BẢN TUYÊN NGÔN CHUNG VỀ TÍN LÝ CÔNG CHÍNH HÓA
“Bởi thế, trong mối liên hệ với duy nhất tính và phổ quát tính nơi vai trò môi giới cứu độ của Chúa Giêsu Kitô, thì duy nhất tính của Giáo Hội do Chúa Kitô thiết lập phải được tin tưởng một cách vững vàng như là một chân lý thuộc đức tin Công Giáo. Như chỉ có một Chúa Kitô duy nhất thế nào, thì cũng chỉ có một thân thể của Chúa Kitô, một Hiền Thê của Chúa Kitô như vậy, đó là ‘một Giáo Hội Công Giáo và tông truyền duy nhất’ (Symbolum maius Ecclesiae Armeniacae: DS 48. x Boniface VIII, Unam sanctam: DS 870-872; Công Đồng Chung Vaticanô II, Hiến Chế Tín Lý Lumen Gentium, 8). Ngoài ra, Chúa đã hứa Chúa sẽ không bỏ rơi Giáo Hội của Người (x Mt 16:18, 28:20), và Người sẽ hướng dẫn Giáo Hội bằng Thần Linh của Người (x Jn 16:13), nghĩa là, theo đức tin Công Giáo, duy nhất tính và việc hiệp nhất của Giáo Hội – giống như tất cả những sự khác thuộc về toàn thể Giáo Hội – sẽ không bao giờ bị thiếu hụt (x Công Đồng Chung Vaticanô II, Sắc Lệnh Unitatis Redintegratio, 4; ĐTC Gioan Phaolô II, Thông Điệp Ut Unum Sint, 11: AAS 87 năm 1995, 927).
“Tín hữu Công Giáo buộc phải tuyên xưng rằng, giữa Giáo Hội được Chúa Kitô thiết lập và Giáo Hội Công Giáo có một sự liên tục về lịch sử, được bắt nguồn nơi việc thừa kế tông đồ: ‘Đó là một Giáo Hội Chúa Kitô duy nhất... một Giáo Hội được Đấng Cứu Thế của chúng ta, sau khi phục sinh, đã ký thác cho Thánh Phêrô công cuộc mục vụ (x Jn 21:17), bằng việc truyền cho ngài cũng như cho các Vị Tông Đồ khác phải trông coi và quản trị Giáo Hội (x Mt 28:18ff), đã dựng nên cho mọi đời thấy như ‘cột trụ và nền tảng của chân lý’ (1Tim 3:15). Giáo Hội này, được cấu tạo và tổ chức như là một xã hội trong hiện thế, thuộc hữu nơi Giáo Hội Công Giáo, một Giáo Hội được cai quản bởi Vị Thừa Kế Thánh Phêrô cùng với các Vị Giám Mục hiệp thông với ngài’ (Công Đồng Vaticanô II, Hiến Chế Lumen Gentium, 8). Khi nói đến việc thuộc hữu này, Công Đồng Chung Vaticanô II muốn dung hòa hai điều về tín lý sau đây: thứ nhất, đó là việc Giáo Hội Chúa Kitô, mặc dù có những phân rẽ nơi các Kitô hữu, vẫn tiếp tục hiện hữu một cách trọn vẹn nơi duy một mình Giáo Hội Công Giáo mà thôi, thứ hai, đó là vấn đề ‘ở ngoài cơ cấu của Giáo Hội cũng có nhiều yếu tố về vấn đề thánh hóa và chân lý’ (cùng nguồn vừa dẫn như đoạn 8 trên và cả đoạn 15; x ĐTC Gioan Phaolô, Thông Điệp Ut Unum Sint, 13; cũng xem Công Đồng Chung Vaticanô II, Sắc Lệnh Unitatis Redintegratio, 3), tức là, nơi những Giáo Hội và cộng đồng giáo hội chưa hoàn toàn hiệp thông với Giáo Hội Công Giáo (x Thánh Bộ Tín Lý Đức Tin, Thông Báo về Cuốn ‘Giáo Hội: Đặc Sủng và Quyền Bính’ của Cha Leonardo Boff: AAS 77 năm 1985, 756-762). Thế nhưng, trong khi tôn trọng những yếu tố này, cũng cần phải nói là ‘chúng nhận được hiệu năng từ chính mức độ viên mãn ân sủng và chân lý đã được ký thác cho Giáo Hội Công Giáo’ (Công Đồng Chung Vaticanô II, Sắc Lệnh Unitatis Redintegratio, 3).
