TUAÀN THÖÙ I MUØA VOÏNG NAÊM A

CHUÙA NHAÄT THÖÙ I MUØA VOÏNG (A)

BAØI ÑOÏC I

Is 2:1-5

Lôøi Chuùa trong saùch Ngoân söù Isaia.

Ñaây laø ñieàu maø oâng I-sai-a, con oâng A-moát, ñaõ ñöôïc thaáy veà Giu-ña vaø Gieâ-ru-sa-lem. Trong töông lai, nuùi Nhaø Ñöùc Chuùa ñöùng kieân cöôøng vöôït ñænh caùc non cao, vöôn mình treân heát moïi ngoïn ñoài. Daân daân luõ löôït ñöa nhau tôùi, nöôùc nöôùc daäp dìu keùo nhau ñi. Raèng: "Ñeán ñaây, ta cuøng leân nuùi Ñöùc Chuùa, leân Nhaø Thieân Chuùa cuûa Gia-coùp, ñeå Ngöôøi daïy ta bieát loái cuûa Ngöôøi, vaø ñeå ta böôùc theo ñöôøng Ngöôøi chæ veõ. Vì töø Xi-on, thaùnh luaät ban xuoáng, Töø Gieâ-ru-sa-lem, lôøi Ñöùc Chuùa phaùn truyeàn. Ngöôøi seõ ñöùng laøm troïng taøi giöõa caùc quoác gia vaø phaân xöû cho muoân daân toäc. Hoï seõ ñuùc göôm ñao thaønh cuoác thaønh caøy, reøn giaùo maùc neân lieàm neân haùi. Daân naøy nöôùc noï seõ khoâng coøn vung kieám ñaùnh nhau, vaø thieân haï thoâi hoïc ngheà chinh chieán. Haõy ñeán ñaây, nhaø Gia-coùp hôõi, ta cuøng ñi, nhôø aùnh saùng Ñöùc Chuùa soi ñöôøng!

Lôøi cuûa Chuùa.

ÑAÙP CA

Tv 122: 1-2, 4-5, 6-7, 8-9

Ñaùp: Ta vui möøng traåy leân ñeàn thaùnh Chuùa.

-        Vui döôøng naøo khi thieân haï baûo toâi:
"Ta cuøng traåy leân ñeàn thaùnh CHUÙA!"
Vaø giôø ñaây, Gieâ-ru-sa-lem hôõi,
cöûa noäi thaønh, ta ñaõ döøng chaân.

-        Töøng chi toäc, chi toäc cuûa CHUÙA,
traåy hoäi leân ñeàn ôû nôi ñaây,
ñeå danh CHUÙA, hoï cuøng xöng tuïng,
nhö leänh ñaõ truyeàn cho Ít-ra-en.
Cuõng nôi ñoù, ñaët ngai xeùt xöû,
ngai vaøng cuûa vöông trieàu Ña-vít.

-        Haõy nguyeän chuùc Gieâ-ru-sa-lem ñöôïc thaùi bình,
raèng: "Chuùc thaân höõu cuûa thaønh luoân thònh ñaït,
töôøng trong luyõ ngoaøi haèng yeân oån,
laâu ñaøi dinh thöï maõi an ninh."

-        Nghó tôùi anh em cuøng laø baïn höõu,
toâi noùi raèng: "Chuùc thaønh ñoâ an laïc."
Nghó tôùi ñeàn thaùnh CHUÙA, Thieân Chuùa chuùng ta thôø,
toâi öôùc mong thaønh ñöôïc haïnh phuùc, hôõi thaønh ñoâ.

BAØI ÑOÏC II

Rm 13:11-14a

Lôøi Chuùa trong thô cuûa Thaùnh Phaoloâ toâng ñoà gôûi tín höõu Roâma.

Anh em thaân meán, anh em bieát chuùng ta ñang soáng trong thôøi naøo. Ñaõ ñeán luùc anh em phaûi thöùc daäy, vì hieän nay ngaøy Thieân Chuùa cöùu ñoä chuùng ta ñaõ gaàn hôn tröôùc kia, khi chuùng ta môùi tin ñaïo. Ñeâm saép taøn, ngaøy gaàn ñeán. Vaäy chuùng ta haõy loaïi boû nhöõng vieäc laøm ñen toái, vaø caàm laáy vuõ khí cuûa söï saùng ñeå chieán ñaáu. Chuùng ta haõy aên ôû cho ñöùng ñaén nhö ngöôøi ñang soáng giöõa ban ngaøy: khoâng cheø cheùn say söa, khoâng chôi bôøi daâm ñaõng, cuõng khoâng caõi coï ghen töông. Nhöng anh em haõy maëc laáy Chuùa Gieâ-su Ki-toâ, vaø ñöøng chieàu theo tính xaùc thòt maø thoaû maõn caùc duïc voïng.

Lôøi cuûa Chuùa.

TUNG HOÂ TIN MÖØNG

Tv 84: 8

Alleluia, alleluia.- Laïy Chuùa, xin toû loøng töø bi Chuùa cho chuùng toâi, vaø ban ôn cöùu roãi cho chuùng toâi.- Alleluia.

PHUÙC AÂM

Mt 24:37-44

Tin Möøng Chuùa Gieâsu Kitoâ theo thaùnh Mattheâu.

