“Ánh Sáng Sự Sống”

 

N

ếu quyền làm người là yếu tố định đoạt và làm nên tầm vóc chính thức của con người, và nếu ư thức được quyền làm người của ḿnh ấy là dấu chứng tỏ con người đă thực sự trưởng thành, mà thực tế lại cho thấy con người càng văn minh th́ họ càng ngày càng chống đối nhau và sát hại nhau trắng trợn và rùng rợn hơn bao giờ hết, (chưa thế kỷ nào văn minh bằng thế kỷ 20, thế mà cũng chưa có thể kỷ nào giết nhau như thế kỷ này), th́ phải chăng con người chưa thực sự trưởng thành, chưa đạt đến sự sống trọn vẹn và viên măn? Thế nhưng, sống trọn vẹn và viên măn là ǵ và như thế nào?? Phải chăng sống viên măn là một vấn đề có liên hệ trực tiếp đến ơn gọi làm người, một ơn gọi được Tạo Hóa vô cùng khôn ngoan thượng trí, chẳng những đă ghi khắc lề luật luân lư phổ quát vào trong tâm khảm hay trong lương tâm của mỗi người (xem Rm 2:15), mà c̣n phác họa hết sức rơ ràng ngay trên thân ḿnh của con người nữa???

Như thế, để t́m hạnh phúc hay để làm cho con người ḿnh nên trọn, con người nhất định phải biết định hướng cuộc đời, biết con người ḿnh là ai, phải biết ḿnh sống để làm ǵ và biết đâu là sự thật.

 

“Định Hướng Cuộc Đời:

 

“Cuộc đời của con người trên trần gian, từ khi mở mắt chào đời cho đến khi nhắm mắt ĺa đời, là một cuộc hành tŕnh đi về vĩnh cửu, là một cuộc t́m đạt Chân-Thiện-Mỹ.

 

“Đối với con người hữu h́nh và hữu hạn, một cuộc hành tŕnh tiến về một đích điểm có vẻ mờ mịt như thế chính là một Hành Tŕnh Niềm Tin, một hành tŕnh đầy tối tăm và cạm bẫy, tối tăm cho tâm linh hướng hạ của con người, và cạm bẫy cho bản chất yếu đuối của con người.

           

“Mang một bản tính vừa bất toàn lại bất lực như thế, lư trí th́ mù ḷa, ư chí th́ yếu nhược, t́nh cảm th́ lệnh lạc, con người không thể nào tự ḿnh đi trọn cuộc Hành Tŕnh Niềm Tin này mà không bị lầm lạc, vấp phạm và sa ngă.

           

“Lầm lạc trong cuộc Hành Tŕnh Niềm Tin có nghĩa là đi măi mà cứ luẩn quẩn một chỗ, cứ dậm chân tại chỗ, cứ chứng nào tật ấy, nhiều khi càng ngày lại càng xa hay càng mất đích điểm cần phải đến, thậm chí không c̣n phân biệt được lành với dữ.

           

“Thế nên, khi bị lầm lạc, con người cần phải dừng chân đúng lại, để biết ḿnh đang ở đâu, mới có thể t́m ra đúng hướng đi. Có ra khỏi cái ṿng lẩn quẩn hay tệ trạng của ḿnh, con người mới vững tâm tiếp tục đi cho đến cùng cuộc Hành Tŕnh Niềm Tin của ḿnh.

           

“Tĩnh tâm là một chặng dừng chân cuộc đời, để lấy lại sức thiêng và định hướng đi chính xác cho cuộc Hành Tŕnh Niềm Tin của ḿnh.

           

“Một con người lầm lạc là một con người làm những điều không xứng hợp với thân phận, với phẩm giá hay với ơn gọi làm người của ḿnh. Trong t́nh trạng lầm lạc này, con người chẳng khác nào như một người nằm mơ (nếu nhẹ), một người say rượu (nếu vừa), một người điên khùng (nếu nặng), tức là những thành phần làm các điều ngớ ngẩn, trẻ con, nguy hại, mà nếu tỉnh táo, có lẽ đa số họ đă không dám làm như vậy.

