1

LỜI NHẬP THỂ:

TUYỆT ĐỈNH THỜI GIAN

MẦU NHIỆM NHẬP THỂ: THỜI ĐIỂM VIÊN TRỌN

Nói đến Mầu Nhiệm Vượt Qua, bao giờ người ta cũng nói: “Chúa Kitô Tử Giá và Phục Sinh”, chứ không bao giờ hay rất ít khi nghe thấy nói: “Thiên Chúa Tử Giá và Phục Sinh”, nếu có thì nói rằng: “Thiên Chúa chịu đóng đanh và phục sinh nơi Đức Giêsu Kitô (hay) qua Đức Giêsu Kitô”. Thế nhưng, khi nói đến Mầu Nhiệm Nhập Thể, người ta thường hay nói và được phép nói: “Thiên Chúa Giáng Sinh”, cũng như người ta hay nói “Chúa Kitô sinh ra” (xem Lk.2:11). Tuy nhiên, tuyệt đối không ai nói cũng như không được phép nói: “Đức Kitô nhập thể”, mà phải nói: “Thiên Chúa nhập thể” hay “Lời nhập thể” (xem Jn,1:14).

Thật thế, nơi Mầu Nhiệm Nhập Thể, được bắt đầu từ cung lòng trinh nguyên của Trinh Nữ Đầy Ơn Phúc Maria, và được tỏ hiện thực sự nơi hang lừa máng cỏ ở Bêlem vào thời điểm hoàng đế Cêsa Augustô ra lệnh kiểm tra dân số lần đầu tiên trong toàn đế quốc của mình (xem Lk 2:1-2), thì cũng là lần độc nhất vô nhị trong lịch sử loài người nói riêng, và lịch sử của toàn thể tạo vật (kể cả thiên thần) nói chung, “Thiên Chúa là Thần Linh” (Jn.4:24) “đã hóa thành nhục thể” (Jn 1:14; xem Phil 2:7), một vị “Thiên Chúa vô hình” (Col.1:15) “đã trở nên hữu hình cho chúng ta” (1Jn.1:2).

Có thể nói, đối với Công Cuộc Cứu Độ, Mầu Nhiệm Nhập Thể được coi là khởi điểm, còn Mầu Nhiệm Vượt Qua mới là đích điểm. Bởi thế, theo Phụng Vụ của Giáo Hội, thời điểm trọng nhất trong Phụng Niên là Tam Nhật Thánh và Chúa Nhật Phục Sinh. Thế nhưng, đối với Dự Án Cứu Độ, Mầu Nhiệm Nhập Thể mới thực sự là chính tâm điểm, bởi vì, có Mầu Nhiệm Nhập Thể mới có Mầu Nhiệm Vượt Qua, hay nói cách khác, Mầu Nhiệm Vượt Qua chỉ là tột đỉnh của Mầu Nhiệm Nhập Thể mà thôi, hoặc cũng có thể nói, Mầu Nhiệm Nhập Thể là Mầu Nhiệm bao gồm cả Mầu Nhiệm Phục Sinh, Mầu Nhiệm Giáo Hội và Mầu Nhiệm Cánh Chung. Tức là, nơi Mầu Nhiệm Nhập Thể đã có cả Mầu Nhiệm Phục Sinh (vì thân xác của Đức Kitô được ngôi hiệp với thần tính của Lời sẽ không bao giờ bị hư hoại), Mầu Nhiệm Giáo Hội (vì Đức Kitô sẽ hiến mạng sống thân xác của mình để cho chiên được sự sống viên mãn hơn), và Mầu Nhiệm Cánh Chung (vì Thiên Chúa hằng sống đã đi vào thời gian, nên thời gian đã được mặc lấy vĩnh cửu, và vì nhân tính đã được kết hiệp với thần tính hằng sống, nên đã được, đang được và vĩnh viễn sẽ được canh tân, để xứng đáng làm nơi Thiên Chúa ngự trị, một “Tân Gialiêm” – Rev.21:2).

