Thöù 5

Ngaøy 28/3: Thaùnh Sixtus (? –440)

Laøm giaùo hoaøng töø naêm 432 ñeán 440.

Deïp moät soá beø roái gaét gao ñeán noãi Thaùnh AÂu-Quoác-Tinh phaûi khuyeân ngaøi neân nheï nhaøng hôn.

Xaây caát hay taùi thieát vaø trang trí caùc Ñaïi Thaùnh Ñöôøng ôû Roâma.

Thöù Naêm Tuaàn Thaùnh

 

Chieâm Ngaém Lôøi Chuùa laø Thaàn Linh:

 

            "Tröôùc ngaøy leã Vöôït Qua, Chuùa Gieâsu nhaän thaáy raèng ñaõ ñeán giôø Ngöôøi boû theá gian naøy maø veà cuøng Cha. Ngöôøi ñaõ yeâu thöông thaønh phaàn rieâng cuûa Ngöôøi ôû theá gian naøy, vaø Ngöôøi coøn muoán toû baøy loøng cuûa Ngöôøi yeâu hoï cho ñeán cuøng. Ma quûi ñaõ duï doã Giuña, con cuûa Simon -ch-Ca, noäp Chuùa Gieâsu' neân trong böõa aên toái, Chuùa Gieâsu - bieát roõ Ngöôøi töø Thieân Chuùa maø ñeán vaø seõ trôû veà cuøng Thieân Chuùa laø Cha, Ñaáng ñaõ ban moïi söï cho Ngöôøi - ñaõ choãi daäy khoûi böõa aên vaø côûi aùo mình ra. Ngöôøi laáy moät caùi khaên, quaán laïi quanh mình. Ñoaïn Ngöôøi ñoå nöôùc vaøo chaäu vaø baét ñaàu röûa chaân cho caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi, vaø laáy khaên quaán quanh mình maø lau chaân cho hoï... Neáu Ta laø Thaøy vaø laø Chuùa maø coøn röûa chaân cho caùc con thì caùc con cuõng phaûi röûa chaân cho nhau. Ñieàu Thaøy vöøa laøm laø ñeå laøm göông cho caùc con: Thaøy ñaõ laøm theá naøo, caùc con cuõng phaûi laøm theo nhö vaäy": "Chuùa phaùn cuøng Moisen vaø Aaron trong ñaát Ai Caäp: 'Thaùng naøy seõ môû ñaàu cho naêm nieân lòch cuûa caùc ngöôøi' caùc ngöôøi seõ keå noù laø thaùng ñaàu tieân trong naêm. Caùc ngöôøi haõy baûo  toaøn theå coäng ñoàng -ch Dieân raèng: Vaøo ngaøy muøng 10 cuûa thaùng naøy, moãi moät gia ñình phaûi kieám cho mình moät con chieân non (con chieân ñöïc ñöôïc moät naêm vaø voâ tì veát)... Caùc ngöôøi phaûi giöõ noù cho ñeán ngaøy 14 trong thaùng, roài cuøng vôùi toaøn theå coäng ñoàng -ch Dieân hieän dieän, con chieân non seõ ñöôïc saùt teá trong luùc chieàu toái. Hoï seõ laáy moät ít maùu cuûa noù maø boâi leân hai caùnh cöûa vaø khung cöûa cuûa moãi nhaø cuøng chia phaàn con chieân non. Cuõng vaøo ñeâm hoâm aáy hoï seõ aên thòt nöôùng cuûa noù vôùi baùnh khoâng men vaø rau ñaéng... Ngaøy naøy seõ laø moät ngaøy leã töôûng nieäm cuûa caùc ngöôøi, maø moïi theá heä cuûa caùc ngöôøi trong cuoäc löõ haønh seõ cöû haønh kính Thieân Chuùa nhö moät thieát laäp vónh vieãn" - "Cheùn chuùc tuïng laø söï thoâng hieäp maùu Chuùa Kitoâ"' "Chuùa Gieâsu, vaøo ñeâm Ngöôøi bò boäi phaûn, caàm laáy baùnh, sau khi taï ôn, ñaõ beû ra maø noùi: 'Naøy laø mình Ta hieán cho caùc con. Caùc con haõy laøm vieäc naøy maø nhôù ñeán Ta'. Cuõng moät theå thöùc aáy, sau böõa aên toái, Ngöôøi caàm laáy cheùn maø noùi: 'Cheùn naøy laø taân öôùc trong maùu Ta. Khi naøo caùc con uoáng, caùc con haõy laøm maø nhôù ñeán Ta'. Bôûi theá, moãi laàn anh em aên baùnh naøy vaø uoáng cheùn naøy laø anh em coâng boá caùi cheát cuûa Chuùa, cho ñeán khi Ngöôøi ñeán".