           

“Thế nên, biết ḿnh là t́nh trạng tỉnh táo của con người, là lúc con người ư thức được ḿnh, để thấy được rằng ḿnh đang ở đâu và đang làm ǵ, đúng hay sai, tốt hay xấu, lành hay dữ, thiện hay ác, lợi hay hại, khôn hay dại v.v. Biết ḿnh, bởi đó, là khởi điểm của Hành Tŕnh Niềm Tin, là điều kiện cải thiện đời sống, để có thể đạt đến Chân-Thiện-Mỹ, đích điểm của đời sống làm người.

           

“Cuộc sống của con người là một khám phá liên lỉ chính bản thân ḿnh. Thế nhưng, cho đến chết, con người cũng không thể nào hoàn toàn biết ḿnh cho trọn vẹn. Bằng cớ là, c̣n sống con người c̣n lầm lạc, c̣n lỗi phạm, c̣n mê man, nghĩa là c̣n cần phải cải thiện, c̣n cần phải được đánh thức dậy.

           

“Cải thiện đời sống là tác động thức giấc biết ḿnh, để sống đúng với ơn gọi làm người của ḿnh, trong cuộc hành tŕnh đi về vĩnh cửu, một hành tŕnh t́m gặp Chân-Thiện-Mỹ, Thần Tượng của con người, Tuyệt Đích của đời sống, Chân Trời của hạnh phúc.

 

“Con Người Là Ai?

 

“Là một tạo vật duy nhất trên đời có cả hồn lẫn xác, vừa hữu h́nh lại vừa vô h́nh, vừa linh thiêng lại vừa vật chất, trong mầu nhiệm tạo dựng, con người là một tổng hợp đất trời, và là một tụ điểm trong trời đất.

           

“Thế nhưng, con người vẫn không phải là trung tâm điểm của vũ trụ, trái lại, con người vẫn phải tự xoay vần lấy bản thân ḿnh và c̣n phải xoay ḿnh chung quanh mặt trời Thần Linh nữa mới có thể tồn tại. Thực tế đă cho thấy, bao lâu c̣n biết lắng nghe tiếng lương tâm chân chính, theo hấp lực của Mặt Trời Chân-Thiện-Mỹ tối cao bất biến, th́ con người, cá nhân cũng như xă hội, mới có thể sinh tồn trong b́nh an thịnh đạt. Bằng không, sống bất ḥa hợp với định luật thiên nhiên của trời đất, nhất là với qui luật luân lư phổ quát của tâm linh, con người chỉ gặp toàn bất trắc và bất hạnh, mà nếu không kịp thời cải thiện, chính con người sẽ trở thành một tận điểm tự diệt vong!

           

“Cũng có thân xác như con vật, nhưng h́nh thức cấu trúc nơi thân xác của con người khác hẳn với của con vật, thân xác của con người đă là một ấn tích làm người của họ, và cả hồn xác của con người là một bí tích hiệp thông của trời đất.

           

“Về thể chất và theo h́nh thức, con người chẳng khác ǵ con vật. Nhưng về nội dung, con người chẳng những có lư trí để t́m kiếm Sự Chân Thật, có ḷng muốn để t́m kiếm Sự Thiện Hảo, có t́nh cảm để t́m kiếm Sự Mỹ Lệ, mà c̣n có cả lương tâm để nhận thức Chân-Thiện-Mỹ và có tinh thần để có thể đạt đến Chân-Thiện-Mỹ cũng như để hiệp thông với Chân-Thiện-Mỹ nữa.

 

“Phải chăng v́ thế mà:

           

“Thân của con người không nằm ngang, tức không nằm song song với mặt đất như thân thể của con vật, một thế nằm như nói lên rằng con người cũng chỉ có một giá trị ngang hàng với vật chất, mà là một thế thẳng đứng trên mặt đất, hoàn toàn vượt trên vật chất.

           

“Đầu của con người không hướng hạ, chúi xuống mặt đất, một hướng chiều như công nhận vật chất là cùng đích của ḿnh, mà là hướng thượng, vươn thẳng lên trời cao, như hướng về quê hương vĩnh cửu của ḿnh.