Chính vì thế, khi nói đến Mầu Nhiệm Nhập Thể, (chứ không phải Mầu Nhiệm Vượt Qua), trong thư gửi giáo đoàn Galata, vị Tông Đồ Dân Ngoại đã xác nhận đó là thời điểm viên trọn: “Khi đến thời điểm viên trọn, Thiên Chúa đã sai Con mình sinh ra bởi một người nữ, sinh ra theo lề luật để giải cứu những ai lụy thuộc lề luật ...” (Gal.4:4-5). Thư gửi giáo đoàn Do Thái cũng nhấn mạnh đến khía cạnh thời gian của Mầu Nhiệm Nhập Thể (hơn là Mầu Nhiệm Vượt Qua) như sau: “Trong những thời quá vãng, Thiên Chúa đã nói với cha ông chúng ta bằng nhiều cách thức khác nhau qua các vị tiên tri; trong thời điểm sau hết này, Ngài đã nói với chúng ta qua Con của Ngài, Đấng Ngài đặt làm thừa tự tất cả mọi sự và bởi Người Ngài thoạt tiên đã dựng nên vũ trụ” (Heb.1:1-2). Chính Chúa Giêsu Nazarét, khi khởi sự xuất đầu lộ diện để rao giảng Tin Mừng Cứu Độ, (chứ chưa tử nạn và phục sinh), theo thánh ký Marcô, Người cũng đã xác nhận và kêu gọi: “Thời điểm đã trọn. Nước Thiên Chúa đã đến! Hãy cải thiện đời sống và tin vào Phúc Âm!” (Mk 1:15).

Nếu thời điểm “Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta” (Jn.1:14) là thời điểm viên trọn, là thời điểm sau hết, là thời điểm đã trọn thì không phải Lời Nhập Thể là Tuyệt Đỉnh Thời Gian hay sao? Thế nhưng, những yếu tố nào, hay những sự kiện nào, đã làm cho Lời Nhập Thể trở thành Tuyệt Đỉnh Thời Gian như vậy??

THỜI ĐIỂM TUYỆT ĐỈNH VỚI THIÊN CHÚA BA NGÔI 

Trước hết, Lời Nhập Thể là Tuyệt Đỉnh Thời Gian là vì đây là Thời Điểm Mạïc Khải Thần Linh đạt đến Tuyệt Đỉnh của mình.

Thứ nhất, Lời Nhập Thể là Tuyệt Đỉnh Thời Gian đối với Thiên Chúa Cha, là vì Ngài đã tỏ hết mình ra cho con người biết Ngài là ai qua Đấng “là hình ảnh Thiên Chúa vô hình” (Col.1:15), “là phản ảnh vinh quang Cha, là hiện thân đích thực hữu thể Cha” (Heb.1:3), Đấng “hằng ở nơi Cha đã tỏ Cha ra” (Jn.1:18; và xem cả Jn.14:8-11), để “ai thấy Thày là thấy Cha” (Jn.14:11). Và Thiên Chúa Cha đã tỏ hết mình ra nơi và qua Lời Nhập Thể, ở chỗ, đã ban trọn bản thân mình cho con người: “Thiên Chúa đã yêu thế gian đến nỗi đã ban Con một mình” (Jn.3:16). Trước đó, theo giòng lịch sử cứu độ trong Cựu Ước, “Thiên Chúa từ từ thông mình ra cho con người. Ngài đã sửa soạn cho họ từng giai đoạn để họ đón nhận Mạc Khải siêu nhiên, một Mạc Khải đạt đến tột đỉnh của mình nơi con người và nơi sứ mệnh của Lời nhập thể là Đức Giêsu Kitô” (Sách Giáo Lý của Giáo Hội Công Giáo hiện đại, số 53, cũng xem số 65),

Nơi Lời Nhập Thể, “Thiên Chúa đã hoàn toàn tự ý tỏ mình và ban mình cho con người” (Sách Giáo Lý của Giáo Hội Công Giáo hiện đại, số 50). Thiên Chúa đã không hoàn toàn tự tỏ hết mình ra và ban hết mình cho con người là gì: “Thiên Chúa chứng tỏ tình yêu của Ngài đối với chúng ta ở chỗ, trong khi chúng ta còn là các tội nhân, thì Chúa Kitô đã chết cho chúng ta” (Rm.5:8). Chính Ngài đã làm hòa với tội nhân chúng ta trước, thay vì loài người chúng ta, qua nguyên tổ, nhận tội và xin lỗi Ngài trước (Col.1:19-20). Ngài đã thực hiện đúng như lời Con Ngài dạy cho riêng các tông đồ và chung dân chúng ở Bài Giảng Phúc Đức rằng: “Khi các con đến dâng của lễ, ở đó có chợt nhớ ra anh em của các con có điều gì với mình, thì các con hãy bỏ của lễ lại, mà về làm hòa cùng anh em mình trước đã, rồi hãy đến mà dâng của lễ” (Mt 5:23-24).