Khi aáy, Ñöùc Gieâ-su noùi cuøng caùc moân ñeä raèng: “Thôøi oâng Noâ-eâ theá naøo, thì cuoäc quang laâm cuûa Con Ngöôøi cuõng seõ nhö vaäy. Vì trong nhöõng ngaøy tröôùc naïn hoàng thuyû, thieân haï vaãn aên uoáng, cöôùi vôï laáy choàng, maõi cho ñeán ngaøy oâng Noâ-eâ vaøo taøu. Hoï khoâng hay bieát gì, cho ñeán khi naïn hoàng thuyû aäp tôùi cuoán ñi heát thaûy. Cuoäc quang laâm cuûa Con Ngöôøi cuõng seõ nhö vaäy. Baáy giôø, hai ngöôøi ñaøn oâng ñang laøm ruoäng, thì moät ngöôøi ñöôïc ñem ñi, moät ngöôøi bò boû laïi; hai ngöôøi ñaøn baø ñang keùo coái xay, thì moät ngöôøi ñöôïc ñem ñi, moät ngöôøi bò boû laïi. Vaäy anh em haõy canh thöùc, vì anh em khoâng bieát ngaøy naøo Chuùa cuûa anh em ñeán. Anh em haõy bieát ñieàu naøy: neáu chuû nhaø bieát vaøo canh naøo keû troäm seõ ñeán, haún oâng ñaõ thöùc, khoâng ñeå noù khoeùt vaùch nhaø mình ñaâu. Cho neân anh em cuõng vaäy, anh em haõy saün saøng, vì chính giôø phuùt anh em khoâng ngôø, thì Con Ngöôøi seõ ñeán.”

Phuùc aâm cuûa Chuùa.

__________________________________________

Chia Seû Lôøi Chuùa

“Haõy leo leân nuùi Chuùa, tôùi nhaø Thieân Chuùa Giacoùp” 

Cuøng vôùi Giaùo Hoäi, chuùng ta ñaõ baét ñaàu tieán vaøo moät naêm phuïng vuï môùi. Thaät vaäy, neáu phuïng vuï laø vieäc Giaùo Hoäi cöû haønh Maàu Nhieäm Ñöùc Tin, ôû choã “Laïy Chuùa, chuùng toâi loan truyeàn vieäc Chuùa chòu cheát vaø tuyeân xöng vieäc Chuùa soáng laïi, cho tôùi khi Chuùa laïi ñeán”, nhö lôøi tuyeân xöng sau giaây phuùt Thaùnh Hieán Baùnh Röôïu trong Thaùnh Leã, cuõng laø vieäc Giaùo Hoäi trung thaønh ñaùp öùng öôùc nguyeän cuûa Ñaáng Saùng Laäp Thaàn Linh: “Caùc con haõy laøm vieäc naøy maø nhôù ñeán Thaøy” (Lk 22:19), thì phuïng nieân chính laø lòch trình cöû haønh Maàu Nhieäm Chuùa Kitoâ, moät maàu nhieäm ñöôïc môû maøn baèng bieán coá Ngöôøi Giaùng Sinh, bieán coá Ngöôøi ñeán theá gian laàn thöù nhaát, cho tôùi khi Ngöôøi laïi ñeán trong vinh quang “ñeå phaùn xeùt keû soáng vaø keû cheát”, nhö chuùng ta vöøa töôûng nieäm vaøo Chuùa Nhaät Leã Chuùa Kitoâ Vua tuaàn tröôùc, tuaàn keát thuùc naêm phuïng vuï cuõ ñeå laïi trôû veà vôùi moät naêm phuïng vuï môùi ôû Chuùa Nhaät thöù nhaát Muøa Voïng hoâm nay ñaây. Vaãn bieát Maàu Nhieäm Chuùa Kitoâ ñöôïc môû maøn baèng bieán coá Giaùng Sinh, tuy nhieân, phuïng nieân laïi ñöôïc baét ñaàu töø Chuùa Nhaät thöù nhaát Muøa Voïng, cho ñeán heát Chuùa Nhaät thöù boán Muøa Voïng. Bôûi vì, Muøa Voïng laø gì, neáu khoâng phaûi laø thôøi gian troâng ñôïi Ñaáng Thieân Sai, Ñaáng chaúng nhöõng thöïc söï laø moät Vò Thieân Chuùa Nhaäp Theå maø ñoàng thôøi cuõng laø moät Con Ngöôøi Lòch Söû nöõa, Ñaáng ñaõ ñöôïc Gioan loan baùo “seõ ñeán sau toâi song quyeàn naêng hôn toâi … Ngöôøi seõ röûa quí vò trong Thaùnh Thaàn vaø baèng löûa”, nhö ñöôïc Phuùc AÂm Chuùa Nhaät thöù hai Muøa Voïng thuaät laïi, cuõng chính “laø Ñaáng phaûi ñeán”, nhö Gioan Taåy Giaû sai moân ñeä ñeán hoûi Ngöôøi trong baøi Phuùc AÂm Chuùa Nhaät thöù ba Muøa Voïng, vaø laø Ñaáng ñöôïc Ñöùc Maria “thuï thai bôûi Thaùnh Linh… teân laø Gieâsu vì Ngöôøi seõ cöùu daân Ngöôøi khoûi toäi”, nhö lôøi thieân thaàn baùo moäng cho döôõng phuï Giuse cuûa Ngöôøi, ñöôïc Phuùc AÂm Chuùa Nhaät thöù boán Muøa Voïng trình thuaät.  

