“Caùc con ñaõ laõnh nhaän nhöng khoâng
thì cuõng haõy cho ñi nhöng khoâng”
Gioan Phaoloâ II
Anh chò em thaân meán,
1.- Chuùng ta ñang doïn mình böôùc vaøo cuoäc haønh trình Muøa Chay, moät haønh trình seõ daãn chuùng ta ñeán vieäc long troïng cöû haønh moät maàu nhieäm chính yeáu cuûa ñöùc tin, maàu nhieäm Khoå Naïn, Töû Giaù vaø Phuïc Sinh cuûa Chuùa Kitoâ. Chuùng ta ñang doïn mình cho moät thôøi gian hoàng aân ñöôïc Giaùo Hoäi coáng hieán cho tín höõu, ñeå hoï coù theå chieâm ngöôõng coâng cuoäc cöùu chuoäc do Chuùa chuùng ta hoaøn thaønh treân Thaäp Giaù. Döï aùn cöùu ñoä cuûa Cha treân trôøi ñöôïc thöïc hieän hoaøn toaøn laø moät taëng aân nhöng khoâng ban cho chuùng ta nôi Ngöôøi Con duy nhaát. “Khoâng ai laáy ñöôïc maïng soáng cuûa Toâi, Toâi töï yù boû noù ñi” (Jn 10:18), Chuùa Gieâsu ñaõ tuyeân boá nhö theá, thaúng thaén cho bieát laø Ngöôøi quyeát hy sinh maïng soáng cuûa Ngöôøi cho phaàn roãi theá gian. Ñeå xaùc nhaän veà taëng aân yeâu thöông cao caû nhö vaäy, Ñaáng Cöùu Chuoäc noùi tieáp: “Khoâng tình yeâu naøo lôùn hôn tình yeâu cuûa con ngöôøi thí maïng soáng mình ñi vì baïn höõu cuûa mình” (Jn 15:13).
Muøa Chay, moät muøa giaønh cho vieäc caûi thieän ñôøi soáng, giuùp chuùng ta chieâm ngöôõng maàu nhieäm yeâu thöông laï luøng naøy. Ñoù laø vieäc trôû veà vôùi coäi nguoàn cuûa ñöùc tin, ñeå nhôø vieäc chieâm ngaém moùn quaø aân suûng khoân löôøng laø Ôn Cöùu Chuoäc naøy, chuùng ta khoâng theå khoâng nhaän thaáy raèng taát caû moïi söï ñöôïc ban cho chuùng ta laø do saùng kieán yeâu thöông cuûa Thieân Chuùa. Ñeå suy nieäm veà khía caïnh cuûa maàu nhieäm cöùu ñoä naøy, Toâi ñaõ choïn laøm ñeà taøi cho Söù Ñieäp Muøa Chay naêm nay nhöõng lôøi Chuùa noùi: “Caùc con ñaõ laõnh nhaän nhöng khoâng thì cuõng haõy ban phaùt nhöng khoâng” (Mt 10:8).
2.- Thieân Chuùa ñaõ nhöng khoâng ban cho chuùng ta Con Ngaøi: ai ñaõ xöùng ñaùng vaø coù theå xöùng ñaùng vôùi moät ñaëc aân nhö vaäy? Thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi: “Taát caû moïi ngöôøi ñeàu ñaõ phaïm toäi vaø laøm maát ñi vinh quang cuûa Thieân Chuùa, theá nhöng hoï ñaõ ñöôïc coâng chính hoùa baèng aân suûng do Ngaøi ban taëng” (Rm 3:23-24). Thieân Chuùa ñaõ yeâu thöông chuùng ta theo loøng thöông xoùt voâ bieân cuûa Ngaøi, chöù khoâng ñeå cho mình bò maéc keït bôûi tình traïng traàm troïng phaân ly do con ngöôøi ñaõ qui haøng toäi loãi gaây ra. Ngaøi ñaõ öu aùi cuùi xuoáng noãi yeáu heøn cuûa chuùng ta, vaø ñaõ bieán noù thaønh caên nguyeân cho vieäc tuoân traøo tình yeâu cuûa Ngaøi, moät vieäc tuoân traøo môùi meû vaø coøn tuyeät vôøi hôn nöõa. Giaùo Hoäi khoâng ngöøng loan baùo maàu nhieäm voâ cuøng thieän haûo naøy, cao rao vieäc töï quyeát vaø yù muoán cuûa Thieân Chuùa trong vieäc Ngaøi khoâng tuyeân phaït con ngöôøi nhöng laïi keùo hoï veà nguoàn hieäp thoâng vôùi chính Ngaøi.
