Chúa Nhật 28 Thường Niên 

 

Chiêm Ngắm Lời Chúa là Thần Linh

 

A.        "Chúa Giêsu một lần nữa dùng các dụ ngôn mà nói với các thượng tế và trưởng lăo trong dân. 'Triều đại Thiên Chúa có thể giống như một ông vua mở tiệc cưới cho con trai của ḿnh. Vua sai các bầy tôi đi triệu tập những khách được mời đến dự tiệc, nhưng họ khiếu không đến. Lần thứ hai ông sai các bầy tôi khác đi... Số th́ chẳng để ư ǵ đến lời mời, cứ làm việc của ḿnh, kẻ ra đồng, người đi buôn. Số c̣n lại ra tay nhục mạ họ và sát hại họ... Thế rồi vua nói với các bầy tôi của ḿnh: tiệc đă sẵn sàng, song những kẻ được mời không đáng đến. Đó là lư do tại sao các ngươi phải đi ra các ngả đường mà mời đến dự tiệc cưới những ai các ngươi gặp. Đám bầy tôi đi ra các ngả đường tụ tập lại mọi người họ gặp, xấu cũng như tốt. Thế là pḥng tiệc cưới đầy cả  khách khứa'" (phần chủ tiệc xuất hiện và tay phạt khách đến dự mà không mặc áo cưới được bỏ trong ngoặc đơn): "Trên núi này, Chúa các đạo binh sẽ khoản đăi tất cả mọi dân tộc một bữa tiệc cao lương mỹ vị... Trên núi này, Ngài sẽ hủy đi bức màn che phủ tất cả mọi dân tộc, hủy đi màng nhện giăng trên tất cả mọi đất nước' Ngài sẽ tiêu diệt sự chết đến muôn đời... Vào ngày ấy, người ta sẽ nói rằng: 'Này là Thiên Chúa của chúng ta, Đấng mà chúng ta trông mong cứu vớt chúng ta! Đây là Chúa mà chúng ta trông mong' chúng ta hăy hân hoan hănh diện đă được Ngài cứu vớt!'" - "Trong nhà Chúa tôi sẽ định cư cho tới thời gian rất ư lâu dài" (ở đây, theo Sách Lễ Tiếng Anh, câu đáp ca hơi khác: "I shall live in the house of the Lord all days of my life" - "Tôi sẽ sống trong nhà Chúa hết mọi ngày của đời tôi")' "Tôi nghiệm được thân phận thấp hèn, song tôi biết làm sao để được hưởng phong phú... Anh em có ḷng tốt muốn chia sẻ những khốn khổ của tôi. Phần Thiên Chúa của tôi sẽ đáp ứng đầy đủ như cầu của anh em, bằng một thể thức xứng hợp với những phú túc vinh sang của Ngài nơi Đức Giêsu Kitô".

B-        "Khi Chúa Giêsu đang đi đường th́ có một người đến trước mặt Người qùi xuống mà hỏi: 'Lạy Thày nhân lành, tôi phải làm ǵ để được hưởng sự sống trường sinh?' Chúa Giêsu trả lời: '... Ngươi đă biết có các giới răn...' Người ấy đáp: 'Thưa Thày, tôi đă giữ tất cả những giới răn này từ nhỏ'. Bấy giờ Chúa Giêsu tŕu mến nh́n người ấy mà nói: 'C̣n một điều nữa ngươi phải làm. Đó là hăy đi bán những ǵ ngươi có mà thí cho kẻ nghèo khó' th́ ngươi sẽ được kho báu trên trời. Rồi hăy đến mà theo Ta'. Nghe thấy những lời này, người ấy xị mặt xuống. Hắn buồn bă bỏ đi, v́ hắn có nhiều của cải... Chúa Giêsu nh́n chung quanh mà nói với các môn đệ: 'Kẻ giầu có khó vào nước Thiên Chúa biết bao!'... Các môn đệ nghe thế bật ngửa ra kêu lên: 'Thế th́ ai có thể được cứu rỗi đây?' Chúa Giêsu nh́n thẳng vào các vị mà nói: 'Con người th́ không thể chứ Thiên Chúa lại có thể. Với Thiên Chúa cái ǵ cũng có thể được hết'" (phần Chúa Giêsu trả lời câu thánh Phêrô hỏi về việc các tông đồ bỏ mọi sự theo Thày sẽ được ǵ, được để trong ngoặc đơn): "Tôi cầu nguyện và tôi đă được khôn ngoan' tôi kêu xin và thần trí Khôn Ngoan đă đến với tôi... Tôi yêu mến nàng hơn cả sức khỏe và nhan sắc, và tôi qúi nàng hơn cả ánh sáng, v́ hào quang của nàng không bao giờ lịm tắt. Ngược lại, tôi nhận được tất cả mọi điều tốt lành ở nơi nàng, cũng như vô vàn phú qúi từ đôi tay của nàng" - "Xin cho chúng tôi sớm được no phỉ ân t́nh của Chúa, để chúng tôi mừng rỡ hân hoan"' "Lời của Thiên Chúa sống động và hiệu lực, sắc hơn thanh gươm hai lưỡi. Nó thấu nhập và chia cắt linh hồn cùng thần trí, xương khớp cùng cách tủy' nó phán xét những phản ứng và tư tưởng nơi cơi ḷng. Không ǵ khuất được khỏi Ngài' tất cả mọi sự phơi trần trước mắt của Ngài, Đấng chúng ta phải trả lẽ".

