TÔNG ĐỒ GIỚI TRẺ
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL
-8-
Tṛ
Chơi Giới Trẻ
Chủ trương của Phong Trào Thiếu Nhi Fatima là theo
sát gương của 3 Thiếu Nhi Fatima tiên khởi trong việc
chú trọng đến sinh hoạt đạo đức
hơn là sinh hoạt tự nhiên lành mạnh, như vui
chơi và ca hát (xin xem lại chương 4, "Thần
Tượng Giới Trẻ"). Bởi thế, nếu cần
sinh hoạt tự nhiên, Thiếu Nhi Fatima cũng vui chơi
và ca hát trong tinh thần đạo đức hay lấy
tinh thần đạo đức mà sinh hoạt, để
nhờ đó chẳng những bản thân của Thiếu
Nhi Fatima vừa được thăng hóa (về kiến
thức đạo đức) vừa được thánh
hóa (về tinh thần đạo đức), mà chính việc
sinh hoạt tự nhiên cũng được siêu nhiên hóa,
được Phúc Âm Hóa nữa.
Hai phương cách có thể đạt được mục
đích thánh hóa bản thân và Phúc Âm hóa sinh hoạt tự
nhiên này là: sinh hoạt vui chơi bằng chính những chất
liệu đạo đức, như bằng Lời Thánh
Kinh hay mang ư nghiă Thánh Kinh; hay ghép cho những tṛ chơi lành mạnh
sẵn có mà ḿnh muốn sử dụng một ư nghĩa
đạo đức hay luân lư thích hợp. Tất cả
những tṛ chơi ở đây được soạn theo
phương cách thứ nhất, nên cũng được
gọi là Tṛ Chơi Thánh Kinh, một thứ tṛ chơi mà tôi
soạn cho riêng Phong Trào Thiếu Nhi Fatima, cũng như cho
chung giới trẻ muốn sinh hoạt vui chơi trong tinh
thần đạo đức tốt lành.
1- Ăn Cây Trái Cấm
Tŕnh Thuật Thánh Kinh:
Theo Sách Sáng Thế Kư (3:1-6), sau khi dựng nên con người
th́ Thiên Chúa đă đặt con người trong vườn
địa đàng để trông coi vườn. Tuy nhiên, v́
là tạo vật chứ không phải Thiên Chúa, con người
phải ở trong một giới hạn. Do đó, con
người được Thiên Chúa cho phép ăn mọi
trái cây trong vườn, ngoại trừ cây biết lành biết
dữ là không được ăn; nếu con người
làm trái lại ư Thiên Chúa mà ăn cây Ngài cấm này th́ con
người sẽ phải chết. Thế nhưng, v́ bản
chất yếu đuối, lại bị rắn qủi
cám dỗ nghe có lư, nguyên tổ Evà đă hái ăn cây trái cấm,
cả Adong cũng theo vợ ăn cây trái cấm này nữa.
Từ đó, tội lỗi và sự chết đă đột
nhập thế gian, cho tới khi Chúa Kitô đến để
phá tan công cuộc của ma qủi mà cứu chuộc loài
người.
Thực Hiện Tṛ Chơi:
1- Chia ra
làm ba nhóm đều nhau. Nhóm thứ nhất là nam, đóng
vai ma qủi cám dỗ. Nhóm thứ hai là nữ, đóng vai bà
Evà. Nhóm thứ ba là nam, đóng vai ông Adong.
2- Nhóm
đóng vai ma qủi cám dỗ đứng thành ṿng tṛn, xoay
lưng vào nhau, mặt quay ra ngoài, trên tay mỗi người
cầm một trái banh nhỏ, đối diện với
nhóm nữ đóng vai Evà.
3- Nhóm
đóng vai Evà cũng đứng thành ṿng tṛn, quay mặt vào
trong, đối diện với nhóm đóng vai ma qủi cám
dỗ, hai bàn tay x̣e ra cong cong như đang muốn hứng
lấy một cái ǵ và giang ra hai bên hông.
