ban mức độ tràn đầy Thần Linh của ḿnh ra cho chung nhân loại cũng như cho riêng Giáo Hội của Người nữa, điển h́nh sau khi phục sinh từ trong kẻ chết, tức lúc nhân tính của Người hoàn toàn hiển linh, Người đă hiện ra với các tông đồ và thở hơi trên các vị để các vị “nhận lấy Thánh Linh” (Jn 20:22), mà Người cần phải tỏ ḿnh ra Người thực sự là Đức Kitô, tức là một Đấng được xức dầu, một Đấng đầy Thần Linh, tức là một Đấng Thiên Sai. Và tác động thích hợp nhất và ư nghĩa nhất để tỏ ḿnh đầy Thần Linh cho phần rỗi của loài người chính là việc Người lănh nhận phép rửa của Gioan Tiền Hô tại sông Dược Đăng khi bắt đầu xuất thân cứu nhân độ thế.
Lạy Cha chúng con ở trên trời, Cha đă sai "Người Con duy nhất đến từ Cha, đầy ân sủng và chân lư", để "Người mang công chính đến cho các dân tộc... làm giao ước của dân, làm ánh sáng cho các dân tộc..." (bài đọc 1) - xin Cha "chúc phúc cho (chúng con) trong cảnh thái b́nh" (đáp ca), thành phần "người mù... tù nhân... sống trong tăm tối" (bài đọc 1), đă được Người, qua Bí Tích Rửa Tội, "mở mắt (lương tri) cho... giải tỏa t́nh trạng (ma qủi) cầm buộc cho... và đưa ra khỏi ngục (thế gian)" (bài đọc 1).
Tóm lại, bài Phúc Âm hôm nay cho chúng ta thấy những điều sau đây. Thứ nhất, mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi: Thần Linh qua h́nh ảnh chim câu, Ngôi Con qua h́nh ảnh một con người, và Thiên Chúa qua tiếng nói phát ra từ trời. Thứ hai, Thiên Chúa Ba Ngôi lần đầu tiên tỏ ḿnh ra (được biểu hiệu qua h́nh ảnh “mở ra” của “các tầng trời”) chỉ sau khi Chúa Giêsu chịu phép rửa (ở chỗ khi “Chúa Giêsu lên khỏi nước”). Thứ ba, con người Giêsu muốn Gioan làm phép rửa cho ḿnh để Người có thể tỏ ḿnh ra Người là Con Thiên Chúa; và Thiên Chúa đă chứng nhận con người Giêsu này thực sự là Con Thiên Chúa qua Thần Linh của Ngài “ngự xuống… đậu trên Người”. Thư bốn, trong số những người Do Thái bấy giờ đến xin Thánh Gioan Tẩy Giả làm phép rửa cho có Chúa Giêsu, nhưng mọi người không biết Người cho đến khi Gioan nhận ra Người, nhất là cho đến khi Người được Thiên Chúa chứng nhận.
VINH QUANG BA NGÔI
NƠI VIỆC CHÚA GIÊSU CHỊU PHÉP RỬA
(ĐTC GPII Bài Giáo Lư Năm Thánh 2000 thứ 7 ngày Thứ Tư 12/4/2000)
1- Bài đọc vừa được công bố đă đưa chúng ta đến bờ sông Dược-Đăng. Hôm nay, tâm linh chúng ta dừng lại ở bên bờ của một con sông chảy qua hai Giao Ước Thánh Kinh để chiêm ngưỡng cuộc thần hiển cao cả của Chúa Ba Ngôi trong ngày Chúa Giêsu được đưa ra ánh sáng lịch sử, thời điểm bắt đầu sứ vụ công khai của Người, nơi chính những gịng nước ấy.
Nghệ thuật Kitô giáo nhân cách hóa con sông này như là một ông lăo bàng hoàng sửng sốt nh́n thấy những ǵ đang xẩy ra trong đáy nước của ḿnh. Như phụng vụ Byzantine xướng lên “Đức Kitô Vầng Thái Dương được rửa” trong gịng sông này. Cũng theo phụng vụ này, ở Buổi Kinh Ban Mai của ngày Thần Hiển hay Hiển Linh của Chúa Kitô, đă giả bộ đối thoại với con sông này như sau: “Ôi Dược-Đăng, phải chăng những ǵ ngươi thấy đă làm ngươi hết sức chấn động? Tôi đă thấy Đấng Vô H́nh trần trụi và tôi rung động. Làm sao thấy Người như thế mà người ta lại không rung động và bị dội lại chứ? Thấy Người như thế các thiên thần rung động, các tầng trời nhẩy mừng, trái đất rung chuyển, biển khơi cùng với tất cả mọi vật hữu h́nh và vô h́nh bật ngửa. Chúa Kitô xuất hiện ở sông Dược-Dăng để chúc lành cho tất cả mọi gịng nước!”
