Phụ Trương 1
Hôn Nhân: Đồng Tế Mầu Nhiệm Yêu Thương
Hôn Nhân: Khủng Hoảng Yêu
Thương
"Hôn nhân không phải la
một tiệc cưới yêu thương, ma la một
cuộc đồng tế Mầu Nhiệm Yêu Thương,
liên hoan cử hanh trong đền thanh gia đ́nh va trên ban thờ
thân thể nên một của hai vợ chồng"
(Cao Tấn Tĩnh: "Mai Ấm
Yêu Thương", Cao-Bùi, 1993)
Thật vậy, theo khuynh hướng
va trao lưu duy nhân bản (humanism) ngay nay, hôn nhân "không
phải la một tiệc cưới yêu thương"
la ǵ, đối với đa số (nếu không muốn
nói la hầu hết) cặp vợ chồng (tại Âu
Mỹ), nhất la trong thanh phần giới trẻ, qua
hiện tượng "tự do luyến ai".
Hôn nhân ngay nay "không
phải la một tiệc cưới yêu thương"
la ǵ, khi ma chế độ hay chính sach "cha mẹ đặt
đâu con ngồi đó" hầu như đă hoan toan
giải thể, như đang xẩy ra cho chế độ
va chính sach cộng sản ở Âu Châu nói riêng va trên thế
giới nói chung.
Hôn nhân ngay nay cũng "không
phải la một tiệc cưới yêu thương"
la ǵ, khi ma giới gia (thanh phần đă lập gia đ́nh)
đang trên đa ly dị (thay vợ đổi chồng) với
thống kê (tại Hoa Kỳ) hiện nay (1994) la 60%.
Hôn nhân ngay nay cang "không
phải la một tiệc cưới yêu thương"
la ǵ, khi ma giới trẻ (có ư định lập gia đ́nh)
hầu như bao giờ cũng enjoy "tiền dâm hậu
thú", bằng việc cử hanh "giây phút trọng đại"
(big moment) vao dịp Dạm Ngơ (dating) riêng với nhau.
Ngay 2-2-1994, trong "Thư
Gửi Cac Gia Đ́nh" nhân dịp Năm Gia Đ́nh
Quốc Tế 1994, ĐTC Gioan-Phaolô II đă nhận định
về hiện tượng va hậu quả của
"tự do luyến ai" nay như sau:
"Ngược lại với
văn minh yêu thương (the civilization of love) hẳn la
hiện tượng được gọi la 'tự do
luyến ai' (free love)' điều nay thật la nguy hiểm
v́ nó thường đưa ra một lối sống theo
những cảm xúc thực sự của ḿnh, nhưng
thật ra la hủy hoại yêu thương. Biết bao gia đ́nh
đă bị hủy hoại v́ tự do luyến ai!"
(The Pope Speaks: vol 39,
no 4, 7-8/1994, pg 224).
T́nh trạng "biết bao
gia đ́nh bị hủy hoại v́ tự do luyến ai"
như ĐTC nhận định như thế nghĩa la
ǵ?
"Nếu không phải la
một chứng cớ nói lên việc con người văn
minh ngay nay đă lạm dụng 'tự do luyến ai' của
ḿnh, hay đă không biết 'tự do luyến ai' la ǵ,
hoặc đă 'tự do luyến ai' qua trớn v.v."
("Mai Ấm Yêu Thương"
tr. 118)
Về nguyên tố lam cho
"biết bao gia đ́nh bị hủy hoại v́ tự do
luyến ai" nay đă được chính ĐTC
Gioan-Phaolô II trong cùng bức "Thư Gửi Cac Gia Đ́nh"
đề cập đến như sau:
"Tất cả những ǵ
phản lại với văn minh yêu thương la phản
lại tất cả sự thật về con người
va trở nên một mối đe dọa cho họ: nó không
cho phép họ tự t́m thấy va cảm thấy an toan lam vợ
chồng, lam cha mẹ, lam con cai. Cai được gọi
la 'lam t́nh an toan' (safe sex) do 'văn minh kỹ thuật'
(civilization of technology) phổ biến, thật ra, theo quan điểm
về những đ̣i hỏi tổng quan của người
ta, chẳng có an toan ǵ cả, ma lại thật la nguy
hiểm. Nó tac hại cả con người lẫn gia đ́nh.
