Chuùa Nhaät

CHÚA NHẬT XX QUANH NĂM

BÀI ĐỌC I: Is 56:1, 6-7
“Ta sẽ đến dẫn con cái Ta lên núi thánh”

Bài trích sách Tiên tri Isaia.
Đây Chúaphán: “Hãy giữ luật và thực thi công bình, vì ơn cứu độ của Ta đã gần tới, và sự công chính của Ta sẽ tỏ hiện. Người ngoại ban theo Chúa để phụng sự Chúa và mến yêu danh Người, để trở nên tôi tớ Chúa, tất cả những ai giữ ngày Sabbat, không hề sai lỗi, và trung thành với giao ước của Ta, Ta sẽ dẫn chúng lên núi thánh và Ta sẽ cho chúng niềm vui trong nhà cầu nguyện, Ta sẽ nhâỉn những lễ toàn thiêu và hiến tế của chúng trên bàn thờ, vì nhà Ta là nhà cầu nguyện cho mọi dân tộc”.
Lời của Chúa.
 

Đáp ca: (Xin mời Cộng đoàn thưa)
Chư dân hãy ca tụng Ngài, thân lạy Chúa, hết thảy chư dân hãy ca tụng Ngài.
 

1. Xin Thiên Chúa xót thương và chúc phúc lành cho chúng tôi, xin tỏ ra cho chúng tôi thấy long nhan Ngài tươi sáng, để trên địa cầu thiên hạ nhìn biềt đường lối của Ngài, cho chư dân người ta được rõ ơn Ngài cứu độ.
2. Các dân tộc hãy mừng vui và khoái trá, vì Ngài công bình cai trị chư dân, và Ngài cai quản các nước địa cầu.
3. Chư dân hãy ca tụng Ngài, thân lạy Chúa, hết thảy chư dân hãy ca tụng Ngài! Xin Thiên Chúa chúc phúc lành cho chúng tôi, để cho khắp cùng bờ cõi trái đất kính sợ Ngài.
 

BÀI ĐỌC II: Rom 11:13-15, 29-32
“Thiên Chúa an ơn và kêu gọi Israel, thì Người không hề hồi tiếc”
 

Bài trích thơ thứ nhất của Thánh Phaolô Tông đồ gởi tín hữu Rôma.
Anh em thân mến, tôi nói với anh em là những người gốc Dân ngoại rằng: Bao lâu tôi là Tông đồ các Dân ngoại, tôi sẽ tôn trọng chức vụ của tôi, nếu có cách nào làm cho đồng bào tôi phân bì, mà tôi cứu rỗi được ít người trong họ. Vì nếu do việc họ bị loại ra mà thiên hạ được giao hòa: thì sự họ được thâu nhận sẽ thế nào, nếu không phải là một sự sống lại từ cõi chết? Vì Thiên Chúa ban ơn và kêu gọi ai, thì Người không hề hối tiếc. Như xưa anh em không tin Thiên Chúa, nhưng nay vì họ cứng lòng tin, nên anh em được thương xót, cũng thế, nay họ không tin, vì thấy Chúa thương xót anh em, để họ cũng được thương xót. Thiên Chúa đã để mọi người phải gian hãm trong sự cứng lòng tin, để Chúa thương xót hết mọi người.
Lời của Chúa.
 

(Xin mời Cộng đoàn đứng)
Alleluia, alleluia. --- Chúa phán: “Nếu ai yêu mến Thầy, thì sẽ giữ lời Thầy và Cha Thầy sẽ yêu mến người ấy, và Chúng Ta sẽ đến và ở trong người ấy”. --- Alleluia.
 

PHÚC ÂM: Lc 1:39-56
“Nầy bà, bà có lòng mạnh tin”
 

