SUY NGUYỆN và SỐNG ĐẠO
"Thày là Sự Sống"
Liên Hệ Thần Linh
Phụng Vụ Lời Chúa - Tuần V Phục Sinh
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL
Phụng Vụ Lời Chúa Mùa Phục Sinh sau Tuần Bát Nhật Phục Sinh
(cho các Chúa Nhật)
Nếu "Thày là sự sống lại và là sự sống" (Gioan 11:25) là chủ đề chính yếu của toàn Mùa Phục Sinh, trong đó, chủ đề "Thày là sự sống lại" cho nguyên Tuần Bát Nhật Phục Sinh là thời điểm 8 ngày có các bài Phúc Âm được Giáo Hội cố ý chọn đọc hoàn toàn liên quan đến các lần Chúa Kitô Phục Sinh hiện ra mà thôi, thì chủ đề "Thày là sự sống" là chủ đề cho những ngày còn lại, bao gồm cả Chúa Nhật lẫn ngày trong tuần.
Vậy, nếu chủ đề "Thày là sự sống" ở Phụng Vụ Lời Chúa cho các ngày trong tuần lễ II của Mùa Phục Sinh liên hệ tới chiều kích Tái Sinh Thần Linh, trong tuần lễ III tới chiều kích Bánh Sự Sống và trong tuần lễ IV đến chiều kích Mục Tử Thần Linh, thì các ngày trong tuần của tuần lễ Thứ V của Mùa Phục Sinh như thế nào, nếu so sánh với nội dung của phụng vụ Lời Chúa cho cả các tuần lễ VI và VII còn lại nữa, thì nội dung của Phụng Vụ Lời Chúa cho Tuần V Phục Sinh này cho thấy chủ đề "Thày là sự sống" liên quan đến chiều kích Liên Hệ Thần Linh.
Bài Ðọc I: Cv 9, 26-31
"Ngài thuật lại cho các ông biết trên đường đã thấy Chúa thế nào".
Trích sách Tông đồ Công vụ.
Trong những ngày ấy, khi tới Giêrusalem, Saolô tìm cách tiếp xúc với các môn đệ; nhưng mọi người đều sợ ngài, không tin rằng ngài đã trở thành môn đệ. Barnaba dẫn ngài đến gặp các Tông đồ, và ngài thuật lại cho các ông biết trên đường ngài đã thấy Chúa thế nào, đã được Chúa phán dạy, và tại Ðamas ngài dạn dĩ xưng danh Ðức Giêsu thế nào. Và từ đó, ngài ra vào Giêrusalem với các ông, và dạn dĩ xưng danh Chúa. Ngài cũng giảng dạy cho dân ngoại, và tranh luận với những người Hy-lạp, nên họ tìm cách giết ngài. Các anh em biết việc đó, nên đem ngài xuống Xêsarêa, rồi tiễn đưa ngài về Tarsê.
Hội Thánh được bình an trong miền Giuđêa, Galilêa và Samaria, sống trong sự kính sợ Chúa, được xây dựng và đầy ơn an ủi của Thánh Thần.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 21, 26b-27. 28 và 30. 31-32
Ðáp: Lạy Chúa, bởi Chúa mà lời con ca ngợi vang lên trong đại hội (c. 26a).
Hoặc đọc: Alleluia.
Xướng: 1) Bởi Chúa mà lời con ca ngợi vang lên trong đại hội. Con sẽ làm trọn những lời khấn hứa của con, trước mặt những người tôn sợ Chúa. Bạn cơ bần sẽ ăn và được no nê, những kẻ tìm kiếm Chúa sẽ ca khen Chúa: "Tâm hồn các bạn hãy vui sống tới muôn đời". - Ðáp.
2) Thiên hạ sẽ ghi lòng và trở về với Chúa, khắp cùng bờ cõi địa cầu; và toàn thể bá tánh chư dân sẽ phủ phục trước thiên nhan Chúa. Bao người ngủ trong lòng đất sẽ tôn thờ duy một Chúa; bao kẻ nằm xuống bụi tro sẽ sấp mình trước thiên nhan. Và linh hồn con sẽ sống cho chính Chúa. - Ðáp.
3) Miêu duệ con sẽ phục vụ Ngài, sẽ tường thuật về Chúa cho thế hệ tương lai, và chúng kể cho dân hậu sinh biết đức công minh Chúa, rằng: "Ðiều đó Chúa đã làm". - Ðáp.
Bài Ðọc II: 1 Ga 3, 18-24
"Ðây là giới răn của Người: là chúng ta phải yêu thương nhau".
Trích thư thứ nhất của Thánh Gioan Tông đồ.
Các con thân mến, chúng ta đừng yêu bằng lời nói và miệng lưỡi, nhưng bằng việc làm và chân thật. Do đó, chúng ta biết mình thuộc về sự thật, và sẽ được vững lòng trước mặt Chúa. Vì nếu lòng chúng ta có khiển trách chúng ta, thì Thiên Chúa còn lớn hơn lòng chúng ta và Người thông biết mọi sự.
Các con thân mến, nếu lòng chúng ta không khiển trách, thì chúng ta tin tưởng nơi Thiên Chúa, và bất cứ điều gì chúng ta xin, thì chúng ta cũng được Người ban cho, vì chúng ta giữ giới răn Người và làm điều đẹp lòng Người.
Và đây là giới răn của Người: Chúng ta phải tin vào thánh danh Con của Người là Chúa Giêsu Kitô, và phải thương yêu nhau, như Người đã ban giới răn cho chúng ta. Ai giữ các giới răn của Người, thì ở trong Người và Người ở trong họ. Do điều này mà chúng ta biết Người ở trong chúng ta, đó là Thánh Thần mà Người đã ban cho chúng ta.
Ðó là lời Chúa.
Alleluia: Ga 15, 4 và 5b
Alleluia, alleluia! - Chúa phán: "Các con hãy ở trong Thầy, và Thầy ở trong các con; ai ở trong Thầy, kẻ ấy sẽ sinh nhiều trái". - Alleluia.