           

“Mắt của con người không nh́n xuống mặt đất, như coi mặt đất là đối tượng ḿnh phải đạt đến, mà là nh́n thẳng về phía trước mặt, như hướng về và t́m kiếm một tương lai vĩnh cửu, một hạnh phúc trường sinh bất diệt.

“Bụng của con người không nằm sát với mặt đất, như dính chặt với bản năng thú tính sống để mà ăn, nhưng được đặt nằm ở trên đôi chân đạp mặt đất, v́ con người bao giờ cũng phải làm chủ mặt đất, có quyền sử dụng vật chất chứ không làm tôi lệ thuộc vật chất.

           

“Tay của con người không phải để ḅ như một cặp chân phụ giống con vật, loài dùng bốn chân trong việc đi kiếm ăn, mà được dùng để làm việc canh tác trái đất và phục vụ tha nhân đồng loại của ḿnh.

           

“Chính v́ thế:

 

“Con người là một tạo vật cao cả vươn lên, chứ không phải là một loài thấp kém thường hèn. V́ thân của con người thẳng đứng như một cây mọc trên mặt đất. Chân như rễ cây đâm sâu xuống ḷng đất, để hút lấy từ ngoại giới kinh nghiệm làm nhựa sống cho tâm linh của ḿnh, nhờ đó, càng bước đi trên mặt đất, con người lại càng từng trải trong cuộc Hành Tŕnh Niềm Tin.

           

“Con người là một tạo vật hướng thượng, chứ không phải là một loài hướng hạ. V́ đầu của con người hướng thẳng lên trời như hướng về một cơi siêu linh cao cả, với mớ tóc tư tưởng khôn ngoan như hoa lá, trổ sinh từ trí óc suy luận của con người khoa học, để được sinh hoa kết  thành một nền văn hóa nhân bản cho cuộc sống nhân sinh.

           

“Con người là một tạo vật của vô biên vĩnh cửu, chứ không phải là một loài của vật chất hiện sinh. V́ đôi mắt của con người nh́n thẳng trước mặt, như hướùng về một tương lai với bao ước mơ và hy vọng, và sẽ luôn luôn t́m kiếm cho đến khi được viên măn. Nằm ngửa mà ngủ, con người như đợi chờ một cuộc sống trường sinh bất diệt.

           

“Con người là một tạo vật được dựng nên để làm chủ, chứ không phải là một loài hiện hữu để làm tôi. Bụng của con người được đặt trên đôi chân đạp mặt đất, như con người ăn để mà sống. Đôi tay của con người thong dong không bám sát mặt đất như đôi chân, để có thể tạo nên cho ḿnh một nền văn minh nhân sinh, bằng cách sử dụng tất cả mọi khả năng của ḿnh trong việc khai thác tất cả mọi tài nguyên thiên nhiên, trong việc khám phá hữu ích về khoa học thực nghiệm, và trong việc sáng chế những tiện nghi về kỹ thuật, tạo thoải mái cho đời sống làm người của ḿnh trên mặt đất.

           

“Con người đúng là một Hạt Giống Thần Linh được gieo vào mặt đất trần gian, mà thân xác của con người là lớp vỏ, cần phải bị mục nát đi theo định luật tự nhiên, để hồn thiêng là nhân sự sống có thể nẩy mầm, phát triển và sinh hoa kết trái, một sản phẩm thần linh bất diệt của Chân-Thiện-Mỹ.

                       

“Sống Để Làm Ǵ?

 

“Nếu con người thực sự biết ḿnh, con người tất nhiên sẽ biết được ư nghĩa của cuộc đời: Sống để làm ǵ?

           

“Biết ḿnh chính là con mắt của con người nh́n vào cuộc đời và nhận diện cuộc đời. Cho dù cuộc đời tự nó có sáng đẹp mấy đi nữa, nếu con người bị mù loà ở chỗ không biết ḿnh, th́ đối với họ, cuộc đời chỉ là một màn đêm tăm tối, chỗ nào cũng có thể là cạm bẫy chụp bắt họ, là cản trở làm cho họ vấp ngă, là hố thẳm làm cho họ bị diệt vong...