2- Việc Chúa Ba Ngôi hiện diện ở biến cố này được tất cả các tŕnh thuật Phúc Âm về biến cố ấy xác nhận một cách rơ ràng. Chúng ta vừa nghe một tŕnh thuật đầy đủ nhất, đó là tŕnh thuật của Thánh Mathêu, một tŕnh thuật bao gồm cả cuộc đối thoại giữa Chúa Giêsu và Vị Tẩy Giả. Ở tâm điểm của cảnh tượng này, chúng ta thấy nhân vật Kitô, Đấng Thiên Sai đến để làm trọn tất cả những ǵ là công chính (x Mt 3:15). Người là Đấng làm trọn dự án cứu độ thần linh, bằng việc khiêm nhượng cho thấy ḿnh liên kết với tội nhân.
Việc Người tự nguyện hạ ḿnh ấy đă làm cho Người được tôn vinh cao cả: tiếng của Chúa Cha từ trời tuyên bố về Người rằng: “Đây là Con yêu dấu của Ta, Ta rất hài ḷng về Người” (ibid, câu 17). Câu này bao gồm hai phương diện có tính cách thiên sai của Chúa Giêsu, đó là phương diện vương gia Đavít, ở chỗ gợi lại bài thánh ca vương giả (x Ps 2:7), và phương diện ngôn xứ, ở chỗ dẫn trích bài ca thứ nhất về Người Tôi Tớ Giavê (x Is 42:1). Qua hai phương diện này, mối liên hệ yêu thương sâu xa của Chúa Giêsu với Cha trên trời và việc Người được phong làm Đấng Thiên Sai đă được tỏ ra cho toàn thể nhân loại thấy.
3- Chúa Thánh Thần xuất hiện trong trường hợp này dưới h́nh dạng của một “con chim bồ câu” “xuống... và đậu” trên Chúa Kitô. Có thể trích dẫn một số đối chiếu Thánh Kinh để cắt nghĩa những h́nh ảnh này, chẳng hạn chim bồ câu cho thấy cơn lụt chấm dứt và mở màn cho một kỷ nguyên mới (x Gn 8:8-12; 1Pt 3:20-21), chim bồ câu trong sách Diễm T́nh Ca biểu hiệu cho người nữ t́nh nhân (x Sg 2:14, 5:2, 6:9), chim bồ câu như là một mă giáp biểu hiệu cho dân Yến Duyên trong một số đoạn ở Cựu Ước (x Hos 7:11; Ps 68:14).
Việc dẫn giải của người Do Thái về đoạn trong sách Khởi Nguyên (1:2) cũng có một tầm vóc quan trọng, một dẫn giải cho thấy Thần Linh di động trên các gịng nước nguyên sơ với một tính cách dịu dàng từ mẫu: “Thần Linh Thiên Chúa di động trên mặt các gịng nước như một con chim bồ câu phủ cánh ấp ủ các đứa con nhỏ của ḿnh mà không động chạm ǵ đến chúng” (Talmud, Hagigah 15a). Chúa Thánh Thần ngự xuống trên Chúa Giêsu như quyền lực của t́nh yêu siêu măn. Nói đến chính Việc Chúa Giêsu Chịu Phép Rửa, Giáo Lư của Giáo Hội Công Giáo dạy rằng: “Thần Linh mà Chúa Giêsu có tṛn đầy từ khi đầu thai đă đến ‘đậu trên Người’. Chúa Giêsu sẽ là nguồn Thần Linh cho toàn thể nhân loại” (số 536).