4- Nhóm
đóng vai Adong đứng ở ṿng ngoài cùng, xoay mặt vào
ṿng của nhóm đóng vai Evà, và cách ṿng của nhóm Evà bằng
nửa khoảng cách giữa ṿng của họ với ṿng của
nhóm đóng vai ma qủi, hai bàn tay xoè ra và chụm lại với
nhau như để hứng một cái ǵ, ở ngay trước
ngực, với hai đầu tay dựa vào ngang hông, để
chừa một khoảng trống bằng một gang tay giữa
hai bàn tay chụm lại và ngực.
5- Khi nghe
hiệu lệnh, nhóm đóng vai ma qủi cám dỗ liền
tung trái banh cho nhóm đóng vai Evà đang ch́a tay đón chờ.
Đối diện người nào th́ thẩy banh cho người
ấy. Nếu banh trúng một trong hai tay của người
đóng vai Evà th́ có nghiă là Evà đă sa chước cám dỗ
ma qủi.
6- Evà nào
đă sa chước cám dỗ, tức đă bị trúng banh
th́ phải dùng chính trái banh ấy quay lại thẩy cho
Adong, mời Adong cùng ăn với ḿnh, bằng cách làm sao thẩy
banh trúng vào khoảng giữa ngïực và hai tay chụm lại
của người đóng vai Adong, đừng để
cho trái banh rơi xuống đất. Nếu banh lọt vào
tay Adong tức là Adong đă chiều Evà ăn cây trái cấm
với Evà.
7- Nên tung
banh cho nhau từng người một cho dễ theo dơi và kiểm
soát. Nếu có nhiều banh và nhiều người kiểm
soát th́ chơi tung banh cùng một lúc cũng được.
8- Nhóm thắng
cuộc là nhóm tung banh trúng nhiều nhất sau một ṿng thẩy
banh cho nhau.
9- Sau khi
công bố kết quả, người điều khiển
tṛ chơi hô lên một tiếng rất hùng: "Trái Tim Mẹ",
và mọi tham dự viên đồng thanh đáp thật lớn:
"Toàn Thắng!"
(Kết thúc mỗi tṛ chơi đều hô như vậy
để nhắc nhở sinh hoạt vui chơi phải
hoàn toàn v́ Chúa, chơi trong t́nh bác ái hơn là ăn thua
hơn kém, nhờ đó, con người, về mặt tiêu
cực, không bị Satan lợi dụng, và về mặt
tích cực, làm cho đặc ân Vô Nhiễm Nguyên Tội của
Mẹ Maria càng sáng tỏ hơn lên nơi con cái của Mẹ,
đặc ân mà nhờ Con ḿnh, Mẹ đă toàn thắng Satan
ngay từ lúc Mẹ đầu thai).
2- Lụt Đại
Hồng Thủy
Tŕnh Thuật Thánh Kinh:
Theo Sách Sáng Thế Kư (7:1-23), sau khi hai nguyên tổ Adong và Evà
v́ ăn cây Thiên Chúa cấm đă bị đuổi ra khỏi
vườn địa đàng, th́ loài người bắt đầu
sinh sôi nẩy nở. Thế nhưng, v́ hậu qủa của
nguyên tội, con người hầu hết chỉ biết
hướng hạ hơn là hướng thượng, nhất
là trong việc hưởng lạc thú xác thịt. Do đó,
để thanh tẩy mặt đất đă bị con
người, được Thiên Chúa trao cho sứ mệnh
làm chủ, ûphóng uế bẩn thỉu bằng đủ thứ
đam mê nhục dục của ḿnh, Ngài đă giáng xuống
trên trái đất một trận Đại Hồng Thủy
kéo dài 40 ngày 40 đêm. Tuy nhiên, trong cả loài người bấy
giờ vẫn c̣n một gia đ́nh công chính tốt lành là
gia đ́nh ông Noe. Bởi thế, Thiên Chúa đă bảo ông
Noe làm một con tầu để cứu gia đ́nh ông và từng
cặp thú vật trên mặt đất cũng như chim
trời cho khỏi bị mất giống. Ông đă thực
hiện đúng như lời Chúa dậy, nên gia đ́nh 8
người của ông và các chim chóc thú vật ở trong tầu
với ông đều thoát khỏi lụt đại hồng
thủy.
Thực Hiện Tṛ Chơi:
1- Chia thành
hai nhóm khác lực lượng nhau, một nhóm nhỏ song
nhiều
hơn gấp đôi nhóm lớn.
