TUAÀN BAÙT NHAÄT GIAÙNG SINH

Leã Thaùnh Gia Thaát

CHUÙA NHAÄT LEÃ THAÙNH GIA THAÁT

BAØI ÑOÏC I: Sir 3:2-6, 12-14 

Ai kính sôï Chuùa, thì thaûo kính cha meï

Baøi trích saùch Ñöùc huaán ca.

Thieân Chuùa suy toân ngöôøi cha trong con caùi, quyeàn lôïi baø meï, Ngöôøi cuûng coá treân ñaøn con. Ai yeâu meán cha mình, thì ñeàn buø toäi loãi, ai thaûo kính meï mình, thì nhö ngöôøi thu ñöôïc moät kho taøng. Ai thaûo kính cha mình, seõ ñöôïc vui möøng trong con caùi. Khi caàu xin, ngöôøi aáy seõ ñöôïc nhaäm lôøi. Ai thaûo kính cha mình, seõ ñöôïc soáng laâu daøi. Ai vaâng lôøi cha, seõ laøm vui loøng meï. Hôõi keû laøm con, haõy gaùnh laáy tuoåi giaø cha ngöôi, chôù laøm phieàn loøng ngöôøi, khi ngöôøi coøn soáng. Neáu tinh thaàn ngöôøi sa suùt, thì haõy roäng löôïng, ngöôi laø keû trai traùng, chôù ñaønh khinh deå ngöôøi. Vì cuûa daâng cho cha, seõ khoâng rôi vaøo queân laõng. Cuûa bieáu cho meï, seõ ñeàn buø toäi loãi, vaø xaây döïng ñöùc coâng chính cuûa ngöôi.

Lôøi cuûa Chuùa.

Ñaùp ca: 

Phuùc thay nhöõng baïn naøo toân sôï Thieân Chuùa, baïn naøo aên ôû theo ñöôøng loái cuûa Ngöôøi.

1. 

Phuùc thay cho nhöõng baïn naøo toân sôï Thieân Chuùa, baïn naøo aên ôû theo ñöôøng loái cuûa Ngöôøi! Coâng quaû tay baïn laøm ra baïn an höôûng, baïn ñöôïc haïnh phuùc vaø seõ gaëp may. 

2. 

Hieàn theâ baïn nhö caây nho ñaày hoa traùi, trong gia thaát noäi cung nhaø baïn, con caùi baïn nhö nhöõng choài non cuûa khoùm oâ liu, ôû chung quanh baøn aên cuûa baïn. Ñoù laø phuùc loäc daønh ñeå cho ngöôøi bieát toân sôï Ñöùc Thieân Chuùa. 

3. 

Nguyeän xin Thieân Chuùa töø Sion chuùc phuùc cho baïn, ñeå baïn nhìn thaáy caûnh thònh ñaït cuûa Gieârusalem, heát moïi ngaøy trong ñôøi soáng cuûa baïn, vaø ñeå baïn nhìn thaáy luõ chaùu ñaøn con!

BAØI ÑOÏC II: Col 3:12-21 

Veà ñôøi soáng gia ñình trong Chuùa

Baøi trích thô Thaùnh Phaoloâ Toâng ñoà gôûi tín höõu Colosseâ.

Anh em thaân meán, nhö nhöõng ngöôøi ñöôïc choïn cuûa Thieân Chuùa, nhöõng ngöôøi thaùnh thieän vaø ñöôïc yeâu thöông, anh em haõy maëc laáy nhöõng taâm tình töø bi, nhaân haäu, khieâm cung, oân hoøa, nhaãn naïi, chòu ñöïng laãn nhau, vaø haõy tha thöù cho nhau, neáu ngöôøi naày coù chuyeän phaûi oaùn traùch ngöôøi kia. Nhö Chuùa ñaõ tha thöù cho anh em, anh em cuõng haõy tha thöù cho nhau. Vaø treân heát moïi söï, anh em haõy coù ñöùc yeâu thöông, ñoù laø giaây raøng buoäc ñieàu toaøn thieän. Nguyeän cho bình an cuûa Chuùa Kitoâ laøm chuû trong loøng anh em, söï bình an maø anh em ñaõ ñöôïc keâu goïi tôùi ñeå laøm neân moät thaân theå. Anh em haõy caûm taï Thieân Chuùa. Nguyeän cho lôøi Chuùa Kitoâ cö nguï doài daøo trong anh em. Vôùi taát caû söï khoân ngoan, anh em haõy hoïc hoûi vaø nhuû baûo laãn nhau. Haõy duøng nhöõng baøi thaùnh vònh, nhöõng khuùc ca vaø nhöõng baøi haùt thieâng lieâng cuøng vôùi loøng tri aân, ñeå haùt möøng Thieân Chuùa trong loøng anh em. Vaø taát caû nhöõng gì anh em laøm, trong lôøi noùi cuõng nhö trong haønh ñoäng, taát caû moïi chuyeän, anh em haõy laøm vì danh Chuùa Gieâsu Kitoâ, nhôø Ngöôøi maø taï ôn Thieân Chuùa Cha. Hôõi caùc baø vôï, haõy phuïc tuøng choàng trong Chuùa cho phaûi pheùp. Hôõi nhöõng ngöôøi choàng, haõy yeâu thöông vôï mình, ñöøng ñay nghieán noù. Hôõi nhöõng ngöôøi con, haõy vaâng lôøi cha meï trong moïi söï, vì ñoù laø ñeïp loøng Chuùa. Hôõi nhöõng ngöôøi cha, ñöøng noåi côn phaãn noä vôùi con caùi, keûo chuùng neân nhaùt ñaûm sôï seät.

