Chúa
Nhật 31 Thường Niên
Chiêm
Ngắm Lời Chúa là Thần Linh
A.
"Chúa Giêsu nói với các đám đông dân chúng và các môn đệ
của Người rằng: 'Những vị luật sĩ
và những người Pharisiêu làm thày thừa kế Moisen'
bởi thế, các người hăy làm mọi sự và
giữ mọi sự họ bảo. Nhưng các người
đừng theo gương họ... Các người đừng
gọi ai dưới đất này là cha. Chỉ có một
người cha duy nhất là Đấng ở trên trời.
Các người hăy tránh được gọi là Thày. Các người
chỉ có Đức Kitô là sư phụ mà thôi. Kẻ cao
trọng nhất trong các người sẽ là người
phục vụ những người khác. Ai nâng ḿnh lên
sẽ bị hạ bệ, song ai hạ ḿnh xuống sẽ
được nâng lên'": "Ta là vị đại vương,
Chúa các đạo binh phán, và danh Ta sẽ được các
dân nước kính sợ... Các ngươi đă bỏ đường
ngay nẻo chính, và đă gây cho nhiều người chới
với theo giáo huấn của các ngươi' các ngươi
đă làm vô hiệu giao ước của Lêvi, Chúa các đạo
binh phán. Bởi thế, Ta làm cho các ngươi phải hổ
ngươi và hạ bệ trước mọi dân nước,
v́ các ngươi không chịu theo các đường
lối của Ta, mà lại tỏ ra thiên vị trong
những quyết định của các ngươi. Chúng ta
chẳng có một Cha hay sao? Thiên Chúa duy nhất đă
chẳng tạo dựng nên chúng ta hay sao? Vậy th́ tại
sao chúng ta lại bất trung với nhau, lỗi đến
giao ước của cha ông chúng ta chứ?" -
"Lạy Chúa, xin ǵn giữ linh hồn tôi trong b́nh an của
Chúa" (ở đây, theo Sách Lễ Tiếng Anh, câu đáp
ca hơi khác: "In you, Lord, I have found my peace" -
"Lạy Chúa, tôi đă t́m thấy b́nh an trong Chúa")'
"... Anh em ơi, anh em phải nhớ lại những nỗ
lực và lao nhọc của chúng tôi: chúng tôi đă không ngừng
làm việc ngày đêm như thế nào rao giảng tin mừng
của Thiên Chúa cho anh em để tránh hết mọi áp đặt
trên anh em. Đó là lư do chúng tôi hằng tạ ơn Thiên Chúa
về việc anh em nhận lănh từ chúng tôi sứ điệp
không phải như lời của loài người mà là lời
của Thiên Chúa tác động nơi anh em là những
kẻ tin tưởng".
B-
"Một trong những vị luật sĩ đến cùng
Chúa Giêsu mà hỏi: 'Giới răn nào là giới răn thứ
nhất trong tất cả mọi giới răn?' Chúa Giêsu
trả lời: 'Đây là giới răn thứ nhất: Ôi
-ch-Diên, hăy nghe đây! Chúa, Thiên Chúa của chúng ta là Chúa duy
nhất! Bởi thế, các ngươi phải yêu mến
Chúa là Thiên Chúa của các ngươi hết ḷng, hết linh
hồn, hết trí khôn và hết sức ḿnh. Đây là giới
răn thứ hai: Các ngươi phải yêu thương tha
nhân như bản thân ḿnh'": "Moisen nói với dân chúng:
'Hăy kính sợ Chúa là Thiên Chúa của các người, và
suốt cuộc đời ḿnh hăy giữ mọi luật điều
và giới răn tôi truyền cho các người, để
các người được hưởng cuộc
sống lâu dài... Ôi -ch-Diên, hăy nghe đây! Chúa là Thiên Chúa của
chúng ta, Chúa duy nhất! Bởi thế, các người
phải yêu mến Chúa, Thiên Chúa của các người
hết ḷng, hết linh hồn và hết sức ḿnh'" -
"Lạy Chúa là dũng lực tôi, tôi yêu mến Chúa"'
"... V́ tồn tại muôn đời, Đức Giêsu có một
thiên chức linh mục không qua đi. Do đó, Người
luôn luôn có thể cứu những ai nhờ Người mà đến
cùng Thiên Chúa, bởi Người muôn đời sống là để
làm môi giới cho họ. Chúng ta cần có một vị thượng
tế như vậy: thánh hảo, vô tội, tinh tuyền, vượt
trên các tội nhân, cao cả hơn các tầng trời. Không
như các vị thượng tế khác, Người không
cần dâng hiến lễ hằng ngày, trước là để
đền tội lỗi của ḿnh sau là tội lỗi của
những người khác' Người đă làm như
thế chỉ một lần cho vĩnh viễn, khi Người
hiến dâng bản thân Người".