2- Nhóm lớn
là nhóm đóng vai gia đ́nh ông Noe, 4 nam và 4 nữ đứng
xen kẽ nhau, như đang ở trên tầu để
tránh lụt đại hồng thủy, bằng cách giang tay
nắm lấy nhau, mặt quay ra ngoài.
3- Nhóm nhỏ
song nhiều gấp đôi nhóm lớn cũng đứng
thành ṿng tṛn, hướng vào bên trong, làm như nước lụt
bao vây nhóm đóng vai gia đ́nh ông Noe đang ở trong tầu,
dưới chân của mỗi người trong nhóm đóng
vai nước lụt có 1 qủa banh, tiêu biểu cho sóng
nước vỗ vào tầu của gia đ́nh ông Noe.
4- Khi nghe
hiệu lệnh, nhóm đóng vai nước lụt sẽ bắt
đầu đá banh xà mặt đất một lúc vào nhóm
đối phương, làm sao để 5 trái banh lọt
được vào bên trong ṿng của nhóm đóng vai gia
đ́nh ông Noe th́ thắng.
5- C̣n nhóm
đóng vai gia đ́nh ông Noe, tất nhiên sẽ không để
cho trái banh nào, hay ít là đừng qúa bán, lọt vào trong tầu,
kẻo tầu bị ch́m, th́ kể như bị thua. Nhóm
này cũng chỉ được quyền dùng chân để
đá xà mặt đất các trái banh đi thôi.
6- Phần
thắng sẽ lọt về nhóm nào đạt được
tiêu chuẩn ấn định, như đă được
đề cập đến trên đây.
7- "Trái
Tim Mẹ - Toàn Thắng!"
3- Xây Tháp Babel
Tŕnh Thuật Thánh Kinh:
Theo Sách Sáng Thế Kư (11:1-9), sau lụt Đại Hồng
Thủy, từ gia đ́nh ông Noe sống sót, loài người
lại bắt đầu sinh sôi nẩy nở lan tràn khắp
mặt đất. Thế nhưng, loài người sống
mà vẫn cảm thấy lo sợ bị tiêu diệt như
lần Đại Hồng Thủy, tuy đă có lời Thiên
Chúa hứa không làm như vậy nữa, mà cầu vồng
là một dấu hiệu làm bảo chứng. Không tin Thiên
Chúa, loài người lại bắt đầu phạm tội.
Nếu trước Đại Hồng Thủy, loài người
đă sống theo đam mê nhục dục thế nào, th́ sau
Đại Hồng Thủy, loài người lại c̣n sống
trong kiêu căng tự phụ nữa. Và tinh thần kiêu
căng và thái độ tự phụ của con người
được tỏ ra bằng việc họ rủ nhau
xây Tháp Babel, với mục đích bề ngoài là để
tránh nạn lụt, song công việc của họ nói lên việc
họ thách đố Thiên Chúa. Tháp Babel như thế có nghĩa
là chấp Thiên Chúa đấy, Ngài có giáng phạt nhân loại
chúng tôi đi nữa, chúng tôi cũng không ngán đâu, không chết
đâu, v́ Tháp Babel do tay chúng tôi dựng nên đây sẽ cứu
chúng tôi khỏi bàn tay của Ngài. Thế nhưng, là tạo
vật muôn đời cũng chỉ là một tạo vật,
con người dù quyền năng, khôn ngoan và tài giỏi
đến đâu đi nữa cũng không thể nào qua mặt
được Tạo Hóa tối cao của ḿnh. Do đó, v́
kiêu căng tự phụ, con người làm sao có thể
đoàn kết với nhau mà làm công việc lớn
được. Trái lại, họ thực sự đă chia
rẽ nhau, không chịu nghe nhau. Cuối cùng, v́ việc của
con người và bởi con người, dù Thiên Chúa không trực
tiếp ra tay phá, tự nhiên nó cũng sẽ bất thành và
sụp đổ. Trường hợp Tháp Babel bất thành
này cho thấy là chỉ có t́nh yêu mới là ngôn ngữ quốc
tế, ngôn ngữ mà đă là người ai cũng nghe thấy
và cũng hiểu được, như tiếng lạ
trong ngày Chúa Thánh Thần Hiện Xuống vậy (x.Acts
2:4,11).