Lôøi cuûa Chuùa.

Alleluia, alleluia. Nguyeän cho bình an cuûa Chuùa Kitoâ laøm chuû trong loøng anh em. Nguyeän cho lôøi Chuùa Kitoâ cö nguï doài daøo trong anh em. Alleluia.

PHUÙC AÂM: Mt 2:13-15, 19-23 

Haõy ñem con treû vaø meï Ngöôøi troán sang Ai Caäp

Tin Möøng Chuùa Gieâsu Kitoâ theo Thaùnh Mattheâoâ. 

Khi caùc Ñaïo só ra ñi, Thieân Thaàn Chuùa hieän ra vôùi oâng Giuse trong luùc nguû vaø baûo: Haõy thöùc daäy , ñem haøi nhi vaø meï Ngöôøi troán saùng Ai Caäp, vaø ôû ñoù cho tôùi khi toâi baùo laïi oâng: vì Heâroâñeâ saép söûa tìm kieám Haøi nhi ñeå saùt haïi Ngöôøi. OÂng thöùc daäy, ñem Haøi nhi vaø meï Ngöôøi leân ñöôøng troán sang Ai Caäp ñang luùc ban ñeâm. OÂng ôû laïi ñoù cho tôùi khi Heâroâñeâ baêng haø, haàu laøm cho troïn ñieàu Chuùa duøng mieäng tieân tri maø phaùn raèng: Ta goïi con Ta ra khoûi Ai Caäp. Baáy giôø Heâroâñeâ thaáy mình bò caùc ñaïo só ñaùnh löøa, neân noåi côn thònh noä vaø sai quaân ñi gieát taát caû con treû ôû Beâlem vaø vuøng phuï caän, töø hai tuoåi trôû xuoáng, tính theo thôøi gian vua ñaõ caën keõ hoûi caùc Ñaïo só. Theá laø öùng nghieäm lôøi tieân tri Gieâreâmia ñaõ noùi: Taïi Rama, ngöôøi ta nghe nhöõng tieáng khoùc than nöùc nôû, ñoù laø tieáng baø Rakhel than khoùc con mình, baø khoâng chòu cho ngöôøi ta an uûi baø, vì caùc con baø khoâng coøn nöõa. Khi Heâroâñeâ baêng haø, thì ñaây Thieân Thaàn Chuùa hieän ra cuøng Giuse trong giaác mô, beân Ai caäp, vaø baûo: Haõy choãi daäy, ñem con treû vaø meï Ngöôøi veà ñaát Israel, vì nhöõng ngöôøi tìm haïi maïng soáng Ngöôøi ñaõ cheát!. OÂng lieàn choãi daäy, ñem con treû vaø meï Ngöôøi veà ñaát Israel. Nhöng nghe raèng Arkheâlao laøm vua xöù Giuña thay cho Heâroâñeâ laø cha mình, thì Giuse sôï khoâng daùm veà ñoù. Ñöôïc baùo trong giaác moäng, oâng laùnh sang ñòa phaän xöù Galileâa, vaø laäp cö trong thaønh goïi laø Nagiareùt; ñeå öùng nghieäm lôøi ñaõ phaùn qua caùc tieân tri raèng: Ngöôøi seõ ñöôïc goïi laø Nagiareâoâ. 

Phuùc AÂm cuûa Chuùa.

 _________________________________________________ 

“CHUÙNG TA ÑAÕ ÑÖÔÏC THAÁY VINH HIEÅN CUÛA NGÖÔØI”

TOÛ HIEÄN NÔI THAÙNH GIA 

Veà leã Thaùnh Gia hoâm nay, qua ba baøi Phuùc AÂm khaùc nhau cuûa chu kyø naêm A, B vaø C, Giaùo Hoäi muoán cho con caùi cuûa mình thaáy ba khía caïnh hay ba yù nghóa cuûa ñôøi soáng gia ñình nôi hình aûnh Thaùnh Gia. Phuùc AÂm Naêm A theo Thaùnh Matheâu trình thuaät veà bieán coá Thaùnh Gia troán sang Ai Caäp ñeå traùnh cuoäc truy saùt cuûa quaän vöông Heâroâñeâ, roài sau ñoù trôû veà cö nguï taïi Nazareùt. Phuùc AÂm Naêm B theo Thaùnh Luca (thay cho Phuùc AÂm Thaùnh Marcoâ, vì Thaùnh Marcoâ khoâng coù ñoaïn Phuùc AÂm naøo veà thôøi thô aáu cuûa Chuùa Gieâsu), baøi phuùc aâm thay theá naøy noùi veà bieán coá Thaùnh Giuse vaø Meï Maria daâng Chuùa Gieâsu trong ñeàn thôø. Phuùc AÂm Naêm C theo Thaùnh Luca trình thuaät veà bieán coá Thaùnh Giuse vaø Meï Maria tìm thaáy Chuùa Gieâsu trong ñeàn thôø Gieârusalem vaø Chuùa Gieâsu ñaõ theo cha meï veà Nazareùt soáng ñôøi tuaân phuïc caùc vò. Qua ba baøi Phuùc AÂm cho ba naêm Phuïng Vuï veà Leã Thaùnh Gia naøy, chuùng ta thaáy, tröôùc heát, traùch nhieäm noåi baät cuûa ngöôøi gia tröôûng nôi baøi Phuùc AÂm Naêm A, nhö tröôøng hôïp Thaùnh Giuse trong vieäc daãn hai Meï Con Thaùnh sang Ai Caäp, roài laïi trôû veà tìm choã yeân oån cho gia ñình sinh soáng ôû queâ höông xöù sôû cuûa mình; sau ñoù, ñeán thaân phaän cuûa ngöôøi meï gaén lieàn vôùi con mình trong baøi Phuùc AÂm Naêm B, nhö tröôøng hôïp Meï Maria ñöôïc tö teá laõo thaønh Simeâon tieân baùo veà thanh göôm seõ ñaâm thaâu qua loøng Meï lieân quan ñeán soá phaän baát haïnh seõ xaåy ñeán cho Chuùa Gieâsu, Con Meï; sau heát, ñeán vai troø cuûa ngöôøi con trong gia ñình ôû baøi Phuùc AÂm Naêm C, nhö tröôøng hôïp Chuùa Gieâsu naêm leân 12 tuoåi ñaõ theo cha meï leân Gieârusalem döï leã Vöôït Qua, roài sau ñoù laïi theo caùc vò trôû veà queâ quaùn soáng ñôøi tuaân phuïc caùc vò. 