C-
"Vào Giêricô, Chúa Giêsu đi ngang qua thành này. Có một người
tên là Giakêu làm trưởng ban thu thuế giầu có. Ông
cố để nh́n Chúa Giêsu xem sao, song là người lùn
trong đám đông ông không thể nào thấy được.
Thế là ông chạy ngay về phía trước, rồi leo
lên một cây vả dọc theo lộ tŕnh của Chúa Giêsu để
trông thấy Người. Khi đến chỗ đó, Chúa
Giêsu ngước lên mà nói: 'Hỡi Giakêu, hăy xuống mau. Hôm
nay Tôi có ư định ở lại nhà của ông đó'. Ông
vội tụt xuống và hớn hở tiếp đón Người.
Nh́n thấy thế, mọi người bắt đầu
x́ xèo: 'Ngài đă đến trọ nơi nhà của một
tội nhân'. Giakêu không ngần ngại thưa cùng Chúa:
'Lạy Ngài, tôi xin hiến nửa gia tài của tôi cho
kẻ khó. Nếu tôi gian lận của ai tí nào, tôi xin
trả họ gấp bốn lần'. Chúa Giêsu nói cùng ông: 'Hôm
nay ơn cứu độ đă đến với nhà này,
v́ ư nghĩa của việc làm con cái Abraham là thế. Con Người
đến để t́m kiếm và cứu vớt điều
đă hư đi'": "Trước nhan Chúa, toàn
thể vũ trụ như một hạt mầm trên cái
cân, hay một giọt sương mai nhỏ xuống trên
trái đất. Thế nhưng Ngài xót thương tất
cả, v́ Ngài có thể làm được tất cả
mọi sự' và Ngài phớt lờ những tội lỗi
của con người để họ có thể ăn
năn. V́ Ngài yêu thương mọi sự hiện hữu
và không khinh ghét sự ǵ Ngài đă tạo dựng' v́ điều
Ngài ghét, Ngài đă không h́nh thành. Và làm sao một vật có
thể tồn tại trừ khi Ngài muốn' hay được
bảo tồn, nếu nó không được Ngài truyền
khiến? Thế nhưng Ngài dung tha cho tất cả
mọi sự, v́ chúng là của Ngài, Ôi Chúa và là Đấng
yêu thương các linh hồn, bởi thần trí bất
tử của Ngài ở trong tất cả mọi
sự!" - "Lạy Chúa, lạy Thiên Chúa, tôi sẽ chúc
tụng danh Chúa tới muôn đời" (ở đây,
theo Sách Lễ Tiếng Anh, câu đáp ca mở đầu
hơi khác chút xíu: "I will praise your name for ever, my king and my
God" - "Lạy Vua tôi, lạy Thiên Chúa tôi, tôi
sẽ...")' "Chúng tôi luôn luôn cầu nguyện cho anh em
để Thiên Chúa của chúng ta có thể làm cho anh em được
xứng đáng với ơn kêu gọi của Ngài, và để
Ngài dùng quyền năng Ngài hoàn tất mọi ư hướng
chân thật nhất cùng việc làm của đức
tin. Nhờ thế, danh Chúa Giêsu được tôn vinh
nơi anh em cũng như anh em nơi Người, hợp
với tặng ân của Thiên Chúa và của Chúa Giêsu Kitô.
Về vấn đề Chúa Giêsu Kitô của chúng ta đến
và việc chúng ta qui tụ lại với Người, chúng
tôi xin anh em đừng quá dễ sôi nổi hay khiếp đảm...
tin rằng ngày Chúa đến nơi rồi".
Cảm
Nghiệm Lời Chúa là Sự Sống:
"Thời gian đă
viên trọn. Triều Đại Thiên Chúa đă đến!
