Chúa Nhật 27 Thường Niên

Chiêm Ngắm Lời Chúa là Thần Linh

A.        "Chúa Giêsu nói với các thượng tế và trưởng lão trong dân: 'Các người hãy lắng nghe một dụ ngôn khác. Có một người chủ tài sản trồng một vườn nho, rào giậu, đào hầm đựng rượu và dựng tháp. Đoạn ông để cho những người tá điền thuê mà lên đường. Tới mùa nho, ông sai các đầy tớ đến với các người tá điền để lấy phần hoa lợi. Họ đánh đập người này, hạ sát người kia, và ném đá người nọ. Lần sau ông lại sai tới nhiều đầy tớ hơn nữa, song họ cũng đối xử y như vậy. Cuối cùng ông sai con mình đến với họ vì nghĩ rằng 'Họ sẽ kính trọng con ta'. Trông thấy người con, các người tá điền bảo nhau: 'Đây là người sẽ kế thừa mọi sự. Chúng ta hãy giết hắn đi mà chiếm phần di sản của hắn!'... Chúa Giêsu bảo họ: 'Vì thế, Tôi cho các người hay, nước Thiên Chúa sẽ được đoạt lấy từ các người mà trao cho một dân khác để làm phong phú mùa màng'": "Bạn của ta có một vườn nho ở trên một sườn đồi mầu mỡ. Người đào ngạch, nhặt đá, và trồng những cây nho tuyệt hảo' Người xây một tháp canh ở bên trong vườn, và lập một lò ép rượu. Thế rồi Người mong hái được một mùa nho mà nó lại sinh toàn những nho dại... Vườn nho của Chúa các đạo binh là nhà -ch-Diên, và những người Giuđa là cây vui mắt của Ngài' Ngài tìm kiếm lý đoán khôn ngoan mà thấy toàn máu đổ! Ngài tìm kiếm công chính mà nghe toàn kêu la!" - "Vườn nho của Chúa là nhà Israel"' "Anh em hãy giải tỏa tất cả mọi lo âu khỏi tâm trí anh em. Hãy trình bày các nhu cầu của mình cho Thiên Chúa bằng mọi thể thức cầu nguyện và bằng những lời nguyện xin đầy biết ơn. Rồi bình an của Thiên Chúa vượt mọi hiểu biết sẽ canh giữ lòng trí anh em trong Đức Giêsu Kitô. Sau hết, anh em ơi, những tư tưởng của anh em phải hoàn toàn hướng về tất cả những gì là chân thật, tất cả những gì đáng kính trọng, tất cả những gì thành tâm, tinh tuyền, cao qúi, hòa hợp, nhân đức và đáng ca ngợi".

B-        "Có một số người Pharisiêu đến và bắt đầu hỏi thử Chúa Giêsu xem chồng có được phép ly dị vợ mình chăng. Người trả lời: 'Moisen đã truyền lại cho các người thế nào?' Họ đáp: 'Moisen đã cho phép ly dị và viết tờ ly dị'. Nhưng Chúa Giêsu bảo họ: 'Bởi các người cứng lòng mà ông đã viết giới luật này. Từ lúc tạo dựng ban đầu Thiên Chúa đã dựng nên họ có nam có nữ' vì thế người nam sẽ lìa bỏ cha mẹ mình và cả hai sẽ nên một. Họ không còn là hai mà là một xác thịt. Bởi vậy không ai được phân ly điều Thiên Chúa đã kết hợp... Ai ly dị vợ mình mà lấy người khác là phạm tội ngoại tình với họ' và người đàn bà nào ly dị chồng mình mà lấy người khác là phạm tội ngoại tình với họ'": "Chúa phán: 'Con người ở một mình không tốt. Ta sẽ tạo nên cho nó một đồng bạn xứng hợp'... Con người đã đặt tên cho tất cả mọi (thú vật Thiên Chúa dựng nên đem đến cho con người thấy và muốn gọi sao thì gọi)... nhưng không có gì tỏ ra xứng đáng là đồng bạn xứng hợp với con người. Vậy Chúa là Thiên Chúa làm cho con người ngủ thật say, trong khi con người ngủ, Ngài rút ra một xương sườn của con người, rồi lấy thịt lấp đi chỗ của nó. Đoạn Chúa là Thiên Chúa tạo chiếc xương sườn mà Ngài rút ra từ con người thành một người đàn bà. Khi Ngài đem bà đến cho con người, con người nói: 'Cuối cùng đây mới là xương bởi xương tôi, và thịt bởi thịt tôi...' Đó là lý do người nam lìa bỏ cha mẹ mà gắn bó với vợ mình, và cả hai trở nên một thân thể" - "Nguyện Chúa chúc phúc cho chúng tôi hết mọi ngày trong đời sống chúng tôi"' "Đức Giêsu được tạo nên kém hơn các thiên thần một chút, để nhờ ý muốn ưu ái của Thiên Chúa, Người có thể vì tất cả con người mà nếm lấy cái chết. Thật vậy, khi ban vinh quang cho nhiều con cái, Thiên Chúa, Đấng cho Ngài và bởi Ngài mà mọi sự có, cần phải làm cho vị thủ lãnh của họ qua khổ đau mà nên hoàn hảo trong công cuộc cứu chuộc. Đấng hiến mình và những ai được thánh hiến có cùng một Cha. Bởi thế, Người không xấu hổ gọi họ là anh em".