Thực Hiện Tṛ Chơi:
1- Chia làm
hai phe hay từng hai nhóm một, mỗi phe hay mỗi nhóm
trung b́nh khoảng 10 người.
2- Nhóm thứ
nhất đóng vai xây cất, đứng thành ṿng tṛn, quay mặt
vào nhau, hai tay giang thẳng trước mặt, đưa
lên đưa xuống cả hai tay một lúc hay luân phiên
nhau tay lên tay xuống, biểu hiệu cho việc đang
xây cất.
3- Nhóm thứ
hai đóng vai chuyên vật liệu cho nhóm thứ nhất
xây, cũng đứng thành ṿng tṛn, xoay mặt về phía
sau lưng của nhóm đóng vai thợ xây, trên tay mỗi
người cầm một trái banh nhỏ và nhẹ, sửa
soạn chuyền cho nhóm thợ xây bên trong.
4- Khi nghe
hiệu lệnh, nhóm đóng vai thợ chuyển vật liệu
xây cất đứng bên ngoài liền tung trái banh qua đầu
nhóm đóng vai thợ xây đang cử động tay xây cất
bên trong, và sẵn sàng chụp trái banh nào bị hất tung
ra ngoài. Nhóm đứng bên ngoài này có thể chạy khỏi
hàng của ḿnh để chụp banh, trong khi nhóm bên trong phải
đứng yên một chỗ.
5- Nếu
nhóm đóng vai thợ xây bên trong không để cho một
trái banh nào rớt xuống đất là thắng. Nếu
nhóm đóng vai thợ cung cấp vậït liệu bên ngoài cũng
chụp được tất cả mọi trái banh bị
nhóm bên trong hất ra th́ huề. Và như thế việc xây
Tháp Babel kể như thành công! Nhưng theo Thánh kinh, con
người đă thất bại trong công tŕnh này của
ḿnh. Tṛ chơi này là một bản trắc nghiệm việc
hợp tác theo ư riêng của con người sẽ không bao giờ
thành công.
6- Ngoài ra,
so sánh số banh rơi xuống đất của nhóm bên
trong và số banh chụp hụt của nhóm bên ngoài xem
hơn kém nhau thế nào để phân thắng bại cho
hai bên.
7- "Trái
Tim Mẹ - Toàn Thắng!"
4- Vượt Qua
Biển Đỏ
Tŕnh Thuật Thánh Kinh:
Theo Sách Xuất Hành (14:1-31) là cuốn sách thứ 2 trong toàn bộ
Thánh Kinh nói chung và phần Cựu Ước nói riêng, th́ sau
khi sang sống bên nước Ai Cập 430 năm, từ thời
tổ phụ Giuse, để tránh nạn đói, dân Do Thái
được Thiên Chúa sai ông Moisen đến cứu cho khỏi
cảnh bị làm tôi cho dân Ai Cập, để đem họ
vào Đất Hứa đúng như giao ước mà Ngài
đă hứa với các tổ phụ của họ là
Abraham, Isaac và Giacóp. Tuy nhiên, người Ai Cập chỉ
để cho dân Do Thái ra đi sau khi họ đă trải
qua 10 tai họa Chúa giáng xuống. Dầu vậy, vua Ai Cập
là Pharaon cuối cùng vẫn ra lệnh đuổi theo dân Do
Thái để nhất định giữ họ lại. Bấy
giờ Thiên Chúa đă phải ra tay bảo vệ dân của
Ngài bằng một phép lạ cả thể, một đàng
để cho dân Do Thái qua Biển Đỏ an toàn, một
đàng làm cho quân của người Ai Cập chết hết
dưới ḷng biển.
Thực Hiện Tṛ Chơi:
1- Chia ra
làm hai nhóm, một nhóm đóng vai dân Do Thái và một nhóm
đóng vai quân Ai Cập. Nhóm dân Do Thái đông hơn song có vẻ
yếu hơn, c̣n nhóm quân Ai Cập ít hơn lại có vẻ
mạnh hơn.
2- Nhóm dân
Do Thái nắm tay nhau đứng thành ṿng tṛn vây nhóm quân
Ai Cập
ở bên trong, và nhất định không để cho một
ai trong đám quân Ai Cập thoát thân. Nếu dân Do Thái để
cho bất cứ một ai trong nhóm quân Ai Cập sống sót
th́ thua cuộc, v́ theo Thánh Kinh thuật lại, Thiên Chúa
đă tiêu diệt cả đoàn quân Ai Cập, không một
ai sống sót trở về.