Phúc Âm: Ga 15, 1-8
"Ai ở trong Thầy và Thầy ở trong người ấy, kẻ ấy sinh nhiều trái".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Gioan.
Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: "Thầy là cây nho thật, và Cha Thầy là người trồng nho. Nhành nào trong Thầy không sinh trái thì Người chặt đi, còn nhành nào trong Thầy không sinh trái thì Người chặt đi, còn nhành nào sinh trái thì Người tỉa sạch để nó sai trái hơn. Các con đã được tỉa sạch nhờ lời Thầy đã nói với các con. Các con ở trong Thầy, và Thầy ở trong các con. Cũng như nhành nho tự nó không thể sinh trái được, nếu không dính liền với cây nho; các con cũng vậy, nếu không ở trong Thầy.
"Thầy là cây nho, các con là nhành. Ai ở trong Thầy và Thầy ở trong người ấy, kẻ ấy sẽ sinh nhiều trái, vì không có Thầy, các con không thể làm được gì. Ai không ở trong Thầy, thì bị vứt ra ngoài như ngành nho, và sẽ khô héo, người ta sẽ thu lại, quăng vào lửa cho nó cháy đi. Nếu các con ở trong Thầy, và lời Thầy ở trong các con, thì các con muốn gì cứ xin, và sẽ được. Ðây là điều làm Cha Thầy được vinh hiển là các con sinh nhiều trái, và như thế các con trở nên môn đệ của Thầy".
1) Bởi Chúa mà lời con ca ngợi vang lên trong đại hội. Con sẽ làm trọn những lời khấn hứa của con, trước mặt những người tôn sợ Chúa. Bạn cơ bần sẽ ăn và được no nê, những kẻ tìm kiếm Chúa sẽ ca khen Chúa: "Tâm hồn các bạn hãy vui sống tới muôn đời".
2) Thiên hạ sẽ ghi lòng và trở về với Chúa, khắp cùng bờ cõi địa cầu; và toàn thể bá tánh chư dân sẽ phủ phục trước thiên nhan Chúa. Bao người ngủ trong lòng đất sẽ tôn thờ duy một Chúa; bao kẻ nằm xuống bụi tro sẽ sấp mình trước thiên nhan. Và linh hồn con sẽ sống cho chính Chúa.
3) Miêu duệ con sẽ phục vụ Ngài, sẽ tường thuật về Chúa cho thế hệ tương lai, và chúng kể cho dân hậu sinh biết đức công minh Chúa, rằng: "Ðiều đó Chúa đã làm".
Bài Ðọc I: Cv 14, 20b-26
"Các ngài thuật lại những gì Thiên Chúa đã làm với các ngài".
Trích sách Tông đồ Công vụ.
Trong những ngày ấy, Phaolô và Barnaba trở lại Lystra, Icôniô và Antiôkia, củng cố tinh thần các môn đồ, khuyên bảo họ giữ vững đức tin mà rằng: "Chúng ta phải trải qua nhiều nỗi gian truân mới được vào nước Thiên Chúa". Nơi mỗi hội thánh, các ngài đặt những vị niên trưởng, rồi ăn chay cầu nguyện, trao phó họ cho Chúa là Ðấng họ tin theo.
Sau đó, các ngài sang Pisiđia, đi đến Pamphylia. Sau khi rao giảng lời Chúa tại Perghê, các ngài xuống Attilia, rồi từ đó xuống tàu trở về Antiôkia, nơi mà trước đây các ngài đã được trao phó cho ơn Chúa để làm công việc các ngài mới hoàn thành. Khi đến nơi, các ngài tụ họp giáo đoàn, thuật cho họ nghe những gì Thiên Chúa đã làm với các ngài và đã mở lòng cho nhiều dân ngoại nhận biết đức tin.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 144, 8-9. 10-11. 12-13ab
Ðáp: Lạy Chúa con, lạy Thiên Chúa, con sẽ chúc tụng danh Chúa đến muôn đời (c. 1).
Hoặc đọc: Alleluia.
Xướng: 1) Chúa nhân ái và từ bi, chậm bất bình và giàu ân sủng. Chúa hảo tâm với hết mọi loài, và từ bi với mọi công cuộc của Chúa. - Ðáp.
2) Lạy Chúa, mọi công cuộc của Chúa hãy ca ngợi Chúa, và các thánh nhân của Ngài hãy chúc tụng Ngài. Thiên hạ hãy nói lên vinh quang nước Chúa, và hãy đề cao quyền năng của Ngài. - Ðáp.
3) Ðể con cái loài người nhận biết quyền năng và vinh quang cao cả nước Chúa. Nước Ngài là nước vĩnh cửu muôn đời, chủ quyền Ngài tồn tại qua muôn thế hệ. - Ðáp.
Bài Ðọc II: Kh 21, 1-5a
"Thiên Chúa sẽ lau khô mọi giọt lệ ở mắt họ".
Trích sách Khải Huyền của Thánh Gioan.
Tôi là Gioan đã thấy trời mới và đất mới. Vì trời cũ và đất cũ đã qua đi, và biển cũng không còn nữa. Và tôi là Gioan đã thấy thành thánh Giêrusalem mới, tự trời xuống, từ nơi Thiên Chúa: tề chỉnh như tân nương được trang điểm cho tân lang của mình. Và tôi nghe có tiếng lớn tự ngai vàng phán ra: "Ðây là Thiên Chúa ở với loài người, và chính Thiên Chúa sẽ ở với họ. Người sẽ lau khô mọi giọt lệ ở mắt họ. Sự chết chóc sẽ không còn nữa, cũng không còn than khóc, không còn kêu la, không còn đau khổ: bởi vì các việc cũ đã qua đi". Và Ðấng ngự trên ngai vàng đã phán rằng: "Này đây, Ta đổi mới mọi sự".
Ðó là lời Chúa.
Alleluia: Ga 13, 34
Alleluia, alleluia! - Chúa phán: "Thầy ban cho các con điều răn mới, là các con hãy yêu thương nhau, như Thầy đã yêu thương các con". - Alleluia.
Phúc Âm: Ga 13, 31-33a. 34-35
"Thầy ban cho các con điều răn mới, là các con hãy yêu thương nhau".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Gioan.
