3©
M |
ột ḿnh trong
căn chung cư để thu dọn nốt đồ đạc
c̣n lại trước khi trao trả cho viên manager trú
trực. Tâm cảm thấy trống lạnh hơn bao
giờ hết. Mai Linh cũng đă bỏ chàng mà đi...
Trong cuộc đời ngũ tuần của ḿnh, Tâm
chỉ có hai người yêu, một người vợ và
một người t́nh. Người vợ đă bỏ
chàng đi lấy người khác, rồi sau đó biệt
tăm mất tích cho đến bây giờ. Người t́nh
là Mai Linh đă lên đường theo ơn gọi tu tŕ
mới chiều Chúa Nhật hôm qua, ngày áp cuối Tháng Hoa.
Thật ra, Tâm
vẫn không thể nào quên được người vợ
rất qúi thương của ḿnh, bằng cớ là chàng
vẫn cố gắng t́m ra tông tích của nàng cho đến
bây giờ. Thế nhưng, là con người, nhất là
trong khi sống cô thân nuôi con, bên cạnh lại có một
người hết sức yêu thương và chăm sóc cho
cả 3 cha con, th́ làm sao Tâm không cảm kích và chối căi được
ḷng ḿnh đă thực sự yêu Mai Linh. Vẫn biết t́nh
chàng yêu Mai Linh chỉ nẩy sinh sau khi vợ chàng xa chàng, có
nghĩa là trong lúc chàng cô đơn, cũng không phải v́
thế mà t́nh chàng không được hoàn toàn trong sạch,
hay nó chỉ có tính cách lợi dụng nàng nếu chàng
lấy nàng về làm vợ. Nếu vậy tất cả
những ǵ mọc lên từ sự mục rữa của
một hạt giống đều xấu xa, không tốt.
Có thể so sánh hai mối t́nh nơi ḷng của chàng như
sau. Mối liên hệ giữa chàng và người vợ
chính thức của chàng chẳng khác ǵ như một trái
cây được tạo nên bởi hoa t́nh cảm và nụ
hôn nhân. C̣n mối liên hệ giữa chàng và Mai Linh th́
giống như một thân cây mọc lên từ hạt
giống của chính trái cây đă làm nên bởi mối liên
hệ giữa chàng và vợ chàng sau khi nó bị rụng
xuống đất. Tự bản chất của nó, t́nh
chàng dành cho Mai Linh hoàn toàn tốt lành, đẹp đẽ.
Thế nhưng, kinh nghiệm t́nh trường và sống đạo
cho thấy, nếu không cẩn pḥng, t́nh yêu có đẹp đẽ
và tốt lành đến thế nào đi nữa cũng
sẽ trở thành một phương tiện
thuận lợi cho t́nh dục đê hèn, trong việc
biến đối tượng yêu trở thành một đồ
vật tầm thường hơn là một con
người cao qúi. Do đó, nếu ḷng chàng không hết sức
gắn bó với chính Thiên Chúa là T́nh Yêu bằng một đời
sống đạo đích thực, và nếu cuộc đời
chàng không say mê theo đuổi một lư tưởng
phục vụ phẩm vị con người từ ngày
nhận chăm sóc đứa con nuôi với Mai Linh, chắc
chắn chàng sẽ chộp lấy thời cơ để
cưới Mai Linh ngay sau khi vợ chàng đi với
người khác, bằng không, dù có ư chờ vợ đi
nữa, chàng cũng khó có thể chế ngự được
bản năng tự nhiên của ḿnh trước sức
hấp dẫn không vừa nơi Mai Linh. Đêm hôm Mai Linh
cho chàng biết ư định nàng dứt khoát theo đuổi
ơn gọi tu tŕ, chàng đă gh́ lấy Mai Linh, và nàng
cũng ôm chầm lấy chàng... Chàng đă xoa lưng nàng,
vuốt tóc nàng, rồi thơm lên vầng trán của nàng,
hết sức thân thương như một người
anh tinh thần hơn là một người t́nh thắng đoạt!