Bài trích Phúc Âm theo Thánh Matthêô.
Khi ấy, ra khỏi đó, Chúa Giêsu lui về miền Tyrô và Siđon, thì liền có một bà quê ở Canaan từ xứ ấy đến mà kêu cùng Người rằng: “Lạy Ngài là con Vua Đavit, xin thương xót tôi: Con gái tôi bị qủy ám khốn cực lắm”. Nhưng Người không đáp lại một lời nào. Các môn đệ đến gần Người mà xin rằng: “Xin Thầy thương để bà ấy về đi, vì bà cứ theo chúng ta mà kêu mãi”. Người trả lời: “Thầy chỉ được sai đến cùng chiên lạc nhà Israel”. Nhưng bà kia đến lạy Người mà nói: “Lạy Ngài, xin cứu giúp tôi”. Người đáp: “Không nên lấy bánh của con cái mà vứt cho chó”. Bà ấy đáp lại: “Vâng, lạy Ngài, vì chó con cũng được ăn những mảnh vụn từ bàn của chủ rơi xuống”. Bấy giờ, Chúa Giêsu trả lời cùng bà ấy rằng: “Này bà, bà có lòng mạnh tin. Bà muốn sao thì được vậy”. Và ngay lúc đó, con gái bà đã được lành.
Phúc Âm của Chúa.

"Cái bà này cứ lẻo nhẻo theo chúng ta hoài"
 

Nước Cờ Hiểm Đức Tin

Bài Phúc Âm hôm nay Thánh Mathêu thuật lại cho chúng ta thấy việc Chúa Giêsu trừ quỉ cho đứa con gái của một người đàn bà Canaan. Thế nhưng, để đứa con gái này được thoát khỏi quỉ ám, mẹ của nó đã phải trải qua một cơn thử thách, có thể nói, còn kinh khủng hơn những gì nó phải chịu về tâm lý và thể lý bởi quỉ ám nữa. Bởi vì, người mẹ ngoại bang không phải là dân Do Thái này đã chịu một cơn thử thách về lãnh vực siêu nhiên, về đức tin. Có thể nói, người Do Thái chính cống, vốn có đức tin, vốn được thừa hưởng đức tin do cha ông của họ để lại, chưa chắc đã có đức tin mãnh liệt như người mẹ này đã tỏ ra trước Chúa Giêsu và thành phần môn đệ tông đồ của Người trong bài Phúc Âm hôm nay. Thật vậy, như trường hợp tông đồ Phêrô trong bài Phúc Âm tuần trước, dù đi trên nước chưa tiến được với Thày mình về thể lý đã chìm xuống nước, nhưng thật sự ngài đã nắm được Thày mình về tâm linh khi còn tỉnh táo kêu lên "Thày ơi, cứu con với" trong lúc nguy biến nhất thế nào, người mẹ ngoại bang này cũng gặp được Chúa Giêsu trước khi Người tỏ mình ra bằng việc trừ quỉ cho con gái của bà. Ở chỗ, bà đã chấp nhận mọi sự hết sức bất lợi cho bản thân của bà trước khi con của bà được khỏi quỉ ám. Do đó, ngay câu mở đầu, bà đã đồng hóa bà với con của bà khi thưa cùng Chúa Giêsu: "Lạy Thày, Con Vua Đavít, xin thương xót tôi". Bà không nói "xin thương xót con gái của tôi", mà là "xin thương xót tôi". Ngay sau đó, bà đã xác định rõ tại sao "bà" cần được "Con Vua Đavít" thương xót như thế: "Đứa con gái của tôi bị quỉ làm khốn quá sức". Có nghĩa là cái khổ của con bà cũng là của bà. Nó khổ thì bà cũng chẳng sung sướng gì. Bởi thế, nếu Chúa Giêsu trừ quỉ cho nó cũng chính là việc Người thương bà vậy.

Cuộc thử thách đức tin đối với một người ngoại đạo Do Thái như bà đã diễn tiến qua ba giai đoạn: bị coi thường, bị hất hủi và bị nhục mạ. Giai đoạn thứ nhất, bà như bị Chúa Giêsu coi thường, ở chỗ, sau khi nghe bà lớn tiếng kêu xin như thế, Phúc Âm đã thuật lại là "Người đã không trả lời bà gì cả". Giai đoạn thứ hai, bà bị các môn đệ của Người khinh khi hất hủi, giai đoạn này có thể bà không biết, vì các vị bấy giờ nói riêng với Chúa Giêsu: "Xin Thày tống bà ấy đi. Bà ta cứ lẻo nhẻo theo chúng ta hoài", và lời yêu cầu này của các vị dường như đã được Chúa Giêsu chấp nhận, qua lời đáp của Người "Thày chỉ được sai đến với thành phần chiên lạc của nhà Yến Duyên mà thôi". Bởi thế, sang giai đoạn thứ ba, bà như đã bị Chúa Giêsu ra mặt xỉ nhục vô cùng thậm tệ, ở chỗ, sau khi nghe bà cứ lải nhải: "Thày ơi xin thương tôi đi mà!", Người liền giáng cho bà một câu vô cùng nhục nhã, ấn bà xuống tận bùn đen: "Không được lấy bánh của con cái mà ném cho loài chó". Phải nhận là người đàn bà lương dân ngoại đạo này có một nhân đức phi thường, phi thường hơn cả nhóm Pharisiêu và luật sĩ là thành phần vẫn tự cho mình là công chính. Bởi thế, trước lời lẽ vô cùng xỉ nhục của Chúa Giêsu, bà vẫn bình tĩnh và khiêm nhượng thân thưa: "Vâng, lạy Thày, dù thế đi nữa, những con chó cũng được hưởng những vụn bánh từ bàn chủ của chúng rơi xuống đất cơ mà".