Khi Giuđa ra khỏi phòng tiệc, Chúa Giêsu liền phán: "Bây giờ Con Người được vinh hiển và Thiên Chúa được vinh hiển nơi Người. Nếu Thiên Chúa được vinh hiển nơi Người, thì Thiên Chúa lại cho Người được vinh hiển nơi chính mình, và Thiên Chúa sẽ cho Người được vinh hiển.
"Các con yêu quý, Thầy chỉ còn ở với các con một ít nữa thôi. Thầy ban cho các con điều răn mới, là các con hãy yêu thương nhau. Như Thầy đã yêu thương các con, thì các con cũng hãy yêu thương nhau. Căn cứ vào điều này mà mọi người nhận biết các con là môn đệ của Thầy, là nếu các con yêu thương nhau".
Ðó là lời Chúa.
Thứ Hai
Phúc Âm (Gioan
14:21-26)
Chiều
kích Liên Hệ Thần Linh trong chủ đề "Thày là Sự Sống"
cho chung Mùa Phục Sinh sau Tuần Bát Nhật Phục Sinh được tỏ hiện rất rõ
ràng trong bài phúc âm Thứ hai Tuần V Phục Sinh hôm nay:
"Ai giữ các điều răn của Thầy, người ấy mới là kẻ yêu mến Thầy. Mà ai yêu mến Thầy, thì sẽ được Cha của Thầy yêu mến. Thầy sẽ yêu mến người ấy, và sẽ tỏ mình ra cho người ấy... Ai yêu mến Thầy, thì sẽ giữ lời Thầy. Cha Thầy sẽ yêu mến người ấy. Cha Thầy và Thầy sẽ đến và ở lại với người ấy".
Trong bài
phúc âm hôm nay, sự
sống liên quan đến mối
liên hệ thần linh ở đây xẩy ra giữa chung loài người và riêng thành phần
môn đệ của Chúa Kitô với Người cũng như với Cha
của Người. Ở chỗ "yêu mến", tác động
duy nhất tạo nên mối hiệp nhất thần linh giữa con người tạo vật và
Thiên Chúa Tạo
Hóa.
Để tỏ lòng yêu mến của mình,
về phần con người, họ phải "giữ các điều răn của Thày" hay "giữ
lời Thày" cũng thế, bằng không, không làm theo ý muốn của người mình yêu
thì họ đâu
có thực lòng yêu mến nhau hay chưa
tỏ lòng yêu nhau thực sự.
Tác dụng thần linh của việc con người yêu mến Thiên Chúa, đó là họ chẳng những được Thiên Chúa yêu thương mà còn được Ngài tỏ mình ra cho và ở với nữa. Có nghĩa là được hiệp nhất nên một với Thiên Chúa, có cùng một tâm tưởng như Thiên Chúa, bởi được Ngài chiếm đoạt, làm chủ và điều hành toàn thể con người của họ hoàn toàn theo ý muốn toàn hảo và toàn năng của Ngài.
Về câu tông đồ Giuđa không phải Íchca hỏi "Lạy Thầy, tại sao Thầy sẽ tỏ
mình ra cho chúng con, mà không tỏ cho thế gian?",
Chúa Giêsu không trả lời trực tiếp như thế
nào. Nhưng qua những gì Người nói sau vấn nạn này, chúng ta thấy dường như
Người trả lời như sau:
Sở dĩ Thày không tỏ mình ra cho thế gian mà chỉ tỏ mình ra cho riêng các con mà thôi vì các con là bạn hữu Thày (xem Gioan 15:14-15, bài Phúc Âm Thứ Sáu tuần này), và sở dĩ Thày tỏ mình ra cho riêng các con là thành phần bạn hữu than mật của Thày chứ không cho chung thế gian là để các con sinh hoa trái (cùng đoạn phúc âm câu 16-17). Nhưng muốn sinh hoa trái là phần rỗi các linh hồn, là thay Thày tiếp tục ban phát ơn cứu độ của Thày cho thế gian thì các con cần phải “yêu mến Thày” bằng cách “giữ lời Thày”, nhờ đó các con mới được hiệp thong thần linh với Ba Ngôi là nguồn sống thần linh, một nguồn sống được thông ban qua Thày sang các con và từ các con tới thế gian.
Bài Đọc
1 (Tông Vụ 14:5-18)
Mối liên
hệ thần linh càng mật thiết càng cho thấy con người được Thiên Chúa chiếm
ngự có một thần lực phi thường như thần linh, như trường hợp của Thánh
Tông Đồ Phaolô trong bài đọc 1 hôm nay, vị tông đồ dân ngoại đã "chữa cho
một người bại chân" ở Lystra, "bị què từ khi lọt lòng mẹ, chưa
hề đi được bước nào", thế mà sau lời truyền của thánh nhân,
"anh đã đứng ngay dậy mà bước đi", khiến
cho dân chúng ở đó bàng hoàng sửng sốt tỏ ra sùng bái ngài như là một thần
linh giáng thế vậy.
"Thấy việc ông Phao-lô làm, đám đông hô lên bằng tiếng Ly-cao-ni-a: 'Thần
linh mặc lốt người phàm đã xuống với chúng ta!'... Thầy tư tế đền thờ thần
Dớt ở ngoại thành đem bò và vòng hoa đến trước cổng thành, và cùng với đám
đông, muốn dâng
lễ tế..."
Tuy nhiên,
không phải ai làm được
phép lạ cũng là
những vị thánh, cũng có một liên hệ thần linh mật thiết với Thiên Chúa, cũng
có một sự sống viên mãn nhờ được Thiên Chúa chiếm đoạt và sống động trong
họ, nếu họ không tỏ ra khiêm tốn để chứng thực cho
thấy chính họ chỉ là dụng cụ thần linh của Đấng toàn năng hoạt động trong họ
mà thôi, như Thánh Phaolô đã phải vội vàng phân trần với đám dân địa
phương đang tuốn đến để thần
thánh
hóa ngài:
"Hỡi các bạn, các bạn làm gì thế này? Chúng tôi đây cũng chỉ là người phàm,
cùng thân phận với các bạn. Chúng tôi loan Tin Mừng cho các bạn, là hãy bỏ
những cái hão huyền này đi, mà trở lại cùng Thiên Chúa hằng sống, Đấng đã
tạo thành trời đất với biển khơi cùng muôn loài trong đó. Trong những thế hệ
đã qua, Người để cho muôn dân đi theo đường lối của họ. Tuy vậy Người không
ngừng làm chứng cho mình, khi thi ân giáng phúc, ban mưa từ trời và mùa màng
sung túc cho các bạn, và cho các bạn được no lòng, được an vui."