C-        "Các tông đồ nói với Chúa: 'Xin tăng đức tin của chúng con', và Người đáp: 'Nếu các con có đức tin cỡ hạt cải, các con có thể nói với cây vả này rằng hãy bật rễ lên mà xuống trồng dưới biển, thì nó sẽ nghe theo các con... Khi các con làm xong tất cả những gì các con được truyền làm, thì hãy nói rằng chúng tôi là những người tôi tớ vô dụng. Chúng tôi chỉ làm theo phận sự của mình mà thôi": "Ôi Chúa, còn bao lâu nữa đây? Tôi kêu cứu mà Chúa không lắng nghe! Tôi kêu lên 'ức hiếp!' mà Chúa không can thiệp. Tại sao Chúa để tôi gặp cảnh điêu tàn, tại sao tôi phải chứng kiến cảnh khốn nạn?.. Thế rồi Chúa trả lời tôi mà nói: '... Kẻ liều lĩnh thì không liêm chính' song người công chính sẽ được sống nhờ đức tin của mình'" - "Ước chi hôm nay các bạn nghe tiếng Người: Các bạn đừng cứng lòng"' "Thần Linh Thiên Chúa đã ban cho chúng ta không phải là một tinh thần nhược đảm, mà là một tinh thần làm cho chúng ta mạnh mẽ, yêu thương và khôn ngoan. Bởi thế, đừng bao giờ xấu hổ về việc anh em làm chứng cho Chúa, hay xấu hổ về tôi là kẻ vì Người đã trở thành một tù nhân' nhưng nhờ sức mạnh bởi Thiên Chúa, anh em hãy chia sẻ khó nhọc phải chịu bởi phúc âm... Nhờ sự trợ giúp của Chúa Thánh Thần là Đấng ngự trong chúng ta, anh em hãy coi chừng kho tàng phong phú đức tin".

Cảm Nghiệm Lời Chúa là Sự Sống:

"Thời gian đã viên trọn. Triều Đại Thiên Chúa đã đến! Hãy cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm" (Phúc Âm Chúa Nhật 3 Mùa Thường Niên Hậu Giáng Sinh năm B),  như trang 294 nhận định, "đó là chủ đề của toàn Mùa Thường Niên Hậu Phục Sinh, được thể hiện qua Phụng Vụ Lời Chúa ở từng Chúa Nhật trong Mùa". Tuy nhiên, như trang 417 phân tích và nhận định: "Giai đoạn thứ ba của Mùa Thường Niên là 15 tuần nối tiếp, tức kể từ Chúa Nhật 19 Mùa Thường Niên Hậu Phục Sinh, cho đến Chúa Nhật 33 Thường Niên Hậu Phục Sinh, một giai đoạn nhắm vào đề tài: 'Hãy cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm', để có thể đón chờ ngày Chúa Kitô đến lần thứ hai, ý nghĩa của lễ Chúa Kitô Vua, Chúa Nhật kết thúc Mùa này". Bởi thế, theo Phụng Vụ Lời Chúa của Chúa Nhật 27 Thường Niên tuần này, thì "cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm" là việc đảm nhận làm lợi cho Chúa, là việc cùng nhau hợp tác trong Chúa và là việc vô tư tin tưởng vào Chúa.