(Tuyên Ngôn, đoạn 16.1, 16.2 và 16.3)
“Do đó, chỉ có một Giáo Hội Chúa Kitô duy nhất, một Giáo Hội thuộc hữu nơi Giáo Hội Công Giáo do Vị Thùa Kế Thánh Phêrô cai quản cùng với các Vị Giám Mục hiệp thông với ngài (x Thánh Bộ Tín Lý Đức Tin, Tuyên Ngôn về Mầu Nhiệm Giáo Hội, 1: AAS 65 năm 1973, 396-398). Những Giáo Hội, dù không hoàn toàn hiệp thông với Giáo Hội Công Giáo mà vẫn hiệp nhất với Giáo Hội Công Giáo nhờ những mối liên kết gắn bó nhất, tức là, nhờ việc thừa kế tông đồ và Bí Tích Thánh Thể hiệu thành, thì đó là những Giáo Hội riêng biệt thực sự (x Công Đồng Vaticanô II, Sắc Lệnh Unitatis Redintegratio, 14 và 15; Thánh Bộ Tín Lý Đức Tin, Letter Communionis Notio, 17: AAS 85 năm 1993, 848). Bởi thế, Giáo Hội của Chúa Kitô cũng đang hiện diện và hoạt động nơi cả những Giáo Hội này nữa, mặc dù họ không hoàn toàn hiệp thông với Giáo Hội Công Giáo, vì họ không chấp nhận tín lý Công Giáo về Thượng Quyền, một thượng quyền mà, theo ý muốn của Thiên Chúa, Vị Giám Mục Rôma được khách quan nắm giữ và thi hành trên toàn thể Giáo Hội (x Công Đồng Chung Vaticanô I, Hiến Chế Pastor Aeternus: DS 3053-3064; Công Đồng Chung Vaticanô II, Hiến Chế Tín Lý Lumen Gentium, 22).
“Mặt khác, các cộng đồng giáo hội nào không bảo tồn Hàng Ngũ Giám Mục được công nhận cũng như bản chất đích thực trọn vẹn của mầu nhiệm Thánh Thể (x Công Đồng Chung Vaticanô II, Sắc Lệnh Unitatis Redintegratio, 22) thì không phải là những Giáo Hội đúng nghĩa; tuy nhiên, những ai đã lãnh nhận phép rửa trong các cộng đồng này thì, nhờ Bí Tích Rửa Tội, được tháp nhập với Chúa Kitô, nhờ đó họ cũng thật sự được hiệp thông với Giáo Hội, mặc dù không trọn vẹn (cùng nguồn vừa dẫn, 3). Bí Tích Rửa Tội tự mình hướng tới tình trạng phát triển trọn vẹn đời sống trong Chúa Kitô, qua việc tuyên xưng trọn vẹn đức tin, qua Bí Tích Thánh Thể cũng như qua việc hoàn toàn hiệp thông với Giáo Hội (cùng nguồn vừa dẫn, 22).
“Thế nên, tín hữu Kitô Giáo không được phép cho rằng Giáo Hội của Chúa Kitô chỉ là một tổng hợp – bị phân rẽ song một cách nào đó vẫn là một – bao gồm các Giáo Hội và cộng đồng giáo hội; hay được tự do chủ trương cho rằng ngày nay Giáo Hội Chúa Kitô thực sự không hiện hữu ở đâu cả, và phải được coi đó như chỉ là một mục tiêu mà tất cả mọi Giáo Hội cũng như cộng đồng giáo hội cần phải nỗ lực hướng đến’ (Thánh Bộ Tín Lý Đức Tin, Tuyên Ngôn Mầu Nhiệm Giáo Hội, 1). Thật vậy, ‘những yếu tố nơi Giáo Hội sẵn có này hiện hữu được liên kết với nhau theo tầm mức trọn vẹn của mình nơi Giáo Hội Công Giáo và không trọn vẹn nơi các cộng đồng khác’ (ĐTC Gioan Phaolô II, Thông Điệp Ut Unum Sint, 14). ‘Thế nên, những Giáo Hội và cộng đồng ly khai này, dù chúng ta tin là họ có những thiếu sót, vẫn không mất đi ý nghĩa và tầm quan trọng của mình trong mầu nhiệm cứu độ. Vì Thần Linh của Chúa Kitô không phải là không sử dụng họ như phương tiện cứu độ với hiệu năng có được từ chính tầm mức viên trọn ân sủng và chân lý được ký thác cho Giáo Hội Công Giáo’ (Công Đồng Chung Vaticanô II, Sắc Lệnh Unitatis Redintegratio, 3)”.