Thứ Ba
Phúc Âm (Gioan
14:27-31)
Chủ đề
"Thày là sự sống" cho Mùa Phục Sinh sau Tuần Bát Nhật Phục Sinh theo
chiều kích Liên Hệ Thần Linh của Tuần Lễ thứ 5 vẫn tiếp tục được tỏ hiện
trong bài Phúc Âm Thứ ba hôm
nay. Ở
chỗ tâm hồn cảm thấy được
bình an nhờ được
hiệp nhất nên một với Thiên Chúa, đến độ,
tràn đầy niềm vui thần
linh ngay khi không
còn điểm tựa thiết yếu nhất của mình nữa,
bởi đã
như thể đạt được cùng đích của mình rồi vậy:
"Thầy để lại bình an cho anh em, Thầy ban cho anh em bình an của Thầy. Thầy
ban cho anh em không theo kiểu thế gian. Anh em đừng xao xuyến cũng đừng sợ
hãi. Anh em đã nghe Thầy bảo: 'Thầy ra đi và đến cùng anh em'. Nếu anh em
yêu mến Thầy, thì hẳn anh em đã vui mừng vì Thầy đi về cùng Chúa Cha, bởi vì
Chúa Cha cao trọng hơn Thầy. Bây giờ, Thầy nói với anh em trước khi sự việc
xảy ra, để khi xảy ra, anh em tin".
"Bình an" của Thiên Chúa đây, như bài Phúc Âm cho thấy, trước hết không phải "theo kiểu thế gian", ở chỗ trấn an lương tâm để hành ác, hay thứ bình an vắng bóng chiến tranh hay không có khủng hoảng hoặc không bị thử thách, mà là ngay trong lúc gian nan khốn khó vẫn không xao xuyến sợ hãi gì. Bởi luôn tin tưởng vào Thiên Chúa ở mọi nơi, trong mọi lúc và hết mọi sự.
Tại sao Chúa
Giêsu lại nói đến bình an với các môn đệ trong lúc này, nếu không phải vì
ngay sau đó Người báo trước cho các vị biết về than phận theo Người của các
vị, ở chỗ “Thày đi rồi Thày sẽ trở lại cùng các con”
như Người đã nói trước
ở đầu đoạn 14 cũng phúc âm Thánh Gioan. “Thày đi”
đây là đi chịu chết, “để
dọn chỗ cho các con” (Gioan 14:2-3), tức làm gương cho các vị, và
“Thày sẽ
trở lại cùng các con” đây là để “Thày ở đâu các con cũng ở đó với Thày”
(Gioan 14:3), vì tôi tớ không trọng hơn chủ và sứ giả không trọng hơn vị sai
đi (xem Gioan 13:16), nghĩa là các tông đồ cũng sẽ chịu gian nan khốn khó
như Người, nhưng nhờ Người ở với các vị mà các vị vẫn bình an như thường,
vẫn không sợ chết mà còn chiến thắng sự dữ như Người
và với Người.
Hai chi tiết trong bài phúc âm hôm nay cũng cho thấy là Chúa Giêsu nói với các môn đề về bình an liên quan đến thân phận theo Người là Đấng khổ nạn và tử giá đó là: Thứ nhất, “Thày về cùng Cha vì Cha trọng hơn Thày”, ở chỗ, Cha muốn Người hy sinh cho phần rỗi các linh hồn thì Người cũng cần phải tuân theo như vậy; và thứ hai, “Thầy không còn nói nhiều với các con nữa, vì thủ lãnh thế gian đã đến. Nó không có quyền lực gì đối với Thầy”, nghĩa là quyền lực sự dữ có sát hại Người đi nữa cũng là cơ hội để Người chu toàn sứ vụ cứu độ của Người mà thôi, chứ không phải là quyền lực hỏa ngục thắng được Người “là sự sống lại và là sự sống” (Gioan 11:25).
Bài Đọc
1 (Tông Vụ 14:19-28)
Điển
hình cho những tâm hồn được thừa hưởng bình an đích thực của Thiên Chúa nhờ
sống mật thiết Liên Hệ Thần Linh với Ngài bằng một lòng tin tưởng cậy trông
phó thác nơi Ngài, hoàn toàn bình an không hề nao núng sợ sệt, đó là Tông đồ
Phaolô, vị đã bị ném đá mà vẫn còn sống sót và vì thế vẫn còn tiếp tục hăng
say với sứ
vụ
"loan báo Tin Mừng":
"Bấy giờ có những người Do-thái từ An-ti-ô-khi-a và I-cô-ni-ô đến, thuyết phục được đám đông. Họ ném đá ông Phao-lô rồi lôi ông ra ngoài thành, vì tưởng ông đã chết. Nhưng khi các môn đệ xúm lại quanh ông, ông đứng dậy và vào thành. Hôm sau, ông trẩy đi Đéc-bê cùng với ông Ba-na-ba. Sau khi đã loan Tin Mừng cho thành ấy và nhận khá nhiều người làm môn đệ, hai ông trở lại Lýt-ra, I-cô-ni-ô và An-ti-ô-khi-a. Hai ông củng cố tinh thần các môn đệ, và khuyên nhủ họ giữ vững đức tin. Hai ông nói: 'Chúng ta phải chịu nhiều gian khổ mới được vào Nước Thiên Chúa'. Trong mỗi Hội Thánh, hai ông chỉ định cho họ những kỳ mục, và sau khi ăn chay cầu nguyện, hai ông phó thác những người đó cho Chúa, Đấng họ đã tin".