C-        "Trên đường lên Gia-Liêm, Chúa Giêsu đi dọc qua biên giới Samaria và Galilêa. Khi Người vào một làng kia, có 10 người phong cùi đến gặp Người. Họ đứng xa mà lên tiếng nói: 'Lạy Thày Giêsu xin thương xót chúng tôi!' Thấy họ, Người đáp: 'Các người hăy đi mà tỏ ḿnh cho các vị tư tế'. Trên đường đi họ được lành sạch. Thấy ḿnh được chữa lành, một người trong họ trở lại lớn tiếng chúc tụng Thiên Chúa... Thấy vậy, Chúa Giêsu nói: 'Há chẳng phải cả 10 người được khỏi hay sao? Thế th́ c̣n 9 người kia đâu? Không có ai trở lại tạ ơn Thiên Chúa ngoại trừ người ngoại này hay sao?'...": "Naaman đi xuống trầm ḿnh ở sông Dược-Đăng 7 lần theo lời của Elisa, người của Thiên Chúa. Da thịt của ông trở nên như da thịt của một đứa nhỏ, và ông được lành sạch. Ông cùng đám tôi tớ trở lại với người của Thiên Chúa. Đến nơi, ông đứng trước vị ấy mà nói: 'Giờ đây tôi biết được rằng không có một Thiên Chúa nào khác trên đời ngoại trừ ở -ch-Diên... Ngoài Ngài, tôi sẽ không hiến dâng của lễ toàn thiêu hay hy lễ cho bất cứ một thần nào khác nữa'" - "Chúa đă công bố ơn cứu độ của Người trước mặt chư dân"' "Hăy nhớ rằng Đức Giêsu Kitô là gịng dơi Đavít đă từ kẻ chết sống lại. Đó là phúc âm mà tôi rao giảng'  việc rao giảng phúc âm làm tôi chịu khổ như một phạm nhân, cho đến nỗi bị xiềng xích, song lời của Thiên Chúa không bị trói buộc! Bởi thế, tôi chịu đựng tất cả những điều này v́ những kẻ được Thiên Chúa tuyển chọn, để họ được cứu độ nơi Đức Giêsu Kitô và được vinh quang muôn đời. Anh em có thể căn cứ như thế này: Nếu chúng ta chết với Người, chúng ta cũng sẽ sống với Người' nếu chúng ta bền vững đến cùng, chúng ta sẽ cùng Người hiển trị. Nếu chúng ta chối bỏ Người, Người sẽ chối bỏ chúng ta. Nếu chúng ta bất trung th́ Người vẫn trung thành, v́ Người không thể chối bỏ chính ḿnh Người".