Hăy cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm"
(Phúc Âm Chúa Nhật 3 Mùa Thường Niên Hậu Giáng Sinh
năm B), như trang 294 nhận định, "đó
là chủ đề của toàn Mùa Thường Niên Hậu
Phục Sinh, được thể hiện qua Phụng Vụ
Lời Chúa ở từng Chúa Nhật trong Mùa". Tuy nhiên,
như trang 417 phân tích và nhận định: "Giai đoạn
thứ ba của Mùa Thường Niên là 15 tuần nối
tiếp, tức kể từ Chúa Nhật 19 Mùa Thường
Niên Hậu Phục Sinh, cho đến Chúa Nhật 33 Thường
Niên Hậu Phục Sinh, một giai đoạn nhắm vào đề
tài: 'Hăy cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm', để
có thể đón chờ ngày Chúa Kitô đến lần thứ
hai, ư nghĩa của lễ Chúa Kitô Vua, Chúa Nhật kết
thúc Mùa này". Bởi thế, theo Phụng Vụ Lời Chúa
của Chúa Nhật 31 Thường Niên tuần này, th́
"cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm"
là việc trung thực truyền đạt giáo huấn của
Chúa, là việc thi hành giới luật thứ nhất, và là
việc đáp lại xứng đáng hồng ân đă lănh
nhận.
Trước
hết, "cải thiện đời sống và tin vào Phúc
Âm" là việc trung thực truyền đạt giáo
huấn của Chúa, được chứng thực qua Phụng
Vụ Lời Chúa năm A. Điều này đă được
biểu lộ trong bài Phúc Âm, qua lời "Chúa Giêsu nói với
các đám đông dân chúng và các môn đệ của Người",
về vai tṛ cũng như về tinh thần của thành
phần "làm thày thừa kế Moisen" là "những
luật sĩ và những người Pharisiêu", rằng:
"Các người hăy làm mọi sự và giữ mọi
sự họ bảo. Nhưng các người đừng
theo gương họ". Qua lời căn dặn này, Chúa
Giêsu chẳng những nhắn nhủ riêng các môn đệ
của ḿnh, cũng như chung dân chúng, về việc cư
xử khôn ngoan đối với thành phần có quyền
giảng dậy trong dân Do Thái, thành phần có quyền
cắt nghĩa lề luật Moisen, mà c̣n ám chỉ chính
những người đang nghe Người căn dặn
nữa, ám chỉ là họ không được sống như
vậy, nghĩa là không được nói một đàng làm
một nẻo, không được "đặt gánh
nặng lên vai người khác trong khi chính ḿnh lại không
hề đụng tay vào", như lời Chúa nói trong bài
Phúc Âm về hai thành phần có quyền giảng dậy này.
Do đó, cũng trong bài Phúc Âm hôm nay, Chúa Giêsu đă rút ra
những kinh nghiệm thực hành cho cả các môn đệ
của Người cũng như cho đám dân chúng. Hai trong
những kinh nghiệm thực hành tiêu biểu nhất này
là: "Các người đừng gọi ai dưới đất
này là cha. Chỉ có một người cha duy nhất là Đấng
ở trên trời. Các người hăy tránh được
gọi là Thày. Các người chỉ có Đức Kitô là sư
phụ mà thôi". Nếu không, tức nếu con người
phủ nhận hay không chấp nhận hai kinh nghiệm
thực hành tối căn bản và hệ trọng này, th́
sẽ xẩy ra t́nh trạng như lời Chúa nói với
thành phần giảng dậy trong bài đọc thứ
nhất, đó là t́nh trạng: "Gây cho nhiều người
chới với theo giáo huấn của các ngươi' các ngươi
đă làm vô hiệu giao ước của Lêvi... Bởi
thế, Ta làm cho các ngươi phải hổ ngươi
và hạ bệ trước mọi dân nước, v́ các ngươi
không chịu theo các đường lối của Ta, mà
lại tỏ ra thiên vị trong những quyết định
của các ngươi". Dậy mà không làm gương, không
thực hành, th́ có khác ǵ việc con người mặc nhiên
cho ḿnh là nhà lập luật, có quyền ra luật th́ cũng
có quyền tự chuẩn chước cho ḿnh, tức cũng
muốn làm cha thiên hạ, là thày của kẻ khác. Như
thế không phải là, theo bài đọc thứ nhất
nhận định, họ "bất trung với nhau"
ư? Bởi v́, cũng theo bài đọc thứ nhất đặt
vấn đề: "Chúng ta chẳng có một Cha hay sao?