Rieâng baøi Phuùc AÂm theo Thaùnh Matheâu cuûa Chuùa Nhaät Leã Thaùnh Gia hoâm nay, nhö ñaõ phaân tích vaø so saùnh vôùi hai baøi Phuùc AÂm Naêm B vaø C, baøi Phuùc AÂm Naêm A naøy nhaán maïnh ñeán vai troø cuûa ngöôøi gia tröôûng, töùc cuûa Thaùnh Giuse, hôn laø cuûa Meï Maria vaø Chuùa Gieâsu. Ñoù laø lyù do chuùng ta thaáy vai troø cuûa ngöôøi gia tröôûng noåi baät trong caùc baøi ñoïc cuûa phaàn Phuïng Vuï Lôøi Chuùa hoâm nay. Tröôùc heát, roõ raøng nhaát laø baøi Phuùc AÂm hoâm nay cho chuùng ta thaáy Thieân Chuùa khoâng toû yù ñònh cuûa mình cho Meï Maria, maø laø cho Thaùnh Giuse, yù ñònh laø: “Haõy choãi daäy, ñem con treû vaø meï cuûa Ngöôøi troán sang Ai Caäp”, vaø “Haõy choãi daäy, ñem con treû vaø meï cuûa Ngöôøi leân ñöôøng veà ñaát Israel”. Sau nöõa, baøi ñoïc moät, trích ôû ñoaïn 3 cuûa Saùch Huaán Ca, ngoaïi tröø nöûa phaàn ñaàu, töø caâu 2 ñeán caâu 6, khuyeân con caùi ñoái xöû vôùi caû cha laãn meï noùi chung, song nöûa phaàn cuoái, töø caâu 12 ñeán 14, khuyeân con caùi ñoái xöû toát laønh rieâng vôùi cha mình, khi oâng veà giaø, nhaát laø khi oâng khoâng coøn tænh taùo minh maãn v.v. Baøi Ñaùp Ca trích Thaùnh Vònh 128 cuõng chæ noùi ñeán vai troø cuûa ngöôøi cha maø thoâi: “hieàn theâ cuûa baïn seõ nhö caây nho sai traùi… con caùi baïn seõ nhö caây Olive quanh baøn aên cuûa baïn”. Baøi ñoïc thöù hai theo Thö Thaùnh Phaoloâ göûi Tín Höõu Coâloâseâ,ôû ñoaïn cuoái, duø thaùnh nhaân coù khuyeân caû vôï choàng laãn con caùi, song rieâng vôï, ngaøi chæ khuyeân “haõy phuïc tuøng choàng”, vaø rieâng con caùi, ngaøi khuyeân “haõy vaâng lôøi cha meï”, nhöng ñoái vôùi ngöôøi gia tröôûng, ngaøi khuyeân phaûi coù traùch nhieäm vôùi caû vôï laãn con: ñoái vôùi vôï, ngöôøi gia tröôûng “phaûi yeâu thöông vôï. Traùnh chöù ñöøng ñay nghieán hoï”, vaø ñoái vôùi con caùi, ngaøi khuyeân ngöôøi gia tröôûng “ñöøng naït noä chuùng, keûo chuùng naûn loøng”.