 

 

Caûm Nghieäm Lôøi Chuùa laø Söï Soáng:

 

"Con Ngöôøi hieán maïng: vì yeâu ñeán cuøng". Coù moät ñieàu ñaùng chuù yù trong ngaøy Thöù Naêm Thaùnh, ñoù laø, trong Phuïng Vuï Lôøi Chuùa, Phuùc AÂm, baøi ñoïc chính, laïi khoâng heà noùi gì ñeán vieäc Chuùa Gieâsu thieát laäp Bí Tích Thaùnh Theå vaø Bí Tích Tö Teá Thöøa Taùc, hai bieán coá quan troïng nhaát lieân heä ñeán chính vieäc Phuïng Vuï cuûa Giaùo Hoäi, maø laïi laø baøi ñoïc thöù hai. Chaén chaén Giaùo Hoäi phaûi coù yù gì khi choïn laøm nhö theá. Moät ñieàu cuõng caàn chuù yù ôû ñaây nöõa, ñoù laø, tröø Phuùc AÂm cuûa Thaùnh Leã Voïng Phuïc Sinh trong ngaøy Thöù Baûy Thaùnh ñöôïc trích töø boä ba Phuùc AÂm Nhaát Laõm, coøn ngoaøi ra, trong hai ngaøy Thöù Naêm vaø Thöù Saùu Tuaàn Thaùnh,  Phuùc AÂm ñöôïc trích töø Phuùc AÂm theo thaùnh Gioan.

 

Phaûi chaêng, vì  trong Chuùa Nhaät Vöôït Qua, Phuùc AÂm Nhaát Laõm trình thuaät Bieán Coá Vöôït Qua coù tính caùch khaùch quan, maø hai ngaøy Thöù Naêm vaø Thöù Saùu Thaùnh naøy, hai ngaøy ôû trong tuaàn sau Chuùa Nhaät Vöôït Qua, Giaùo Hoäi muoán duøng Phuùc AÂm thaùnh Gioan ñeå vaïch ra cho con caùi mình thaáy roõ hôn phöông dieän chuû quan cuûa Bieán Coá Vöôït Qua, phöông dieän noùi leân nguyeân ñoäng löïc Vöôït Qua cuûa Chuùa Kitoâ, ôû choã "vì yeâu ñeán cuøng", cuõng nhö noùi leân caùch thöùc Ngöôøi ñaõ toû tình yeâu ñeán cuøng cuûa Ngöôøi, ôû choã Ngöôøi ñaõ ñoå heát maùu mình ra, hai chi tieát naøy khoâng heà ñöôïc Phuùc AÂm Nhaát Laõm ñeà caäp tôùi.

 

Theo tinh thaàn cuûa toaøn Bieán Coá Vöôït Qua, Chuùa Kitoâ ñaõ thöïc söï "muoán toû baøy loøng cuûa Ngöôøi yeâu hoï cho ñeán cuøng" (Phuùc AÂm). Tuy nhieân, theo yù nghóa ñöôïc dieãn ñaït qua maïch vaên cuûa baøi Phuùc AÂm, thì Phuïng Vuï Lôøi Chuùa trong ngaøy Thöù Naêm Tuaàn Thaùnh noùi ñeán vieäc "Ngöôøi coøn muoán toû baøy loøng cuûa Ngöôøi yeâu hoï cho ñeán cuøng", ôû ngay "trong böõa aên toái" (Phuùc AÂm), khi Ngöôøi "ñaõ choãi daäy khoûi böõa aên vaø côûi aùo mình ra. Ngöôøi laáy moät caùi khaên, quaán laïi quanh mình. Ñoaïn Ngöôøi ñoå nöôùc vaøo chaäu vaø baét ñaàu röûa chaân cho caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi, vaø laáy khaên quaán quanh mình maø lau chaân cho hoï" (Phuùc AÂm).