Thật ra, nếu không có ơn Chúa mănh liệt ngay lúc
bấy giờ, cả hai con người thật t́nh yêu
thương nhau đó làm sao có thể cầm hăm được
những rao rực bất ngờ bộc phát bởi cái va
chạm lần đầu tiên giữa hai thân xác đang nóng
sốt trong cơn lửa yêu thương đă đến
mức tột độ!
Phải, càng ngày
Tâm càng thấm thía câu Chúa Giêsu nói với các môn đệ
của Người trong Bữa Tiệc Ly: “Cành nho nào sinh
trái, Cha Thày sẽ cắt tỉa cho càng sai trái hơn”. Càng
sống đạo, Tâm càng cảm thấy khổ hơn
sướng. Không phải hay sao: v́ chàng đă sống
kiểu “có vợ như không có vợ”, tức là hoàn toàn yêu
thương vợ ḿnh v́ Chúa, ở chỗ chấp nhận
nàng bởi nàng là người Chúa cho ở với ḿnh,
hơn là bởi nàng là người của ḿnh, nhất là
trong việc ái ân, mà người vợ yêu dấu nhất đời
của chàng đă bất măn bỏ chàng mà đi? Và cũng
không phải hay sao: cũng chỉ v́ chàng hết ḷng tôn
trọng Mai Linh, người t́nh rất qúi thương
của ḿnh, nhất định không chịu lấy nàng làm
vợ, v́ chưa thể nào quên được người
vợ chưa chết của ḿnh, dù nàng có thật ḷng
chấp nhận thân phận của một người điền
vào chỗ trống cho hợp nghĩa đi nữa, mà Mai
Linh đă ra đi theo ơn gọi tu tŕ? Thế nhưng,
thực tế đă cho thấy, việc chàng hy sinh sống
đạo theo đúng đường lối Kitô giáo hoàn toàn
không uổng công vô ích. Ở chỗ, người vợ
bỏ chàng đi lấy người khác, cuối cùng
cũng đă nhận ra chân lư, và chân lư đă thực sự
giải phóng nàng, để rồi, giờ đây, hơn
bao giờ hết, tinh thần của nàng đang gần
chàng, ở đường chân trời của cuộc
sống, nơi mà, nh́n từ hướng cạnh nào đi
nữa, con người cũng chỉ thấy trời đất
giao nhau thẳng tắp. Đây cũng chính là nơi Mai Linh đă
quyết định đi tới, để biến
cuộc sống tu tŕ của ḿnh trở thành một đường
chân trời, nơi trời đất giao nhau thẳng
tắp, nơi Thiên Chúa và loài người gặp nhau, ở
chỗ, con người tận hiến của nàng sẽ từ
từ được tràn đầy đức ái trọn
hảo thần linh, để cuộc đời hy sinh
của nàng có thể trở nên mọi sự cho tất
cả mọi người.