Phuïng Vuï Lôøi Chuùa cuûa Leã Thaùnh Gia Naêm A hoâm nay nhaán maïnh ñeán khía caïnh veà vai troø cuûa ngöôøi gia tröôûng trong gia ñình laø Thaùnh Giuse. Tuy nhieân, theo tieán trình cuûa Phuïng Nieân phaàn thöù nhaát, bao goàm Muøa Voïng, Ñaïi Leã Giaùng Sinh, Muøa Giaùng Sinh vaø Muøa Thöôøng Nieân Haäu Giaùng Sinh, thì yù nghóa cuûa chung Leã Thaùnh Gia, moät leã Giaùo Hoäi ñaët vaøo Chuùa Nhaät trong Tuaàn Baùt Nhaät sau Leã Giaùng Sinh, coù moät lieân heä maät thieát vôùi Maàu Nhieäm Nhaäp Theå. Thaät vaäy, neáu yù nghóa cuûa caû Phuïng Nieân phaàn thöù nhaát naøy laø ñoaïn 1 caâu 14 cuûa Phuùc AÂm Thaùnh Gioan: “Lôøi ñaõ hoùa thaønh nhuïc vaø ôû giöõa chuùng ta, chuùng ta ñaõ ñöôïc thaáy vinh hieån cuûa Ngöôøi, vinh hieån cuûa Ngöôøi Con duy nhaát ñeàn töø Cha, ñaày aân suûng vaø chaân lyù” (Jn 1:14), thì yù nghóa cuûa rieâng Muøa Voïng laø “Lôøi ñaõ hoùa thaønh nhuïc theå”, yù nghóa cuûa rieâng Ñaïi Leã Giaùng Sinh laø “Lôøi ôû giöõa chuùng ta”, yù nghóa cuûa rieâng Muøa Giaùng Sinh laø “chuùng ta ñaõ ñöôïc thaáy vinh hieån cuûa Ngöôøi”, moät vinh hieån ñaït ñeán cao ñieåm cuûa mình nôi Leã Hieån Linh keát Muøa Giaùng Sinh, vaø yù nghóa cuûa rieâng Muøa Thöôøng Nieân Haäu Giaùng Sinh laø “vinh hieån cuûa Ngöôøi Con duy nhaát ñeán töø Cha, ñaày aân suûng vaø chaân lyù”, Ñaáng baét ñaàu toû mình ra khi chòu pheùp röûa ôû soâng Döôïc Ñaêng, luùc Ngöôøi ñöôïc Cha chöùng thöïc “Ñaây laø Con Cha yeâu daáu, ñeïp loøng Cha moïi ñaøng” (Mt 3:17). Neáu yù nghóa cuûa rieâng Muøa Giaùng Sinh laø “chuùng ta ñaõ ñöôïc thaáy vinh hieån cuûa Ngöôøi”, maø Leã Thaùnh Gia ôû trong Muøa Giaùng Sinh, thì yù nghóa cuûa Leã Thaùnh Gia ôû ñaây coù lieân quan ñeán vieäc “chuùng ta ñaõ ñöôïc thaáy vinh hieån cuûa Ngöôøi” hay chaêng?

ÔÛ ñaây, neáu chuùng ta hieåu yù nghóa “vinh hieån” theo kieåu traàn gian, lieân quan ñeán quyeàn pheùp veà khaû naêng, cao caû veà thaân theá, vaø noåi tieáng veà coâng danh söï nghieäp, chuùng ta seõ khoâng thaáy gì heát, traùi laïi, chuùng ta coøn thaáy nhöõng baát haïnh vaø yeáu heøn nôi Lôøi Nhaäp Theå nöõa laø ñaøng khaùc. Thieân Chuùa gì maø laïi ñi chaïy troán loaøi ngöôøi?! Vaø nhöõng vò gaàn vôùi Ngöôøi nhaát laø Meï Maria vaø Thaùnh Giuse, neáu khoâng coù moät ñöùc tin maõnh lieät, chaéc cuõng khoâng khoûi bò chaán ñoäng, neáu khoâng muoán noùi laø bò lung laïc ñeán maát ñöùc tin moät caùch deã daøng, nhö tröôøng hôïp caùc vò toâng ñoà sau naøy luùc Ngöôøi bò baét giaûi ñi trong vöôøn caây daàu (x Mk 14:50). Traùi laïi, neáu “vinh hieån cuûa Ngöôøi” ôû ñaây, “vinh hieån maø Con ñaõ coù nôi Cha tröôùc khi theá gian hieän höõu” (Jn 17:5), töùc “vinh hieån” ñöôïc “laø phaûn aûnh vinh hieån cuûa Cha, laø hieän thaân ñích thöïc cuûa baûn theå Cha” (Heb 1:3), thì “vinh hieån cuûa Ngöôøi” ôû ñaây, trong baøi Phuùc AÂm Leã Thaùnh Gia Naêm A hoâm nay, laø hoaøn toaøn vaâng theo Thaùnh YÙ toái cao cuûa Cha, “nguyeän danh Cha caû saùng, nöôùc Cha trò ñeán, yù Cha theå hieän döôùi ñaát cuõng nhö treân trôøi”, moät yù muoán Cha ñaõ toû ra qua thieân thaàn cho döôõng phuï cuûa Ngöôøi, moät leänh truyeàn Ngöôøi phaûi “troán sang Ai Caäp vaø ôû ñoù cho ñeán khi baùo laïi”. Ñuùng theá, chæ coù con maét ñöùc tin, chuùng ta môùi “ñöôïc thaáy vinh hieån cuûa Ngöôøi” theo yù nghóa sieâu nhieân cao caû naøy. Maø coøn ai hôn Thaùnh Giuse, “moät con ngöôøi chính tröïc” (Mt 2:19), nhaát laø Meï Maria, “Ñaáng coù phuùc vì ñaõ tin” (Lk 1:45), nhöõng vò thöïc söï “ñaõ ñöôïc thaáy vinh hieån cuûa Ngöôøi” hôn heát, töø luùc Ngöôøi haï sinh trong caûnh baàn cuøng khoán khoù, nhaát laø khi Ngöôøi phaûi troán chaïy sang Ai caäp theo yù muoán cuûa Chuùa Cha cuûa Ngöôøi.