Trước hết, "cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm" là việc đảm nhận làm lợi cho Chúa, được chứng thực qua Phụng Vụ Lời Chúa năm A. Điều này đã được đề cập đến hết sức rõ ràng trong bài Phúc Âm, qua lời Chúa Giêsu, để kết thúc dụ ngôn về "một người chủ tài sản trồng một vườn nho... để cho những người tá điền thuê mà lên đường... tới mùa nho, ông sai các đầy tớ đến với các người tá điền để lấy phần hoa lợi", đã xác định với thành phần lãnh đạo dân Do Thái: "Tôi cho các người hay, nước Thiên Chúa sẽ được đoạt lấy từ các người mà trao cho một dân khác để làm phong phú mùa màng". Về ý nghĩa được ám chỉ của dụ ngôn này có thể hiểu như sau. "Vườn nho" đây, theo bài đọc thứ nhất về ý nghĩa được ám chỉ của "vườn nho", mà câu đáp ca cũng hầu như lập lại gần đúng như nguyên văn, đó "là nhà -ch-Diên". "Các đầy tớ" được chủ sai đến thu hoa lợi đây ám chỉ các tiên tri bị sát hại, như được Chúa Giêsu đề cập đến ở Phúc Âm theo thánh Mathêu đoạn 23 câu 31, (đoạn tiếp theo bài Phúc Âm Chúa Nhật 31 Thường Niên năm A song không được chọn cho phần Phụng Vụ Lời Chúa). "Con" của ông chủ đây còn ai khác ngoài Đức Giêsu Kitô, Đấng đã báo trước trong các bài Phúc Âm Chúa Nhật 22 Thường Niên năm A, cũng như các bài Phúc Âm Chúa Nhật 24 và 25 Thường Niên năm B, là Người sẽ bị khổ nạn và tử giá bởi "các thượng tế và kỳ lão", thành phần mà Người đã nói dụ ngôn về trách nhiệm làm "vườn nho" của họ, cả trong Phúc Âm năm B của tuần trước lẫn tuần này. "Những người tá điền" được ông chủ cho thuê "vườn nho" của ông, căn cứ vào những ý nghĩa trên đây, không ai khác ngoài thành phần lãnh đạo của dân Do Thái. "Một dân khác" sẽ được trao cho "vườn nho" thay "những người tá điền" cũ để làm sinh lợi đây là ai, nếu không phải là "Dân Ngoại", (như ý nghĩa của bài đọc thứ hai Chúa Nhật 20 Thường Niên năm A đã nhận định và nêu lên), thành phần được kêu gọi đến làm "vườn nho" vào nhiều lúc khác nhau trong một ngày làm việc, như Chúa Giêsu đề cập đến trong dụ ngôn được bài Phúc Âm năm A hai tuần trước thuật lại. "Phong phú mùa màng" đây là gì, nếu không phải những gì Thiên Chúa có ý "tìm kiếm", như bài đọc thứ nhất nói đến, đó là "lý đoán khôn ngoan (và) công chính", đó cũng là, như bài đọc thứ hai khuyên giục Kitô hữu: "những tư tưởng của anh em phải hoàn toàn hướng về tất cả những gì là chân thật, tất cả những gì đáng kính trọng, tất cả những gì thành tâm, tinh tuyền, cao qúi, hòa hợp, nhân đức và đáng ca ngợi".