           

“Thực ra, đời sống ngay từ ban đầu vốn tốt lành song đă bị con người sa đọa biến nó từ một Thiên Thai Địa Đường thành ‘đời là một bể khổ’, là một băi tha ma chết chóc. Do đó, càng không biết ḿnh, con người càng dễ bị tử thần bắt cóc, và càng dễ trở thành những bóng ma quái trên trần gian, gây ra những gương mù, lôi kéo những kẻ yếu vía đi vào cơi chết ngàn thu.

           

“Chính v́ thế, nếu không được Quyền Năng Tuyệt Đối giải cứu, sống trên đời, con người sẽ vĩnh viễn bị ch́m ngập trong bể khổ, cuối cùng là thối nát trong nấm mồ sự chết. Con người không đă và đang sống trong nấm mồ sự chết là ǵ, khi họ liên lỉ sống trong t́nh trạng hoàn toàn bất toàn, bất lực, bất măn và bất an.

           

“Con người bất toàn: ở chỗ, họ muốn những điều không được làm.

 

“Con người bất lực: ở chỗ, họ không làm được những điều họ muốn hay tránh những được những bất trắc xẩy ra, dù đă hết sức đề pḥng.

 

“Con người bất măn: ở chỗ, họ muốn những điều như ư lại gặp những điều trái ư.

 

“Con người bất an: ở chỗ, họ muốn cả những điều làm hại cho chính bản thân của họ, nhất là dù biết trước hậu qủa của nó mà vẫn cứ nhào vô, vẫn không thể nào bỏ được...

 

“Bởi đó, cuộc sống của con người trên trần gian này chính là một cuộc vượt qua sự chết mà vào Sự Sống, vượt qua lănh giới tự nhiên mà vào lănh giới siêu nhiên, vượt qua thân phận làm người để nên giống như Thần Linh.

 

“Mọi sinh vật sống động theo bản tính tự nhiên của ḿnh. Con vật chỉ có xác, nên chúng chỉ sống để mà ăn. Con người có cả xác lẫn hồn, nên không nguyên sống bởi bánh mà c̣n sống bởi những ǵ có tính cách Thần Linh, sống theo những chân lư đời đời.

           

“Con người bề ngoài chẳng những có xác thịt như con vật, bề trong c̣n có hồn thiêng như bản tính của thần linh. Mà yếu tố chính yếu làm nên con người, đồng thời cũng là yếu tố làm cho con người khác với con vật, đó là linh hồn của họ. Thế nên, sống theo bản năng là con người sống như con vật, sống theo tâm linh khôn ngoan, con người mới tỏ ra ḿnh thực sự là người và làm người.

           

“Con người chỉ bắt đầu làm người, khi biết dùng trí khôn để t́m kiếm Sự Chân Thật, biết dùng ḷng muốn để t́m kiếm Sự Thiện Hảo, và biết dùng t́nh cảm để t́m kiếm Sự Mỹ Lệ.

           

“Con người càng ngày càng tỏ ra ḿnh trưởng thành, khi biết suy tư và phán đoán theo Sự Chân Thật, biết chọn lựa và quyết định theo Sự Thiện Hảo, biết thông cảm và phản ứng một cách khôn ngoan theo Sự Mỹ Lệ.

           

“Đạt đến Chân-Thiện-Mỹ, đích điểm của cuộc đời, chính là và phải là mục đích tối hậu và trên hết của con người sống trên trần gian. Một khi chưa đạt được đích điểm của thân phận làm người này, con người sẽ không thôi khao khát, sẽ c̣n khắc khoải cho đến khi hoàn toàn được b́nh an vui sống.

 

“Đâu Là Sự Thật?

 

“Một con người dù có lừa dối được tất cả mọi người, nhưng họ vẫn không bao giờ muốn bị ai lừa dối. Bởi v́, con người vốn hướng về và t́m kiếm Sự Chân Thật duy nhất, đối tượng của lư trí con người, có thể làm con người phán đoán chính trực.