Rieâng toâi, moãi laàn nghó ñeán Thaùnh Gia hay cöû haønh leã Thaùnh Gia haèng naêm laø toâi laïi boài hoài xuùc ñoäng khi nghó ñeán chaân lyù gia ñình cuûa loaøi ngöôøi taïo vaät chuùng ta thöïc söï laø cöûa ngoõ ñeå Thieân Chuùa vaøo ñôøi. Thaät theá, neáu traùi ñaát chuùng ta ñang soáng ñaây ñöôïc Thieân Chuùa Nhaäp Theå Laøm Ngöôøi caùch ñaây 2001 naêm laø cung thaùnh cuûa toaøn theå vuõ truï haàu nhö voâ bieân baát taän naøy, thì phaûi noùi raèng gia ñình chính laø Nhaø Taïm treân Cung Thaùnh Theá Gian vaäy. Bôûi vì Vò Thieân Chuùa Laøm Ngöôøi ñaõ thöïc söï ngöï trong Nhaø Taïm Gia Ñình naøy 30 naêm tröôøng tröôùc khi toû mình cho nhaân loaïi. Neáu baûn tính cuûa con ngöôøi ñaõ ñöôïc thaàn linh hoùa nhôø vieäc Thieân Chuùa laø Thaàn Linh maëc laáy noù khi hoùa thaân laøm ngöôøi theá naøo, thì gia ñình cuõng ñöôïc thaùnh hoùa nhö vaäy, cuõng trôû thaønh linh thieâng nhö vaäy, khi Thieân Chuùa ñöôïc loaøi ngöôøi thuï thai, cöu mang, sinh haï, döôõng nuoâi vaø höôùng daãn. Chính vì gia ñình laø cô caáu ñaõ ñöôïc thaùnh hoùa, ñöôïc lieâng thieâng hoùa nhôø Thieân Chuùa Nhaäp Theá nhö theá, maø gia ñình nhaân loaïi chuùng ta ñaõ trôû thaønh nôi Thieân Chuùa toû mình ra, nhö Chuùa Kitoâ ñaõ toû vinh quang cuûa Ngöôøi ra laàn ñaàu tieân cho caùc moân ñeä thaáy ôû tieäc cöôùi Cana (x Jn 2:11).

Baøi Suy Nieäm Leã Thaùnh Gia, Chuùa Nhaät trong Tuaàn Baùt Nhaät Giaùng Sinh

(Ñöùc Thaùnh Cha Phaoloâ VI: Nazareth, ngaøy 5/1/1964)

 _________________________________________________ 

NAZARETH, MOÄT MAÃU GÖÔNG

Nazareùt laø moät hoïc ñöôøng chuùng ta coù theå töø ñoù baét ñaàu khaùm phaù ra ñôøi soáng cuûa Chuùa Kitoâ ra sao, thaäm chí coù theå hieåu ñöôïc caû Phuùc AÂm cuûa Ngöôøi nöõa. Nôi ñaây, chuùng ta coù theå thaáy ñöôïc vaø nghó veà lôøi môøi goïi ñôn thaønh soáng theo caùch thöùc Con Thieân Chuùa muoán duøng ñeå toû mình ra, moät loái soáng traàm laéng song laïi ñaày nhöõng yù nghóa saâu nhieäm. Ñeå roài töø ñoù chuùng ta môùi coù theå daàn daàn tieán ñeán choã hoïc theo göông cuûa Ngöôøi.

Nôi ñaây chuùng ta coù theå nhaän ra Chuùa Kitoâ thöïc söï laø ai. Vaø nôi ñaây chuùng ta cuõng môùi coù theå caûm nhaän ñöôïc vaø chuù yù tôùi nhöõng ñieàu kieän vaø hoaøn caûnh xaåy ra aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng traàn gian cuûa Ngöôøi, nhö ñòa dö, nhö tính caùch ñeàu ñaën cuûa thôøi gian, nhö vaên hoùa, ngoân ngöõ, taäp tuïc veà toân giaùo, toùm laïi, taát caû nhöõng gì Chuùa Gieâsu ñaõ duøng ñeå toû mình ra cho theá gian. Nôi ñaây moïi söï ñeàu noùi cho chuùng ta hay, moïi söï ñeàu coù yù nghóa cuûa noù. Nôi ñaây chuùng ta môùi coù theå hieåu ñöôïc taàm quan troïng cuûa luaät pheùp veà taâm linh ñoái vôùi taát caû nhöõng ai muoán theo Chuùa Kitoâ vaø muoán soáng theo nhöõng giaùo huaán Phuùc AÂm cuûa Ngöôøi.

Toâi mong ñöôïc soáng trôû laïi thôøi thô beù ñeå ñeán hoïc ôû maùi tröôøng Nazareùt loái soáng giaûn dò song saâu xa bieát bao! Tuyeät vôøi laø chöøng naøo ñöôïc soáng gaàn guõi vôùi Meï Maria, hoïc laïi baøi hoïc veà yù nghóa chaân thöïc cuûa ñôøi soáng, hoïc laïi nhöõng chaân lyù cuûa Thieân Chuùa. Theá nhöng, chuùng toâi chæ laø ngöôøi haønh höông ôû nôi ñaây. Thôøi gian troâi ñaåy khieán Toâi phaûi gaït ñi öôùc muoán soáng ôû ñoù ñeå thöïc hieän vieäc hoïc theo Phuùc AÂm, vì vieäc hoïc naøy khoâng bao giôø chaám döùt caû. Theá nhöng, Toâi khoâng theå xa lìa nôi choán naøy maø khoâng nhaéc laïi, duø ngaén nguûi vaø ñaõ qua roài, moät vaøi tö töôûng ñaõ ñi theo vôùi Toâi töø Nazareùt.