Thật vậy, qua Lời Nhập Thể, vào thời điểm viên mãn, thời điểm sau hết, thời điểm đã trọn, Thiên Chúa Cha đã thực sự lên đường tìm kiếm con người để đem họ về với Ngài:

 “Nơi Đức Giêsu Kitô, Thiên Chúa chẳng những nói với loài người mà còn tìm kiếm họ nữa. Việc Con Thiên Chúa nhập thể chứng tỏ là Thiên Chúa đi tìm kiếm con người. Chúa Giêsu nói về việc tìm kiếm này như tìm kiếm một con chiên lạc đàn (x. Lk 15:1-7). Đó là một cuộc tìm kiếm mà khởi điểm bắt đầu từ cõi lòng của Thiên Chúa và đích điểm ở nơi việc nhập thể của Ngôi Lời. Nếu Thiên Chúa đi tìm con người, loài được dựng nên theo hình ảnh Ngài và giống như Ngài, là vì đời đời Ngài đã yêu thương họ nơi Ngôi Lời, và trong Đức Kitô, Ngài muốn nâng họ lên danh phận làm nghĩa tử. Thế nên, Thiên Chúa đi tìm kiếm con người là sở hữu đặc biệt của Ngài, bằng một đường lối không giống như các tạo vật khác. Con người là sở hữu của Thiên Chúa bởi việc yêu thương chọn lựa: Thiên Chúa tìm kiếm con người theo tấm lòng hiền phụ rung cảm của mình”.

(ĐTC Gioan Phaolô II, Tông Thư về Việc Giáo Hội Dọn Mừng Năm Thánh 2000

Tertio Millennio Adveniente, đoạn 7)

Thứ hai, Lời Nhập Thể là Tuyệt Đỉnh Thời Gian đối với Chúa Kitô là vì Người “đã đến không phải để hủy bỏ lề luật và các tiên tri, mà là để làm cho nên trọn” (Mt 5:17), “nên trọn mọi sự đã viết về Thày nơi lề luật Moisen, nơi các tiên tri và nơi các thánh vịnh” (Lk.24:44), đúng như lời Người vẫn còn nhận thức ngay trước khi tắt thở trên thập giá: “Mọi sự đã hoàn tất” (Jn.19:30), tức đã nên trọn.

Tuy nhiên, tự mình, Người chính là Nước Thiên Chúa (xem Thông Điệp của ĐTC Gioan Phaolô II Redemptoris Missio về Sự Khẩn Thiết của Việc Giáo Hội Truyền Giáo, đoạn 18.1) do chính Người tỏ ra và cũng chính là Tin Mừng (xem cùng Thông Điệp trên, đoạn 13) do chính Người rao giảng, vào lúc “thời gian đã trọn” (Mk 1:15), nhờ đó, con người có thể “tin tưởng” (Mk 1:15) mà “được cứu độ” (Mk 16:16), hay có thể “chấp nhận Người thì Người ban cho họ được quyền làm Con Thiên Chúa” (Jn 1:12). Thật vậy, vẫn biết Nước Thiên Chúa chỉ đạt thành trong Mầu Nhiệm Vượt Qua của Chúa Kitô, và chỉ hoàn thành khi Chúa Kitô “đến trong vinh quang” (Mt 25:31), song vì Nước Thiên Chúa chính là Chúa Kitô, “Lời đã hóa thành nhục thể” (Jn 1:14), do đó, “Nước Thiên Chúa đã đến” (Mk 1:15) ngay trước cả khi Người công bố lời này để chính thức tỏ mình ra, chính thức mở màn cho sứ vụ thiên sai của Người nơi dân Do Thái. Việc Nước Thiên Chúa được đạt thành hay hoàn thành chỉ là tiến trình Mạc Khải Thần Linh, một Mạc Khải đã được chính thức và thực sự tỏ hiện khi Lời Nhập Thể, vào lúc “thời điểm viên trọn” (Gal 4:4).

 “Trước Phục Sinh, sứ vụ của Người nhắm vào dân Yến-Duyên. Tuy nhiên, Chúa Giêsu cũng cho thấy một yếu tố mới hết sức quan trọng. Thực tại cánh chung không tiêu biểu cho một ‘tận thế’ xa vời, mà đã sát cận và hoạt động giữa chúng ta rồi. Vương Quốc của Thiên Chúa đã đến (x. Mk 1:15); việc vương quốc này trị đến đã được nguyện xin (x. Mt 6:10); đức tin có thể thoáng thấy được rằng vương quốc ấy đã hoạt động nơi các dấu hiệu như phép lạ (x. Mt 11:4-5) và trừ quỉ (x. Mt 12:25-28), trong việc chọn 12 Vị (x. Mk 3:13-19), cũng như trong việc loan báo Tin Mừng cho người nghèo khó (x. Lk 4:18). Việc Chúa Giêsu gặp gỡ Dân Ngoại cho thấy rõ ràng là vấn đề vào Vương Quốc Thiên Chúa là do đức tin và việc cải thiện đời sống (x. Mk 1:15) chứ không phải chỉ căn cứ vào chủng tộc”.