4- Bởi thế, tất cả Ba Ngôi hiện diện ở sông Dược-Đăng để mạc khải mầu nhiệm này, để chứng thực và hỗ trợ cho sứ vụ của Chúa Kitô, cũng như để cho thấy rằng nơi Người lịch sử cứu độ đă đến giai đoạn trọng yếu và cuối cùng. Mầu nhiệm này bao gồm cả thời gian và không gian, sự sống con người và lănh vực thiên nhiên, nhưng trước hết liên quan đến tất cả Ba Ngôi Thiên Chúa. Ngôi Cha kư thác cho Ngôi Con sứ vụ mang lại “đức công chính”, tức là làm hoàn tất ơn cứu độ thần linh. Giám mục Chromatius cai quản giáo phận Aquileia ở thế kỷ thứ bốn trong một bài giảng về Phép Rửa và Thánh Linh đă nói như sau: “Như việc tạo dựng đầu tiên của chúng ta là công việc của Ba Ngôi thế nào th́ việc tạo dựng lần thứ hai của chúng ta cũng là công việc của Ba Ngôi như vậy. Ngôi Cha không làm ǵ mà không có Ngôi Con và Thánh Linh, v́ việc làm của Cha cũng là việc làm của Con và của Thánh Linh. Chỉ có cùng một ân sủng duy nhất của Ba Ngôi Thiên Chúa. Bởi thế chúng ta được Ba Ngôi cứu độ v́ từ ban đầu chúng ta đă được Ba Ngôi duy nhất dựng nên” (Bài Giảng 18A).
5- Sau khi Chúa Giêsu lănh nhận phép rửa th́ sông Dược-Đăng trở thành con sông của Phép Rửa Kitô Giáo, ở chỗ, theo truyền thống rất yêu chuộng của các Giáo Hội Đông Phương, nước của bể rửa tội là gịng sông Dược-Đăng thu nhỏ. Lời nguyện phụng vụ sau đây cho thấy điều ấy: “Ôi Chúa, chúng con nguyện cầu tác động thanh tẩy của Ba Ngôi, bằng quyền năng, tác động và hiện diện của Chúa Thánh Thần, thực hiện trên nước rửa tội và ban cho nước ơn cứu chuộc cùng phúc lành của sông Dược-Đăng” (Kinh Tối Trọng Thể kính Cuộc Hiển Linh Thánh của Chúa Giêsu Kitô, Chúa Chúng Ta, Chúc Lành cho Nước).
Thánh Pauline Nôla dường như cũng có cùng một tư tưởng như thế, qua một số câu ngài đặt ra để ghi vào nơi rửa tội: “Từ bể rửa tội này, bể rửa tội ban sự sống cho các linh hồn cần đến ơn cứu độ, chảy một con sông ánh sáng thần linh sự sống. Chúa Thánh Thần từ trời xuống trên con sông này để liên kết nước thánh với nguồn mạch trên trời; một mạch suối đầy Thiên Chúa làm phát sinh ra gịng dơi thánh thiện nhờ thứ nước hiệu năng của ḿnh bởi hạt giống trường sinh bất diệt” (Bức Thư 32, 5). Nổi lên từ thứ nước tái sinh của bể rửa tội, Kitô hữu bắt đầu hành tŕnh sự sống và chứng nhân của ḿnh.
(Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, dịch từ Tuần san L’Osservatore Romano, ấn bản Anh ngữ, 19/4/2000)
Đức Tin và Bí Tích Rửa Tội
là Con Đường dẫn đến Ơn Cứu Độ
(ĐTC GPII Bài Giáo Lư dọn mừng Năm Thánh 2000 Bài 11 Thứ Tư ngày 1-4-1998)
T
heo Phúc Aâm thánh Marcô th́ lời sau hết Chúa Giêsu truyền dạy các môn đệ của Người cho thấy cả đức tin lẫn bí tích rửa tội là đường lối duy nhất dẫn đến ơn cứu độ: “Ai tin và lănh nhận phép rửa sẽ được cứu độ; c̣n kẻ không tin sẽ bị luận phạt” (16:16). Và để ghi lại lệnh truyền giáo Chúa Giêsu đă bảo các Tông Đồ, thánh Mathêu nhấn mạnh đến sự liên hệ giữa phép rửa và việc rao giảng Phúc Aâm: “Các con hăy đi tuyển mộ môn đồ khắp mọi dân nước, rửa tội cho họ nhân danh Cha, và Con và Thánh Thần” (28:19).