Thứ Tư
Phúc Âm (Gioan
15:1-8)
Chiều
kích "Liên Hệ Thần Linh" của chủ đề "Thày là sự sống" cho Thứ
Tư của Tuần lễ V Phục Sinh càng tỏ hiện hết sức rõ ràng nơi những gì Chúa
Kitô nói với các tông đồ về cây nho và cành nho trong bài
Phúc Âm hôm nay, một
liên hệ thần linh phát sinh sự sống một khi cành nho dính liền với thân nho.
"Hãy ở lại trong Thầy như Thầy ở lại trong anh em. Cũng như cành nho không thể tự mình sinh hoa trái, nếu không gắn liền với cây nho, anh em cũng thế, nếu không ở lại trong Thầy. Thầy là cây nho, anh em là cành. Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái, vì không có Thầy, anh em chẳng làm gì được.... Nếu anh em ở lại trong Thầy và lời Thầy ở lại trong anh em, thì muốn gì, anh em cứ xin, anh em sẽ được như ý. Điều làm Chúa Cha được tôn vinh là: Anh em sinh nhiều hoa trái và trở thành môn đệ của Thầy".
Trong bài Phúc Âm về mối Liên hệ Thần Linh giữa cây nho là Chúa Kitô và cành nho là chung Giáo Hội hay các môn đệ của Chúa Kitô, chúng ta thấy: 1- trước hết, trái nho chỉ ở cành nho chứ không ở ngay chính thân nho, tức là thân nho không sinh hoa trái mà là cành nho; 2- thế nhưng, cành nho không thể nào sinh hoa kết trái nếu không dính liền với thân nho, tức là nếu không có nhựa sống của thân nho; 3- "ở lại trong Thày", như cành nho dính liền với thân nho đây nghĩa là Kitô hữu đã được Chúa Kitô ở cùng khi lãnh nhận Phép Rửa thì phải sống sự sống của Người hơn là sống sự sống tự nhiên của mình, nhờ đó Chúa Kitô mới có thể sống trong họ và sinh hoa kết trái nơi họ qua các chứng từ trung thực và sống động của họ về Người.
Thật vậy, theo tu đức, thì mối liên hệ thần linh giữa Kitô hữu và Chúa Kitô được bắt đầu từ Phép Rửa. Nhờ Thánh Sủng, Chúa Kitô ở trong họ với Thánh Thần của Người, một mối liên hệ thần linh được Người ví như: "Thày là cây nho các con là cành".Vậy họ ở trong Người như thế nào để Người tiếp tục ở trong họ, tức là lớn lên trong họ, cho đến độ chiếm đoạt họ, làm chủ họ và qua họ tỏ mình cho thế gian, nhờ đó thế gian nhận biết Người, nếu không phải nhờ Thánh Thể của Người mà họ thường xuyên nhận lãnh khi cử hành Thánh Thế, và đặc biệt là bằng Thánh Giá của Người, nghĩa là bằng những đau khổ thứ thách Người cho họ chia sẻ với Thánh Giá của Người, như phương thức tỉa cắt cho họ là cành nho đã sinh trái càng sinh hoa trái dồi dào hơn.
Bài Đọc
1 (Tông Vụ 15:1-6)
Nếu cành
nho Kitô hữu dính liền với thân nho Chúa Kitô sinh hoa kết
trái là do Chúa Kitô thông ban sự sống của Người cho Kitô hữu nhờ lòng tin
của họ nơi Người, thì việc sinh hoa kết trái của họ không phải là do chính
tự cành nho, đúng như bài đọc 1 hôm nay đã trình thuật về hoa trái truyền
giáo của tông đồ Phaolô và barnabê như sau:
"Các ông được Hội Thánh tiễn đưa. Khi đi qua miền Phê-ni-xi và miền
Sa-ma-ri, các ông tường thuật việc các dân ngoại đã trở lại với Thiên Chúa,
khiến tất cả các anh em rất đỗi vui mừng. Tới Giê-ru-sa-lem, các ông được
Hội Thánh, các Tông Đồ và kỳ mục tiếp đón, và các ông kể lại tất cả những
gì Thiên Chúa đã cùng làm với các ông".
Thứ Năm
Phúc Âm (Gioan
15:9-11)
Chủ đề
"Thày là sự sống" cho Mùa Phục Sinh sau Tuần Bát Nhật Phục Sinh theo
chiều kích Liên Hệ Thần Linh cho Tuần Lễ V Phục Sinh tiếp tục càng được
thể
hiện trong bài Phúc Âm Thứ Năm hôm
nay:
"Chúa Cha đã
yêu mến Thầy thế nào, Thầy cũng yêu mến anh em như vậy. Anh em hãy ở lại
trong tình thương của Thầy. Nếu anh em giữ các điều răn của Thầy, anh em sẽ
ở lại trong tình thương của Thầy, như Thầy đã giữ các điều răn của Cha Thầy
và ở lại trong tình thương của Người. Các điều ấy, Thầy đã nói với anh em để
anh em được hưởng niềm vui của Thầy, và niềm vui của anh em được nên trọn
vẹn".
Mối Liên Hệ Thần Linh trong bài Phúc Âm hôm nay chẳng những giữa Chúa Kitô và các tông đồ, mà còn giữa các tông đồ và Cha trên trời qua trung gian của Chúa Kitô nữa. Ở chỗ: "Chúa Cha đã yêu mến Thầy thế nào, Thầy cũng yêu mến anh em như vậy".
Trong bài Phúc Âm hôm nay, Chúa Kitô còn cho các tông đồ biết cách thức các vị có thể "ở lại trong tình thương" của Người, đó là "giữ các điều răn" của Người, nghĩa là làm theo ý muốn của Người, hay nói ngược lại, để cho ý muốn của Người trở thành hiện thực trong đời sống của Kitô hữu, hay để cho Người sống trong Kitô hữu, nhờ đó họ mới có thể suy tưởng, ước muốn, phát biểu, tác hành và phản ứng như Chúa Kitô và với Chúa Kitô, Đấng qua họ và nhờ chứng từ của họ tiếp tục tỏ mình ra cho những ai nhìn thấy họ, lắng nghe họ và gần gũi họ!