Tröôùc heát, chuùng toâi hoïc ñöôïc söï thaàm laëng cuûa Nazareùt. Giaù chuùng ta, moät laàn nöõa, hieåu ñöôïc giaù trò cao caû cuûa söï thaàm laëng naøy. Chuùng ta caàn phaûi ôû trong traïng thaùi tuyeät vôøi veà taâm trí naøy, nhaát laø khi chuùng ta bò buûa vaây bôûi moät thöù aâm thanh inh oûi cuûa nhöõng cuoäc choáng ñoái om soøm cuøng vôùi nhöõng la loái xung khaéc laøm neân ñaëc tính cuûa nhöõng luùc xaùo troän hieän nay. Söï thaàm laëng cuûa Nazareùt caàn phaûi daïy cho chuùng ta bieát caùch thöùc suy nieäm trong an bình vaø thanh vaéng, caùch thöùc phaûn tænh veà ñôøi soáng taâm linh saâu xa, cuõng nhö caùch thöùc môû loøng mình ra tröôùc tieáng noùi khoân ngoan noäi taâm cuûa Thieân Chuùa, cuõng nhö tröôùc nhöõng lôøi huaán duï töø caùc vò thaày ñích thöïc cuûa Ngaøi. Nazareùt coù theå daïy cho chuùng ta bieát giaù trò cuûa vieäc hoïc hoûi vaø chuaån bò, cuûa vieäc suy nieäm, cuûa moät ñôøi soáng taâm linh rieâng tö thaät nghieâm chænh, cuõng nhö cuûa moät ñôøi soáng aâm thaàm caàu nguyeän chæ coù moät mình Thieân Chuùa bieát.

Tieáp ñeán, chuùng ta coøn hoïc hoûi caû veà ñôøi soáng gia ñình nöõa. Chôù gì Nazareùt trôû thaønh moät maãu soáng cuûa gia ñình. Chôù gì Nazareùt cho chuùng ta thaáy ñöôïc ñaëc tính thaùnh haûo vaø beàn vöõng cuûa gia ñình, cuõng nhö neâu göông veà vai troø noàng coát cuûa gia ñình trong xaõ hoäi, vai troø cuûa moät coäng ñoàng yeâu thöông vaø chia seû, toát ñeïp caû veà nhöõng vaán ñeà noù gaëp phaûi cuøng vôùi nhöõng phaàn thöôûng noù mang laïi; nghóa laø vai troø cuûa moät khung caûnh heát söùc toát ñeïp ñeå nuoâi döôõng con caùi, moät khung caûnh bôûi ñoù khoâng gì coù theå thay theá ñöôïc.

Sau heát, ôû Nazareùt, ngoâi nhaø thuoäc ngöôøi con cuûa moät thuû coâng vieân, chuùng ta hoïc hoûi veà coâng vieäc laøm cuøng vôùi khuoân thöôùc laøm vieäc. Toâi xin ñaëc bieät chuù yù tôùi giaù trò cuûa vieäc laøm, moät giaù trò caàn phaûi coù maø laïi laø moät giaù trò cöùu ñoä, vaø Toâi xin toû loøng toân troïng xöùng hôïp ñoái vôùi giaù trò naøy. Tuy nhieân, vieäc laøm töï noù khoâng phaûi laø cuøng ñích. Vì giaù trò vaø ñaëc tính rieâng bieät cuûa noù khoâng phaùt xuaát töø vò theá noù ñoùng trong guoàng maùy kinh teá nhö ngöôøi ta quan nieäm, maø laø töø muïc ñích noù phuïc vuï.

Ñeå keát thuùc, Toâi xin ñöôïc baøy toû loøng troïng kính saâu xa cuûa Toâi ñoái vôùi nhöõng ngöôøi laøm aên sinh soáng ôû khaép moïi nôi. Toâi muoán cho hoï thaáy maãu soáng cao caû cuûa hoï laø Chuùa Kitoâ, ngöôøi anh em cuûa hoï, laø Chuùa vaø laø Thieân Chuùa cuûa chuùng ta, Ñaáng laø vò ngoân söù cuûa hoï heát söùc muoán hoï soáng moät cuoäc ñôøi an laønh haïnh phuùc.