Nghĩ thế,
tự nhiên Tâm cảm thấy hứng khởi lạ
thường, và nhất định tiếp tục dấn
thân vào con đường phục vụ tha nhân như chàng
vẫn đang làm qua công việc xă hội và truyền thông
của chàng hiện nay. Phải, từ sau một thời
gian t́m kiếm vợ không thấy, chàng đă đóng
cửa văn pḥng xuất nhập cảng của ḿnh, và
xoay qua hai ngành này. Chàng không thể nào quên được hai
bào báo đă tác động chàng đến xoay hẳn
chiều sống như vậy. Hai bài báo này đều
của cùng tác giả Cao Tấn Tĩnh. Một bài được
đăng trên nguyệt san Đức Mẹ Hằng Cứu
Giúp, số 111, 10/1995, với tựa đề: “Đức
Tin Công Giáo Cứu Mạng Thai Nhi”. Một bài được
bán nguyệt san Văn Nghệ Tiền Phong số 475,
1-15/11/1995, phổ biến, dưới tựa đề
“Lực Lượng Tuổi Trẻ Việt Nam Cho Một
Vận Hội Mới”. Hai bài báo định mệnh này
chẳng những đă làm chàng thấm thía về nội
dung hết sức chân thực và sâu xa của chúng là tất
cả những ǵ chàng vẫn ư thức, chúng c̣n có sức
thôi thúc chàng phải tích cực và chủ động hơn
nữa trong công cuộc trực tiếp phục vụ xă
hội, trong những môi trường liên hệ mật
thiết với nhân phẩm và nhân cách của con
người đang bị khủng hoảng hiện nay, điển
h́nh và khẩn thiết nhất là môi trường giáo
dục giới trẻ và hôn nhân gia đ́nh. Hai bài báo này
thật ra như thế nào mà đă chi phối cả
cuộc đời một con người như vậy?
Bài Báo 1:
ĐỨC TIN CÔNG
GIÁO CỨU MẠNG THAI NHI
Việc Phá Thai
“Cách đây
3 năm, tức vào năm 1992, theo phận sự là một
phối hợp viên chương tŕnh (program coordinator)
của Trung Tâm Phục Vụ Thành Phần Những
Người Chậm Phát Triển (Developmental Disabilities
Center) ở Orange County (California), tôi đă đến
thăm một gia đ́nh thân chủ của tôi. Tôi lắng
nghe cả hai vợ chồng trẻ cho biết về lư do
và tai biến đă xẩy ra cho đứa con gái đầu
ḷng của họ vào lúc sinh nở, làm cho nó trở thành
một bé gái chậm trí khôn (mental retardation), bị khù
khờ! Họ cũng không ngần ngại cho tôi biết
là, theo lời khuyên của một bác sĩ sản phụ
ở Orange County, họ nên phá thai khi đứa thứ hai
của họ đang được cưu mang. Thế
nhưng, người chồng, sau mấy lần được
bác sĩ thúc giục phá thai, đă dứt khoát trả
lời với bác sĩ sản phụ của vợ ḿnh
rằng: ‘Chúng tôi là người Công Giáo, chúng tôi không được
phép phá thai. Cho dù đứa nhỏ sinh ra có bị tàn
tật đi nữa, chúng tôi cũng chấp nhận nó!’ Tôi
nh́n vào đứa con trai 3 tuổi, đứa nhỏ mà khi đang c̣n là thai nhi non
yếu được người ta khuyên giục giết
đi, hoàn toàn lành mạnh và khỏe mạnh, dễ
thương và vô tội, sống động và chơi đùa
hồn nhiên ngay trước mắt tôi. Đứa con trai
sống sót trong cuồng lưu ‘văn hóa tử vong’ (culture
of death) ngày nay mà tôi được chứng kiến tận
mắt đó không phải là một hoa trái của Đức
Tin Công Giáo hay sao?
“Thế nhưng, tại sao, ngành y khoa nói chung và các chuyên viên
y khoa nói riêng, trong khi ‘nghề nghiệp của họ kêu
gọi họ làm những người giám hộ, và
những người phục vụ cho sự sống con
người’, th́ họ lại có thể ‘có những lúc
bị cám dỗ mạnh mẽ để trở thành
những kẻ lạm dụng sự sống, hay ngay
cả trở thành tay sai của sự chết nữa’
(Thông Điệp Sự Sống, đoạn 89)? Và, tại
sao, nếu không có Đức Tin Công Giáo bất khuất,
một ‘đức tin chiến thắng thế gian’
(1Jn.5:4), nhiều cha mẹ đă giết đi thai nhi
của ḿnh?? Phải chăng v́ cả hai thành phần, cha
mẹ cũng như chuyên viên y khoa về sản phụ,
trước hết, cho rằng một khi luật đă cho
phép phá thai th́ được quyền làm, chẳng có
tội lỗi ǵ cả???
