Ngày 11 Tháng 3
Thánh Đaminh CẨM
Linh mục dòng ba Đaminh
(? - 1859)

Trên Đường Nhiệm Vụ

Đi bất cứ nơi nào khi trách vụ đòi hỏi.

Đó phải chăng là kyœ luật của một người lính. — Như vậy thì cha Cẩm đích thực là một “người lính” của Chúa Kitô, chiến đấu cho tình thương.

Đó phải chăng là đức tính của một người tôi trung? — Cha Cẩm cũng đúng thực là một người đầy tớ khôn ngoan và trung thành “đúng giờ phân phối thóc gạo cho gia nhân”, và luôn “cầm đèn sáng chờ đợi chủ về”.

Đi bất cứ nơi nào khi trách vụ đòi hỏi. Điều đó có vẻ đơn giản quá, bình thường quá, chưa có nét gì là một cuộc ra đi “vĩ đại”, một cuộc lên đường “đảo lộn” cuộc đời. Thế nhưng nó vẫn là một cuộc lên đường thực sự trong từng công việc bình thường, và nếu như cái vẻ bề ngoài của một cuộc lên đường còn chưa bộc lộ được hết tấm lòng cương quyết, trung kiên của một người lính, một người tôi trung, thì trong cuộc đời cha Cẩm chính cái chết, phải, chính cái chết đã làm trọn tất cả, bộc lộ được tất cả những gì cao đẹp nhất của những lần lên đường, vì thật ra nó chỉ là một cuộc lên đường duy nhất về Nhà Cha.

Linh Mục Nhiệt Thành

Đaminh Cẩm sinh tại làng Cẩm Giang (hay Cẩm Chương), xứ Kẻ Roi, tỉnh Bắc Ninh (nay là Hà Bắc gồm hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang). Vì thông minh sắc sảo từ nhỏ, nên cậu Đaminh Cẩm đã được thâu nhận vào nhà Chúa. Sau khi mãn khóa thần học, thầy Cẩm được lãnh chức linh mục. Vị linh mục trẻ trung này chẳng bao lâu đã xin gia nhập dòng ba Đaminh. Cha rất nhiệt thành với việc tông đồ, và được Bề trên cũng như mọi người quý mến.

Năm 1848, khi Tòa Thánh chia địa phận Đông Đàng Ngoài thành hai địa phận Đông (Hải Phòng) và Trung (Bùi Chu), thì cha Đaminh Cẩm tuy sinh quán Bắc Ninh (thuộc địa phận Đông), lại được cưœ phục vụ ở địa phận Trung có số tín hữu đông gấp ba lần. Tại đây khi cuộc bách hại trở nên gay gắt, vì lợi ích của giáo dân, cha phải ẩn trốn hết nơi này đến nơi khác. Nhưng mỗi khi trách nhiệm mục vụ đòi hỏi, cha Cẩm luôn sẵn sàng đi đến bất cứ nơi đâu, dù có nguy cơ bị bắt bớ.

Đầu năm 1859, khi cha về Hà Lang ẩn náu, một người phát hiện ra cha và tố cáo với quan (lúc này người nào khai báo các thừa sai hay linh mục, đều được thưởng tiền bạc chức tước). Do đó quan quân đến vây bắt cha tại Hà Lang ngày 21.1.1859, và giải cha về Hưng Yên.

Trước mặt quan Tổng đốc, cha Đaminh Cẩm khẳng khái nhận mình là linh mục Công giáo và sẵn sàng chấp nhận mọi hình khổ, chứ không bao giờ chà đạp thánh giá. Sau nhiều lần khuyến dụ và đe dọa nhưng không kết quả, quan Tổng đốc ra lệnh nhốt cha vào cũi chật hẹp ròng rã mấy tháng trời.

Hào Quang Thiên Quốc

Trong thời gian bị giam, tư cách và đức độ của cha Cẩm đã khiến quân lính cảm kích, nên họ dễ dãi cho phép nhiều giáo hữu lui tới thăm viếng cha. Noi gương Thánh Phaolô tông đồ, cha nhân cơ hội này tiếp tục giảng Tin mừng và khuyên nhủ mọi người trung thành giữ vững đức tin, hết lòng đặt trọn niềm cậy trông nơi Chúa. Nhờ các giáo hữu liên lạc, nhiều lần cha đã viết thư cho vị Giám mục địa phận, Đức cha Valentino Vinh, bày tỏ lòng trung kiên với Đức Kitô và mong mỏi khao khát được phúc tưœ đạo. Đức cha cho linh mục Hương vào thăm và giải tội cho cha Cẩm ngày 30 tháng 1.

Khi nhận được tin bị kết án trảm quyết, cha Đaminh Cẩm tỏ vẻ hân hoan vui mừng. Trên đường đến pháp trường, cha hiên ngang như một chiến sĩ khải hoàn. Bà Maria Huệ, một giáo dân hiện diện trong giờ hành quyết đã làm chứng:

“Khi tới nơi xư, cha quỳ gối cầu nguyện một lát, rồi vui vẻ làm hiệu cho lý hình thi hành phận sự”.

Quân lính vung gươm chém cha ba nhát mà đầu vẫn chưa đứt. Họ phải cứa đi cứa lại nhiều lần, đầu cha mới lìa khỏi thân. Hôm đó là ngày 11.3.1859. Thi thể sau được rước về an táng ở Cẩm Chương là nguyên quán của vị tưœ đạo.

Ngày 29.4.1951, Đức Thánh Cha Piô XII suy tôn cha Đaminh Cẩm cùng với 24 vị tưœ đạo khác lên bậc Chân Phước.