Chính vì Chuùa Kitoâ laø Con Ngöôøi Lòch Söû, laø Ñaáng Thieân Sai, Ñaáng ñeán ñeå “cöùu daân mình khoûi toäi” nhö theá maø Daân Do Thaùi cuûa Ngöôøi noùi rieâng, hôn ai heát, ñaõ troâng ñôïi Ngöôøi tôùi, nhö ñöôïc toû hieän roõ raøng  hôn heát qua vieäc hoï tuoán ñeán vôùi Gioan Taåy Giaû, nhö Phuùc AÂm theo Thaùnh Matheâu cho Chuùa Nhaät thöù hai vaø thöù ba Muøa Voïng thuaät laïi, vì hoï töôûng Gioan naøy laø Ñaáng Thieân Sai, nhö Phuùc AÂm Thaùnh Gioan cho thaáy ôû ñoaïn 1 töø caâu 19 ñeán 22. Tuy nhieân, Con Ngöôøi Lòch Söû Gieâsu laø Ñaáng Thieân Sai naøy, theo döï aùn cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa, khoâng phaûi chæ ñeán ñeå “cöùu daân mình khoûi toäi”, maø coøn cöùu caû loaøi ngöôøi khoûi toäi loãi vaø söï cheát nöõa, vì Ngöôøi laø Ñaáng Cöùu Theá, chöù khoâng phaûi chæ laø Ñaáng Cöùu Tinh Daân Toäc Do Thaùi nhö moät vò anh huøng thôøi theá vaãn xuaát hieän trong gioøng lòch söû cuûa hoï thoâi. Ñoù laø lyù do vöøa môû maøn cho phuïng nieân ñeå cöû haønh Maàu Nhieäm Chuùa Kitoâ, hình aûnh nhaân loaïi noùi chung ñaõ ñöôïc Phuïng Vuï Lôøi Chuùa nhaéc ñeán roài, nhö baøi ñoïc moät cuûa Chuùa Nhaät thöù nhaát Muøa Voïng cho thaáy: “Taát caû caùc daân nöôùc seõ tuoán veà nuùi cuûa nhaø Chuùa; nhieàu ngöôøi seõ tôùi maø noùi: ‘Haõy ñeán, naøo chuùng ta haõy leo leân nuùi Chuùa, tôùi nhaø Thieân Chuùa Giacoùp”, vaø baøi ñoïc moät cuûa Chuùa Nhaät thöù hai Muøa Voïng cuõng cho thaáy: “Vaøo ngaøy aáy, goác Jesse moïc leân nhö moät daáu hieäu cho caùc daân nöôùc thaáy, Caùc Daân Ngoaïi seõ tìm kieám, vì nôi Ngöôøi cö nguï seõ ñöôïc vinh quang”. Chính Con Ngöôøi Lòch Söû Gieâsu naøy laø Ñaáng Cöùu Chuoäc Nhaân Traàn “Redemptor Hominis” ñaõ laøm saùng toû yù nghóa cuûa boán tuaàn leã Muøa Voïng, moät thôøi ñoaïn töôïng tröng cho 4 ngaøn naêm toaøn theå nhaân loaïi troâng ñôïi Ñaáng Thieân Sai, Ñaáng ngay töø ñaàu lòch söû theá giôùi ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa Hoùa Coâng höùa ban, nhö Saùch Khôûi Nguyeân ghi nhaän ôû ñoaïn 3 caâu 15 veà gioøng doõi ngöôøi nöõ ñaïp ñaàu raén quæ. 

Tuy nhieân, neáu thöïc söï Ñaáng Cöùu Chuoäc Nhaân Traàn ñaõ ñeán roài, caùch ñaây 2001 naêm tröôùc, thì Kitoâ giaùo noùi chung vaø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo noùi rieâng coøn caàn gì phaûi cöû haønh Muøa Voïng ñeå chôø ñoùn Ngöôøi ñeán theá gian laàn thöù nhaát naøy nöõa maø laøm gì, coøn caàn gì phaûi nhö Daân Do Thaùi cho tôùi bay giôø vaãn ñôïi troâng Ñaáng Thieân Sai cuûa hoï, vì nhaân vaät Gieâsu Nazareùt ôû giöõa hoï caùch ñaây 2001 naêm, moät nhaân vaät ñaõ hoaøn toaøn bò hoï caêm hôøn phuû nhaän, ñeán noãi, hoï thaø nhaän giaëc laøm vua coøn hôn nhìn nhaän nhaân vaät loäng ngoân phaïm thöôïng naøy (xem Mt 26:65; Jn 19:7), nhö hoï ñaõ tuyeân boá thaúng thaén vôùi toång traán Philatoâ: “Chuùng toâi khoâng coù moät vua naøo khaùc ngoaøi Ceâsa” (Jn 19:15)? Thaät vaäy, theo lòch trình phuïng nieân, Maàu Nhieäm Chuùa Kitoâ Giaùng Sinh vaø Maàu Nhieäm Chuùa Kitoâ Phaùn Xeùt hoaøn toaøn khaùc nhau, ôû choã, moät maàu nhieäm môû maøn cho phuïng nieân vaø moät maàu nhieäm keát thuùc phuïng nieân. Theá nhöng, theo baûn chaát vaø yù nghóa cuûa mình, neáu phuïng vuï laø vieäc long troïng cöû haønh Maàu Nhieäm Chuùa Kitoâ, cöû haønh nhöõng gì do Vò Thieân Chuùa Laøm Ngöôøi ñaõ thöïc hieän trong lòch söû loaøi ngöôøi, nhö nhaäp theå, töû giaù vaø phuïc sinh, nhöõng Bieán Coá Thaàn Linh khoâng theå qua ñi nhö moïi bieán coá lòch söû traàn gian khaùc, traùi laïi, chuùng seõ muoân ñôøi toàn taïi nhö chính vò Taùc Giaû Thaàn Linh cuûa chuùng, vôùi Taùc Hieäu Thaàn Linh phaùt sinh töø nhöõng Bieán Coá Thieân Chuùa thöïc hieän naøy, thì qua vieäc cöû haønh phuïng vuï, Chuùa Kitoâ quaû thöïc hieän dieän nôi phuïng vuï vaø taùc ñoäng qua phuïng vuï moät caùch maàu nhieäm.  