Luật Phá Thai
“Để làm sáng tỏ vấn đề, cần xét
lại những yếu tố căn bản về cái nh́n
liên hệ giữa luật dân sự và ‘luật luân lư’.
‘Chắc chắn một điều là mục đích
của dân luật th́ khác với và hạn hẹp hơn là
luật luân lư... Mục đích thực sự của dân
luật là bảo toàn cho xă hội được hiện
hữu một cách trật tự trong công b́nh chính
trực... Chính v́ lư do đó mà dân luật phải bảo đảm
cho mọi phần tử xă hội được tôn
trọng những quyền lợi căn bản gắn
liền với con người, những quyền mà mọi
luật lệ có tính cách tích cực phải nhận
biết và bảo tŕ. Việc cho phép phá thai và giết người
êm dịu (euthnasia) không thể căn cứ vào vấn đề
tôn trọng lương tâm của những người
khác, chính bởi v́ xă hội có quyền và có phận sự
tự vệ, chống lại những lạm dụng nhân
danh lương tâm và viện cớ tự do’. Do đóù ‘dân
luật không thể thay thế cho lương tâm hay
truyền khiến những tiêu chuẩn liên hệ đến
những ǵ ngoài quyền hạn của nó, trong bất cứ
phương diện nào của sự sống’ (Thông Điệp
Phúc Aâm Sự Sống, đoạn 71).
Lư Phá Thai
“Thật ra, luật cho phép phá thai, ngoài vấn đề
giới hạn trong phạm vi quyền hạn không thể
vượt khỏi luật luân lư, c̣n tự giới
hạn ḿnh trong cả những ǵ cho phép nữa. Chẳng
hạn, dù có cho phép phá thai, song chỉ được phép
phá trong giai đoạn từ khi thụ thai tới lúc mà,
theo các nhà làm luật, mầm thai có thể là
người, để tránh cho phép dân phạm tội
giết người, một hành động làm phản
với bản chất cũng như mục đích của
dân luật. Tuy nhiên, cho tới nay, cả triết học
lẫn khoa học chưa hoàn toàn dứt khoát về
thời điểm linh hồn nhập thể xác để
thai nhi hội đủ nhân tính làm người. Nếu
chưa nắm vững được thời điểm
làm người hay thành người như thế,
mà con người dám cho phép nhau phá thai th́ đúng là ‘mù
dẫn mù, cả hai sẽ rơi xuống hố’ (Mt.15:14).
Nếu sau này, con cháu loài người khám phá thấy
thời điểm thành người của thai nhi
trong ḷng mẹ rơi ngay vào giai đoạn được
dân luật cho phép phá thai từ đầu thập niên 1970,
th́ cũng không cứu lại được hơn 60
triệu người bị chính cha mẹ ḿnh thảm
sát mỗi năm trên toàn thế giới nữa.