 

Cảm Nghiệm Lời Chúa là Sự Sống:

 

"Thời gian đă viên trọn. Triều Đại Thiên Chúa đă đến! Hăy cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm" (Phúc Âm Chúa Nhật 3 Mùa Thường Niên Hậu Giáng Sinh năm B),  như trang 294 nhận định, "đó là chủ đề của toàn Mùa Thường Niên Hậu Phục Sinh, được thể hiện qua Phụng Vụ Lời Chúa ở từng Chúa Nhật trong Mùa". Tuy nhiên, như trang 417 phân tích và nhận định: "Giai đoạn thứ ba của Mùa Thường Niên là 15 tuần nối tiếp, tức kể từ Chúa Nhật 19 Mùa Thường Niên Hậu Phục Sinh, cho đến Chúa Nhật 33 Thường Niên Hậu Phục Sinh, một giai đoạn nhắm vào đề tài: 'Hăy cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm', để có thể đón chờ ngày Chúa Kitô đến lần thứ hai, ư nghĩa của lễ Chúa Kitô Vua, Chúa Nhật kết thúc Mùa này". Bởi thế, theo Phụng Vụ Lời Chúa của Chúa Nhật 28 Thường Niên tuần này, th́ "cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm" là việc đáp lại lời Thiên Chúa mời gọi hiệp thông với Ngài, là việc t́m kiếm Thiên Chúa để  gắn bó với Ngài, và là việc cảm tạ Thiên Chúa về các hồng ân Ngài ban.

 