Va điều nguy hiểm nay la ǵ? Đó la lam mất đi
sự thật về riêng con người ḿnh va về gia đ́nh,
cộng với việc liều mất đi tự do ma
hậu qủa la mất chính t́nh yêu"
(Cùng tai liệu trích dẫn
The Pope Speaks, tr 223).
Hôn Nhân: Phản Ảnh Yêu Thương
Như thế, nguyên nhân sâu xa
trong hiện tượng "Hôn Nhân: Khủng Hoảng Yêu
Thương" không phải bắt nguồn từ khuynh hướng
hay trao lưu "tự do luyến ai", cho bằng v́ khủng
hoảng Đức Tin: "Ai có thể chối cải la
thời đại của chúng ta la một thời đại
được đanh dấu bằng một 'cuộc khủng
hoảng về sự thật' (crisis of truth)? Cuộc khủng
hoảng về sự thật trước tiên có nghĩa la
khủng hoảng về cac ư niệm (crisis of concepts). Những
từ ngữ 'yêu thương', 'tự do', 'chân tặng'
(sincere gift), va ngay cả từ ngữ về 'con người'
(person) va 'cac quyền của con người' có thật
sự lột tả ư nghĩa chính yếu của chúng hay
không?" (Gioan-Phaolô II: "Thư Gửi Cac Gia Đ́nh").
Phải, thực tế ngay
nay đă cho thấy, cơn băo lốc (tornado) "khủng
hoảng về sự thật" nay trong thế giới
tột đỉnh văn minh ngay nay đă quật tung lên va
cuốn văng đi tất cả những cặp vợ
chồng "xây nha ḿnh trên cat" (Mt 7:26). "Nha" của
họ đây la ǵ? Nếu không phải la "gia đ́nh"
của họ, la "lâu đai t́nh ai" của họ, la
"hạnh phúc hôn nhân" của họ. Họ đă
"xây nha ḿnh trên cat" la ǵ? Nếu không phải la xây trên
những quan niệm va ư hướng tự nhiên trong
việc lập gia đ́nh. Quan niệm tự nhiên trong
việc lập gia đ́nh như "trai lớn lấy vợ,
gai lớn lấy chồng". Ư hướng tự nhiên
trong việc lập gia đ́nh như chỉ hoan toan v́ nhu
cầu yêu thương thuần túy đ̣i hỏi để
t́m kiếm hạnh phúc hôn nhân ma thôi.
Nếu "trai lớn
lấy vợ, gai lớn lấy chồng" "chỉ
hoan toan v́ nhu cầu yêu thương thuần túy đ̣i
hỏi để t́m kiếm hạnh phúc hôn nhân ma thôi",
th́ đến chính lúc cần phải yêu thương nhau
chân chính nhất, hoan toan nhất, ở tại hy sinh,
nhịn nhục, thứ tha (mới thật la yêu) th́ họ
lại bỏ nhau. Điều có vẻ mâu thuẫn đến
chói tai nay thực sự đă xẩy ra trong thế giới
ngay nay tại cac nước văn minh Âu Mỹ, ma "Hôn
Nhân: Khủng Hoảng Yêu Thương" la một
bằng cớ hùng hồn nhất.