(ĐTC Gioan Phaolô II, Thông Điệp về Sự Khẩn Thiết của Việc Giáo Hội Truyền Giáo Redemptoris Missio, đoạn 13.2)

Cũng chính vì Lời Nhập Thể “gồm tóm tất cả Mạc Khải của Thiên Chúa tối cao” (Sách Giáo Lý của Giáo Hội Công Giáo hiện đại, số 75), là tất cả những gì Thiên Chúa muốn tỏ cho nhất là ban cho con người, là tột đỉnh Mạc Khải của Thiên Chúa (xem ĐTC Gioan Phaolô II, Thông Điệp về Sự Khẩn Thiết của Việc Giáo Hội Truyền Giáo Redemptoris Missio, 7/12/1990, đoạn 5.3;  Sách Giáo Lý của Giáo Hội Công Giáo hiện đại, số 53), mà Thời Điểm của Người mới là Tuyệt Đỉnh Thời Gian, là thời điểm viên trọn, thời điểm sau hết, thời điểm đã trọn:

 “Chúa Kitô, Con Thiên Chúa làm người, là Lời duy nhất, tuyệt hảo và trổi vượt. Nơi Người, Thiên Chúa đã nói hết mọi sự”.

(Sách Giáo Lý của Giáo Hội Công Giáo 1992, số 65)

 “Thiên Chúa đã làm điều này (tỏ mình và ban mình cho con người), bằng việc mạc khải cho thấy một mầu nhiệm, đó là dự án thiện hảo yêu thương của Ngài đã được phác họa từ đời đời nơi Chúa Kitô vì lợi ích của tất cả mọi người. Thiên Chúa đã mạc khải trọn vẹn dự án này ra, bằng việc sai đến với chúng ta Người Con yêu dấu của Ngài là Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, và cả Chúa Thánh Linh”.

(Sách Giáo Lý của Giáo Hội Công Giáo 1992, số 50)

Thứ ba, Lời Nhập Thể là Tuyệtt Đỉnh Thời Gian đối với Chúa Thánh Thần là vì, Ngài là Đấng “từ Cha mà đến” (Jn 15:26) và cũng là Đấng do “Cha nhân danh Thày sai đến” (Jn 14:26), có sứ mệnh duy nhất là để tỏ Chúa Kitô ra, như Chúa Kitô đã đến với sứ mệnh là để “tỏ Cha ra” vậy (Jn.1:18; và xem Mt.11:27).

Đúng thế, vì Lời Nhập Thể đã là Tuyệt Đỉnh Thời Gian rồi, là tất cả những gì Thiên Chúa muốn mạc khải cho con người rồi, là tột đỉnh Mạc Khải Thần Linh rồi, do đó, trong thời điểm viên trọn, thời điểm sau hết, thời điểm đã trọn, Chúa Thánh Thần đến không có một sứ mệnh gì khác hay một sứ mệnh gì thêm, ngoài sứ mệnh để làm sáng tỏ Mạc Khải Thần Linh, cũng chính là làm sáng tỏ Chúa Kitô, cho riêng Giáo Hội, và qua Giáo Hội cũng như nhờ Giáo Hội, cho chung cả loài người nữa. Đó là lý do Chúa Kitô đã nói với các tông đồ rằng:

 “Thày còn phải nói nhiều với các con nữa, song nay các con không thể hiểu được. Thế nhưng, khi Ngài đến, là Thần Chân Lý, Ngài sẽ dẫn các con vào tất cả sự thật. Ngài sẽ không tự mình mà nói, song Ngài sẽ chỉ nói những gì Ngài nghe thấy, và sẽ loan truyền cho các con những sự phải đến. Làm như thế là Ngài làm cho Thày được hiển vinh, vì Ngài sẽ nhận lãnh từ Thày những gì Ngài sẽ loan truyền cho các con. Tất cả mọi sự Cha có đều ở nơi Thày. Đó là lý do tại sao Thày nói rằng những gì Ngài sẽ loan truyền cho các con Ngài đều nhận lãnh từ Thày” (Jn 16:12-15).

 “Khi Đấng Huấn Dụ đến, là Thần Chân Lý đến từ Cha, và cũng là Đấng Thày sẽ sai đến từ Cha, Ngài sẽ làm chứng cho Thày. Các con phải làm chứng nữa, vì các con đã ở với Thày ngay từ ban đầu” (Jn.15:26-27).

 “Các con sẽ nhận được quyền năng khi Thánh Thần xuống trên các con; rồi các con sẽ là những chứng nhân của Thày ở Gialiêm, khắp Giuđêa và Samaria, cho đến tận cùng trái đất” (Acts 1:8).