Trước hết, "cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm" là việc  đáp lại lời Thiên Chúa mời gọi hiệp thông với Ngài, được chứng thực qua Phụng Vụ Lời Chúa năm A. Điều này hoàn toàn sáng tỏ ngay trong bài Phúc Âm, qua lời "Chúa Giêsu một lần nữa dùng các dụ ngôn mà nói với các thượng tế và trưởng lăo trong dân" về "triều đại Thiên Chúa có thể giống như một ông vua mở tiệc cưới cho con trai của ḿnh. Vua sai các bầy tôi đi triệu tập những khách được mời đến dự tiệc". Dụ ngôn này Chúa Giêsu cũng nói với thành phần lănh đạo của dân Do Thái, thành phần Người đă nói với qua hai dụ ngôn ở 2 bài Phúc Âm của 2 Chúa Nhật trước tuần này, một dụ ngôn ám chỉ họ là người con lớn không chịu đi làm vườn nho cho cha, và một dụ ngôn ám chỉ họ là những người tá điền được khoán làm vườn nho cho chủ mà lại trở thành những tay cướp của giết người. Trong dụ ngôn tuần này, cũng theo chiều hướng đó, "những kẻ được mời không đáng đến" mà Chúa Giêsu ám chỉ không phải là dân Do Thái hay sao, và đám người ở đầu đường xó chợ, "tốt cũng như xấu", tự nhiên được trở thành những khách dự tiệc cưới này không phải là thành phần "Dân Ngoại" hay sao? Bởi v́, theo dự án cứu rỗi phổ quát của ḿnh, "Chúa các đạo binh sẽ khoản đăi tất cả mọi dân tộc một bữa tiệc cao lương mỹ vị", đúng như lời tiên tri Isaia trong bài đọc thứ nhất đă báo trước. Thế nhưng, bữa tiệc cưới trong dụ ngôn của bài Phúc Âm, cũng là "bữa tiệc cao lương mỹ vị" trong bài đọc thứ nhất này, được tổ chức ở đâu, nếu không phải, theo bài Phúc Âm là ở trong một "pḥng tiệc", và "pḥng tiệc" này, như bài đọc thứ nhất xác định lại ở "trên núi", một địa điểm mà đă nói đến, theo ngôn từ Thánh Kinh Cựu Ước, thường ám chỉ "núi Sion" là thành tŕ của vua Đavít. Thật vậy, v́ "Lời đă hóa thành nhục thể" (Phúc Âm Lễ Ngày Giáng Sinh) theo gịng dơi Đavít, nên Thiên Chúa là ông vua "mở tiệc cưới" giao duyên hiệp nhất giữa thần tính và nhân tính cho Con ḿnh là "chàng rể" (Mt.9:15) Giêsu Kitô đă không được cử hành "trên núi này" hay sao! Do đó, "đến thời điểm ấn định, Thiên Chúa sai Con Ḿnh sinh hạ bởi một người nữ" (bài đọc 2 lễ Mẹ Thiên Chúa), th́ theo lời tiên tri của bài đọc thứ nhất, cũng là thời điểm "trên núi này, Ngài sẽ hủy đi bức màn che phủ tất cả mọi dân tộc, hủy đi màng nhện giăng trên tất cả mọi đất nước' Ngài sẽ tiêu diệt sự chết đến muôn đời". Phải, Thiên Chúa đă thực sự "hủy đi bức màn che phủ tất cả mọi dân tộc" và "màng nhện giăng trên tất cả mọi đất nước" nơi cuộc nhập thể của Đức Kitô, rồi nhờ nhân tính này, Ngài cũng đă hoàn toàn "tiêu diệt sự chết đến muôn đời" nơi cuộc tử nạn của Chúa Giêsu. Như thế, "tiệc cưới" theo bài Phúc Âm đây chính là cuộc giao duyên đất trời, được Thiên Chúa mở ra để khoản đăi "tất cả mọi dân tộc", "tất cả mọi đất nước", "xấu cũng như tốt", chứ không riêng ǵ dân tộc Do Thái mà Ngài đă tuyển chọn. Sự kiện dân Do Thái không chịu đến dự "tiệc cưới", tức không chấp nhận "Đức Kitô" là Thiên Chúa nhập thể được sinh ra bởi gịng dơi của ḿnh, th́ theo bài đọc 2 Chúa Nhật 20 Thường Niên năm A, lư do sâu xa là v́ "Thiên Chúa dồn nhốt tất cả mọi người vào việc bất phục tùng để Ngài có thể xót thương mọi người". Phần "Dân Ngoại", nhờ dân Do Thái "bất phục tùng" họ mới tới phiên được mời đến tham dự "tiệc cưới" thần linh này, để rồi, theo bài đọc thứ nhất, "vào ngày ấy, người ta sẽ nói rằng: 'Này là Thiên Chúa của chúng ta, Đấng mà chúng ta trông mong cứu vớt chúng ta! Đây là Chúa mà chúng ta trông mong' chúng ta hăy hân hoan hănh diện đă được Ngài cứu vớt!'" Tâm t́nh tri ân này đă được phản ảnh sống động nơi trường hợp của quan Naaman trong bài đọc thứ nhất năm C, cũng như nơi trường hợp của người phong cùi (trong 10 người) ngoại lai được khỏi trong bài Phúc Âm năm C. Nếu  thánh Tông Đồ Dân Ngoại Phaolô đă xác tín trong bài đọc thứ hai là: "Phần Thiên Chúa của tôi sẽ đáp ứng đầy đủ như cầu của anh em, bằng một thể thức xứng hợp với những phú túc vinh sang của Ngài nơi Đức Giêsu Kitô", th́ qủa thật, tất cả mọi người, kể cả dân Do Thái cũng như Dân Ngoại, một khi đến tham dự "tiệc cưới" thần linh đầy "những phú túc vinh sang" như "cao lương mỹ vị" được dọn sẵn cho ḿnh này, đều có thể tự nhủ như câu đáp ca tuyên ngôn: "Tôi sẽ sống trong nhà Chúa hết mọi ngày của đời tôi", tức là con người nhờ nhân tính của Đức Kitô mà được kết hợp thần tính và tham hưởng sự sống đời đời.

 