           

“Một con người dù có ác độc làm hại hết mọi người, nhưng họ vẫn không muốn bị ai làm hại. Bởi v́, con người vốn hướng về và t́m kiếm Sự Thiện Hảo tối thượng, đối tượng của ḷng muốn con người, có thể làm con người hoàn toàn thỏa măn,

           

“Một con người dù quê mùa dốt nát đến đâu, cũng có thể bất chấp thủ đoạn để được mọi sự như ư muốn. Bởi v́, con người vốn hướng về và t́m kiếm Sự Mỹ Lệ tuyệt vời, đối tượng của t́nh cảm con người, có thể làm con người khôn ngoan khéo léo.

           

“Thế nhưng, trên con đường thiên định một chiều tiến về Siêu Việt Thể Chân-Thiện-Mỹ, về Chân Trời Hạnh Phúc muôn đời bất diệt, cuộc sống của con người vốn có khuynh hướng ngược chiều, chắc chắn sẽ khó ḷng tránh được tai nạn... Khi gặp tai nạn, con người có thể sẽ trở nên như một hạt giống bị hư nhân, không bao giờ c̣n nẩy mầm để mọc lên được nữa, và đời đời sẽ bị chôn vùi dưới ḷng đất tuyệt vọng đầy hư ảo.

 

“Cho dù con người là một hạt giống mà nhân của nó có c̣n lành mạnh đi nữa, cũng không thể tự ḿnh nẩy mầm và phát triển được, để đạt đến tầm vóc đích thực của ḿnh, nếu nó không có đủ điều kiện thuận lợi.

           

“Do đó, không lạ ǵ, trong khi đi t́m Sự Chân Thật, con người cứ tưởng những ǵ ḿnh nghĩ là đúng. Trong khi đi t́m Sự Thiện Hảo, con người cứ tưởng những ǵ ḿnh muốn là tốt. Trong khi đi t́m Sự Mỹ Lệơ, con người cứ tưởng những ǵ ḿnh cảm xúc là hay, ḿnh phản ứng là lợi. Nhưng cuộc đời của họ, trước con mắt chứng nhân của một lương tri c̣n chân chính, lại chỉ toàn trổ sinh hoa bất măn và trái bất an.       

           

“T́m đạt Chân-Thiện-Mỹ măi mà không được không phải là v́ không có Chân-Thiện-Mỹ, hay Chân-Thiện-Mỹ chỉ là một địa chỉ ma, không có trong bản đồ cuộc sống của con người. Do đó, càng sống buông thả như không có Chân-Thiện-Mỹ, con người càng ch́m đắm và mất tích trong một cuộc sống hoang đường.

           

“Chân-Thiện-Mỹ là một Thực Tại Tối Cao Siêu Việt, chỉ có Lương Tâm chân chính mới có thể cảm nghiệm.

 

“Chân-Thiện-Mỹ là một Thực Tại Thần Linh Tuyệt Đối, chỉ có Niềm Tin thuần túy mới có thể giao tiếp.

 

“Chân-Thiện-Mỹ là một Thực Tại Viên Măn Bất Tận, chỉ có T́nh Yêu cao cả mới có thể hiệp thông.

           

“Bởi thế, trong cuộc Hành Tŕnh Đức Tin của con người hướng về và t́m kiếm vĩnh cửu:

 

Sống động là phát triển tầm vóc;

lương tri là ơn gọi làm người;

niềm tin là văn hóa thần linh;

tự do là làm chủ cuộc đời;

b́nh an là tràn đầy sức sống;

yêu thương là bản tính hoàn thiện;

hạnh phúc là viên măn yêu thương.

           

“Tuy nhiên, con người không thể nào xoay vần trong quĩ đạo nhân sinh của ḿnh, nếu không có Mặt Trời Thần Linh hiện hữu và không được Mặt Trời này thu hút. Mặt Trời luôn Tỏ Ḿnh cho con người đây chính là Đấng Tối Cao, Đấng thu hút con người bằng Ân Sủng Toàn Năng của Ngài, và xoay vần con người theo Thần Linh Chí Thánh của Ngài”.