Thật vậy, nếu
"chỉ hoan toan v́ nhu cầu yêu thương thuần túy
đ̣i hỏi để t́m kiếm hạnh phúc hôn nhân ma thôi"
thúc đẩy lam cho "trai lớn lấy vợ, gai lớn
lấy chồng", th́ thực sự họ đă "xây
nha ḿnh trên cat", chắc chắn "túp lều lư tưởng"
của họ, cho dù có trở nên "một túp lều
tranh, hai trai tim vang" theo nỗ lực tự nhiên của
họ đi nữa, cũng khó ḷng thoat khỏi cảnh
bất hạnh, không nặng th́ nhẹ. Nếu nhẹ th́
bị "thiếu rượu" (Gn 2:3) ngay trong
"tiệc cưới yêu thương" la lúc vui
nhất va long trọng nhất của cuộc sống gia đ́nh
ma họ mơ ước. Nếu nặng, sẽ bị
"hoan toan sụp đổ" (Mt 7:27) khi gặp mưa
giông băo tố trong cơn băo lốc "khủng hoảng
về sự thật" hiện nay.
Thực trạng cũng la
thảm trạng nay không có ǵ đang bỡ ngỡ va lạ
lùng. Bởi v́, cả họ la người yêu lẫn người
chồng hay vợ la người t́nh tuyệt vời
trăm năm của họ không phải la chính "t́nh
yêu". V́ không phải "la chính t́nh yêu", do đó, t́nh
yêu ma họ có (chứ không phải họ la) để hướng
về nhau, để t́m kiếm nhau, để thu hút nhau, để
trao cho nhau, để nên một với nhau, tự bản
chất của nó, vẫn có thể bị chi phối,
vẫn có thể thay đổi, vẫn có thể xoay
chiều, vẫn có thể phản bội.
Để rồi, một khi
t́nh yêu tự nhiên đă cạn, (theo định luật
tự nhiên nơi những ǵ hạn hữu), như cây đèn
hết dầu, anh sang hạnh phúc hôn nhân cũng sẽ
tự nhiên tắt lịm. Hạnh phúc bị khanh kiệt
(bankruptcy) như cây đèn hết dầu nay không phải
chỉ v́ nó đă cạn dầu yêu thương, ma c̣n có
thể la v́ yêu thương đă trở thanh một thứ
vốn liếng lam ăn (business), có lời th́ nhao vô đầu
tư va cạnh tranh, bất lợi th́ rút lui va bảo thủ.
Chính v́ hiện tượng
"Hôn Nhân: Khủng Hoảng Yêu Thương" gây ra bởi
"cuộc khủng hoảng về sự thật" đang
lam tan nat bao cặp vợ chồng va bao gia đ́nh la
nền tảng xă hội hiện nay ma "con người được
dựng nên theo h́nh ảnh Thiên Chúa" (STK 9:6), "có nam có
nữ" (STK 1:27), cần phải hiểu được
ư nghĩa đích thực của hôn nhân va nhờ đó đi
theo đúng chiều hướng siêu nhiên của hôn nhân, để
có thể "xây nha ḿnh trên đa", trên nền tảng
kiên cố ma không ǵ có thể tan pha được nó.
"Ư nghĩa đích thực
của hôn nhân va chiều hướng siêu nhiên của hôn
nhân" đây được ham chứa nơi va biểu
hiện qua ơn gọi hôn nhân, một ơn gọi
"phản ảnh yêu thương". Bất cứ
một cuộc hôn nhân nao không thực sự "phản
ảnh yêu thương" sẽ không bao giờ có hạnh
phúc chân thật, nếu không muốn nói la nó c̣n có thể trở
nên bất hạnh. Cang "phản ảnh yêu thương",
hôn nhân cang hạnh phúc. "Con người được
dựng nên theo h́nh ảnh Thiên Chúa" "có nam có
nữ" chỉ t́m thấy ư nghĩa đích thực va
phẩm vị cao qúi của hôn nhân trong ơn gọi
"phản ảnh yêu thương" ma thôi:
"Trong anh sang của Tân Ước,
có thể nhận chân khuôn mẫu nguyên vẹn của gia đ́nh
được t́m thấy trong chính Thiên Chúa, trong mầu
nhiệm sự sống Ba Ngôi của Ngai. Ngôi thần linh
'chúng ta' (the divine 'We') la mẫu thức đời đời
của ngôi nhân loại 'chúng ta' (the human 'we'), nhất la
ngôi 'chúng ta' được h́nh thanh có nam có nữ theo h́nh
ảnh va giống như thần linh"
(ĐTC Gioan-Phaolô II: "Thư
Gửi Cac Gia Đ́nh")
"... bản tính va vai tṛ của
gia đ́nh được chuyên biệt bởi yêu thương.