Sau nữa, "cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm" là việc   t́m kiếm Thiên Chúa để gắn bó với Ngài, được chứng thực qua Phụng Vụ Lời Chúa năm B. Điều này đă được sáng tỏ ở trong bài Phúc Âm, qua lời Chúa Giêsu khuyên giục một kẻ thành thực hỏi Người "tôi phải làm ǵ để được hưởng sự sống trường sinh?", sau đó lại thú thực với Người "tôi đă giữ tất cả những giới răn này từ nhỏ": "Đó là hăy đi bán những ǵ ngươi có mà thí cho kẻ nghèo khó' th́ ngươi sẽ được kho báu trên trời. Rồi hăy đến mà theo Ta". Theo chi tiết được thuật lại trong bài Phúc Âm: "Bấy giờ Chúa Giêsu tŕu mến nh́n người ấy mà nói", th́ Chúa Giêsu có vẻ hài ḷng với con người thành tâm thiện chí này, qua thái độ người ấy "đến trước mặt Người qùi xuống mà hỏi: 'Lạy Thày nhân lành...", cũng như qua đời sống của người ấy "đă giữ tất cả những giới răn này từ nhỏ". V́ "tŕu mến nh́n" con người này như vậy, mà lời Chúa Giêsu nói với con người ấy có một tính cách thiết tha kêu gọi. Tuy nhiên, tự bản chất, câu nói của Chúa Giêsu thiết tha kêu gọi con người này không phải chỉ nguyên có tính cách khuyên dụ, mà c̣n mang một tính cách bó buộc nữa, nếu người này muốn biết "phải làm ǵ để được hưởng sự sống trường sinh". Chính v́ thế, Chúa Giêsu mới nói với người này rằng: "C̣n một điều nữa ngươi phải làm", nghĩa là, theo ư nghĩa của câu nói này của Chúa, th́ việc giữ trọn các luật lệ có tính cách tiêu cực, như bài Phúc Âm liệt kê: "Không được giết người... ngoại t́nh... trộm cắp... làm chứng gian..." cũng chưa đủ xứng đáng và đủ điều kiện "để hưởng sự sống trường sinh". Và "một điều nữa mà ngươi phải làm" đây, như Chúa Giêsu xác định: "Đó là hăy đi bán những ǵ ngươi có mà thí cho kẻ nghèo khó' th́ ngươi sẽ được kho báu trên trời. Rồi hăy đến mà theo Ta". Trong lời xác định này của Chúa Giêsu, theo thứ tự, việc "được kho báu trên trời" chỉ xẩy ra sau việc "đi bán những ǵ ngươi có mà thí cho kẻ nghèo khó", nhưng lại xẩy ra trước việc "đến mà theo Ta". Tại sao vậy? Nếu không phải, khi nói theo thứ tự  này, Chúa Giêsu muốn lập lại nguyên tắc tâm lư chung mà Người đă nói trong Bài Giảng Trên Núi Về Phúc Đúc: "Kho tàng của các con ở đâu th́ ḷng của các con cũng ở đó" (Mt.6:21). Nghĩa là, như bài Phúc Âm Chúa Nhật 4 Thường Niên Hậu Giáng Sinh năm A nói đến, "ai có ḷng khó khăn ấy là phúc thật, v́ chưng nước Đức Chúa Trời là của ḿnh vậy". Như thế, lời Chúa Giêsu nói với con người thành tâm thiện chí này chẳng khác ǵ một lời mời gọi đến dự "tiệc cưới" "nước trời", tuy nhiên lời mời gọi của Người đă bị người này, hiện thân của thành phần "người đi buôn" trong dụ ngôn của Phúc Âm năm A, từ chối, bằng cách, theo bài Phúc Âm năm B hôm nay diễn tả: "Nghe thấy những lời này, người ấy xị mặt xuống. Hắn buồn bă bỏ đi, v́ hắn có nhiều của cải". Cho dù, như lời Chúa Giêsu khẳng định trong bài Phúc Âm: "Kẻ giầu có khó vào nước Thiên Chúa biết bao!", thế nhưng, cũng theo lời bảo đảm của Người: "Con người th́ không thể chứ Thiên Chúa lại có thể. Với Thiên Chúa cái ǵ cũng có thể được hết". Bởi v́, theo xác tín của bài đọc thứ hai, th́ "Lời của Thiên Chúa sống động và hiệu lực, sắc hơn thanh gươm hai lưỡi. Nó thấu nhập và chia cắt linh hồn cùng thần trí, xương khớp cùng cách tủy' nó phán xét những phản ứng và tư tưởng nơi cơi ḷng". Do đó, nếu con người biết thành tâm t́m kiếm Chúa, như câu đáp ca khẩn nguyện: "Xin cho chúng tôi sớm được no phỉ ân t́nh của Chúa, để chúng tôi mừng rỡ hân hoan", họ sẽ cảm nghiệm đúng như bài đọc thứ nhất trần t́nh: "Tôi cầu nguyện và tôi đă được khôn ngoan' tôi kêu xin và thần trí Khôn Ngoan đă đến với tôi... Tôi yêu mến nàng hơn cả sức khỏe và nhan sắc, và tôi qúi nàng hơn cả ánh sáng, v́ hào quang của nàng không bao giờ lịm tắt. Ngược lại, tôi nhận được tất cả mọi điều tốt lành ở nơi nàng, cũng như vô vàn phú qúi từ đôi tay của nàng".