3- Nhóm quân
Ai cập ở bên trong, như đang ở giữa ḷng Biển
Đỏ rượt theo dân Do Thái, bị nước biển
ập xuống th́ cố gắng t́m cách thoát thân.
4- Khoảng
cách giữa dân Do Thái và quân Ai Cập tượng trưng
cho Biển Đỏ, và 5 trái banh đá là tượng
trưng cho sóng biển.
5- Để
thoát thân, nhóm quân Ai Cập nắm tay nhau, xoay lưng vào nhau
và quay mặt hướng ra phía ṿng vây, bắt đầu
đá sát đất các trái bánh ra ngoài ṿng vây của nhóm dân
Do Thái. Không được đá banh bổng qua đầu
hay lên ngang mặt, bằng không, banh có văng ra ngoài cũng
không tính.
6- Dân Do
Thái phải làm sao để đá sát mặt đất những
trái banh đó vào lại bên trong. Bất cứ lúc nào nhóm dân
Do Thái để cho một trái banh nào trong 5 trái lọt ra
ngoài là dân Do Thái thua.
7- "Trái
Tim Mẹ - Toàn Thắng!"
5- Trận Chiến Sa
Mạc
Tŕnh Thuật Thánh Kinh:
Theo Sách Xuất Hành (17:8-15), trong cuộc hành tŕnh băng qua
sa mạc để vào Đất Hứa, dân Do Thái đă phải
đương đầu với nhiều thử thách,
như đói khát và bị dân địa phương tấn
công. Đúng thế, ngay sau khi thuật lại phép lạ
Thiên Chúa dùng gậy Moisen làm nước chảy ra từ tảng
đá cho dân chúng đang khát nước kêu than ông Moisen uống,
th́ Sách Xuất Hành thuật lại việc quân Amaléch đến
tấn công dân Do Thái. Trong trận đánh này, bên Dân Chúa chống
trả bằng chiến thuật vừa cầu nguyện vừa
chiến đấu. Trong khi Gio-Duệ đem dân ra nghênh chiến,
th́ ông Moisen lên nơi cao giang ta cầu nguyện. Và cuộc
chiến thắng của dân Do Thái là do Moisen hy sinh giang tay cầu
nguyện với Thiên Chúa hơn là do tài điều binh khiển
tướng của Gioduệ. V́ hễ Moisen mỏi tay hạ
xuống th́ dân Do Thái bị thua, bằng không, dân Do Thái thắng
thế và thật sự cuối cùng họ đă hoàn toàn thắng
trận. Tṛ chơi sau đây diễn tả phần nào ư nghĩa
của câu truyện Thánh Kinh trên đây.
Thực Hiện Tṛ Chơi:
1- Có thể
chơi cả đoàn, 50 người trở lên. Chia làm hai
phe đều nhau, một phe đóng vai dân Do Thái, và một
phe đóng vai quân Amaléch tấn công dân Do Thái trong sa mạc.
2- Mỗi
phe dàn trận như nhau, vừa thế thủ vừa thế
công. Đám ở trong thế thủ nắm tay nhau thành h́nh
chữ U, quay mặt vào giữa, trong khi đám ở thế
công (chừng 7 người nhanh và khỏe) đứng bên
phần đất của đối phương, hướng
về phía đám ở trong thế thủ của ḿnh.
3- Đám ở
trong thế công tấn công đối phương bằng
cách ném banh vào người của đám ở thế công
bên phần đất bên kia. Nếu ném trúng đối
phương mà đối phương không bắt
được banh th́ hạ được đối
phương, ngược lại, nếu đối
phương bắt được banh của ḿnh ném, th́
ḿnh bị hạ; và ai bị hạ th́ ra ngoài ṿng chiến.
4- Nếu banh
ném không trúng ai, đám ở trong thế thủ có quyền
dùng chân đá (chứ không được dùng tay) trái banh
đó vào người của đối phương
đang ở trong phần đất của ḿnh. Tuy nhiên, nếu
trái banh bị đá ra ngoài ṿng chiến th́ kể như thua
trận.