Bôûi theá, bôûi “Chuùa Kitoâ quaû thöïc hieän dieän nôi phuïng vuï vaø taùc ñoäng qua phuïng vuï moät caùch maàu nhieäm”, maø khi cöû haønh Maàu Nhieäm Chuùa Kitoâ trong Muøa Voïng laø thôøi ñoaïn troâng ñôïi Ngöôøi ñeán laàn thöù nhaát, Giaùo Hoäi chaúng nhöõng muoán höôùng con caùi mình veà bieán coá Chuùa Kitoâ ñeán laàn thöù hai, maø coøn muoán con caùi mình, nhôø Phuïng Vuï Lôøi Chuùa vaø Phuïng Vuï Thaùnh Theå, thöïc söï caûm nghieäm ñöôïc vieäc Chuùa Kitoâ ñang hieän dieän trong Giaùo Hoäi cho tôùi taän theá, cho tôùi khi Ngöôøi ñeán laàn thöù hai. Nhö vaäy, Kitoâ höõu chuùng ta chæ thöïc söï Soáng Phuïng Vuï noùi chung vaø Soáng Muøa Voïng noùi rieâng, khi chuùng ta coù ñöôïc Caûm Nghieäm Thaàn Linh naøy, moät caûm nghieäm veà “Ôn cöùu ñoä cuûa chuùng ta gaàn hôn khi chuùng ta môùi chaáp nhaän ñöùc tin”, nhö Thaùnh Phaoloâ nhaéc nhôû moät caùch saâu xa trong Thö göûi Giaùo Ñoaøn Roâma ôû baøi ñoïc thöù hai hoâm nay. Ñoù laø lyù do, trong caû ba chu kyø phuïng vuï A, B vaø C, cuûa Chuùa Nhaät thöù nhaát Muøa Voïng, Giaùo Hoäi bao giôø cuõng choïn baøi Phuùc AÂm veà lôøi Chuùa Gieâsu caûnh giaùc caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi, (chöù khoâng phaûi caûnh giaùc chung daân Do Thaùi hay caûnh giaùc rieâng nhoùm Pharisieâu hoaëc caûnh giaùc thaønh phaàn thöôïng teá vaø kyø laõo laõnh ñaïo trong daân), veà vieäc “haõy tænh thöùc” chôø Chuùa ñeán. Baøi Phuùc AÂm theo Thaùnh Matheâu Naêm A hoâm nay ñaõ chöùng thöïc ñieàu naøy nhö sau: “Vaäy caùc con haõy tænh thöùc! Caùc con khoâng bieát ñöôïc ngaøy naøo Chuùa cuûa caùc con ñeán”.  

Ñuùng vaäy, cho duø Chuùa Kitoâ Cöùu Theá ñaõ ñeán vôùi chung loaøi ngöôøi vaø ñang ôû cuøng Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi cho tôùi taän theá, töùc cho tôùi khi Ngöôøi ñeán laàn thöù hai, theá nhöng, neáu xeùt veà con soá, thì 4/5 nhaân loaïi, töùc ña soá loaøi ngöôøi vaãn chöa nhaän bieát Ngöôøi, trong khi ñoù, chính thaønh phaàn mang danh Kitoâ höõu, thaønh phaàn 1/5 daân soá nhaân loaïi hieän nay ñaõ chính thöùc chaáp nhaän Ngöôøi qua Bí Tích Röûa Toäi, cuõng ñaõ quay ra choái boû Ngöôøi, moät thaùi ñoä ñöôïc boäc loä toû töôøng nôi theá giôùi Kitoâ Giaùo AÂu Myõ qua hieän töôïng phaù saûn ñöùc tin baèng vaên hoùa söï cheát hieän nay. Nhö theá, ñoái vôùi haàu heát nhaân loaïi, keå caû thaønh phaàn ngoaøi laãn trong Kitoâ Giaùo, Chuùa Kitoâ Cöùu Theá ñaõ trôû thaønh voâ nghóa, khoâng coù giaù trò gì caû, keå nhö khoâng coù, hay coù chaêng nöõa, cuøng laém cuõng chæ laø moät nhaân vaät lòch söû thuaàn tuùy vaäy thoâi, gioáng heät nhö caùc vò saùng laäp nhöõng ñaïo giaùo khaùc vaäy. Chính vì ñeå traùnh khoûi tình traïng nhö Tieàn Hoâ Gioan ñaõ caûnh giaùc daân Do Thaùi ôû Phuùc AÂm Thaùnh Gioan ñoaïn 1 caâu 26: “Coù moät Ñaáng ôû giöõa caùc ngöôøi maø caùc ngöôøi khoâng bieát”, moät tình traïng chaúng nhöõng xaåy ra cho Kitoâ höõu thôøi chuùng ta, thôøi 2001 naêm sau Chuùa Kitoâ Giaùng Sinh, maø coøn xaåy ra ngay cho caû Kitoâ höõu ôû vaøo thôøi Giaùo Hoäi sô khai, thôøi Chuùa Kitoâ vöøa môùi veà trôøi, Thaùnh Phaoloâ ñaõ keâu goïi Giaùo Ñoaøn Roâma raèng: “Anh em bieát thôøi gian chuùng ta ñang soáng ñaây. Ñoù laø thôøi giôø anh em phaûi tænh giaác… Ñeâm qua roài; ngaøy gaàn ñeán. Chuùng ta haõy loaïi tröø nhöõng vieäc laøm toái taêm vaø haõy maëc laáy khí giôùi aùnh saùng”.  