“Caùc con ñaõ laõnh nhaän nhöng khoâng cuõng haõy ban phaùt nhöng khoâng”. Chôù gì nhöõng lôøi Phuùc AÂm naøy vang voïng nôi taâm hoàn cuûa taát caû moïi coäng ñoàng Kitoâ höõu trong cuoäc haønh höông aên naên thoáng hoái cuûa hoï tieán veà Leã Phuïc Sinh. Chôù gì Muøa Chay, muøa nhaéc nhôû maàu nhieäm Cuoäc Töû Naïn vaø Phuïc Sinh cuûa Chuùa, daãn taát caû moïi Kitoâ höõu ñeán vieäc chieâm ngaém trong taän ñaùy loøng mình söï cao caû lôùn lao cuûa moät taëng aân nhö vaäy. Phaûi! Chuùng ta ñaõ laõnnh nhaän nhöng khoâng. Caû cuoäc ñôøi cuûa chuùng ta ñaõ khoâng phaûi ñöôïc ghi daáu veát loøng laønh cuûa Thieân Chuùa hay sao? Luùc söï soáng baét ñaàu vaø vieäc phaùt trieån laï luøng cuûa noù, ñoù laø moät taëng aân. Vaø vì laø moät taëng aân, söï soáng khoâng bao giôø ñöôïc coi nhö moät vaät sôû höõu hay nhö moät tö saûn, cho duø nhöõng khaû naêng hieän nay chuùng ta coù ñöôïc trong vieäc caûi tieán tính chaát cuûa söï soáng coù theå khieán chuùng ta nghó raèng con ngöôøi laø “chuû” cuûa söï soáng. Nhöõng thaéng ñaït cuûa ngaønh y khoa vaø kyõ thuaät sinh hoùa ñoâi khi coù theå laøm cho con ngöôøi nghó veà hoï nhö laø moät vò hoùa coâng, vaø khieán hoï chieàu theo chöôùc caùm doã veà vieäc giaû maïo “caây söï soáng” (Gn 3:24).
Cuõng neân nhaéc laïi ôû ñaây laø khoâng phaûi heát moïi söï khaû thuû veà kyõ thuaät ñeàu laø nhöõng gì khaû chaáp veà luaân lyù. Vieäc khoa hoïc nhaèm baûo toaøn tính chaát cuûa söï soáng ñeå noù xöùng hôïp vôùi phaåm vò cuûa con ngöôøi hôn nöõa laø vieäc ñaùng ca ngôïi, theá nhöng khoâng bao giôø ñöôïc queân raèng söï soáng cuûa con ngöôøi laø moät taëng aân, vaø noù vaãn quí hoùa cho duø noù coù mang daáu veát cuûa khoå ñau vaø taät nguyeàn. Moät taëng aân phaûi ñöôïc nhaän laõnh vaø yeâu quí trong moïi luùc, ôû choã, noù ñaõ ñöôïc nhaän laõnh nhöng khoâng vaø caàn phaûi ñem ra phuïc vuï ngöôøi khaùc nhöng khoâng.
3.- Khi ñaët tröôùc maét chuùng ta göông cuûa Chuùa Kitoâ hieán mình cho chuùng ta treân ñoài Canveâ, Muøa Chay ñaëc bieät giuùp chuùng ta hieåu raèng söï soáng ñaõ ñöôïc cöùu chuoäc nôi Ngöôøi. Nhôø Thaùnh Linh, Chuùa Gieâsu ñaõ canh taân söï soáng cuûa chuùng ta vaø laøm cho chuùng ta trôû neân nhöõng keû thoâng phaàn vaøo söï soáng thaàn linh, moät söï soáng ñöa chuùng ta tôùi söï soáng thaân maät vôùi Thieân Chuùa, vaø cho pheùp chuùng ta caûm nghieäm ñöôïc tình yeâu cuûa Ngaøi ñoái vôùi chuùng ta. Ñoù laø moät taëng aân cao quí, moät taëng aân Kitoâ höõu khoâng theå naøo khoâng haân hoan loan baùo. Trong Phuùc AÂm cuûa mình, Thaùnh Gioan ñaõ vieát: “Söï soáng ñôøi ñôøi ñoù laø nhaän bieát Cha laø Thieân Chuùa chaân thaät duy nhaát, vaø Gieâsu Kitoâ Ñaáng Cha sai” (Jn 17:3). Söï soáng naøy ñaõ ñöôïc truyeàn ñaït cho chuùng ta nôi Pheùp Röûa, vaø chuùng ta phaûi lieân læ nuoâi döôõng noù baèng caùch trung thaønh ñaùp öùng noù, caû veà phöông dieän caù nhaân