“Trước ánh sáng triết học và khoa học, thậm
chí kể cả thần học Kitô giáo, thời điểm
thành người của con người khi c̣n ở
trong bụng mẹ vẫn chưa dứt khoát như
vậy, thế nhưng, theo luân lư và đạo lư, con
người đă là người ngay từ khi được
thụ thai. Việc thành người chỉ là giai đoạn
mà thôi. Giáo phụ Tertullianô đă viết: ‘Ai là người
th́ đă là người rồi’ (Tuyên Ngôn của Thánh Bộ
Giáo Huấn và Đức Tin năm 1974 về việc phá
thai, đoạn 13). Đă ‘là người’ th́ cái ǵ bẩm
sinh trực thuộc bản thân con người cũng ‘là
người’: anh chặt cánh tay của tôi tức là
phạm đến cả con người của tôi, chứ
không phải chỉ phạm đến một phần
thể của tôi mà thôi. Đă ‘là người’ th́ thế
nào cũng ‘là người’, dù tàn tật về thể lư,
khờ khạo về tâm lư, tội lỗi về luân lư hay
bần cùng về vật chất đi nữa, cũng không
phải là lư do để hủy hoại hay loại trừ
nhau. Đă ‘là người’ th́ lúc nào cũng ‘là
người’: không phải giết một người
lớn mới là giết người, c̣n hủy diệt
mầm thai th́ không phải là giết người. (Vậy
mầm thai bị hủy diệt đó là thú vật được
con người cưu mang chăng?). Nếu con người
văn minh ngày nay chủ trương được phá thai,
v́ thai nhi lúc được phép phá thai chỉ là một
cục thịt, (đối với họ là một cục
thịt dư), tức là một cục thịt vô hồn
chưa phải là người và chưa thực là
người, th́ tại sao trước cái xác của
những người họ yêu thương, họ c̣n khóc
lóc và chôn cất làm ǵ, v́ những thi thể đó chỉ là
cái xác vô hồn, đâu c̣n ‘là người’ nữa. Đúng
là họ mẫu thuẫn! Nếu xác chết vô hồn
vẫn là của con người và ‘là người’, chứ
không phải con vật, th́ cái mầm thai (mà họ cho là vô
hồn trong thời gian được phá) cũng là
của con người và ‘là người’. Như thế,
họ chỉ lấy cớ để phá thai mà thôi.
Quyền Phá Thai
“Cho dù
công nhận thực tại ‘ai là người th́ đă là
người rồi’ đi nữa, người ta vẫn có
lư đễ phá thai. Bởi v́, người ta cho rằng
họ có quyền (pro-choice) làm như thế. Sở dĩ
người ta có quyền làm như thế, tức có
quyền phá thai, v́ bào thai đó đụng đến cái
bụng, đến ngọc thể của người đàn
bà! Người phụ nữ, theo chủ trương
hiện đại, có toàn quyền trên thân xác ḿnh, kể
cả quyền giết người, cho dù nó có là con của
ḿnh đi nữa. Tuy nhiên, nếu thân xác của
người đàn bà, theo cấu trúc tự nhiên của Đấng
Hoá Công, là để thụ thai, cưu mang và sinh nở
như một người mẹ, lại không chấp
nhận thân phận của ḿnh, qua việc phá thai, th́
mặc nhiên những phụ nữ phá thai đó đă
biến thân xác ḿnh trở thành một phương tiện
thuần túy của t́nh dục và cho t́nh dục, hơn là
của sự sống và cho sự sống cao qúi. Thế mà,
trước mặt Thiên Chúa, phẩm giá của
người nữ nói chung, và thân xác họ nói riêng, đă được
đề cao và bảo toàn qua lời của Chúa Kitô: ‘Ai v́
nhục dục mà nh́n một người đàn bà th́ đă
phạm tội ngoại t́nh với người đàn bà đó
trong ḷng ḿnh rồi’ (Mt.5:28).
“Thật vậy, qua lời tuyên bố trên, chẳng
những Chúa cấm trực tiếp hăm hiếp thân xác
người nữ, mà c̣n không cho phép phạm đến
họ ngay cả trong tâm tưởng của người
nam nữa. V́ ‘là người’ nên bất cứ những ǵ
bẩm sinh trực thuộc bản thân họ cũng ‘là
người’, kể cả thân xác của họ. V́ ‘là
người’ nên ở đâu họ cũng ‘là
người’, kể cả trong tâm trí nam nhân. Nếu
trước nhan Thiên Chúa, phẩm giá của người
nữ được Ngài dựng nên để làm vợ và
làm mẹ, Ngài đă đề cao và tôn trọng như
vậy, th́ mầm thai Ngài gieo vào ḷng dạ họ cũng
phải được họ trân trọng như chính
bản thân của họ, v́ nó ‘là người’ nên bất cứ
những ǵ bẩm sinh trực thuộc bản thân nó
cũng ‘là người’, bất cứ lúc nào (dù mới
thụ thai) cũng ‘là người’, và bất cứ ở đâu
(dù trong bụng mẹ) cũng ‘là người’.