Bởi thế gia đ́nh mang sứ mạng bảo tŕ,
thể hiện va thông đạt yêu thương, một
việc lam phản ảnh sống động của va cũng
la một chia sẻ thực sự vao t́nh yêu của Thiên
Chúa đối với nhân loại cũng như t́nh yêu của
Chúa Kitô đối với Giao Hội hiền thê của Người"
(ĐTC Gioan-Phaolô II: Tông
huấn "Familiaris Consortio", đoạn 17)
Hôn Nhân: Mai Ấm Yêu Thương
Tuy nhiên, "con người được
dựng nên theo h́nh ảnh Thiên Chúa" "có nam có
nữ" lam thế nao để có thể trung thực va
sống động "phản ảnh yêu thương"
qua cuộc sống vợ chồng của ḿnh? Nếu không
phải, theo tinh thần của hôn ước, vợ
chồng yêu thương nhau v́ Chúa, trong Chúa, cho Chúa va như
Chúa.
"Vợ chồng yêu thương
nhau v́ Chúa":
Chính Thiên Chúa la Đấng đă
xe duyên kết nghĩa cho hai người, đó la một
việc "thiên định" (Tobia 7:11), như ngay từ
ban đầu Ngai đă nhúng tay vao việc hôn nhân của hai
nguyên tổ khi dựng nên Eva từ con người va
dẫn đến cho con người (x.STK 2:22). Trên thực
tế, người ta thường quên hay không để ư đến
ư nghĩa hôn nhân được "thiên định"
nay. Do đó, họ đă dễ dang thay vợ đổi
chồng như thay đổi thời trang, lam như người
phối ngẫu của họ la do họ chọn lựa,
hơn la do Thiên Chúa sắp xếp duyên số cho họ
gặp nhau, hợp nhau, yêu nhau va lấy nhau. Cho dù trên
thực tế con người có quyền tự do chọn
lựa chung mọi sự va riêng hôn nhân đi nữa,
quyền tự do chọn lựa của họ vẫn hoan
toan không có tính cach tuyệt đối, hơn la chỉ có
tính cach tương đối, tính cach nhận biết va
chấp nhận những ǵ Thiên Chúa đă tiền định
ma thôi. Chính v́ hôn nhân được "thiên định"
như vậy, một khi họ phản bội nhau th́, trước
hết va trên hết, họ phản bội Thiên Chúa, Đấng
xe duyên kết nghĩa cho họ, họ "phân ly những
ǵ Thiên Chúa đă liên hợp" (Mt 19:6). Trong cuộc
sống hôn nhân, bao giờ hai vợ chồng c̣n ư thức được
người phối ngẫu của ḿnh la "người
của Chúa" ở với ḿnh, th́ hôn nhân, về mặt
tiêu cực, khó ḷng ma đổ vỡ, trai lại, về
mặt tích cực, vợ chồng sẽ có khả năng
yêu thương nhau trong Chúa.