Nếu việc
"ở lại trong tình
thương"
của Chúa Kitô là ở chỗ
“giữ các giới răn”
của Người, mà giới răn cao
cả nhất Người dạy đó là
“các con hãy
yêu nhau như Thày đã yêu thương các con”
(Gioan 13:34, 15:12), thì việc
"ở lại trong tình
thương"
của Chúa Kitô nghĩa là để cho Người yêu thương tha nhân trong chúng
ta và qua chúng ta. Như thế, theo những gì Chúa Giêsu nói trong bài phúc âm
hôm nay, thì mối liên hệ thần linh ở chỗ tình yêu từ Cha qua Chúa Kitô sang
nhiệm thể Giáo Hội và từng phần thể của Giáo Hội đến toàn thể nhân loại vậy.
Bài Đọc 1 (Tông Vụ 15:7-21)
Vấn đề "giữ các điều răn của Thày" trong bài phúc âm hôm nay cũng được tỏ hiện trong bài đọc 1 hôm nay, qua quyết định tối hậu của công đồng Giêrusalem về vấn đề không cần cắt bì theo nghi thức Do Thái giáo xưa mới trở thành Kiô hữu, mới được cứu rỗi, mà việc cứu rỗi là do ân sủng của Chúa Kitô được chấp nhận bởi những ai tin vào Người, kèm theo những việc làm tương xứng với đức tin Kitô giáo của họ:
"Sau khi các ông đã tranh luận nhiều, ông Phê-rô đứng lên nói: 'Thưa anh em, anh em biết: ngay từ những ngày đầu, Thiên Chúa đã chọn tôi giữa anh em, để các dân ngoại được nghe lời Tin Mừng từ miệng tôi và tin theo. Thiên Chúa là Đấng thấu suốt mọi tâm can đã chứng tỏ Người chấp nhận họ, khi ban Thánh Thần cho họ cũng như đã ban cho chúng ta. Người không phân biệt chút nào giữa chúng ta với họ, vì đã dùng đức tin để thanh tẩy lòng họ.... Chính nhờ ân sủng Chúa Giê-su mà chúng ta tin mình được cứu độ, cùng một cách như họ."
Thứ Sáu
Phúc Âm (Gioan
15:12-17)
Chủ đề
"Thày là sự sống" về chiều kích Liên Hệ Thần Linh cho Tuần Lễ V Phục
Sinh tuần này tiếp tục được
bài Phúc Âm hôm nay cho thấy không
thể tách rời với đức bác ái yêu thương nhau nữa, chứ không phải chỉ Liên Hệ
Thần Linh với Chúa Kitô thôi:
"Đây là điều răn của Thầy: anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương
anh em. Không có tình thương nào cao cả hơn tình thương của người đã hy sinh
tính mạng vì bạn hữu của mình".
Tuy nhiên mối Liên Hệ Thần Linh theo hàng ngang là yêu thương nhau này lại hoàn toàn lệ thuộc vào mối Liên Hệ Thần Linh theo hàng dọc giữa các tông đồ hay các môn đệ với Chúa Kitô, bằng không, họ không thể nào "yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em".
Như
thế, bác ái
yêu thương giữa các môn đệ với nhau và với tha nhân đồng loại chính là
hoa trái của mối
Liên Hệ Thần Linh giữa họ và Chúa Kitô, một mối Liên hệ Thần Linh thân mật
như giữa bạn hữu với nhau, chứ không phải giữa chủ
và tớ,
một
mối Liên Hệ Thần Linh bằng hữu hiệp nhất nên một đến độ
có gì cũng cho nhau biết để
cùng thông hưởng, nhờ đó có thể tác hành một cách thích đáng và mang lại tác
dụng tối đa:
"Anh em là bạn hữu của Thầy, nếu anh em thực hiện những điều Thầy truyền dạy. Thầy không còn gọi anh em là tôi tớ nữa, vì tôi tớ không biết việc chủ làm. Nhưng Thầy gọi anh em là bạn hữu, vì tất cả những gì Thầy nghe được nơi Cha Thầy, Thầy đã cho anh em biết. Không phải anh em đã chọn Thầy, nhưng chính Thầy đã chọn anh em, và cắt cử anh em để anh em ra đi, sinh được hoa trái, và hoa trái của anh em tồn tại, hầu tất cả những gì anh em xin cùng Chúa Cha nhân danh Thầy, thì Người ban cho anh em. Điều Thầy truyền dạy anh em là hãy yêu thương nhau".
Căn cứ vào toàn bộ bài Phúc Âm hôm nay về đức bác ái yêu thương, dường như chúng ta không thấy chủ đề "Thày là sự sống" của Mùa Phục Sinh hậu Tuần Bát Nhật đâu hết. Tuy nhiên, nếu tình yêu là sự sống hiệp thông và yêu là sống hiệp thông, ngược lại, nếu không yêu thương thì ở trong sự chết và ai ghét anh em mình là kẻ sát nhân, như Thánh Gioan đã khẳng định (xem 1 Gioan 3:14-15).
Bởi thế, sự sống ở đây chính là bác ái yêu thương, và trong bài Phúc Âm này sự sống là chính đức ái trọn hảo - perfect love / perfectae caritatis, ở chỗ: "Các con hãy yêu mến nhau, như Thầy đã yêu mến các con". Mà Người yêu mến thành phần môn đệ của Người như thế nào, nếu không phải cho đến hy sinh chính mạng sống mình cho họ, coi họ còn cao quí và cao trọng hơn cả mạng sống mình nữa: "Không có tình yêu nào lớn hơn tình yêu của người thí mạng vì bạn hữu mình".
"Bạn hữu" đây không phải hiểu theo nghĩa thường, ngoài liên hệ ruột thịt, mà là theo nghĩa thân thiết, như vợ chồng không ruột thịt với nhau nhưng lại là bạn trăm năm của nhau. Và chính vì thân thiết trong tình bạn bè mới tỏ cho nhau biết hết bầu tâm sự của mình, một bầu tâm sự không thể bạ ai cũng chia sẻ, như người lạ mặt ngoài đường hay người "đầy tớ" đối với chủ được Chúa Giêsu nhắc đến trong bài Phúc Âm hôm nay.