Sau nữa, "cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm" là việc  cùng nhau hợp tác trong Chúa, được chứng thực qua Phụng Vụ Lời Chúa năm B. Điều này đã được sáng tỏ trong cả bài đọc thứ nhất và bài Phúc Âm. Nơi bài đọc thứ nhất, qua lời "Chúa phán: 'Con người ở một mình không tốt. Ta sẽ tạo nên cho nó một đồng bạn xứng hợp'", và Ngài đã thực sự làm điều này khi "Ngài rút ra một xương sườn của con người, rồi lấy thịt lấp đi chỗ của nó. Đoạn Chúa là Thiên Chúa tạo chiếc xương sườn mà Ngài rút ra từ con người thành một người đàn bà". Nơi bài Phúc Âm, qua lời Chúa Giêsu nói với "một số người Pharisiêu đến và bắt đầu hỏi thử Chúa Giêsu xem chồng có được phép ly dị vợ mình chăng", là "từ lúc tạo dựng ban đầu Thiên Chúa đã dựng nên họ có nam có nữ' vì thế người nam sẽ lìa bỏ cha mẹ mình và cả hai sẽ nên một. Họ không còn là hai mà là một xác thịt. Bởi vậy không ai được phân ly điều Thiên Chúa đã kết hợp". Thật ra, ngay "từ lúc tạo dựng ban đầu", con người đã tự nhận thức được ý định "kết hợp" này từ Đấng Tạo Hóa của mình. Không phải hay sao, dù con người "ngủ thật say", như bài đọc thứ nhất diễn đạt, không hề biết gì đến việc hình thành của người nữ từ mình mà ra, thế nhưng, cũng theo ngôn ngữ của bài đọc thứ nhất, "khi Ngài đem bà đến cho con người, con người nói: 'Cuối cùng đây mới là xương bởi xương tôi, và thịt bởi thịt tôi...' Đó là lý do người nam lìa bỏ cha mẹ mà gắn bó với vợ mình, và cả hai trở nên một thân thể", để họ có thể cùng nhau "nguyện Chúa chúc phúc cho chúng tôi hết mọi ngày trong đời sống chúng tôi", như câu đáp ca xướng lên. Đáng lẽ bài Phúc Âm và bài đọc thứ nhất năm B tuần này, và bài đọc thứ hai Chúa Nhật 21 Thường Niên năm B, nên hợp thành một bộ ba cho thánh lễ hôn phối thì thích hợp hơn, vì cả ba bài đọc này đều nói về ý nghĩa cũng như mầu nhiệm hôn nhân, tức không liên hệ mấy hay không liên lạc gì cả đối với ý nghĩa của lời Chúa riêng tuần của mình, cũng như đối với chung chủ đề của Mùa Thường Niên. Tuy nhiên, cũng không hẳn vì tính cách liên tục của Phúc Âm và của bài đọc thứ hai mà những bài đọc có vẻ "lạc đề" này được nằm ở vị trí của mình, cho bằng vì khía cạnh ý nghĩa vẫn ăn khớp của chúng mà Giáo Hội đã chọn để công bố vào thời điểm thích hợp. Do đó, bài Phúc Âm năm B tuần này, (bài đọc chính trong ba bài đọc của mỗi thánh lễ Chúa Nhật hay lễ trọng, được hỗ trợ bằng bài đọc thứ nhất, một bài đọc phụ thường không liên tục so với bài đọc thứ hai), được công bố vào Chúa Nhật năm B tuần này, vì nội dung của bài Phúc Âm có liên hệ đến Phụng Vụ Lời Chúa cho cả chu kỳ 3 năm của Chúa Nhật 27 Thường Niên, như được phác họa ở trang 499. Thật thế, nếu nội dung của các bài đọc năm A tuần này xoay quanh chiều hướng "đảm nhận làm lợi cho Chúa", như được chia sẻ trên đây, thì nội dung của các bài đọc năm B ở đây không mang chiều hướng "cùng nhau hợp tác trong Chúa" hay sao? Và ý nghĩa của việc "cùng nhau hợp tác trong Chúa" để "đảm nhận làm lợi cho Chúa" đây không phản ảnh hay sao, qua hình ảnh "nên một thân thể" của đời sống hôn nhân vợ chồng nói chung, nhất là qua hình ảnh "một đồng bạn xứng hợp" được tạo dựng nên cho con người nói riêng! Tuy nhiên, việc "cùng nhau hợp tác trong Chúa" để "đãm nhận làm lợi cho Chúa" chỉ có thể hiện thực và hoàn thành nơi mẫu gương của Đấng mà bài đọc thứ hai nói đến, đó là nơi mẫu gương của "Đức Giêsu được tạo nên kém hơn các thiên thần một chút, để nhờ ý muốn ưu ái của Thiên Chúa, Người có thể vì tất cả con người mà nếm lấy cái chết... (để) Đấng hiến mình và những ai được thánh hiến có cùng một Cha".