(Ñaminh Maria Cao Taán Tónh, BVL, dòch töø The Office of Readings, Saint Paul Editions, 1983, trang 91-92)

 _________________________________________________ 

Suy nieäm

CHUÙA NHAÄT LEÃ THAÙNH GIA

30/12/2001  

THAÙNH GIA GÖÔNG TRUNG THAØNH VAØ HIEÁU THAÛO

Traàn Myõ Duyeät

Hình aûnh raát quen thuoäc trong ñôøi soáng Kitoâ höõu, ôn goïi neàn taûng cho ñôøi soáng Giaùo taát chuùng ta coù theå tìm thaáy nôi gia ñình Thaùnh Gia. Nhöng moãi khi suy nieäm veà Thaùnh Gia laø nghó veà hình aûnh cuûa Chuùa Gieâsu, Meï Maria, vaø Thaùnh Giuse. Trong ñoù Chuùa Gieâsu - Ngoâi Lôøi Nhaäp Theå - laø cao troïng nhaát nhöng laïi giöõ vai troø nhoû moïn nhaát, vai troø moät ngöôøi con. Meï Maria - Meï Chuùa Cöùu Theá, Nöõ Vöông Thieân Ñaøng - nhöng cuõng chæ giöõ vai troø moät ngöôøi vôï, moät ngöôøi noäi trôï. Coøn laïi, Thaùnh Giuse tuy thua keùm veà phaåm chöùc hôn Meï Maria, vaø Chuùa Gieâsu laïi giöõ vai troø lôùn nhaát, vai troø ngöôøi choàng, ngöôøi cha, vaø ngöôøi gia tröôûng.

Thaùnh Gia, maãu göông soáng ñaïo heát söùc caàn thieát vaø thöïc teá trong cuoäc soáng ngöôøi Kitoâ höõu, ñaëc bieät, ñoái vôùi nhöõng ai ñang soáng trong ôn goïi hoân nhaân gia ñình. Qua caùc baøi ñoïc ñöôïc trích daãn trong Thaùnh Leã hoâm nay, Giaùo Hoäi muoán duøng göông cuûa Thaùnh Gia ñeå ñöa chuùng ta veà vôùi ôn goïi Hoân Nhaân vaø truyeàn thoáng toát laønh cuûa gia ñình. Ngay trong lôøi nguyeän ñaàu leã, Giaùo Hoäi ñaõ xin vôùi Thieân Chuùa raèng: “Laäy Chuùa, Chuùa ñaõ ñoaùi thöông ban cho chuùng con ñöôïc thaáy nhöõng göông saùn laïn cuûa Thaùnh Gia Thaát, xin laøm cho chuùng con bieát baét chöôùc Thaùnh Gia Thaát thöïc hieän caùc nhaân ñöùc thuoäc ñôøi soáng gia ñình vaø tình yeâu ñöông, haàu ñöôïc höôûng nieàm vui vónh cöûu trong nhaø Chuùa”.

1. Göông trung thaønh.

Ñôøi soáng Thaùnh Gia ñaõ cho chuùng ta nhöõng baøi hoïc thieát thöïc trong ñôøi soáng cuûa gia ñình, nhaát laø trong hoaøn caûnh xaõ hoäi hieän nay treân theá giôùi. Ñaëc bieät laø tình yeâu chung thuûy nôi vôï choàng vaø ñöùc hieáu thaû nôi con caùi. 

Hieän traïng suy ñoài hieän nay cuûa ñôøi soáng hoân nhaân treân khaép theá giôùi laø nguyeân nhaân chính raát nguy hieåm vaø töøng gaây ñoå vôõ, ñau thöông cho nhieàu ngöôøi ñeán töø quan nieäm vaø loái soáng ly thaân vaø ly dò. Thoáng keâ cho chuùng ta thaáy, coù ít nhaát 50% caùc ñoâi hoân nhaân ñaõ ñi tôùi choã ly dò. Nhöng khi nghó tôùi ly dò, thì moät trong nhöõng nguyeân nhaân laïi laø söï ngheøo naøn. Maø khoâng ai laïi ngheøo hôn Thaùnh Gia. Nhö vaäy, söï trung thaønh cuûa Meï Maria vaø Thaùnh Giuse hieån nhieân vöôït qua khoûi laèn ranh giaàu ngheøo. Caùc Ngaøi ñaõ bieát ñaët ñònh tình yeâu nôi Thieân Chuùa treân caùc nhu caàu maø con ngöôøi thöôøng cho laø quan troïng nhö  vaán ñeà coâng aên vieäc laøm, hoïc vaán, danh giaù vaø giaàu coù…

Ñuùng ra ñeå xaây döïng moät gia ñình haïnh phuùc yeáu toá chính vaø coát loõi laø moät tình yeâu chung thuûy, nhaát laø tình yeâu aáy ñöôïc ñoùng aán bôûi Bí Tích Hoân Nhaân. Ngoaøi ra, ñôøi soáng gia ñình trong moái töông quan giöõa cha meï vaø con caùi, thì khoâng coù gì baèng ñaïo hieáu. Söï hieáu thaûo phaûi ñöôïc coi laø troïng vaø caàn thieát nhaát cuûa nhöõng keû laøm con.

Ngoaøi ra, thaùi ñoä chuùng ta phaûi ñoái xöû vôùi nhau nhö theá naøo, boån phaän vaø traùch nhieäm caùc thaønh vieân trong gia ñình ñaõ ñöôïc Thaùnh Phaoloâ dieãn taû moät caùch ñaày ñuû qua thö göûi giaùo ñoaøn Coâloâseâ. Ngaøi vieát: “Hôõi caùc baø vôï haõy phuïc tuøng choàng trong Chuùa cho phaûi pheùp. Hôõi nhöõng ngöôøi choàng haõy yeâu thöông vôï mình, ñöøng ñay nghieán noù. Hôõi nhöõng ngöôøi con haõy vaâng lôøi cha meï trong moïi söï vì ñoù laø ñeïp loøng Chuùa”(Col 3:18-20). Nhöõng ñieàu naøy raát quan troïng ñeå xaây döïng moät maùi aám gia ñình haïnh phuùc, ngay caû khi ta nhìn vaán ñeà vôùi caùi nhìn cuûa taâm lyù hoân nhaân vaø gia ñình.