Thiên Chúa duy nhất đă chẳng tạo dựng nên chúng ta
hay sao?" Ngược lại, nếu đặt ḿnh vào đúng
vị trí của ḿnh, như Chúa Giêsu nói trong bài Phúc Âm:
"Kẻ cao trọng nhất... sẽ là người phục
vụ", như gương của vị Tông Đồ
Các Dân Ngoại trong bài đọc thứ hai, "chúng tôi đă
không ngừng làm việc ngày đêm như thế nào rao
giảng tin mừng của Thiên Chúa cho anh em để tránh
hết mọi áp đặt trên anh em", họ mới có
thể kêu lên như câu đáp ca: "Lạy Chúa, tôi đă
t́m thấy b́nh an trong Chúa". Có như thế, những lời
giảng dậy của họ, hay nội dung giáo huấn của
họ, cũng mới có thể nói như vị Tông Đồ
Các Dân Ngoại trong bài đọc thứ hai, là "sứ điệp
không phải như lời của loài người mà là lời
của Thiên Chúa tác động nơi anh em là những
kẻ tin tưởng".
Sau nữa,
"cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm"
là việc thực thi giới luật thứ
nhất, được chứng thực qua Phụng Vụ
Lời Chúa năm B. Điều này đă sáng tỏ hết
sức trong cả bài Phúc Âm lẫn bài đọc thứ
nhất. Trong bài Phúc Âm, việc thực thi giới luật
thứ nhất được Chúa Giêsu trả lời cho
"một trong những vị luật sĩ hỏi: 'Giới
răn nào là giới răn thứ nhất trong tất
cả mọi giới răn?', là "các ngươi
phải yêu mến Chúa là Thiên Chúa của các ngươi
hết ḷng, hết linh hồn, hết trí khôn và hết sức
ḿnh". Câu Chúa Giêsu nói về giới răn thứ
nhất này được trích hầu như nguyên văn
(trừ 3 chữ "hết trí khôn") từ Cựu Ước
mà bài đọc thứ nhất hôm nay nhắc đến.
Thật ra, nội dung của bài Phúc Âm hôm nay cũng
giống như nội dung của bài Phúc Âm của Chúa
Nhật năm A tuần trước. Cả câu đáp ca cũng
vậy, hoàn toàn giống nhau. Tuy nhiên, v́ bài Phúc Âm và câu đáp
ca của Chúa Nhật năm B tuần này được công
bố chung với bài đọc thứ nhất và thứ
hai khác với Chúa Nhật năm A tuần trước, do đó,
ư nghĩa của Phụng Vụ Lời Chúa mỗi tuần
vẫn có một cái ǵ không giống nhau. Nếu bài đọc
thứ nhất năm A tuần trước có nội dung
về việc thực thi đức bác ái là giới răn
thứ hai, th́ nội dung của bài đọc thứ
nhất năm B tuần này lại thuần túy nói đến
chung "mọi luật điều và giới răn"
trong đó nhấn mạnh đến giới luật thứ
nhất là giới luật yêu mến Thiên Chúa mà thôi. Nếu
bài đọc thứ hai năm A tuần trước hướng
về giới răn thứ nhất, khi nói đến trường
hợp của Kitô hữu Thessalônica "bỏ những
ngẫu tượng mà trở vè cùng Thiên Chúa, để phụng
sự Ngài là Đấng hằng sống và là Thiên Chúa chân
thật", th́ bài đọc thứ hai năm B tuần
này cũng hướng về giới răn thứ
nhất, khi nói đến Đức Kitô là "vị thượng
tế: thánh hảo, vô tội, tinh tuyền, vượt trên
các tội nhân, cao cả hơn các tầng trời. Không như
các vị thượng tế khác, Người không cần
dâng hiến lễ hằng ngày, trước là để đền
tội lỗi của ḿnh sau là tội lỗi của
những người khác' Người đă làm như
thế chỉ một lần cho vĩnh viễn, khi Người
hiến dâng bản thân Người". Như thế,
việc thực thi giới luật thứ nhất, đề
tài của năm B tuần này, là ở chỗ yêu mến
Thiên Chúa qua việc tôn thờ phụng tự, một
việc mà để xứng đáng làm, như bài đọc
thứ hai nói đến, "chúng ta cần có một
vị thượng tế như vậy", v́ theo xác tín cũng
của bài đọc thứ hai, "Người luôn luôn có
thể cứu những ai nhờ Người mà đến
cùng Thiên Chúa, bởi Người muôn đời sống là để
làm môi giới cho họ".
Sau hết,
"cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm"
là việc đáp lại xứng đáng hồng ân đă
lănh nhận, được chứng thực qua Phụng Vụ
Lời Chúa năm C. Điều này đă hết sức rơ
ràng trong bài Phúc Âm. "Hồng ân đă lănh nhận"
nơi ông Giakêu "lùn trong đám đông", "trưởng
ban thu thuế giầu có", cũng là "một tội
nhân" trước mắt "mọi người", ở
đây là ǵ, nếu không phải được Chúa Giêsu
nhận biết thành tâm thiện chí của ông trong việc ông
"cố để nh́n Chúa Giêsu xem sao" và nhất là
lại được chính Người tự động
tỏ ra "có ư định ở lại nhà của ông".