"Vợ chồng yêu thương
nhau trong Chúa":
Cho dù lư do hai vợ chồng
lấy nhau hoan toan v́ Chúa, "không phải v́ nhục dục"
(Tobia 8:7), như chang Tôbia con trong đêm tân hôn, va nhận
biết nhau la "ngưới ma Chúa cho ở với
tôi" (STK 3:12), như con người (Adong) khi c̣n ở
trong vườn địa đường đi nữa,
họ vẫn có thể "nghe vợ ḿnh" (STK 3:17)
hơn nghe Chúa. Bởi con người vợ chồng, qua
hai nguyên tổ, đă yêu nhau lệch lạc như thế,
họ đă lam mất đi sự hiệp thông "ngay ban
đầu" (Mt 19:8) của "một bản thân"
(STK 2:24), được bộc lộ qua cảm nhận
"xấu hổ" của họ, đến nỗi
họ phải che dấu đi bộ phận phai tính của
ḿnh (x.STK 3:7). Thực tế cũng cho thấy, dù ca nhân
mỗi người phối ngẫu không lam ǵ tiêu cực có
thể trực tiếp tac hại đến hạnh phúc
hôn nhân, song nếu không chịu luôn luôn cùng nhau t́m hiểu ư
Chúa để hiệp nhất tâm trí va hanh động, hai vợ
chồng cũng khó ḷng tranh khỏi những bất đồng,
bất nhất, bất ổn, bất măn, bất an,
thậm chí bất hạnh, v́ ai cũng nghĩ la ḿnh đúng,
cũng nghĩ la ḿnh hay, cũng nghĩ la ḿnh
hơn.
"Vợ chồng yêu thương
nhau cho Chúa":
Trong việc "liên hợp"
con người được dựng nên theo h́nh ảnh
Ngai "có nam có nữ" để "nên một bản
thân", Thiên Chúa, qua việc chúc phúc cho họ, muốn
họ "sinh sôi nẩy nở' tran lan mặt đất
va lam chủ nó" (STK 2:28). Do đó, hôn nhân sẽ mất mục
đích khi con người nam nữ la vợ chồng với
nhau chỉ t́m vui nơi nhau va với nhau, sợ mang
nặng đẻ đau, sợ con cai lam phiền ḿnh, sợ
con cai lam giảm hạnh phúc hôn nhân, bằng những cach thức
ngừa thai nhân tạo, thậm chí bằng đường
lối pha thai, hay giao dục con cai cach bừa băi. Hôn nhân cũng
sẽ lu mờ gia trị cao qúi khi cha mẹ chỉ
biết đến tổ ấm của ḿnh ma không cần
biết đến hay không để ư đến cộng đồng
xă hội, đến nhu cầu công ích cần sự đóng
góp của họ, hay có đóng góp họ cũng chỉ nhắm
đến lợi ích trước hết cho ca nhân hay gia đ́nh
ḿnh mới dấn thân cộng tac hay mới chịu hy sinh.
"Vợ chồng yêu thương
nhau như Chúa":
"Thiên Chúa la T́nh yêu" (1Gn
4:8,16), va Ngai đă tỏ ḿnh ra hay tỏ t́nh với nhân
loại bằng việc ban ḿnh cho họ, khi mặc lấy
nhân tính của họ, nên giống họ hoan toan, để
có thể ganh lấy những yếu hèn của họ, tiêu
hủy đi những tội lỗi của họ, hầu
cho họ được sống, một sự sống
viên măn hơn (x.Gn 3:16, 1:14, 1Gn 4:9, DT 2:17, 4:15, Gn 10:10).
"Hôn Nhân: Phản Ảnh Yêu Thương" cũng
chỉ hoan toan va thực sự đạt đến
tầm vóc trọn vẹn của ḿnh khi hai vợ chồng
lột tả va hiện thực hóa t́nh yêu trọn hảo
nay của Thiên Chúa. Bằng cach: "Cac người vợ
phải phục tùng chồng ḿnh như phục tùng Chúa, v́
chồng la đầu của vợ ḿnh như Chúa Kitô la đầu
của thân thể ḿnh la Giao Hội cũng la vị cứu
tinh của Giao Hội. Như Giao Hội phục tùng Chúa
Kitô, cac người vợ cũng phục tùng chồng ḿnh
như vậy trong mọi sự. Cac người chồng
hăy yêu thương vợ ḿnh như Chúa Kitô yêu thương
Giao Hội. Người đă hiến ḿnh cho Giao Hội...