Bầu tâm sự của Chúa Giêsu muốn tỏ cho thành phần môn đệ bạn hữu của Người, thành phần được Người coi trọng hơn chính sự sống của Người, đó là "tất cả những gì Thầy đã nghe biết nơi Cha Thầy, thì Thầy đã cho các con biết", ám chỉ "Cha Thày yêu Thày thế nào Thày cũng yêu các con như vậy" (Gioan 15:9). Chúa Giêsu thực sự là hiện thân của tình yêu vô cùng thương xót của Thiên Chúa đối với chung loài người và riêng Giáo Hội của Người, hay nói đúng hơn Người chính là Tình Yêu Thương Xót của Thiên Chúa vậy, một tình yêu tự mình không một tạo vật nào xứng đáng nếu Ngài không tự tỏ ra trước, bất chấp thân phận bất xứng hay bất cân xứng của đối tượng được Ngài yêu.
Đó là ý nghĩa sâu xa ở câu Chúa Giêsu đã nói tiếp ngay sau đó: "Không phải các con đã chọn Thầy, nhưng chính Thầy đã chọn các con". Chính vì được Thiên Chúa yêu thương nhưng không và yêu cho tới cùng như vậy nơi Chúa Giêsu Kitô (xem Gioan 13:1), mà thành phần bạn hữu môn đệ của Con Ngài, thành phần thật ra thân phận chỉ là đầy tớ của Ngài và của Con Ngài, nhưng được thăng hóa thành bạn hữu của Con Ngài nhờ tình yêu của Ngài, phải đáp ứng tình yêu của Ngài, hay đúng hơn để cho Ngài yêu thương, cho đến độ: "Thày yêu các con thế nào, các con cũng phải yêu nhau như vậy" (Gioan 13:34). Đó là lý do trong cùng bài Phúc Âm hôm nay Chúa Giêsu đã nói đến mục đích của việc "Thày đã chọn các con" đó là: "để các con đi, và mang lại hoa trái" - Hoa Trái yêu thương: "các con hãy yêu mến nhau", như Người lập lại ở cuối bài Phúc Âm hôm nay.
Bài Đọc
1 (Tông Vụ 15:22-31)
Mối Liên Hệ Thần Linh giữa Chúa Kitô và các tông đồ của Người ngay từ khi Giáo Hội còn sơ khai đã cho thấy Người luôn ở cùng các vị, cũng như các vị luôn ở cùng Người, do đó các vị đã có những quyết định đúng như những gì Người mong muốn, hoàn toàn ngược lại với những ai có tinh thần khác biệt với các vị, gây rắc rối trong Giáo Hội bấy giờ. Đoạn thư được các vị gửi để công bố quyết định "đồng tâm nhất trí" của các vị đã thực sự phản ảnh Mối Liên hệ Thần linh của các vị với Chúa Kitô, Đấng sống trong từng cá nhân họ và chung cộng đồng Giáo Hội bằng Thánh Thần của Người, Đấng "đã quyết định" với các vị:
"Anh em Tông Đồ và kỳ mục chúng tôi gửi lời chào anh em gốc dân ngoại tại An-ti-ô-khi-a, tại miền Xy-ri và Ki-li-ki-a. Chúng tôi nghe biết có một số người trong chúng tôi, không được chúng tôi ủy nhiệm, mà lại đi nói những điều gây xáo trộn nơi anh em, làm anh em hoang mang. Vì thế, chúng tôi đã đồng tâm nhất trí quyết định chọn một số đại biểu, và phái họ đến với anh em, cùng với những người anh em thân mến của chúng tôi là ông Ba-na-ba và ông Phao-lô, những người đã cống hiến cuộc đời vì danh Đức Giê-su Ki-tô, Chúa chúng ta. Vậy chúng tôi cử ông Giu-đa và ông Xi-la đến trình bày trực tiếp những điều viết sau đây: Thánh Thần và chúng tôi đã quyết định không đặt lên vai anh em một gánh nặng nào khác ngoài những điều cần thiết này: là kiêng ăn đồ đã cúng cho ngẫu tượng, kiêng ăn tiết, ăn thịt loài vật không cắt tiết, và tránh gian dâm. Anh em cẩn thận tránh những điều đó là tốt rồi. Chúc anh em an mạnh."
Thứ Bảy
Phúc Âm (Gioan
15:18-21)
Chiều
kích "Liên Hệ Thần Linh" của chủ đề "Thày là sự sống" cho Tuần
Lễ Thứ V Mùa Phục Sinh là ở nơi việc hiệp nhất nên một với Chúa Kitô, nhờ đó
các môn đệ của Người mới có thể sinh hoa kết trái yêu thương như Người yêu
thương họ, như các bài Phúc Âm trong tuần đã cho thấy, cũng là mối Liên Hệ
Thần Linh nhờ đó làm cho các vị nên giống
Người nơi thân phận bị thế gian ghét bỏ và sát hại, chỉ
vì danh của Người, như
lời Người khẳng định và tiên báo cho các tông đồ trong bài phúc âm hôm nay:
"Nếu thế gian ghét anh em, anh em hãy biết rằng nó đã ghét Thầy trước. Giả
như anh em thuộc về thế gian, thì thế gian đã yêu thích cái gì là của nó.
Nhưng vì anh em không thuộc về thế gian và Thầy đã chọn, đã tách anh em khỏi
thế gian, nên thế gian ghét anh em. Hãy nhớ lời Thầy đã nói với anh em: tôi
tớ không lớn hơn chủ nhà. Nếu họ đã bắt bớ Thầy, họ cũng sẽ bắt bớ anh em.
Nếu họ đã tuân giữ lời Thầy, họ cũng sẽ tuân giữ lời anh em. Nhưng họ sẽ làm
tất cả những điều ấy chống lại anh em, vì anh em mang danh Thầy, bởi họ
không biết Đấng đã sai Thầy".