Để đáp lại lới truyền của Chúa Kitô như thế, vào ngày Lễ Hiện Xuống, thánh Phêrô đă lên tiếng kêu gọi dân chúng trở lại, kêu mới những ai nghe thánh nhân lănh nhận bí tích rửa tội: “Anh em hăy ăn năn thống hối và mỗi người trong anh em hăy chịu phép rửa nhân danh Đức Giêsu Kitô để anh em được thứ tha tội lỗi; rồi anh em sẽ được lănh nhận tặng ân Thánh Linh” (Acts 2:38). Như thế, trở lại bao gồm chẳng những một thái độ nội tâm mà c̣n cả việc gia nhập cộng đồng Kitô giáo nhờ bí tích rửa tội nữa, một bí tích tẩy xóa tội lỗi và làm cho con người thành phần tử của Nhiệm Thể Chúa Kitô.
2- Để hiểu được ư nghĩa sâu xa của phép rửa, chúng ta phải suy niệm lại mầu nhiệm Chúa Giêsu chịu phép rửa vào khởi điểm cuộc đời công khai của Người. Mới nh́n th́ đây là một biến cố lạ thường, v́ phép rửa của thánh Gioan mà Chúa Giêsu nhận lănh là một phép rửa “thống hối”, tức phép rửa để sửa soạn cho con người lănh nhận phép rửa thứ tha tội lỗi. Chúa Giêsu đă thừa biết rằng Ngựi không cần phải chịu phép rửa thống hối này, v́ Người hoàn toàn vô tội. Có lần Người đă thách thức thành phần thù địch với Người rằng: “Ai trong qúi vị có thể kết tội Tôi?” (Jn.8:46).
Thật ra, trong việc chịu phép rửa của thánh Gioan, Chúa Giêsu đă không lănh nhận nó để thanh tẩy chính ḿnh, mà là dấu hiệu tỏ ra việc Người gắn bó muốn cứu chuộc các tội nhân. Cử chỉ lănh nhận phép rửa của Người hệ tại ư hướng cứu độ của Người, v́ Người là “Chiên Thiên Chúa, Đấng xóa tội trần gian” (Jn.1:29). Về sau Người đă gọi cuộc khổ nạn của Người là một “phép rửa”, diễn đạt phép rửa này như là một thứ trầm ḿnh trong đau khổ được Người chấp nhận để mang lại ơn cứu độ cho phần rỗi tất cả mọi người: “Thày phải lănh nhận một phép rửa. Thày sầu năo biết bao cho tới khi nó được hoàn tất” (Lk.12:50).
3- Nơi phép rửa Người lănh nhận ở sông Dược Đăng, Chúa Giêsu chẳng những đă tiên báo trước công việc khổ nạn cứu chuộc của Người, mà c̣n lănh nhận Thánh Linh được tuôn đổ đặc biệt xuống trên Người dưới h́nh thể một con chim bồ câu, như là Thần Linh giao ḥa và thiện ư thánh hảo. Cuộc hiện xuống này là tiền thân cho tặng ân Thánh Linh, Đấng sẽ được ban cho Kitô hữu khi họ lănh nhận bí tích rửa tội.
Cũng có tiếng phán từ trời: “Con là Con yêu dấu của Cha; Cha rất hài ḷng v́ Con” (Mk.1:11). Chính Chúa Cha đă công nhận Con riêng của Ngài và đă tỏ ra mối liên hệ yêu thương giữa hai Đấng. Chúa Kitô thực sự được hiệp nhất với Chúa Cha trong một mối liên đệ đặc thù, v́ Người là Lời hằng sống “cùng bản thể với Chúa Cha”. Tuy nhiên, cũng có thể nói rằng, nhờ vai tṛ làm con cái do bí tích rửa tội mà có, những lời của Chúa Cha “Con là Con yêu dấu của Cha”, cũng ám chỉ cho từng người lănh nhận bí tích rửa tội và được tháp nhập vào Chúa Kitô.
Như thế, nguồn gốc của bí tích rửa tội Kitô giáo và ư nghĩa phong phú của bí tích này được t́m thấy nơi việc Chúa Giêsu lănh nhận phép rửa.