Chồng phải yêu thương vợ ḿnh như chính
bản thân ḿnh" (Eph 5:22-25, 28).
Vao chính ngay kỷ niệm
thanh hôn hằng năm, hai vợ chồng họ bao giờ
cũng xin nghỉ việc (nếu gặp ngay trong tuần),
để cùng nhau đi tĩnh hôn (tĩnh tâm về hôn
nhân). Sau đúng 10 năm lấy nhau, họ đă cùng
nhau soạn thảo một văn kiện hôn nhân như sau:
Thỏa Ước Yêu Thương.
Vợ chồng tôi ư thức được
rằng:
1.
Bản chất của hôn nhân la vợ chồng hiệp
nhất "nên một bản thân", (bởi thế,
không có vấn đề xưng hô "hai vợ chồng chúng
tôi" ở đây, ma chỉ c̣n la "vợ chồng
tôi").
2.
Thế nhưng, sự hiệp nhất nguyên thủy của
hôn nhân đă bị nguyên tội hủy hoại.
3.
Bí Tích Hôn Phối có tac dụng hiệp nhất "nên
một bản thân" người nam va người
nữ được dựng nên theo h́nh ảnh Thiên Chúa, để
biểu hiện cho"Thiên Chúa la T́nh Yêu".
4. Thế nhưng,
trên thực tế, vợ chồng tôi vẫn nhận
thấy ḿnh mới hiệp nhất nên một thân ḿnh có 4
chân, c̣n sống với nhau theo luật rừng, thường
cắn cấu, gianh giựt nhau.
5.
Bởi vậy, đối với vợ chồng tôi, hôn
nhân la tiến tŕnh hiệp nhất "nên một bản
thân".
6.
Thế nhưng, trong đời sống hôn nhân, vợ
chồng không thể hiệp nhất "nên một bản
thân" nếu không biết cảm thông va chia sẻ.
7.
"Cảm thông" bằng cach lắng nghe nhau: 1 x 1 = 1
(hôn nhân la "nên một bản thân").
8. "Chia
sẻ" bằng cach thích ứng với nhau: 1 / 1 = 1 (hôn
nhân la "nên một bản thân").
9.
Sở dĩ vợ chồng tôi không/chưa lắng nghe được
nhau la v́ nơi mỗi người c̣n ồn ao với đủ
thứ đ̣i hỏi theo tư lợi: 1 + 1 = 2
(hôn nhân không nên 1: vô nghiă).
10.
Sở dĩ vợ chồng tôi không/chưa biết chia
sẻ với nhau la v́ nơi mỗi người c̣n
nghẹt cứng tự ai của thần tôi vĩ đại:
1 - 1 = 0
(hôn nhân không nên 1: tan vỡ).
Do đó, để hiệp
nhất "nên một bản thân", vợ chồng tôi đồng
tâm nhất quyết từ nay:
1.
Tin tưởng vào con người của nhau,
2.
Để ư đến những sở thích của nhau,
3.
Tôn trọng những tâm tư của
nhau,
4.
Chiều theo đ̣i hỏi vô tội của nhau,
5.
Đap ứng những nhu cầu của
nhau,
6.
Chia sẻ những khó khăn của nhau,
7.
Nâng đỡ những yếu kém của
nhau,
8.
Bênh chữa những lỡ lầm của nhau,
9.
Bổ khuyết những thiếu sót của
nhau,
10.
Tha thứ những bội bạc của nhau.
Xin
Trai Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội
Trinh
Nữ Sinh Con Maria,
Mô
Phạm cho cả đời sống tu tŕ (Trinh Nữ)
và
hôn nhân (sinh con),
la
Mai Ấm Yêu Thương của gia đ́nh vợ chồng
con!
(TGP/LA
ngay 6-8-1993)