 

(Tâm Phương, Cuối Trời Yêu Thương, Cao-Bùi, 1998, trang 83-94)

Như thế, nếu những ǵ con người làm khi choáng váng say rượu, hay làm lúc nửa tỉnh nửa mơ, hoặc làm khi mất trí, khi điên điên khùng khùng, là những việc con người làm theo phản ứng tự nhiên và thường là những việc không hợp với bản tính con người thế nào, th́ những việc con người văn minh ngày nay làm có tính cách phi nhân bản, thậm chí phản nhân bản, phản luân thường đạo lư, cũng chứng tỏ cho thấy con người c̣n rất ấu trĩ, nếu không muốn nói là con người đang bị chứng tật chậm phát triển (developmental disability), thậm chí con người đang ở trong một t́nh trạng hôn mê, một t́nh trạng chẳng biết ḿnh ǵ cả. Nghĩa là con người chưa sống thực, ở chỗ chưa biết ḿnh.

 

Thực tế cho thấy con người chỉ tỏ ra nên trọn và viên măn khi vươn ra khỏi bản thân ḿnh, để trở thành con người phổ quát, con người cho mọi người. Chính thể lư, sinh lư cũng như tâm lư của họ cũng đă cho họ thấy rơ chiều hướng của cuộc đời họ, một chiều hướng thiên về kẻ khác hơn là qui về ḿnh.

 

Đó là lư do, về tâm lư, trong tuổi dậy th́, thời điểm con người đang khi t́m khám phá ra ḿnh là ai th́ lại cũng chính là lúc con người cảm thấy hết sức tự nhiên và mănh liệt hướng về đối tượng khác phái tính với ḿnh.

 

Đó cũng là lư do, về thể lư, bộ ngực của nữ giới không phải chỉ là bộ phận hấp dẫn của họ mà c̣n là chính bầu sữa cho con cái nữa. Nên vắt sữa đổ đi hơn là cho con bú chỉ v́ cố ư muốn giữ thân thể đẹp là một việc làm hết sức bất xứng.

 

·        “Thật vậy, thân xác bẩm sinh của chúng ta nói chung không phải của chính bản thân ḿnh cho bằng của tha nhân. Điển h́nh nhất là thân xác của người mẹ. Chính v́ làm mẹ mà họ được sinh ra với thân phận phụ nữ dưới h́nh dạng và thân xác đàn bà, để có thể thụ thai, cưu mang và sinh nở. Sở dĩ họ có sữa là v́ họ có con, tức nếu không có con họ sẽ không bao giờ có sữa. Vậy sữa đó là của người con hơn là của người mẹ, vẫn biết sữa đó từ thân xác của người mẹ mà có. Và v́ sữa nơi người mẹ là của người con hơn của ngươêi mẹ mà nếu bà không chịu cho con ḿnh bú, nó sẽ tự động hết đi và không c̣n nữa”.

 

(Tâm Phương, Cuối Trời Yêu Thương, Cao-Bùi 1998, trang 127)

 

Đó cũng là lư do, về sinh lư, hạ bộ nơi nữ giới không phải chỉ là chỗ để thỏa măn t́nh dục của ḿnh mà c̣n chính là ngưỡng cửa vào đời cho con người khác nữa. Bởi vậy, dâm dục ngoại hôn bao giờ cũng là hành động tội lỗi, thậm chí làm việc vợ chồng mà cố ư không chịu sinh sản cũng là ư hướng không tránh khỏi tội lỗi, đặc biệt là việc cấy thai nhất là việc phá thai lại càng là những hành động hết sức bậy bạ và tội lỗi.

 

Như thế, ơn gọi của con người thực sự là sống cho kẻ khác. Bởi thế mà, khi yêu thương, con người chỉ có thể t́m thấy bản thân ḿnh, khi được măn nguyện nơi đối tượng của ḿnh là tha nhân được ḿnh yêu mà thôi, đến nỗi, có những lúc, chủ thể yêu cảm thấy rằng ḿnh không thể nào sống mà không có đối tượng yêu, không có người t́nh ḿnh yêu.