Sau hết, "cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm" là việc vô tư tin tưởng vào Chúa, được chứng thực qua Phụng Vụ Lời Chúa năm C. Điều này đã được sáng tỏ ngay trong giáo huấn của bài Phúc Âm, qua lời Chúa Giêsu nói với các vị tông đồ khi các vị xin Chúa "tăng đức tin của chúng con": "Khi các con làm xong tất cả những gì các con được truyền làm, thì hãy nói rằng chúng tôi là những người tôi tớ vô dụng. Chúng tôi chỉ làm theo phận sự của mình mà thôi". Thật vậy, dù được thuê đi làm vườn nho cho Chúa như một người thợ, theo bài Phúc Âm năm A cách đây 2 tuần, hay được sai đi làm vườn nho cho Chúa như một người con, theo bài Phúc Âm năm A tuần trước, hoặc được khoán làm vườn nho cho Chúa như một tá điền, theo bài Phúc Âm năm A tuần này, thì con người cũng cần phải "cùng nhau hợp tác trong Chúa", đề tài của năm B, mới có thể "đảm nhận làm lợi cho Chúa", đề tài của năm A. Tuy nhiên, nếu con người, như ba bài Phúc Âm về dụ ngôn vườn nho kể lại, còn tìm lợi lộc cá nhân, như nhóm thợ làm vườn nho chỉ làm vì số lương công nhật của mình, hay như đứa con lớn từ chối đi làm vườn nho cho cha mình, hoặc như nhóm tá điền được khoán làm vườn nho muốn "chiếm di sản của (người con)", thì không thể nào "làm lợi cho Chúa" được. Bởi vì, họ không có một tinh thần "vô tư tin tưởng vào Chúa" như những người đầy tớ được Chúa Giêsu nói đến trong bài Phúc Âm năm C tuần này: "Chúng tôi là những người tôi tớ vô dụng. Chúng tôi chỉ làm theo phận sự của mình mà thôi". Tại sao người đầy tớ khi "làm theo phận sự của mình" lại nói mình là "những người tôi tớ vô dụng"? Nếu không phải vì, theo xuất xứ, "phận sự" của họ là do Chúa trao cho, do đó, họ không làm thì việc Chúa đã định cũng thành tựu như ý muốn của Ngài, như trường hợp người con lớn không chịu đi làm vườn nho cho cha thì đã có người con thú' và theo đường lối thực hiện, thì một khi Chúa đã kêu gọi  ai làm gì cho Ngài, Ngài cũng ban cho ơn theo bậc, do đó, không có ơn của Ngài, con người sẽ không thể hoàn tất "phận sự" được Ngài ủy thác, nhất là khi họ gặp tình trạng như bài đọc thứ nhất diễn tả: "Ôi Chúa, còn bao lâu nữa đây? Tôi kêu cứu mà Chúa không lắng nghe! Tôi kêu lên 'ức hiếp!' mà Chúa không can thiệp. Tại sao Chúa để tôi gặp cảnh điêu tàn, tại sao tôi phải chứng kiến cảnh khốn nạn?". Bởi vậy, bài đọc thứ nhất đã nhận định: "Kẻ liều lĩnh thì không liêm chính' song người công chính sẽ được sống nhờ đức tin của mình". Do đó, câu đáp ca đã kêu gọi chung con người, nhất là thành phần "liều lĩnh": "Ước chi hôm nay các bạn nghe tiếng Người: Các bạn đừng cứng lòng". Đúng thế, "vô tư tin tưởng vào Chúa" để có thể "đảm nhận làm lợi cho Chúa" chẳng qua chỉ là việc luôn luôn lắng "nghe tiếng Chúa" và đáp lại tiếng của Ngài. Như thế, khi con người làm theo tiếng Chúa thì Chúa làm trong con người và qua con người chính công việc của Ngài, nhờ Đấng mà bài đọc thứ hai đã nói với  Kitô hữu, đó là "Thần Linh Thiên Chúa đã ban cho chúng ta không phải là một tinh thần nhược đảm, mà là một tinh thần làm cho chúng ta mạnh mẽ, yêu thương và khôn ngoan... Nhờ sự trợ giúp của Chúa Thánh Thần là Đấng ngự trong chúng ta, anh em hãy coi chừng kho tàng phong phú đức tin".

            Lạy Cha chúng con ở trên trời, trong "Chúa Kitô: Sự Sống Tái Sinh", và qua Bí Tích Rửa Tội, dân ngoại chúng con, như thành phần tá điền mới, được Cha khoán cho việc làm vườn nho cho Cha. Xin Cha cho chúng con biết "cùng nhau hợp tác trong Cha" và "vô tư tin tưởng vào Cha", để chúng con có thể đảm nhận việc sinh hoa lợi cho vườn nho của Cha, đúng như ý muốn của Cha.