Vaâng, ñuùng theá, chính “nhöõng vieäc laøm toái taêm” cuûa Kitoâ höõu ñaõ khieán cho hoï, duø ôû baát cöù thôøi naøo, khoâng coøn thaáy ñöôïc hay thaáy roõ Chuùa Kitoâ “laø aùnh saùng theá gian” (Jn 8:12) nöõa, ñuùng nhö Ngöôøi ñaõ cho Nicoâñeâmoâ bieát ôû Phuùc AÂm Thaùnh Gioan ñoaïn 3 caâu 19: “Aùnh saùng ñaõ ñeán trong theá gian, song con ngöôøi ñaõ chuoäng toái taêm hôn aùnh saùng, vì caùc vieäc hoï laøm ñeàu laø nhöõng vieäc gian aùc”. Maø “nhöõng vieäc laøm toái taêm” ñaây laø gì, neáu khoâng phaûi laø nhöõng vieäc lieân quan ñeán ñam meâ nhuïc duïc, nhö Chuùa Gieâsu ñaõ ñeà caäp ñeán trong Phuùc AÂm hoâm nay khi Ngöôøi nhaéc laïi “thôøi Noe… ngöôøi ta aên uoáng, cöôùi vôï gaû choàng… hoaøn toaøn khoâng coøn ñeå yù gì nöõa cho ñeán khi luït xaåy ñeán maø huûy dieät hoï”. Trong baøi ñoïc hai hoâm nay, Thaùnh Phaoloâ cuõng khuyeân Giaùo Ñoaøn Roâma “anh em haõy loaïi tröø nhöõng vieäc laøm toái taêm” laø nhöõng vieäc lieân quan ñeán ñam meâ nhuïc duïc nhö sau: “Chuùng ta haõy soáng moät caùch ñoan chính nhö giöõa ban ngaøy; ñöøng cheø cheùn say söa, ñöøng daâm oâ laêng loaøn, ñöøng caõûi laãy hôøn ghen. Traùi laïi, anh em haõy maëc laáy Chuùa Gieâsu Kitoâ vaø ñöøng chieàu theo nhöõng öôùc muoán xaùc thòt”.  

Vaán ñeà thöïc haønh soáng ñaïo: Ñeå coù ñöôïc Caûm Nghieäm Thaàn Linh veà thöïc taïi Chuùa Kitoâ laø Lôøi ñaõ nhaäp theå 2001 naêm tröôùc ñaây, cuõng nhö veà thöïc taïi Ngöôøi coøn ñang maàu nhieäm ôû vôùi Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi cho ñeán taän theá, tröôùc heát, chuùng ta caàn phaûi “tænh thöùc”, baèng caùch “loaïi tröø nhöõng vieäc laøm toái taêm”, nhö yù höôùng cuûa Thaùnh Phaoloâ trong baøi ñoïc hai cuõng nhö cuûa chính Chuùa Kitoâ trong baøi Phuùc AÂm hoâm nay huaán duï. Phaûi chaêng chính luùc chuùng ta “loaïi tröø nhöõng vieäc laøm toái taêm” laø luùc chuùng ta ñang “leo leân nuùi Chuùa”, ñang leân cao hôn, ñang töø töø ñöôïc töï do thanh thoaùt hôn, “cho tôùi khiù ñöôïc maëc laáy quyeàn löïc töø treân cao” (Lk 24:49), moät taàm möùc vaø traïng thaùi ñaõ ñöôïc tieân tri Isaia boùng baåy dieãn taû nhö moät “ñænh nuùi cao nhaát” trong baøi ñoïc thöù nhaát hoâm nay: “Trong nhöõng ngaøy tôùi ñaây, ngoïn nuùi cuûa nhaø Chuùa seõ ñöôïc thieát laäp nhö moät ñænh nuùi cao nhaát, vöôït treân caùc ngoïn ñoài… Chuùng ta haõy leo leân nuùi Chuùa, ñeán nhaø Thieân Chuùa cuûa Giacoùp”? Phaûi chaêng chæ khi naøo chuùng ta leo leân tôùi ngoïn cuûa “ñænh nuùi cao nhaát” naøy, töùc luùc chuùng ta ñöôïc traøn ñaày “quyeàn löïc töø treân cao”, chuùng ta môùi ñeán ñöôïc “nhaø Thieân Chuùa cuûa Giacoùp”, töùc môùi gaëp ñöôïc “Con Ngöôøi Gieâsu Kitoâ” (1Tim 2:5), Ñaáng “ñaõ ñeán trong xaùc thòt” (1Jn 4:2), Ñaáng chính laø “Vò Thieân Chuùa ôû cuøng chuùng ta” (Mt 1:23)?   