Và "việc đáp lại xứng đáng" hồng ân
mà ông đă nhận được trên đây như thế
nào, nếu không phải ông đă "không ngần ngại
thưa cùng Chúa: 'Lạy Ngài, tôi xin hiến nửa gia tài của
tôi cho kẻ khó. Nếu tôi gian lận của ai tí nào, tôi xin
trả họ gấp bốn lần'". Thế nhưng,
không phải tự "việc đáp lại xứng đáng
hồng ân đă lănh nhận" của ông Giakêu đă làm
cho "hôm nay ơn cứu độ đă đến với
nhà này", như bài Phúc Âm thuật lại lời của Đấng
tuyên bố "Con Người đến để t́m
kiếm và cứu vớt điều đă hư đi",
mà chính v́, như bài đọc thứ nhất xác nhận,
"Ngài xót thương tất cả, v́ Ngài có thể làm được
tất cả mọi sự' và Ngài phớt lờ những
tội lỗi của con người để họ có
thể ăn năn". Không phải ông Giakêu đă ăn
năn rồi ơn cứu độ mới đến với
ông, mà chính v́ Chúa Giêsu, ơn cứu độ của Thiên Chúa,
đến với nhà của ông trước, ông mới
tỏ ra ăn năn, được tỏ ra bằng
việc muốn đền lại những thiệt
hại của kẻ khác do ông gây ra. Chính t́nh thương của
Thiên Chúa, Đấng mà bài đọc thứ nhất
diễn tả là "Ngài yêu thương mọi sự
hiện hữu và không khinh ghét sự ǵ Ngài đă tạo
dựng' v́ điều Ngài ghét, Ngài đă không h́nh thành. Và làm
sao một vật có thể tồn tại trừ khi Ngài
muốn' hay được bảo tồn, nếu nó không được
Ngài truyền khiến? Thế nhưng Ngài dung tha cho tất
cả mọi sự, v́ chúng là của Ngài", đă làm cho
con người cùng với "toàn thể vũ trụ, trước
nhan Chúa, như một hạt mầm trên cán cân, hay một
giọt sương mai nhỏ xuống trên trái đất",
như bài đọc thứ nhất diễn tả, có
thể tuyên tụng như câu đáp ca: "Lạy Vua tôi,
lạy Thiên Chúa tôi, tôi sẽ chúc tụng danh Chúa tới muôn
đời". T́nh thương của Thiên Chúa đă là
nguyên nhân và động lực làm cho con người trở
về cùng Ngài như vậy, do đó, họ cần
phải biết ơn và đền đáp xứng đáng, điều
mà thánh Phaolô trong bài đọc thứ hai đă nhấn
mạnh khi ngỏ ư với Kitô hữu giáo đoàn Thessalônica,
là "chúng tôi luôn luôn cầu nguyện cho anh em để
Thiên Chúa của chúng ta có thể làm cho anh em được
xứng đáng với ơn kêu gọi của Ngài".
Hơn thế nữa, qua ḷng biết ơn và đền đáp
xứng đáng nơi con ngươi, Thiên Chúa c̣n lợi dụng
để làm việc của Ngài, như bài đọc thứ
hai đề cập đến, đó là "để Ngài
dùng quyền năng Ngài hoàn tất mọi ư hướng chân
thật nhất cùng việc làm của đức tin. Nhờ
thế, danh Chúa Giêsu được tôn vinh nơi anh em cũng
như anh em nơi Người, hợp với tặng ân của
Thiên Chúa và của Chúa Giêsu Kitô".
Lạy Cha chúng con ở trên trời, trong "Chúa Kitô:
Sự Sống Tái Sinh", và qua Bí Tích Rửa Tội, Cha đă
đến với chúng con như đă đến nhà của
ông Giakêu để mang ơn cứu độ cho chúng con.
Xin Cha cho chúng con biết xứng đáng đền đáp hồng
ân vô cùng cao cả này, bằng việc yêu mến Cha
"hết ḷng, hết linh hồn, hết trí khôn và hết
sức ḿnh", khi chúng con trung thực loan truyền sứ
điệp t́nh thương của Cha cho mọi tạo
vật đến muôn đời.