 

Phải, “ơn gọi của con người thực sự là sống cho kẻ khác”. Đó chính là Sứ Điệp của Phúc Âm Chúa Kitô, cũng là trọng tâm và là nồng cốt của khoa nhân loại học Kitô giáo, một khoa nhân bản cần phải truyền đạt cho con người văn minh ngày nay, như sứ điệp của Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II, đề ngày 19/11/1999, gửi cho Hội Đồng Giáo Hoàng về Văn Hóa dịp Đại Hội của Hội Đồng này, sau đây.

 

·        “Nhiều người đương thời của chúng ta, nhất là giới trẻ, bị choáng váng và lệch lạc bởi man vàn tư tưởng về con người, về sự sống và sự chết, về thế giới và ư nghĩa của nó, họ rất khó ḷng nhận ra được họ thực sự là ai. (đoạn 2)

 

“Những ư niệm về con người được xă hội tân tiến thường xuyên thông đạt đă trở thành những hệ thống tư tưởng thực sự có chiều hướng đi lệch ra khỏi sự thật và loại trừ Thiên Chúa, một hệ thống tư tưởng, nhân danh quyền tự do vững chắc của con người cũng như nhân danh việc phát triển một cách trọn vẹn theo tự nhiên của họ, cho rằng chủ quyền nằm ở trong tay con người; do đó, những tư tưởng này khiến con người bị mất đi chiều kích kiến tạo của một con người được dựng nên theo h́nh ảnh Thiên Chúa và tương tự như Ngài. Ngày nay t́nh trạng méo mó trầm trọng ấy đă trở thành một mối nguy cơ thực sự đối với loài người, v́ nó dẫn họ tới chỗ coi con người không c̣n liên hệ ǵ tới siêu việt tính cả. (đoạn 2)

 

“Chủ nghĩa nhân bản Kitô giáo có thể mang ra cống hiến cho mọi văn hóa; nó làm cho con người biết ḿnh theo giá trị riêng của họ, mở đường cho họ tiến đến chính Người Cha Hóa Công là nguồn hiện hữu của họ, đến cuộc sống căn tính của một người làm con  trong Người Con Duy Nhất là ‘trưởng tử mọi tạo vật’ (Col 1:15), bằng một con tim rộng mở theo hơi thở của Thần Linh yêu thương của Người… (đoạn 3)

 

“Chủ nghĩa nhân bản Kitô giáo có thể ḥa hợp với những thành đạt thượng hạng của khoa học và kỹ thuật để mang lại hạnh phúc tối đa cho loài người. Nó cũng làm cho con người tránh khỏi những nguy cơ hại đến phẩm vị làm người của họ là chủ thể của các quyền lợi và nghĩa vụ, khỏi nguy cơ hại đến chính sự sống của họ là những ǵ đă trở nên hết sức khó khăn trong lúc này đây, một sự sống từ khi được thụ thai cho tới lúc cuộc đời kết thúc theo tự nhiên. V́ nếu con người sống một cuộc sống theo văn hóa th́ không có một văn hóa nhân bản nào thực sự mà không bởi con người, không nhờ con người và không cho con người, tức là cho từng người cũng như cho tất cả mọi con người nam nữ. Chủ nghĩa nhân bản đích thực nhất được Thánh Kinh tỏ cho chúng ta thấy nơi dự án Thiên Chúa yêu thương con người, một dự án càng tuyệt vời hơn nữa nơi Đấng Cứu Chuộc. “Thực vậy, chỉ nơi mầu nhiệm Lời nhập thể mà mầu nhiệm con người mới thực sự được sáng tỏ” (Công Đồng Chung Vaticanô II, Hiến Chế Vui Mừng và Hy Vọng, đoạn 22). (đoạn 3)

 

(Tuần san L’Osservatore Romano, ấn bản Anh ngữ 8/12/1999, trang 3-4)