“Bởi thế, bằng quyền hạn Chúa Kitô ban cho thánh
Phêrô và các vị thừa kế thánh nhân, và hợp với
các giám mục của Giáo Hội Công Giáo: ‘Tôi (Đức
Giáo Hoàng Gioan Phaolô II) xác nhận là việc trực tiếp
cố ư sát hại một con người vô tội luôn luôn
là một tội vô luân nặng...’ (Thông Điệp Phúc Aâm
Sự Sống, đoạn 57). V́ ‘phá thai là một việc
cố ư trực tiếp giết hại, bất kể
bằng phương tiện thực hiện nào, một con
người đang trong giai đoạn khởi sự
hiện hữu của ḿnh, kéo dài từ lúc vừa thụ
thai tới khi sinh ra’ (cùng Thông Điệp trên, đoạn
58).
Chống Phá Thai
“Tuy phá thai đă được các nước văn minh
nhất thế giới hợp thức hóa cả 1/4 thế
kỷ nay, thế mà nó vẫn bị kịch liệt
chống đối cho tới ngày hôm nay. Bởi v́ nó đụng
đến lương tâm con người, đến
phẩm giá chung của loài người. Chống phá thai
không phải chỉ là việc cứu thai nhi vô tội thôi,
mà c̣n là việc cứu cả thể xác cùng phẩm giá
của phụ nữ nữa. Cứu phẩm giá của
người phụ nữ ở chỗ, đem lại cho
thân xác của họ một ư nghĩa đích thực và
một giá trị cao cả. Cứu thân xác phụ nữ
ở chỗ, ít là sẽ ngăn ngừa họ khỏi
bị ung thư ngực, là căn bệnh tăng nhanh sau
năm 1973, năm bắt đầu được phép phá
thai ở Mỹ, căn bệnh mà càng ngừa thai càng
dễ bị, căn bệnh mà kỹ nghệ phá thai cố
bưng bít cho đến ngày hôm nay, (theo nguyệt san Catholic
World Report, tháng 3-1994, trang 52). Ở Atlanta, tiểu bang
Georgia, đang có một phong trào “Hướng Dẫn
Nhắm Vào Phụ Nữ” (Woman Centered Counseling), chứ không
nhắm vào thai nhi sẽ bị phá nữa. Kết qủa đă
mang lại là cả ngàn phụ nữ đă bỏ ư định
phá thai, (cùng nguồn trên, trang 48)! Nếu giải pháp trên
không xong, (tất nhiên, hậu qủa sẽ là thai nhi vô
tội bị thảm sát), đă có chiến dịch
nhận nuôi con của Mẹ Têrêsa Calcutta, một chiến
dịch đă cứu cả ngàn mạng thai nhi từ
trước cho tới này, (theo nguyệt san Crisis 3/1994, trang
18).
Sáng nào tôi cũng đi ngang qua một trung tâm phá thai ở
góc Freeway 57 và Exit Chapman thuộc thành phố Orange, Orange
County, Nam California. Bên lề đường là các bảng
chữ, h́nh ảnh và các nhân vật ‘pro-life’. Sở dĩ có
những phô diễn bất bạo động này là để
nhắc nhở, kêu gọi, và gián tiếp ngăn cản,
một phần nào, những người mẹ c̣n áy náy, hay
những người hành nghề ‘pro-choice’ chưa mất
hẳn lương tri. Theo tác giả của một bài
viết trên nguyệt san Trái Tim Đức Mẹ số
tháng 2/1993, th́ tại một trung tâm phá thai ở Orange County,
(không biết có phải là trung tâm này không?), nơi tác
giả đă làm việc 2 năm, đă chứng kiến
mỗi ngày có từ 30-40 vụ phá thai, trong đó có 1/3 là
thai nhi Việt Nam, tức có khoảng 200 thai nhi Việt Nam
bị sát hại hằng tháng.