Người phụ nữ ngoại đạo này không ngờ cao cờ như vậy, bà đã chơi ván cờ đức tin thật là tuyệt vời. Bà đã giải được nước cờ thế của Chúa Giêsu. Ở chỗ, dù bị chiếu tướng bất ngờ, bà chẳng những không bị thua trước nước cờ độc của Người, trái lại, bà còn chiếu tướng lại Người, làm cho Người bị bí trước nước cờ hiểm của bà. Người đành chịu thua: "Hỡi bà, bà có đức tin mạnh lắm! Điều bà muốn sẽ được thực hiện". Thật ra không phải Chúa Giêsu thua người phụ nữ này, mà Người đã thắng bà. Đối với Người, bà là hòn ngọc quí mà Người đã vớ được, như Người đã ví trong dụ ngôn Triều đại Thiên Chúa giống như một thương gia đi tìm kiếm viên ngọc quí. Còn đối với người đàn bà Canaan này, Chúa Giêsu là thửa ruộng chôn kho tàng vô cùng quí báu mà bà đã phải đánh đổi bằng cả danh dự của bà để chứng tỏ bà đã tin Con Vua Đavít ấy là Con Thiên Chúa, Đấng duy nhất có toàn quyền trừ quỉ cho con gái của bà. Qua lời lẽ cuối cùng của bà, bà đã tuyên xưng đức tin vào Vị Thiên Chúa Tối Cao, Đấng chẳng những là Chúa của dân Do Thái mà còn là Chúa của tất cả mọi dân tộc trên thế gian này nữa, trong đó có thứ dân ngoại tộc Do Thái của bà: Dù là "chó" cũng có "chủ", bởi đó "chó" Dân Ngoại như bà, thứ dân sống ngay bên cũng như sống trong cùng một mảnh Đất Hứa với Dân Chúa, cũng có thể được thừa hưởng những gì thừa thãi của "con cái" Do Thái.

Chứng Từ Giáo Hội qua Nước Cờ Đức Tin

Trong việc chữa lành cho đứa con gái của người phụ nữ Canaan này, Chúa Giêsu không phải chỉ có ý tỏ mình ra cho đứa con gái của bà, hay cho chính bà, cho bằng cho các môn đệ của Người. Vì người đàn bà này đã có đức tin, một đức tin làm nên phép lạ, một đức tin làm xiêu lòng Thiên Chúa, một đức tin muốn gì được nấy. Còn con gái của bà không có mặt bấy giờ chỉ là cơ hội để Người dùng trong việc tỏ mình ra mà thôi, một đứa con gái đã được thừa hưởng đức tin mạnh mẽ của mẹ nó. Phần các môn đệ, các vị cũng đã tin vào Người là Thày của các vị, bằng không, các vị đâu thể nào theo một nhân vật chẳng những vô danh mà còn bị kịch liệt chống đối như Người. Tuy nhiên, vì các vị được Người tuyển chọn để làm chứng nhân cho Người, thành phần chứng nhân tiên khởi, thành phần làm nền tảng cho Giáo Hội của Người sau này, mà các vị cần phải học nơi Người những gì Người không tỏ ra cho những người khác biết. Vậy trong trường hợp của bài Phúc Âm hôm nay, Chúa Giêsu đã muốn các môn đệ tông đồ của Người học nơi Người những gì? Nếu không phải học gương đi tìm kiếm viên ngọc quí, chứ đừng có thái độ kỳ thị, khinh thường và xua đuổi những ai không thuộc về dân của mình, những kẻ không thuộc về nhóm của mình, như các vị đã đối xử với người đàn bà Canaan trong bài Phúc Âm hôm nay: "Xin Thày tống bà ta đi. Bà này cứ lẻo nhẻo theo chúng ta hoài". Việc Người thử thách người đàn bà Canaan này một cách khiếp đảm trước mắt các môn đệ của Người như vậy là Người cố ý cho các vị thấy rằng không phải hễ là dân ngoại đều xấu, trái lại, có những hòn ngọc còn quí hơn cả Dân Chúa nữa, như trường hợp người phụ nữ Canaan mà các vị xúi Người xua đuổi bà ấy đi.