(Ñaminh Maria Cao Taán Tónh, BVL)

__________________________________________

ÑEÂM TAØN

NGAØY SAÉP TÔÙI

Traàn Myõ Duyeät

Caùi se laïnh cuûa tieát Ñoâng baùo hieäu Muøa Giaùng Sinh ñang veà vôùi vaïn vaät vaø vuõ truï. Baøi thaùnh ca naêm naøo cuûa Haûi Linh ñaõ baét ñaàu ñang vang voïng ñaâu ñaây: “Ñeâm ñoâng laïnh leõo Chuùa Sinh ra ñôøi. Chuùa sinh ra ñôøi naèm trong hang ñaù nôi maùng löøa”. Ngöôøi nhaïc só cuûa baøi ca baát huû nay khoâng coøn nöõa, nhöng baøi ca vaø nhöõng rung ñoäng cuûa noù vaãn coøn ñoù trong loøng ngöôøi khi chuaån bò ñoùn möøng Maàu Nhieäm Ngoâi Hai Giaùng Traàn. Cuøng vôùi thôøi ñieåm naøy, Giaùo Hoäi môû ñaàu cho moät naêm phuïng vuï môùi baèng Chuùa Nhaät I Muøa Voïng.

Muøa Voïng mang yù nghóa töôïïng tröng cho 4 ngaøn naêm daân Do Thaùi xöa troâng ñôïi Ñaáng Thieân Sai. 40 naêm toå tieân hoï lang thang trong hoang ñòa treân ñöôøng tìm veà ñaát höùa. Ngoaøi ra, noù coøn töôïïng tröng cho 4 laàn Chuùa ñeán vôùi chuùng ta trong cuoäc ñôøi:

1.      Chuùa ñeán vôùi nhaân loaïi trong ñeâm Giaùng Sinh caùch ñaây 2000 naêm taïi ñoàng queâ Belem, giöõa ñeâm tröôøng giaù laïnh cuûa muøa Ñoâng. Laàn ñeán naøy Ngaøi ñeán ñeå giaûi thoaùt nhaân loaïi khoûi voøng toäi loãi.

2.      Chuùa ñeán vôùi moãi caù nhaân trong ngaøy laõnh nhaän Bí Tích Röûa Toäi. Chuùa ñeán vôùi ta laàn naøy ñeå ñoùn nhaän ta vaøo haøng con caùi cuûa Ngöôøi. Ngaøy aáy, Chuùa noùi vôùi ta nhöõng lôøi aâu yeám nhö sau: “Hoâm nay Ta ñaõ sinh ra con”.

3.      Chuùa ñeán vôùi moãi caù nhaân trong khi tham döï caùc Bí Tích, nhaát laø Thaùnh leã vaø Thaùnh Theå. Nhöõng laàn thaêm vieáng naøy Ngaøi ñeán ñeå nuoâi döôõng vaø naâng ñôõ chuùng ta treân ñöôøng veà queâ trôøi baèng Lôøi vaø Baùnh ban söï soáng ñôøi ñôøi.

4. Chuùa ñeán ñeå ñem ta veà vôùi Ngaøi treân thieân ñaøng, vaø ñeå giôùi thieäu ta vôùi toaøn theå thaàn thaùnh vaø nhaân loaïi qua muoân theá heä trong ngaøy theá maït.

Vôùi tinh thaàn vaø taâm lyù thao thöùc troâng chôø aáy, chuùng ta coù theå caûm nghieäm raèng ñieàu gì mình caøng nao nöùc, noân noùng vaø khao khaùt bao nhieâu, thì khi chieám ñöôïc noù ta caøng quí troïng vaø giöõ gìn baáy nhieâu. Naém baét taâm lyù naøy, Chuùa Cha chæ ban Chuùa Con cho nhaân loaïi – qua daân toäc ñaïi dieän vaø ñöôïc Ngaøi tuyeån choïn laø daân Do Thaùi xöa – sau moät thôøi gian daøi, moøn moûi chôø mong. Chuùng ta thöû töôûng töôïng söï chôø mong aáy keùo daøi ñeán 4 ngaøn naêm thì noù laâu la, thoâi thuùc, vaø moøn moûi ñeán côõ naøo. Nhöng Thieân Chuùa chæ ban Con Ngaøi cho nhaân loaïi khi söï chôø mong aáy ñaõ vieân maõn nhö lôøi Thaùnh Kinh: “Khi ñaõ tôùi thôøi gian vieân maõn, Ngaøi ñaõ sai Con Moät Ngaøi xuoáng traàn gian”.

Taïi sao Thieân Chuùa laïi khoâng ruùt ngaén thôøi gian chôø ñôïi aáy cho nhaân loaïi? Söï chôø mong laâu la nhö theá coù laøm naûn loøng moät soá ngöôøi khoâng? Ñaønh raèng theá, nhöng neáu söï chuaån bò chöa chín muøi ñaày ñuû, chaéc chaén seõ khoâng taïo ñieàu kieän cho thaùi ñoä ñoùn nhaän vaø vui möøng khi Chuùa Con ra ñôøi. Baèng chöùng laø sau caû ngaøn naêm mong moûi, than van, chôø ñôïi, vaäy maø khi Chuùa Gieâsu ra ñôøi coù maáy ai bieát ñeán Ngaøi. Ñieàu naøy ñaõ ñöôïc Thaùnh söû Gioan ghi laïi: “Ngaøi ñaõ ñeán vôùi daân rieâng Ngaøi, vaø daân Ngaøi ñaõ khoâng ñoùn tieáp Ngaøi” (Gio 1:11). Taïi hang ñaù Beâlem ñeâm hoâm ñoù, ngoaøi Meï Maria chæ coù thaùnh Giuse vaø daêm ba muïc ñoàng. Sau naøy coù theâm 3 vua töø phöông Ñoâng tôùi nöõa. Vaø tieáp theo laø chuoãi ngaøy daøi chaïy troán, soáng ñôøi aån daät. Lòch söû cöùu ñoä coøn cho thaáy, daân Ngaøi khoâng nhöõng khoâng chaáp nhaän maø coøn khai tröø vaø ñoùng ñinh Ngaøi.