“Một anh hùng chống phá thai hiện nay là bác sĩ Beverly
Mac Millan. Bà là một bác sĩ phá thai trước kia, và là
người mở trung tâm phá thai đầu tiên ở
tiểu bang Mississipi, thành phố Jackson, từ năm 1975, tức
sau hai năm việc phá thai được luật pháp Hoa
Kỳ hợp thức hóa. Thế nhưng, chỉ 2 năm sau,
bị khủng hoảng gần như muốn tự
tử, bà đă bỏ nghề phá thai, trở lại Công
Giáo và bắt đầu nhào sang giới tuyến ‘pro-life’.
Bà cho biết, theo thống kê 1989, số phụ nữ
chết v́ phá thai, cả hợp pháp lẫn không hợp pháp,
là 9%. Bà rất ủng hộ thông điệp ‘Sự Sống
Con Người’ của Đức Phaolô VI. Bà công nhận
rằng, việc căn cứ vào dấu hiệu biến
chuyển về sinh dục nơi người phụ
nữ để ngừa thai rất là chính xác. Do đó, theo
bà tự thú: ‘Hiện nay chỉ có phương pháp ngừa
thai tự nhiên là điều mà tôi dạy thôi’ (nguyệt san
Catholic World Report, 3/1994, trang 49).
“Chiều nào đi làm về kịp, tôi đều đến
nhà thờ Our Lady of the Assumption ở Claremont, gần nhà tôi, để
dự lễ hằng ngày vào lúc 5 giờ 30. Hầu như
lễ nào tôi có mặt, (trung b́nh 3 lần một tuần),
tôi đều thấy, có lúc một, có lúc hai, có lúc cả ba
gia đ́nh đông con đến dự lễ. Họ đếu
là người Mỹ trắng, chứ không phải Mỹ đen,
Mễ hay Á Châu. Họ đều c̣n trẻ chứ không
thuộc thế hệ cổ kính. Gia đ́nh đông con
nhất là 9 đứa, cô con gái đầu khoảng 15
tuổi, đứa nhỏ nhất khoảng 1 tuổi,
người mẹ khoảng 35. Hai gia đ́nh c̣n lại,
mỗi gia đ́nh 7 đứa con. Đứa lớn
nhất độ 10 tuổi và nhỏ nhất th́ c̣n
bế, hay nằm trong nôi, hai bà mẹ người nào
cũng chừng 30. Việc họ đi lễ ngày
thường cả bằng ấy mẹ con như thế,
sốt sắng, ngoan ngoăn, làm tôi cảm thấy h́nh như
họ không phải là người Mỹ, mà là người
con đích thực của Thiên Chúa. Họ sống đời
gia đ́nh bằng niềm tin vào Chúa, hơn là theo thế
gian t́m vui thú, nhàn hạ, thảnh thơi, dư dật;
bất chấp mọi thiệt tḥi trước mặt
thế gian và mọi áp lực của trần thế.
Họ đích thực là những Chứng Nhân Đức
Tin Công Giáo sống động, ‘là đèn thắp sáng được
đặt trên cao để soi sáng cho cả nhà’ (Mt.5:15),
như anh chị Việt Nam trong bài này có một Đức
Tin Công Giáo Cứu Mạng Thai Nhi”.