(Tuyên Ngôn, đoạn
17.1, 17.2 và 17.3)
8. Không được chối bỏ duy nhất tính nơi mối liên hệ giữa Chúa Kitô và Giáo Hội với vương quốc của Thiên Chúa.
·
“Sứ vụ của
Giáo Hội là ‘loan báo và thiết lập nơi tất cả mọi dân nước vương quốc của Chúa
Kitô cũng như của Thiên Chúa, và trên thế gian này, Giáo Hội là hạt giống và
là khởi điểm của vương quốc ấy’ (Công Đồng Chung Vaticanô II, Hiến Chế Lumen
Gentium, 3). Một đàng, Giáo Hội là ‘một bí tích – tức là một dấu hiệu và là
dụng cụ cho việc hiệp nhất thân mật với Thiên Chúa cũng như cho việc hiệp
thông với toàn thể nhân loại’ (cùng nguồn vừa dẫn, 1). Bởi thế, Giáo Hội là
dấu hiệu và là dụng cụ của vương quốc này; Giáo Hội được kêu gọi để loan
báo và thiết lập vương quốc này. Đàng khác, Giáo Hội là ‘một dân tộc được qui
tụ bởi sự hiệp nhất của Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần’ (cùng nguồn vừa
dẫn, 4; x Thánh Cyprian, De Dominica Oratione 23: CCSL, 3A, 105); bởi thế,
Giáo Hội là ‘vương quốc của Chúa Kitô hiện diện một cách mầu nhiệm’ (cùng
nguồn Công Đồng vừa dẫn, 3), và làm thành mầm mống cùng khởi điểm cho vương
quốc này. Thật vậy, vương quốc của Thiên Chúa có một chiều kích cánh chung,
tức vương quốc ấy là một thực tại hiện diện trong thời gian, nhưng tình trạng
toàn vẹn của nó chỉ được thể hiện khi lịch sử nên trọn hay hoàn tất mà thôi’
(x cùng nguồn Công Đồng vừa dẫn, 9; cũng xem kinh nguyện cầu cùng Thiên Chúa
trong Didache 9, 4: SC 248, 176: ‘Chớ gì Giáo Hội được qui tụ lại từ tận cùng
trái đất để làm nên vương quốc của Ngài’, và xem cùng nguồn ở 10, 5: SC 248,
180: ‘Lạy Chúa, xin hãy nhớ đến Giáo Hội của Chúa... và, là một Giáo Hội đã
được thánh hóa, xin Chúa hãy qui tụ Giáo Hội lại từ bốn phương trời để làm nên
vương quốc của Chúa, một vương quốc Chúa đã sửa soạn cho Giáo Hội’).
“... Thật vậy, vương quốc của Thiên Chúa như mạc khải tỏ cho chúng ta biết ‘không thể tách khỏi Chúa Kitô hay Giáo Hội... Nếu vương quốc ấy tách khỏi Chúa Giêsu thì nó không còn là vương quốc của Thiên Chúa được Người mạc khải cho biết nữa. Như thế ý nghĩa của vương quốc này sẽ bị méo mó, một ý nghĩa có nguy cơ bị biến thành mục tiêu thuần nhân bản hay ý hệ, và căn tính của Chúa Kitô cũng bị bóp méo nữa, Đấng sẽ không còn tỏ ra mình là Chúa Tể mà một ngày kia tất cả mọi sự phải qui phục Người nữa (x 1Cor 15:27). Người ta cũng không thể tách vương quốc này khỏi Giáo Hội