Thaùi ñoä cuûa daân Do Thaùi 2000 naêm veà tröôùc laø theá, thaùi ñoä cuûa con ngöôøi ngaøy nay vaên minh hôn, hieåu bieát hôn lieäu coù choái boû hoaëc laïnh nhaït vôùi Ñaáng Cöùu Theá khoâng? Coù theå coù maø cuõng coù theå khoâng, vì khoâng phaûi vaên minh ñaõ chæ cho ta thaáy Chuùa. Cuõng khoâng phaûi söï hieåu bieát ñaõ cho ta hieåu vaø yeâu meán Chuùa, nhöng laø do Ñöùc Tin vaø loøng meán chaân thaønh. Cuõng nhö bình an Chuùa Gieâsu ñem xuoáng töø trôøi khoâng phaûi laø cho heát thaûy moïi ngöôøi, maø chæ daønh rieâng cho nhöõng ai thieän taâm, thieän chí tìm kieám chaân lyù. Chuùng ta haõy nghe lôøi caùc thieân söù haùt  möøng trong ñeâm Ngoâi Lôøi Giaùng Sinh taïi ñoàng queâ Beâlem: “Vinh danh Chuùa Caû treân trôøi. Bình an döôùi theá cho ngöôøi thieän taâm” (Luc 2:14).

Toùm laïi, do ñöùc tin vaø loøng meán con ngöôøi môùi coù theå tieáp nhaän vaø yeâu meán Chuùa ñöôïc. Lòch söû ñoùn nhaän Chuùa traûi qua caùc thôøi ñaïi vaãn khoâng khaùc nhau, vaø con ngöôøi neáu muoán phuïng söï Ngaøi ñeàu phaûi “phuïng söï trong tinh thaàn vaø chaân lyù” (Gio 4:23). Muøa Voïng ngoaøi bieåu töôïng cuûa thôøi gian daân Do Thaùi mong ñôïi Ñaáng Thieân Sai trong Cöïu Öôùùc, noù coøn mang yù nghóa cuûa 4 hình thaùi Chuùa duøng ñeå ñeán vôùi Daân Ngaøi vaø rieâng moãi ngöôøi chuùng ta. Do ñoù ñeå ñoùn tieáp Ngaøi, chuùng ta phaûi soáng vôùi Maàu Nhieäp Nhaäp Theå vaø Giaùng Traàn cuûa Ñöùc Kitoâ nhö lôøi Thaùnh Phaoloâ khuyeân nhuû daân Roâma maø Giaùo Hoäi ñaõ coâng boá trong baøi ñoïc II cuûa Chuùa Nhaät hoâm nay. Ngaøi vieátø: “Vì giôø ñaây phaàn roãi chuùng ta gaàn ñeán. Ñeâm saép taøn ngaøy gaàn ñeán. Chuùng ta haõy töø boû nhöõng haønh vi aùm muoäi vaø mang khí giôùi aùnh saùng. Khoâng aên uoáng say söa, khoâng chôi bôøi daâm ñaõng, khoâng tranh chaáp ghanh tò. Nhöng haõy maëc laáy Chuùa Gieâsu Kitoâ, vaø chôù lo laéng thoûa maõn nhöõng duïc voïng xaùc thòt” (Rom 13:12-14). Ñoù chính laø taâm lyù soáng vaø thöïc haønh ñaïo trong tinh thaàn ñoùn möøng Chuùa Giaùng Sinh vaäy.

Baøi Suy Nieäm Chuùa Nhaät Thöù Nhaát Muøa Voïng

(Thaùnh Cyril of Jerusalem, giaùm muïc: Cat. 15:1-3: PG 33, 870-874)

VEÀ HAI LAÀN ÑEÁN CUÛA CHUÙA KITOÂ

Chuùng toâi khoâng rao giaûng Chuùa Kitoâ chæ ñeán coù moät laàn duy nhaát maø laø Ngöôøi ñeán laàn thöù hai nöõa, laàn ñeán coøn vinh quang hôn caû laàn thöù nhaát. Laàn ñeán thöù nhaát mang daáu veát nhaãn nhuïc; laàn ñeán thöù hai seõ chieáu toûa vinh hieån cuûa vöông quoác thaàn linh.

Noùi chung, nhöõng gì lieân heä vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ ñeàu coù hai khía caïnh. Khía caïnh Ngöôøi ñöôïc nhieäm sinh bôûi Thieân Chuùa töø tröôùc muoân ñôøi, cuõng nhö khía caïnh Ngöôøi ñöôïc haï sinh bôûi moät vò trinh nöõ vaøo luùc thôøi gian vieân troïn. Khía caïnh Ngöôøi aâm thaàm ñeán nhö möa rôi treân loâng cöøu, vaø khía caïnh Ngöôøi ñeán tröôùc maét moïi ngöôøi, coøn trong töông lai chöa xaåy ñeán.