cuõng nhö coäng ñoàng, qua vieäc caàu nguyeän, vieäc cöû haønh caùc Bí Tích, cuõng nhö vieäc laøm chöùng cho phuùc aâm. Vì chuùng ta ñaõ laõnh nhaän söï soáng naøy nhöng khoâng, phaàn chuùng ta cuõng phaûi ban phaùt noù ñi moät caùch nhöng khoâng cho anh chò em cuûa chuùng ta. Ñoù laø ñieàu Chuùa Gieâsu ñaõ xin caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi khi Ngöôøi sai caùc vò ra ñi nhö nhöõng chöùng nhaân cuûa Ngöôøi treân theá gian: “Caùc con ñaõ laõnh nhaän nhöng khoâng thì cuõng haõy ban phaùt nhöng khoâng”. Vaø taëng aân ñaàu tieân ñöôïc ban cho laø taëng aân cuûa moät ñôøi soáng thaùnh thieän, moät ñôøi soáng laøm chöùng cho tình yeâu Thieân Chuùa ñaõ ñöôïc ban taëng nhöng khoâng. Chôù gì, ñoái vôùi taát caû moïi tín höõu, cuoäc haønh trình Muøa Chay laø moät lôøi môøi goïi lieân læ haõy tieán vaøo saâu hôn nöõa ôn goïi ñaëc bieät naøy cuûa chuùng ta. Laø nhöõng ngöôøi tín höõu, chuùng ta phaûi höôùng veà moät cuoäc soáng ñöôïc ñaùnh daáu baèng “tính chaát nhöng khoâng”, qua vieäc hoaøn toaøn hieán mình cho Thieân Chuùa vaø tha nhaân.
4.- Thaùnh Phaoloâ ñaõ ñaët vaán ñeà: “Nhöõng gì anh em coù khoâng phaûi laø anh em ñaõ nhaän ñöôïc hay sao?” (1Cor 4:7). Caùi ñoøi hoûi phaùt xuaát töø nhaän thöùc naøy laø ñoøi hoûi phaûi yeâu thöông anh chò em chuùng ta, cuõng nhö phaûi hieán mình cho hoï. Hoï caøng tuùng thieáu, tín höõu caøng caàn phaûi khaån tröông phuïc vuï hoï hôn nöõa. Thieân Chuùa ñaõ khoâng khieán tình traïng con ngöôøi tuùng thieáu xaåy ra, ñeå nhôø vieäc ñaùp öùng caùc nhu caàu cuûa keû khaùc aáy, chuùng ta bieát giaûi thoaùt chuùng ta khoûi caùi toâi cuûa mình maø thöïc haønh tình yeâu Phuùc AÂm chaân chính hay sao? Chuùa Gieâsu ñaõ daïy roõ raøng laø “Neáu caùc con yeâu nhöõng ai yeâu caùc con thì caùc con coù coâng gì? Chaúng leõ nhöõng ngöôøi thu thueát khoâng laøm nhö vaäy hay sao?” (Mt 5:46). Theá gian chieám ñöôïc nhöõng moái lieân heä loaøi ngöôøi döïa treân caên baûn tö lôïi vaø thaéng ñaït caù nhaân, vaø ñieàu naøy ñaõ laøm boài döôõng quan nieäm soáng theo caùi toâi cuûa mình, moät quan nieäm haàu nhö khoâng coù choã ñöùng cho ngöôøi ngheøo khoå vaø heøn yeáu. Heát moïi con ngöôøi, duø laø con ngöôøi ñöôïc ban cho ít nhaát, cuõng phaûi ñöôïc ñoùn nhaän vaø yeâu thöông vì chính hoï, baát keå phaåm chaát vaø khieám khuyeát cuûa hoï. Thaät vaäy, hoï caøng gaëp khoù khaên, hoï caøng phaûi laø ñoái töôïng cho vieäc chuùng ta thöïc thi yeâu thöông. Ñoù laø thöù tình yeâu maø Giaùo Hoäi, qua voâ soá caùc toå chöùc cuûa mình, muoán chöùng toû, ôû vieäc chaáp nhaän traùch nhieäm ñoái vôùi thaønh phaàn beänh nhaân, thaønh phaàn soáng ngoaøi leà xaõ hoäi, thaønh phaàn ngheøo khoå vaø thaønh phaàn bò khai thaùc lôïi duïng. Chæ coù theá, Kitoâ höõu môùi trôû neân nhöõng vò toâng ñoà cuûa nieàm hy voïng vaø trôû neân nhöõng tay xaây ñaép neàn vaên minh yeâu thöông.