4- Thánh Phaolô đă cắt nghĩa bí tích rửa tội chính yếu là một việc thông phần vào hoa trái của công cuộc Chúa Kitô cứu chuộc, khi thánh nhân nhấn mạnh đến nhu cầu từ bỏ tội lỗi và bắt đầu một cuộc sống mới. Thánh nhân đă viết cho Kitô hữu giáo đoàn Rôma: “Anh em không biết rằng tất cả chúng ta là những người đă được lănh nhận phép rửa trong Đức Giêsu Kitô hay sao? Thế nên, chúng ta đă được chôn táng với Người trong sự chết bởi bí tích rửa tội, để như Chúa Kitô nhờ vinh quang của Chúa Cha mà sống lại từ trong kẻ chết thế nào, chúng ta cũng bước đi trong cuộc sống mới như vậy” (6:3-4).
V́ phép rửa là một việc trầm ḿnh vào mầu nhiệm vượt qua của Chúa Kitô mà phép rửa Kitô giáo đă có một giá trị cao cả hơn rất nhiều những lễ nghi làm phép rửa của Do Thái và của dân ngoại, những lễ nghi gột rửa tượng trưng cho việc thanh tẩy song không có khả năng xóa bỏ tội lỗi. Trong khi đó phép rửa Kitô giáo là một dấu hiệu thực sự thanh tẩy lương tâm và thứ tha tội lỗi. Phép rửa Kitô giáo c̣n phát sinh một tặng ân cao cả hơn nữa, đó là một sự sống mới của Chúa Kitô phục sinh, là tặng ân biến đổi tội nhân đến tận gốc rễ.
5- Thánh Phaolô đă cho thấy hiệu qủa chính yếu của bí tích rửa tội khi thánh nhân viết cho Kitô hữu giáo đoàn Galata: “Tất cả anh em đă lănh nhận phép rửa trong Đức Kitô th́ anh em đă mặc lấy Người” (3:27). Kitô hữu mang sâu xa nơi ḿnh h́nh ảnh Chúa Kitô, ở tại tặng ân họ được trở thành những đứa con thừa nhận thần linh. Chính là v́ đă “rửa trong Chúa Kitô” mà Kitô hữu là “những người con cái của Thiên Chúa” một cách đặc biệt. Bí tích rửa tội làm nên một cuộc “tái sinh” thực sự.
Chủ trương của Thánh Phaolô có liên hệ với giáo huấn của Phúc Aâm Thánh Gioan truyền lại, nhất là đoạn Chúa Giêsu đàm thoại với Nicôđêmô: “Con người sẽ không thể vào nước Thiên Chúa, nếu không được hạ sinh bởi nước và Thần Linh. V́ cái ǵ sinh bởi xác thịt là xác thịt, và cái ǵ sinh bởi Thần Linh là Thần Linh” (3:5-6).
“Hạ sinh bởi nước” là một qui chiếu rơ ràng về bí tích rửa tội, một bí tích bởi vậy được coi như một cuộc tái sinh bởi Thần Linh. Nơi bí tích này con người lănh nhận Thần Linh sự sống, Đấng “đă thánh hiến” nhân tính của Chúa Kitô ngay từ giây phút Nhập Thể và cũng là Đấng chính Chúa Kitô tuôn tràn nhờ công việc cứu chuộc của ḿnh.
Chúa Thánh Thần thực hiện việc hạ sinh và tăng trưởng nơi Kitô hữu một sự sống “thiêng liêng” thần linh. Sự sống này sinh động và thăng hóa hữu thể của họ. Nhờ Thần Linh, chính sự sống của Chúa Kitô sinh hoa kết trái nơi cuộc sống người Kitô hữu.
Bí tích rửa tội là một tặng ân cao cả và diệu huyền biết bao! Rất mong rằng tất cả mọi con cái Giáo Hội sẽ ư thức sâu xa hơn về bí tích này, nhất là trong thời gian dọn mừng Cuộc Mừng Kỷ Niêm.
(Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, dịch từ tuần san L’Osservatore Romano, ấn bản Anh ngữ, 8/4/1998)
Bí Tích Rửa Tội
là Nền Tảng của Sự Hiệp Thông
(ĐTC GPII Bài Giáo Lư dọn mừng Năm Thánh 2000 Bài 12 Thứ Tư ngày 15-4-1998)
B
uổi giáo lư hôm nay ở vào Tuần Bát Nhật Phục Sinh. Trong tuần này cũng như suốt cả thời gian kéo dài tới Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống, cộng đồng Kitô hữu nhận thức một cách đặc biệt sự hiện diện sống động và chủ động của Chúa Kitô phục sinh. Trong khung cảnh rực rỡ ánh sáng và niềm vui thích hợp với Mùa Phục Sinh này, chúng ta tiếp tục những bài suy niệm của chúng ta để dọn mừng Cuộc Đại Hỷ Năm 2000. Hôm nay, một lầøn nữa, chúng ta nhắc lại bí tích Rửa Tội mà, nhờ ch́m ngập con người trong mầu nhiệm tử nạn và phục sinh của Chúa Kitô, con người được trở thành một người con của Thiên Chúa và được tháp nhập với Giáo Hội.
Phép Rửa là một điều trọng yếu đối với cộng đồng Kitô hữu. Bức Thư gửi Kitô hữu giáo đoàn Eâphêsô đă đặc biệt kể Phép Rửa vào số những nền tảng của sự hiệp thông liên kết các môn đệ của Chúa Kitô lại với nhau: “Chỉ có một thân thể và một Thần Linh, cũng chỉ có một niềm hy vọng mà anh em được kêu gọi đến, chỉ có một Chúa, một đức tin, một phép rửa, chỉ có một Thiên Chúa và là Cha của tất cả chúng ta” (Eph.4:4-6).
Việc xác nhận chỉ có một Phép Rửa trong mối liên hệ với các nền tảng khác nơi sự hiệp nhất giáo hội có một tầm quan trọng đặc biệt. Thật vậy, Phép Rửa qui hướng về một Người Cha duy nhất, Đấng nhờ Phép Rửa ban cho mọi người chức phận làm con cái thần linh. Phép Rửa có liên hệ mật thiết với Đức Kitô là một Chúa duy nhất, Đấng nối kết những ai lănh nhận phép rửa vào Nhiệm Thể Người, nó cũng có liên hệ mật thiết với Chúa Thành Thần, nguyên lư hiệp nhất trong các tặng ân đa dạng. Là một bí tích của đức tin, Phép Rửa thông truyền một sự sống dẫn đến vĩnh cửu, và v́ thế nó hướng đến một niềm hy vọng trông mong vững vàng vào việc hoàn tất những lời hứa của Thiên Chúa.
Một Phép Rửa duy nhất, v́ thế, nói lên sự hiệp nhất của toàn thể mầu nhiệm cứu chuộc.
2- Khi thánh Phaolô muốn nói lên sự hiệp nhất của Giáo Hội, th́ ngài so sánh Giáo Hội với một thân thể, Thân Thể Chúa Kitô, một thân thể được chính thức h́nh thành nhờ Phép Rửa: “V́ bởi một Thần Linh tất cả chúng ta đă được lănh nhận phép rửa làm nên một thân thể - Do Thái hay Hy Lạp, nô lệ hay tự do - và tất cả đă được uống cùng một Thần Linh” (1Cor.12:13).
Chúa Thánh Thần là nguyên lư của sự hiệp nhất Thân Thể này, v́ Ngài làm cho cả Chúa Kitô là Đầu cùng với các chi thể của Người sống động. Trong việc nhận lănh Thần Linh, tất cả mọi người lănh nhận bí tích rửa tội, cho dù khác nhau về nguồn gốc, về chủng tộc, về văn hóa, về phái tính và về giai cấp xă hội, cũng đều được hiệp nhất nơi Thân Thể Chúa Kitô, đúng như lời thánh Phaolô nói: “Không c̣n là Do Thái hay Hy Lạp, không c̣n tự do hay nô lệ, không c̣n nam nhân hay nữ giới; v́ tất cả anh em là một trong Đức Giêsu Kitô” (Gal 3:28).
3- Dựa vào Phép Rửa, Bức Thư Thứ Nhất của thánh Phêrô thúc giục các Kitô hữu hăy tập trung chung quanh Chúa Kitô để giúp vào việc xây dựng lâu đài thiêng liêng được thành lập trên Người và bởi Người: “Hăy đến với Người (Đức Kitô), đến với tảng đá sống động bị con người loại bỏ nhưng lại được chọn và cao qúi trước nhan Thiên Chúa; và như những viên đá sống động anh em cũng xây dựng chính ḿnh làm một ngôi nhà thiêng liêng, thành một chức tư tế thánh thiện, để nhờ Đức Giêsu Kitô hiến dâng của lễ thiêng liêng đáng Thiên Chúa chấp nhận”. (2:4-5). Như thế, Phép Rửa nối kết tất cả mọi tín hữu lại trong cùng một thiên chức tư tế của Đức Kitô, cho phép họ tham phần vào việc thờ phượng của Giáo Hội, và làm cho đời sống của họ thành một lễ dâng thiêng liêng đáng Thiên Chúa chấp nhận.