Bài Phúc Âm cho Thứ Bảy Tuần V theo Thánh Gioan hôm nay là bài Phúc Âm chất chứa những lời Chúa Giêsu tiên báo cho các môn đệ của Người về thân phận chịu khổ của các vị trong thế gian nay, bị thế gian thù ghét, chỉ vì các vị đã được Người "chọn" và "tách ra khỏi thế gian". Nghĩa là những ai thuộc về Người và theo Người thì phải chịu chung số phận với Người và như Người: "Nếu họ đã bắt bớ Thầy, họ cũng sẽ bắt bớ anh em".
Chính thân phận bị thế gian ghét bỏ và bách hại như Thày và vì Thày của thành phần môn đệ Chúa Kitô là những gì chứng tỏ họ thực sự thuộc về Chúa Kitô, hoàn toàn ở trong Chúa Kitô và Chúa Kitô hằng ở trong họ hơn ai hết và hơn bao giờ hết. Đúng thế, chính những gian nan khốn khó gặp phải trong cuộc hành trình đức tin trần thế nói chung và nhất là trong sứ vụ làm chứng cho Chúa Kitô đã chứng thực ai là môn đệ đích thực của Chúa Kitô và ai không/chưa.
Mà thành phần môn đệ của Chúa Kitô nói chung, sau thời các thánh tông đồ, được Người tuyển chọn khi nào và ra sao? Nếu không phải khi Người gọi họ trở thành môn đệ Kitô hữu của Người qua các chứng nhân của Người (xem Mathêu 28:20), hay hơn thế nữa, khi Người gọi một số môn đệ Kitô hữu của Người theo sát Người hơn nữa theo 3 lời khuyên của Phúc Âm, nhất là khi Người gọi họ trở thành linh mục thừa tác của Người; và chính họ cũng đã đáp lại bằng việc lãnh nhận phép rửa, lãnh nhận Bí Tích Truyền Chức Thánh, cũng như bằng việc tuyên khấn các lời khấn sống đời thánh hiến trọn lành hơn theo tinh thần và gương sống của Người.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, những môn đệ Kitô hữu nào được "Thày đã chọn, đã tách ra khỏi thế gian", và cũng đã theo Người như thế, mà chỉ tìm kiếm và theo đuổi một Chúa Kitô Phục Sinh chẳng có các dấu thánh trên thân xác sống lại từ trong kẻ chết của Người, thì thực tế cho thấy họ vẫn tiếp tục "thuộc về thế gian", và vì thế họ được "thế gian yêu thích cái gì là của nó". Chẳng hạn như những người môn đệ thuộc về một thứ Giáo Hội Nhà Nước trong thế giới cộng sản, hay những môn đệ có biệt tài nào đó trở thành nổi tiếng, được dân chúng mộ mến đến bất chấp Giáo Quyền, hoặc những môn đệ mị dân không dám khuyên bảo hay giảng dạy dân chúng "vào qua cửa hẹp" (Mathêu 7:13), bởi sợ bị dân ghét bỏ, hay những môn đệ chỉ vì danh tiếng, vì nghề nghiệp, mà về chính trị đã bỏ phiếu chấp thuận hay ủng hộ các đạo luật phản tín lý và luân lý Công giáo của mình v.v.
Trái lại, những môn đệ bị bách hại vì lẽ công lý (xem Mathêu 5:11) chính là các cành nho tốt lành đã sinh hoa kết trái trong đời sống thiêng liêng, ở chỗ họ càng ngày càng được kết hiệp mật thiết với Chúa Kitô, qua việc thương xuyên tham dự các Bí Tích Thánh và thiết tha lắng nghe cùng đáp ứng Lời Chúa, và vì thế, họ còn được cắt tỉa thêm cho càng sai trái (xem Gioan 15:2), cho càng được nên giống Chúa Kitô là Thày của mình hơn ai hết và hơn bao giờ hết. Đến độ sự sống đã chiến thắng tội lỗi và sự chết của Chúa Kitô Phục Sinh nơi họ đã trở thành như một ngọn lửa thần linh bừng lên thiêu đốt bụi gai bản thân thấp hèn yếu đuối của họ, nhưng bụi gai là bản thân của họ đầy thương tích đớn đau ấy chẳng những vẫn không bị thiêu rụi (xem Xuất Hành 3:2), trái lại, chính bụi gai ấy lại còn thần hiển "rạng ngời chân lý - veritatis splendor" (Thông Điệp của ĐTC GP II ngày 6/8/1993) như một Chúa Kitô Tử Giá!
Bài Đọc
1 (Tông Vụ 16:1-10)
Mối Liên Hệ Thần Linh tràn đầy sự sống còn có thể được thấy nơi trường hợp của phái đoàn môn đệ Chúa Kitô, trong đó chính yếu là Tông Đồ Phaolô, những vị luôn kết hiệp mật thiết với Chúa Kitô, Đấng ở với họ, sống trong họ và hướng dẫn họ bằng Thánh Thần của Người trong công cuộc truyền giáo chứng nhân của họ, thậm chí hướng dẫn họ đến những nơi Người muốn họ tới, như bài đọc 1 hôm nay cho thấy:
"Các ông đi qua miền Phy-ghi-a và Ga-lát, vì Thánh Thần ngăn cản không cho các ông rao giảng lời Chúa ở A-xi-a. Khi tới sát ranh giới My-xi-a, các ông thử vào miền Bi-thy-ni-a, nhưng Thần Khí Đức Giê-su không cho phép. Các ông bèn đi qua miền My-xi-a mà xuống Trô-a. Ban đêm, ông Phao-lô thấy một thị kiến: một người miền Ma-kê-đô-ni-a đứng đó, mời ông rằng: 'Xin ông sang Ma-kê-đô-ni-a giúp chúng tôi!' Sau khi ông thấy thị kiến đó, lập tức chúng tôi tìm cách đi Ma-kê-đô-ni-a, vì hiểu ra rằng Thiên Chúa kêu gọi chúng tôi loan báo Tin Mừng cho họ".