Vaøo laàn ñeán laàn thöù nhaát, Ngöôøi ñöôïc boïc trong khaên naèm trong maùng coû. Vaøo laàn ñeán thöù hai, Ngöôøi seõ maëc aùo saùng laùng. Vaøo laàn ñeán thöù nhaát, Ngöôøi ñaõ vaùc thaäp giaù baát chaáp nhuïc nhaõ; vaøo laàn ñeán thöù hai, Ngöôøi seõ ôû trong vinh quang, ñöôïc ñaïo binh caùc thieân thaàn haàu caän. Bôûi theá chuùng ta môùi nhìn xuyeân qua laàn ñeán thöù nhaát vaø chôø ñôïi laàn ñeán thöù hai. Vaøo laàn ñeán thöù nhaát chuùng ta noùi: Chuùc tuïng Ñaáng nhaân danh Chuùa maø ñeán. Vaøo laàn ñeán thöù hai, chuùng ta seõ laäp laïi lôøi naøy moät laàn nöõa; chuùng ta seõ cuøng vôùi caùc thieân thaàn tieán leân ngheânh ñoùn Chuùa maø thôø kính keâu leân: Chuùc tuïng Ñaáng nhaân danh Chuùa maø ñeán.

Ñaáng Cöùu Theá seõ khoâng ñeán ñeå bò phaân xöû moät laàn nöõa, maø laø ñeå phaân xöû nhöõng ai ñaõ phaân xöû Ngöôøi. Ngöôøi ñaõ thinh laëng tröôùc baûn aùn xöû Ngöôøi; baáy giôø Ngöôøi seõ noùi vôùi nhöõng keû noåi giaän vôùi Ngöôøi khi hoï ñoùng ñanh Ngöôøi vaø nhaéc nhôû hoï raèng: Caùc ngöôøi ñaõ laøm nhöõng ñieàu aáy song Ta ñaõ laëng thinh.

Vaøo laàn ñeán thöù nhaát, Ngöôøi ñaõ hoaøn taát döï aùn yeâu thöông cuûa Ngöôøi, ñaõ daïy doã con ngöôøi baèng moät ñöôøng loái thuyeát phuïc dòu daøng. Laàn ñeán thöù hai naøy, duø con ngöôøi thích hay khoâng thích, hoï vaãn phaûi luïy thuoäc vaøo vöông quoác cuûa Ngöôøi. Tieân tri Malachi ñaõ noùi veà hai laàn ñeán aáy. Vaø Chuùa, Ñaáng caùc ngöôøi tìm kieám thình lình seõ ñeán vôùi ñeàn thôø cuûa Ngöôøi: ñoù laø moät laàn ñeán.

Roài tieân tri noùi veà laàn ñeán khaùc laø: Naøy, Chuùa toaøn naêng seõ ñeán, vaø ai coù theå chòu noåi ngaøy Ngöôøi ñeán, hay ai coù theå ñöùng vöõng tröôùc nhan Ngöôøi? Vì Ngöôøi ñeán nhö löûa cuûa thôï luyeän kim, nhö thuoác taåy cuûa thôï giaët, vaø Ngöôøi seõ ngoài maø luyeän loïc vaø taåy saïch.

Hai laàn ñeán naøy cuõng ñöôïc Thaùnh Phaoloâ nhaéc tôùi trong thö göûi cho Titoâ nhö sau: AÂn suûng cuûa Thieân Chuùa Ñaáng Cöùu Ñoä ñaõ toû hieän cho taát caû moïi ngöôøi, khi huaán duï chuùng ta haõy boû con ñöôøng voâ ñaïo, boû nhöõng öôùc muoán traàn theá vaø haõy soáng tieát ñoä, ngay chính vaø ñaïo haïnh treân ñôøi naøy, trong khi mong chôø nieàm hy voïng haân hoan, mong chôø vieäc xuaát hieän hieån vinh cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ, Thieân Chuùa cao caû vaø laø Ñaáng Cöùu Ñoä. Haõy chuù yù ñeán caùch thaùnh nhaân noùi veà laàn ñeán thöù nhaát, laàn thaùnh nhaân ñaõ daâng lôøi caûm taï, vaø laàn ñeán thöù hai, laàn chuùng ta vaãn coøn ñang ñôïi chôø.

Ñoù laø lyù do taïi sao ñöùc tin chuùng ta tuyeân xöng ñaõ ñöôïc truyeàn laïi cho anh em nôi nhöõng lôøi sau ñaây: Ngöôøi leân trôøi ngöï beân höõu Chuùa Cha, vaø Ngöôøi seõ trôû laïi trong vinh quang ñeå phaùn xeùt keû soáng vaø keû cheát, nöôùc Ngöôøi seõ khoâng bao giôø cuøng.

Theá neân, Chuùa Gieâsu Kitoâ cuûa chuùng ta seõ töø trôøi maø ñeán. Ngöôøi seõ ñeán khi taän theá, trong vinh quang, vaøo ngaøy sau heát. Vì theá giôùi naøy seõ keát thuùc, ñeå theá giôùi taïo thaønh ñaây ñöôïc canh taân ñoåi môùi.

(Ñaminh Maria Cao Taán Tónh, BVL, dòch töø The Office of Readings, Saint Paul Editions, 1983, trang 4-6)