5- Đám ở
trong thế tấn công của cả hai phe được
quyền dùng tay vồ trái banh lăn trên mặt đất
để ném đối phương.
6- Trận
chiến sa mạc chấm dứt khi một phe mất 4 mạng
(tức quá nửa số cảm tử quân ở trong thế
công).
7- "Trái
Tim Mẹ - Toàn Thắng!"
6- Thám Hiểm Đất
Hứa
Tŕnh Thuật Thánh Kinh:
Theo Sách Ông Gio-Duệ (2ø:1-24), khi dân Do Thái tiến đến
sát Đất Hứa và sửa soạn vượt qua sông
Dược-Đăng mà vào Đất Hứa, th́ ông Gioduệ
(bấy giờ đă thay Moisen lănh đạo Dân Chúa) ra lệnh
cho hai thám tử đi ḍ xét Đất Hứa nói chung và
thành Diên-Cô nói riêng. Tuy nhiên, trong cuộc do thám này, đang khi
họ trọ ở nhà của một cô gái điếm tên
là Rahab th́ bị lộ tung tích. Nhưng cô gái điếm
này, nhận ra được thời điểm của
Dân Chúa, đă khôn khéo bao che cho hai thám tử. Thoát chết trở
về, hai thám tử đă giữ đúng lời hứa là
không để cho dân ḿnh sát hại gia đ́nh của nàng,
khi dân Do Thái chiếm thành Diên-Cô sau này. Tṛ chơi sau đây
nói lên phần nào ư nghĩa của câu truyện Thánh Kinh trên
đây.
Thực Hiện Tṛ Chơi:
1- Chia làm
hai nhóm: một nhóm nam và một nhóm nữ.
2- Nhóm nam
đóng vai thành phần được sai đi thám hiểm
Đất Hứa, đứng ở một địa
điểm nhất định tượng trưng cho
Đất Hứa, trên cổ mỗi người đeo một
khăn quàng không thắt, tượng trưng cho mạng sống
mong manh của ḿnh trong việc đi thám hiểm.
3- Nhóm nữ
đóng vai chướng ngại vật đứng cách quăng
như sau: đầu tiên là một cặp nữ đứng
làm cổng, bằng cách cầm căng một sợi giây
ngang ngực của ḿnh, để các thám tử phải
vượt qua trước khi vào được Đất
Hứa.
4- Tiếp
theo là một cặp nữ khác làm băo gió, bằng cách vung một
sợi giây để cho các thám tử nhẩy giây.
5- Sau hết
là một cặp nữ cuối cùng đang đứng làm
vườn, bằng cách tung banh cho nhau.
6- Hai thám tử
phải làm sao vượt qua các chướng ngại vật
này và lấy cho bằng được một trái cây của
Đất Hứa mang về vị trí của ḿnh mà không bị
mất mạng. Thám Tử mất mạng khi bị mất
khăn quàng (v́ bị giật hay bị rơi), khi cố
vượt qua các chặng nữ đóng vai chướng ngại
vật, hay khi bị ngă xuống đất.
7- Mỗi
lần có một thám tử vượt qua chặng chướng
ngại vật của ḿnh, nhóm nữ có quyền lừa làm
sao để lấy được mạng của họ,
trong vị trí làm chướng ngại vật bấy giờ
của ḿnh thôi, chứ không được đuổi họ
cho tới địa điểm của một chướng
ngại vật khác. Nhớ là thám tử phải đi qua
chướng ngại của ḿnh hai lần, nếu họ
chưa bỏ mạng lúc họ đi vào Đất Hứa
th́ họ vẫn c̣n có thể bỏ mạng trên đường
trở về sa mạc, nơi dân Do Thái đang đóng trại.
8- Nhóm thám
tử phải giúp nhau làm sao để thực hiện
được sứ mạng khó khăn này. Lúc đă lấy
được trái cây rồi mà c̣n làm rơi dù chỉ một
trái xuống đất trước khi về đến
được Đất Hứa th́ cũng kể như
thất bại.
9- Chỉ
cần lấy được mạng của một thám tử
thôi là nhóm nữ thắng, bằng không kể như thua.
10-
"Trái Tim Mẹ - Toàn Thắng!"