 

Tuy nhieân, vieäc Chuùa Gieâsu "muoán toû baøy loøng cuûa Ngöôøi yeâu hoï cho ñeán cuøng" ôû ñaây, khoâng phaûi chæ coù yù nghóa veà möùc ñoä cuûa chính tình Ngöôøi "ñaõ yeâu thöông thaønh phaàn rieâng cuûa Ngöôøi ôû theá gian naøy" (Phuùc AÂm), maø coøn coù yù nghóa yeâu caû ngöôøi moân ñeä maø Ngöôøi bieát vaø seõ loan baùo raèng seõ phaûn noäp Ngöôøi (x.Jn.13:18,21).

 

Chính vì theá, khoâng phaûi hoaøn toaøn voâ tình vaø ngaãu nhieân maø Lôøi Chuùa "laø Thaàn Linh" ñaõ gaén lieàn hai chi tieát "yeâu thöông" vaø "phaûn noäp" laïi vôùi nhau. Ñieàu naøy ñaõ roõ raøng nôi Phuùc AÂm hoâm nay: "Ma quûi ñaõ duï doã Giuña, con cuûa Simon -ch-Ca, noäp Chuùa Gieâsu' neân trong böõa aên toái, Chuùa Gieâsu ñaõ choãi daäy khoûi böõa aên vaø côûi aùo mình ra". Söï kieän naøy cuõng heát söùc toû töôøng nôi baøi ñoïc thöù hai: "Vaøo ñeâm Ngöôøi bò boäi phaûn, Chuùa Gieâsu caàm laáy baùnh, sau khi taï ôn, ñaõ beû ra maø noùi: 'Naøy laø mình Ta hieán cho caùc con. Caùc con haõy laøm vieäc naøy maø nhôù ñeán Ta'".

 

Thaät ra, vieäc Chuùa Gieâsu thieát laäp Bí Tích Thaùnh Theå vaø Tö Teá Thöøa Taùc, nhö baøi ñoïc thöù hai ñeà caäp tôùi, ñaõ ñuû noùi leân loøng Ngöôøi yeâu thöông thaønh phaàn rieâng cuûa Ngöôøi ñeán cuøng roài, vaø thaønh phaàn ñöôïc Ngöôøi thöông, cuõng theo baøi ñoïc 2, "moãi laàn (hoï) aên baùnh naøy vaø uoáng cheùn naøy laø (hoï) coâng boá caùi cheát cuûa Chuùa, cho ñeán khi Ngöôøi ñeán", vì ñoù laø, theo baøi ñoïc thöù nhaát, "moät ngaøy leã töôûng nieäm cuûa (hoï), maø moïi theá heä cuûa (hoï) trong cuoäc löõ haønh seõ cöû haønh kính Thieân Chuùa nhö moät thieát laäp vónh vieãn". Theá nhöng, Chuùa Gieâsu chæ thieát laäp Bí Tích Thaùnh Theå sau khi ñaõ röûa chaân cho caùc moân ñeä, trong ñoù caû caû Giuña, moân ñeä maø Ngöôøi coá yù noùi ñeán moät caùch kheùo leùo tröôùc maët caùc moân ñeä khaùc: "'Khoâng phaûi taát caû ñaõ ñöôïc röûa saïch', vì Ngöôøi bieát keû phaûn boäi Ngöôøi" (Phuùc AÂm).