Vôï choàng thieáu tình yeâu chung thuûy, thì khoâng coøn gì ñeå noùi nöõa. Tieàn baïc, taøi naêng, chöùc quyeàn vaø nhan saéc luùc ñoù cuõng ñaønh vaát ñi.

Thieáu söï hieáu kính cha meï, con caùi duø thaønh coâng, duø theá naøo ñi nöõa cuõng chæ laø nhöõng ñöùa con baát hieáu. Vaø söï baát hieáu khoâng nhöõng chæ ñem laïi nhöõng baát haïnh cho cha meï, maø ngay caû cho con caùi nöõa. Quan troïng hôn laø söï baát hieáu naøy coøn aûnh höôûng caû ñeán phaàn roãi cuûa ta sau naøy, vì ta khoâng theå vaøo Thieân Ñaøng khi nhaãn taâm hoaëc coá tình töø boû moät giôùi luaät maø chính Thieân Chuùa ñaõ muoán cho mình thi haønh: “Haõy thaûo kính cha meï ngöôi” Ex 20:12)

2. Göông hieáu thaûo.

Ñôøi soáng hoân nhaân ngaøy nay, ngoaøi söï chung thuûy vaø thaønh tín giöõa hai vôï choàng, thì vaán ñeà giaùo duïc con caùi, vaø moái lieân heä giöõa cha meï vaø con caùi cuõng laø moät suy tö lôùn cho taát caû nhöõng baäc phuï huynh. Ñaây laø  moät vaán naïn nhöùc nhoái hieän nay vì trong raát nhieàu gia ñình, con caùi khoâng coøn bieát vaâng lôøi vaø tuøng phuïc cha meï.

Thaät vaäy, nhieàu cha meï ñang gaëp nhöõng khoù khaên vaø ñau khoå trieàn mieân vì con caùi khoâng vaâng lôøi vaø kính troïng cha meï. Hôn theá nöõa, nhieàu con caùi laïi coøn nhaân danh töï do, nhaân danh hieåu bieát, nhaân danh phaùp luaät ñeå cöôõng laïi nhöõng yù muoán toát laønh cuûa cha meï, vaø laøm cho cha meï phaûi ñau khoå. Ít ai trong caùc con caùi hieåu raèng Chuùa Gieâsu moät Thieân Chuùa maëc xaùc phaøm laøm ngöôøi cuõng ñaõ vaâng lôøi Thaùnh Giuse vaø Meï Maria moät caùch heát söùc kính caån vaø yeâu meán. Thaùnh Kinh keå laïi, ngay sau khi Treû Gieâsu giaûng giaûi cho caùc vò tieán só vaø luaät só trong Ñeàn Thaùnh Gieârusalem, Ngaøi ñaõ mau maén theo cha meï mình veà laïi Nagiareùt, vaø ôû ñoù “vaâng phuïc caùc Ñaáng aáy”(Luc 2:51). Chuùa Gieâsu thaät söï ñaõ laøm göông cho moïi ngöôøi con, vaø khoâng moät ngöôøi con naøo coù theå choái boû ñöôïc göông saùng naøy.

Qua Saùch Huaán Ca, Giaùo Hoäi muoán nhaén nhuû caùc ngöôøi con raèng: “Ai yeâu meán cha mình, thì ñeàn buø toäi loãi. Ai thaûo kính meï mình, thì nhö ngöôøi thu ñöôïc moät kho taøng”(Sir 3:3-4). Vaø raèng: “Hôõi keû laøm con haõy gaùnh laáy tuoåi giaø cha ngöôi, chôù laøm phieàn loøng ngöôøi khi coøn soáng. Neáu tinh thaàn ngöôøi sa suùt, thì haõy roäng löôïng, ngöôi laø keû trai traùng chôù ñaønh kinh deå ngöôøi”(Sir 3:12-13). Nhöõng lôøi naøy phuø hôïp vôùi muoán cuûa Thieân Chuùa. Giôùi raên thöù 4 trong 10 giôùi raên, Ngaøi ñaõ khaúng ñònh roõ raøng raèng con caùi phaûi “Thaûo kính cha meï”. Ñieàu naøy döùt khoaùt phaûi hieåu laø neáu moät ngöôøi con khoâng coù loøng thaûo kính cha meï, thì khoâng theå laø moät tín ñoà ngoan ñaïo, moät ngöôøi toát hieåu theo yù nghóa toân giaùo vaø ñaïo ñöùc xaõ hoäi.

Toùm laïi, hoâm nay khi chuùng ta cuøng vôùi Giaùo Hoäi suy ngaém veà göông Thaùnh Gia vaø cuoäc soáng cuûa moãi nhaân vaät trong Gia Ñình Thaùnh naøy, chuùng ta khoâng theå khoâng ñeà caäp ñeán hai vaán ñeà maø theo toâi heát söùc caàn thieát cho chuùng ta trong thôøi ñaïi hoâm nay, ñoù laø tình yeâu chung thuûy nôi vôï choàng vaø söï thaûo kính cha meï nôi con caùi. Taát caû nhöõng ñieàu naøy, chuùng ta coù theå tìm thaáy qua göông soáng ñaïo cuûa Gieâsu,  Maria, vaø Giuse trong gia ñình Nagiareùt.