Ngày 2 Tháng 5
Thánh Giuse NGUYỄN VĂN LỰU
Trùm họ
(1790 - 1854)
Một Cuộc Đời Tốt Đẹp
Sáu mươi bốn tuổi đời, bao nhiêu là kyœ niệm, bao nhiêu là niềm vui, bao nhiêu
là t́nh thương. Sáu mươi bốn tuổi đời với những trách vụ và công việc xen lẫn
với những khó khăn gian khổ, đói khát và bệnh tật của một người dân tầm thường.
Ông trùm Giuse Lựu tạ ơn Chúa v́ 64 năm đó, và rồi ông chỉ c̣n chờ giây phút sau
cùng để “trả lại quăng đời trần gian Chúa đă ban cho ḿnh”. Giây phút đó đă đến
sớm hơn ḷng ông mong chờ. Sau cuộc tra tấn trong ngục tối im lặng âm thầm, ông
cảm thấy r giây phút đó từ từ đến. Sáu mươi bốn tuổi đời sống làm con Chúa, c̣n
lại chút hơi thở cuối cùng, ông cũng muốn thành kính dâng lên trọn vẹn cho Ngài.
Ông bám vào bờ tường, cố gắng đứng dậy ngước mắt lên trời kêu tên cực trọng Chúa
Giêsu và Đức Maria ba lần, rồi từ từ ngă xuống nền nhà ngục, hoàn tất 64 năm
dương thế một cách tốt đẹp.
Sống Để Phục Vụ
Chào đời năm 1790 tại họ Cái Nhum, tỉnh Vĩnh Long. Ngay từ thời niên thiếu, cậu
Giuse Nguyễn văn Lựu đă được hấp thụ một nền giáo dục gia đ́nh Công giáo đạo
đức. Nhờ vậy sau này khi đă kết hôn, Giuse Lựu đă đem lại cho gia đ́nh một nề
nếp cao quư, một bầu khí đầm ấm yêu thương thấm nhuần tinh thần đạo hạnh Kitô
giáo.
Được đề cử làm trùm họ, ông tỏ ra xứng đáng với ḷng tín nhiệm, quư mến của mọi
người. Đặc biệt ông có tài ḥa giải những cuộc xích mích: Nhờ uy tín cá nhân,
ông phân tích r ràng ai phải ai trái, rồi dẫn Lời Chúa dạy trong Phúc Âm, ông
mời gọi mọi người hăy tha thứ và làm ḥa với nhau. Thế là mọi người đều nghe
theo các lời chí t́nh chí thiết của ông. Hơn nữa trong trách vụ này, ông c̣n thể
hiện một tâm hồn nhiệt thành với việc tông đồ, một Kitô hữu đầy ḷng bác ái:
Cộng tác với các linh mục trong việc điều hành họ đạo, coi sóc các em thiếu nhi,
giúp đỡ người nghèo. Ông đă từng hiến cả vườn ruộng để xây dựng một nữ tu viện.
Hằng ngày ông vẫn rộng tay làm phúc cho người nghèo khổ. Cuộc đời của ông Lựu
thật giống những người tôi tớ trung tín luôn luôn làm sinh lời những nén bạc
Chúa ban.
Những nguy hiểm gây ra do sắc chỉ cấm đạo không làm cho ông trùm họ Mặc Bắc sợ
hăi. Trước biết bao hiểm nguy khó khăn, ông vẫn lo liệu để các linh mục có nơi
ẩn náu, hầu có thể cử hành và trao ban các bí tích cho giáo hữu.
Ư Chí Sắt Đá
Ngày 26.2.1853, quan quân vây làng Mặc Bắc để t́m bắt cha Lựu (thực ra bấy giờ
cha Minh đă thay thế cha Lựu mà quan quân không biết), nhưng ngay lúc đó ông
trùm Lựu can đảm trả lời: “Thưa các quan, không có đạo trưởng Lựu ở đây. Lựu
chính là tên tôi làm trùm họ này”. Quan quân nh́n ông chỉ thấy dáng dấp của một
nông dân nhà quê, không có vẻ ǵ là đạo trưởng. Họ bèn lục soát kyœ hơn. Biết
không thể trốn được cha Minh liền ra tŕnh diện, mà họ nghĩ là cha Lựu. Sau đó
cùng với cha Minh, ông trùm Lựu và sáu giáo hữu bị giải về tỉnh Vĩnh Long.
Những h́nh khổ trong tù đă làm bốn người thối chí, họ muốn sống dễ dăi hơn.
Những người yếu ḷng ấy, không chỉ phản bội Thiên Chúa, họ c̣n đổ tội cho ông
trùm họ Mặc Bắc là người tiếp đón và cho đạo trưởng ẩn trú. Họ nguyền rủa ông
như là nguyên nhân gây ra mọi tang tóc, mọi khổ cực của họ. Riêng ông trùm Lựu,
trước sau vẫn một mực trung kiên với Thiên Chúa, ông đón nhận những lời xỉ nhục
và mọi đau khổ một cách khiêm tốn để bù những tội lỗi ḿnh. Ông sẵn sàng đón
nhận tất cả v́ ông tin tưởng vào Thiên Chúa, tin thác hoàn toàn nơi Ngài. Lời
tâm sự với linh mục cùng bị giam cho thấy ông có một niềm tin vững mạnh và tấm
ḷng hy sinh cao cả: “Thưa cha, xin cha cầu nguyện cùng Chúa để Chúa ban cho con
sức mạnh và can đảm cần thiết. Con sắp phải đi đày, con xin trao cho Chúa tất cả
mọi sự thuộc về con, con bằng ḷng dâng cho Ngài hy sinh lớn lao hơn hết là gia
đ́nh vợ con, chính Chúa sẽ chăm sóc vợ con của con”.
C̣n ǵ cao quư và giá trị cho bằng một t́nh yêu trong Thiên Chúa, Đấng chính là
T́nh Yêu.
An Nghỉ Trong Chúa
Những h́nh khổ lao tù cuối cùng chỉ thắng được thân xác. V́ tuổi già sức yếu,
lại mắc bệnh và phải đeo gông mang xiềng, nên đêm mùng 1 rạng mùng 2.5.1854, ông
trùm Giuse Lựu đă trút hơi thở cuối cùng. Vị chứng nhân trung thành đă xứng đáng
nhận lănh cành lá vạn tuế tử đạo dù không bị trảm quyết.
Đám táng ông trùm Giuse Nguyễn văn Lựu là trường hợp họa hiếm trong thời cấm đạo
ngặt. Bất chấp mọi nguy hiểm có thể xảy đến, bốn linh mục và độ 2000 tín hữu đă
tiễn đưa linh cữu ông đến an táng trong khu thánh đường họ Mặc Bắc.
Đức Thánh Giáo Hoàng Piô X đă suy tôn ông trùm Giuse Nguyễn văn Lựu lên bậc Chân
Phước ngày 2.5.1909.