Vaán ñeà raát quan troïng laø Chuùa Gieâsu ñaõ noùi nhöõng lôøi “Caùc con ñaõ laõnh nhaän nhöng khoâng cuõng haõy ban taëng nhöng khoâng” khi Ngöôøi sai caùc Vò Toâng Ñoà ra ñi loan truyeàn Phuùc AÂm cöùu ñoä, moùn quaø tröôùc heát vaø treân heát Ngöôøi ban taëng cho nhaân loaïi. Chuùa Kitoâ muoán Vöông Quoác cuûa Ngöôøi, moät vöông quoác ñaõ ñeán (x Mt 10:5 vaø sau ñoù), phaûi ñöôïc loan truyeàn baèng cöû chæ cuûa moät tình yeâu nhöng khoâng do caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi thöïc hieän. Ñoù laø nhöõng gì caùc Vò Toâng Ñoà ñaõ laøm trong nhöõng ngaøy ñaàu cuûa Kitoâ giaùo, vaø nhöõng ai gaëp caùc vò ñeàu thaáy caùc vò laø nhöõng ngöôøi mang moät söù ñieäp coøn cao caû hôn chính caùc vò. Caû trong thôøi ñaïi cuûa chuùng ta nöõa, vieäc laønh do caùc tín höõu laøm trôû thaønh moät daáu hieäu, thöôøng laø moät lôøi môøi goïi haõy tin töôûng. Nhö Ngöôøi Samaritanoâ Nhaân haäu, khi Kitoâ höõu ñaùp öùng nhu caàu cuûa tha nhaân thì vieäc ñaùp öùng cuûa hoï khoâng bao giôø chæ laø vieäc trôï giuùp veà vaät chaát caû. Noù luoân luoân coøn laø vieäc loan baùo Nöôùc Trôøi nöõa, vaø noù noùi veà yù nghóa troïn veïn cuûa cuoäc soáng, cuûa nieàm hy voïng cuõng nhö cuûa tình yeâu thöông.
5.- Anh chò em thaân meán! Chôù gì ñoù laø caùch chuùng ta doïn mình ñeå soáng Muøa Chay naøy, ôû choã quaûng ñaïi moät caùch cuï theå ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát trong anh chò em chuùng ta! Baèng vieäc môû loøng mình ra cho hoï, chuùng ta caøng nhaän thöùc saâu xa hôn laø nhöõng gì chuùng ta ban taëng ngöôøi khaùc laø vieäc chuùng ta ñaùp laïi bieát bao aân hueä Chuùa tieáp tuïc ban phaùt cho chuùng ta. Chuùng ta ñaõ laõnh nhaän nhöng khoâng, chuùng ta cuõng phaûi ban taëng nhöng khoâng!
Coøn thôøi gian naøo hôn Muøa Chay ñeå theå hieän chöùng töø nhöng khoâng naøy, moät chöùng töø theá giôùi heát söùc caàn ñeán? Nôi chính moái tình Thieân Chuùa yeâu thöông chuùng ta chaát chöùa lôøi môøi goïi laø veà phaàn mình, chuùng ta cuõng haõy hieán mình moät caùch nhöng khoâng cho ngöôøi khaùc. Toâi caùm ôn taát caû nhöõng ai ôû khaép nôi treân theá giôùi – giaùo daân, tu só vaø linh muïc – ñaõ thöïc hieän chöùng töø baùc aùi naøy. Chôù gì chöùng töø naøy cuõng ñöôïc thöïc hieän nôi taát caû moïi Kitoâ höõu, baát cöù ôû hoaøn caûnh soáng naøo cuûa hoï.
Chôù gì Trinh Nöõ Maria, Meï cuûa Tình Yeâu Myõ Leä vaø cuûa Nieàm Hy Voïng, höôùng daãn vaø naâng ñôõ chuùng ta trong cuoäc haønh trình Muøa Chay naøy. Ñeå baûo ñaûm vôùi taát caû anh chò em raèng Toâi öu aùi nhôù ñeán anh chò em trong lôøi nguyeän caàu cuûa mình, Toâi hoan hæ ban Pheùp Laønh Toøa Thaùnh cho töøng ngöôøi, nhaát laø cho nhöõng ai ñang ngaøy ngaøy daán thaân nôi nhöõng tuyeán ñaàu cuûa ñöùc baùc aùi yeâu thöông.
Taïi Vatican 4/10/2001, Leã Thaùnh Phanxicoâ Assisi.
(Ñaminh Maria Cao Taán Tónh, BVL, dòch töø Maøn Ñieän Toaùn VIS cuûa Toøa Thaùnh)