Phép rửa c̣n là một nguồn hoạt lực tông đồ. Công cuộc truyền giáo của thành phần lănh nhận bí tích rửa tội, theo ơn gọi của ḿnh, được Công Đồng Chung Vaticanô II, trong Hiến Chế Lumen Gentium, đă bàn giải sâu rộng và dậy rằng: “Mỗi một người môn đệ của Chúa Kitô có phận sự bó buộc phải truyền bá đức tin với tất cả năng lực của ḿnh” (đoạn 17). Trong Thông Điệp Redemptoris Missio, Tôi đă nhấn mạnh rằng bởi Phép Rửa mà tất cả mọi giáo dân đều là những nhà truyền giáo (xem đoạn 71).
4- Phép Rửa cũng là một khởi điểm trọng yếu cho việc đối thoại đại kết.
Nói về các người anh em tách biệt của chúng ta, Sắc Lệnh về Đại Kết viết: “Đối với những người tin vào Đức Kitô và đă được lănh nhận phép rửa xứng hợp, th́ được hiệp thông với Giáo Hội Công Giáo ở một mức độ dù chưa toàn vẹn” (Unitatis redintegratio, đoạn 3). Trên thực tế, một khi Phép Rửa được ban hiệu thành th́ làm phát sinh một sự tháp nhập thực sự với Chúa Kitô và làm cho tất cả mọi người lănh nhận phép rửa thật sự là anh chị em với nhau trong Chúa, bất kể giáo phái của ḿnh. Đây là điều Công Đồng Chung Vaticanô II dạy: “Bởi thế, Phép Rửa kiến tạo nên một mối kết liên bí tích vốn có giữa tất cả mọi người được tái sinh bởi Phép Rửa” (như đă trích, đoạn 22).
Phép Rửa là một sự hiệp thông mở đầu cần phải được triển phát theo chiều hướng của sự hiệp nhất trọn vẹn, như chính Công Đồng Chung Vaticanô II thúc giục: “Thế nhưng, tự ḿnh, Phép Rửa chỉ là một cuộc bắt đầu, là một khởi điểm, v́ nó hoàn toàn được hướng về việc chiếm hữu trọn vẹn sự sống trong Chúa Kitô. Như thế, Phép Rửa được qui hướng về việc trọn vẹn tuyên xưng đức tin, về việc tháp nhập hoàn toàn vào thể chế cứu rỗi như chính Chúa Kitô mong muốn, và sau cùng về việc ḥa nhập vẹn toàn vào sự hiệp thông Thánh Thể” (cùng đoạn trên).
5- Trong chiều hướng của cuộc Mừng Kỷ Niệm, phương diện đại kết này của Phép Rửa đáng phải được đặc biệt nhấn mạnh (xem Tông Thư Ngàn Năm Thứ Ba Đang Đến, đoạn 41).
Hai ngàn năm sau Chúa Kitô giáng sinh, Kitô hữu chẳng may đang tỏ cho thế giới thấy rằng ḿnh không hoàn toàn hiệp nhất với nhau như Người mong muốn và theo lời Người nguyện cầu. Thế nhưng, chúng ta đồng thời cũng không được quên tất cả những ǵ đă hiệp nhất chúng ta lại với nhau. Cuộc đối thoại về tín lư cần phải được cổ vơ ở mọi tầng lớp, cũng như việc cởi mở tương thân tương ái, việc cùng nhau hợp tác, và nhất là phong trào đại kết thiêng liêng của việc cầu nguyện, cũng như việc quyết tâm nên thánh. Aân sủng của Phép Rửa tự nó là một nền tảng để dựng xây sự hiệp nhất trọn vẹn được Thần Linh liên lỉ thôi thúc chúng ta.
(Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, dịch từ tuần san L’Osservatore Romano, ấn bản Anh ngữ, 22/4/1998)