 

Nhö theá, caên cöù vaøo yù töù ñöôïc maïc khaûi qua lôøi Phuùc AÂm vöøa trích daãn treân ñaây, vieäc röûa chaân cho caùc moân ñeä cuûa Chuùa Gieâsu chính laø vieäc "Ngöôøi muoán toû baøy loøng cuûa Ngöôøi yeâu hoï ñeán cuøng", ôû choã Ngöôøi muoán toû baøy loøng cuûa Ngöôøi yeâu thöông ñeán caû ngöôøi moân ñeä, moät trong soá cuûa caùc ngaøi, laø keû seõ boäi phaûn Ngöôøi. Bôûi theá, trong toaøn boä Thaùnh Kinh noùi chung vaø Phuùc AÂm noùi rieâng, khoâng coù moät ñoaïn naøo, baèng baøi Phuùc AÂm cuûa ngaøy Thöù Naêm Tuaàn Thaùnh hoâm nay, ñaõ noùi leân moät caùch soáng ñoäng lôøi Chuùa Gieâsu minh ñònh: "Thieân Chuùa khoâng sai Con xuoáng theá gian ñeå luaän phaït theá gian, song ñeå theá gian coù theå nhôø Ngöôøi maø ñöôïc cöùu" (Phuùc AÂm Chuùa Nhaät 4 Muøa Chay naêm B), vaø moät caùch ñích xaùc lôøi Chuùa Gieâsu tuyeân boá: "Con Ngöôøi ñeán khoâng phaûi ñeå ñöôïc haàu haï maø laø ñeå haàu haï" (Mt.20:28).

Ngoaøi ra, Chuùa Gieâsu "muoán toû baøy loøng cuûa Ngöôøi yeâu hoï cho ñeán cuøng" nhö theá, töùc yeâu caû ngöôøi moân ñeä phaûn noäp mình, ñöôïc bieåu hieäu qua vieäc röûa chaân cho caùc moân ñeä, laø "ñeå laøm göông cho caùc con: Thaøy ñaõ laøm theá naøo, caùc con cuõng phaûi laøm theo nhö vaäy" (Phuùc AÂm). Ñoù cuõng laø lyù do, cuõng trong Böõa Tieäc Ly naøy, sau khi thieát laäp Bí Tích Thaùnh Theå vaø Tö Teá Thöøa Taùc, Chuùa Gieâsu coøn ban, qua caùc thaùnh Toâng Ñoà, cho Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi Giôùi Luaät Yeâu Thöông, moät giôùi luaät laøm neân cuõng nhö bieåu hieäu cho Baûn Chaát Thaàn Linh cuûa Giaùo Hoäi: "Thaøy ban cho caùc con ñieàu raên môùi: ñoù laø caùc con haõy yeâu thöông nhau. Thaøy ñaõ yeâu thöông caùc con theá naøo, caùc con cuõng phaûi yeâu thöông nhau nhö vaäy. Ñoù laø daáu hieäu maø moïi ngöôøi seõ nhaän bieát caùc con laø moân ñeä cuûa Thaøy" (Jn.13:34-35).

 

            Laïy Cha chuùng con ôû treân trôøi, Cha laø "Ñaáng ñaõ ban moïi söï cho Ngöôøi" (Phuùc AÂm), Con Moät cuûa Cha, trong ñoù coù chuùng con laø "thaønh phaàn rieâng cuûa Ngöôøi ôû theá gian" (Phuùc AÂm). Xin vì tình cuûa Ngöôøi yeâu thöông chuùng con cho ñeán cuøng, moät tình yeâu hoaøn toaøn trung thöïc phaûn aûnh taám loøng giaàu tình thöông cuûa Cha, sau khi chia gia taøi cho ñöùa con cuûa mình, bò noù laáy ñem ñi phung phaù vaøo cuoäc soáng buoâng tuoàng cuûa noù, vaãn troâng mong noù trôû veà vôùi mình cho noù ñöôïc soáng. Chuùng con xin daâng leân Cha "cheùn chuùc tuïng laø söï thoâng hieäp maùu Chuùa Kitoâ" (ñaùp ca) nhö moät Hy Teá Taï Ôn ñeán muoân thuôû muoân ñôøi. Amen.