Là môn đệ của Đấng đã đến để tìm kiếm và cứu độ những gì đã hư trầm (x Lk 19:10), Đấng đã đến không phải để kêu gọi người công chính mà là tội nhân (x. Mt 9:13), các tông đồ chứng nhân tiên khởi của Người mới được Người kêu gọi để sai đến với thành phần chiên lạc nhà Yến Duyên, như Người đã bảo các vị trong bài Phúc Âm Thánh Mathêu Chúa Nhật XII Thường Niên trước đây. Chính Người, trong bài Phúc Âm hôm nay, cũng minh định Người chỉ được sai đến với chiên lạc nhà Yến Duyên. Quả thực, về khung cảnh lịch sử không gian và thời gian bấy giờ, Chúa Giêsu Kitô, Lời Nhập Thể, chỉ ở giữa dân Do Thái và tỏ mình ra cho họ, thành phần được Cha Người tuyển chọn giữa muôn dân, cũng như đã được Cha Người liên lỉ tỏ mình ra cho họ biết Ngài là Thiên Chúa chân thật duy nhất trong suốt giòng lịch sử trần gian cũng là lịch sử cứu độ của họ, một lịch sử cứu độ cũng liên quan đến cả các dân tộc lân bang của họ, thành phần nhiều lần cũng được nhãn tiền chứng kiến thấy Thiên Chúa của dân Yến Duyên, cho tới khi Ngài tỏ hết mình ra nơi Mầu Nhiệm Nhập Thể và Vượt Qua của Người. Thế nhưng, theo dự án cứu độ của Thiên Chúa, được Ngài tỏ ra ngay từ ban đầu, ở đoạn 3 câu 15 trong Sách Khởi Nguyên, thì Thiên Chúa Hóa Công muốn cứu độ cả loài người nữa, chứ không phải riêng dân Do Thái. Bởi thế, sau khi phục sinh từ trong cõi chết, Chúa Kitô mới sai các môn đệ đi rao giảng muôn dân cho đến tận cùng trái đất bằng việc các vị làm chứng về Người (x Mk 16:15, Acts 1:8). Giáo Hội là Chứng Từ đích thực và sống động của Chúa Kitô trên trần gian này là như thế.

Đó là lý do, ý thức được bản chất của mình là truyền giáo, từ Công Đồng Vaticanô II, qua sắc lệnh Về Hoạt Động Truyền Giáo của Giáo Hội Cho Muôn Dân Ad Gentes, cũng như qua các thông điệp về truyền giáo Evangelii Nuntiandi của Đức Thánh Cha Phaolô VI, ban hành ngày 8/12/1975, và Redemptoris Missio của Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II, ban hành ngày 7/12/1990, Giáo Hội đã chân nhận nơi các tôn giáo cũng như các nền văn hóa đều có những mầm mống chân thiện, những mầm mống cao quí, chẳng những cần phải được Kitô hữu tôn trọng, mà họ còn phải thực hiện việc đối thoại liên tôn để học nơi những tôn giáo hay văn hóa ấy những cái hay, như được thể hiện nơi cá nhân người phụ nữ Canaan trong bài Phúc Âm hôm nay, nhờ đó, Kitô hữu mới có thể Phúc Âm Hóa môi trường sống cùng các mối liên hệ xã hội của mình, như Chúa Giêsu đã hiện thực hóa đức tin của người phụ nữ Canaan khi tỏ mình ra cho bà thấy trong bài Phúc Âm hôm nay vậy. Chủ đề Chứng Từ Giáo Hội cho Mùa Thường Niên Hậu Phục Sinh được thể hiện trong bài Phúc Âm hôm nay là ở chỗ ấy.

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL
(viết xong tại khách sạn Waikiki Sunset trên lầu 22, Honolulu sáng Thứ Năm 25/7/2002)