 

Sau hết, "cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm" là việc   cảm tạ Thiên Chúa về các hồng ân Ngài ban, được chứng thực qua Phụng Vụ Lời Chúa năm C. Điều này đă sáng tỏ hết sức rơ ràng trong bài Phúc Âm, qua lời Chúa Giêsu nói với một trong 10 người phong cùi "thấy ḿnh được chữa lành... trở lại lớn tiếng chúc tụng Thiên Chúa": "Há chẳng phải cả 10 người được khỏi hay sao? Thế th́ c̣n 9 người kia đâu? Không có ai trở lại tạ ơn Thiên Chúa ngoại trừ người ngoại này hay sao?". Đó cũng là trường hợp của một "người ngoại lai" trong bài đọc thứ nhất: "Naaman đi xuống trầm ḿnh ở sông Dược-Đăng 7 lần theo lời của Elisa, người của Thiên Chúa. Da thịt của ông trở nên như da thịt của một đứa nhỏ, và ông được lành sạch. Ông cùng đám tôi tớ trở lại với người của Thiên Chúa. Đến nơi, ông đứng trước vị ấy mà nói: 'Giờ đây tôi biết được rằng không có một Thiên Chúa nào khác trên đời ngoại trừ ở -ch-Diên... Ngoài Ngài, tôi sẽ không hiến dâng của lễ toàn thiêu hay hy lễ cho bất cứ một thần nào khác nữa'". Thật thế, v́ "Chúa đă công bố ơn cứu độ của Người trước mặt chư dân", đúng như câu đáp ca tuyên xưng, đă làm cho Naaman, một người Dân Ngọai tiêu biểu, tuyên xưng niềm xác tín của ḿnh trước mặt "người của Thiên Chúa": "Giờ đây tôi biết được rằng không có một Thiên Chúa nào khác trên đời ngoại trừ ở -ch-Diên". "Thiên Chúa... ở -ch-Diên" đây là ai, nếu không phải là Đấng đă tỏ ḿnh ra nơi "Đức Giêsu Kitô là gịng dơi Đavít đă từ kẻ chết sống lại", như lời thánh Tông Đồ Các Dân Ngoại trong bài đọc thứ hai cống bố. Thế nhưng, theo nguyên tắc: "Lời của Thiên Chúa không bị trói buộc", như bài đọc thứ hai nhận định, th́ hồng ân của Thiên Chúa phải có tính cách nhưng không và tự bản chất có một thần lực vô cùng hiệu nghiệm, chứ không hoàn toàn lệ thuộc vào công lênh của con người. Bài đọc thứ hai c̣n xác tín chân lư này bằng câu tuyên bố: "Nếu chúng ta chối bỏ Người, Người sẽ chối bỏ chúng ta. Nếu chúng ta bất trung th́ Người vẫn trung thành, v́ Người không thể chối bỏ chính ḿnh Người". Một khi ư thức được chân lư hết sức hệ trọng này, con người chẳng những sẽ không ỷ lại vào đức trung tín bất diệt của Chúa, mà c̣n làm cho nó được sáng tỏ nơi cuộc sống của ḿnh nữa, như trường hợp của vị Tông Đồ Các Dân Ngoại trong bài đọc thứ hai: "Bởi thế, tôi chịu đựng tất cả những điều này v́ những kẻ được Thiên Chúa tuyển chọn, để họ được cứu độ nơi Đức Giêsu Kitô và được vinh quang muôn đời".

 

            Lạy Cha chúng con ở trên trời, trong "Chúa Kitô: Sự Sống Tái Sinh", và qua Bí Tích Rửa Tội, Cha đă kêu gọi chúng con, thành phần vốn lang thang vất vưởng ở đầu đường xó chợ thế gian, đến tham dự tiệc cưới nước trời mà Cha đă dọn sẵn cho chúng con nơi Lời Nhập Thể. Xin Cha cho chúng con luôn luôn biết ơn Cha, bằng cách gắn bó với Cha trong mọi sự, để chúng con được trọn vẹn hiệp thông với Cha, đời đời "no phỉ ân t́nh của Cha".