Tác dụng
của bài báo này đă làm Tâm đề nghị với
chương tŕnh phát thanh “Rạng Ngời Chân Lư” do một
nhóm anh em Kitô hữu Công Giáo ở Orange County chủ
trương theo chiều hướng của Thông Điệp
“Veritatis Splendor” do Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II ban hành ngày
6-8-1993, mở thêm mục “Phúc Aâm Sự Sống” theo
tinh thần của Thông Điệp “Evangelium Vitae” cũng
của Đức Thánh Cha đương kim, vừa được
ngài ban hành ngày 25-3-1995. Từ ngày chàng phụ trách mục
“Phúc Aâm Sự Sống”, Tâm được rất nhiều
người biết đến, chẳng những từ
khối Công Giáo mà c̣n cả thành phần ngoài Kitô giáo
nữa. Trong số thính giả đón nghe mục “Phúc Aâm
Sự Sống” 1 tiếng vào ngày Chúa Nhật hằng
tuần do Tâm phụ trách, không phải chỉ v́ họ khao
khát những ǵ chân thiện được chàng chia sẻ
bằng giáo huấn của chính Phúc Aâm Chúa Kitô cũng
như bằng giáo huấn hiện đại của Giáo
Hội Công Giáo nói chung và của Vị Chủ Chăn
Tối Cao nói riêng, mà c̣n, có một số trong họ,
lắng nghe để t́m cách phê b́nh, chống đối,
hăm dọa... chàng nữa!
Bài Báo 2:
LỰC LƯỢNG TUỔI
TRẺ VIỆT NAM
CHO MỘT VẬN HỘI
MỚI
Vận Hội Mới
“Ngày 11/7/1995 là ngày
Hoa Kỳ và Cộng Sản Việt Nam bắt đầu
chính thức kư kết bang giao. Và ngày 8/8/1995 là ngày, tin tức
cho biết, Hoa Kỳ thực sự đặt ṭa đại
sứ tại Việt Nam (?). Cũng theo tin tức, trong
thời gian này, th́ người Việt trong nước
hết sức vui mừng hớn hở, ngược
lại, tại hải ngoại, đa số người
Việt lại buồn giận thương đau. Đối
với tôi, biến cố này chỉ là một hành động
xóa bàn để đánh lại một ván cờ khác,
giữa hai phe đang cần nhau ở một ư nghĩa và
ở một mức độ nào đó!
“Bởi v́, về phía Hoa Kỳ, trước khi nhúng tay vào
Việt Nam lần thứ nhất, Hoa Kỳ phải, và đă
phải, nắm chắc được phần lợi và
phần thắng trong tay. Bằng không, nhỡ bị
thảm bại, th́ một cường quốc như Hoa
Kỳ c̣n mặt mũi nào vênh lên trước thế
giới nói chung và các nước đàn em nói riêng. Thế
mà, không ngờ, cuối cùng năm 1972, Hoa Kỳ đă đành
phải và buộc phải rút chân cho khỏi sa lầy vào
cuộc chiến Việt Nam, với giá phải trả lên đến
58.132 sinh mạng. Cho đến ngày nay, sau 20 năm chấm
dứt Chiến Tranh Việt Nam, điều kiện tù nhân
Mỹ và xương người Mỹ, dù được
gắt gao đ̣i hỏi, vẫn chưa được
giải quyết. Thế mà Hoa Kỳ đă chấp nhận
xóa bàn đánh lại.
“C̣n về phía Cộng Sản Việt Nam, sau khi, nhờ
Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam, thống nhất được
đất nước vào năm 1975, cũng đâu có
muốn để xẩy ra t́nh trạng đuổi
Mỹ, chửi Mỹ rồi lại mời Mỹ trở
lại với ḿnh như một vị cứu tinh, cho
một đất nước, qua hai mươi năm ḿnh
làm quản lư, đă thành một trong năm quốc gia nghèo
nhất thiên hạ, th́ không phải là Cộng Sản
Việt Nam, đàn em của một Liên Bang Sô Viết và
khối Cộng Sản Đông Âu đă bị giải
thể từ cuối năm 1989, đang liều mạng để
thử xóa ván đánh lại hay sao?!
“Như thế, về phương diện tính toán cũng
như thực tế, không phải là cả Hoa Kỳ
lẫn Cộng Sản Việt Nam, dù hết sức
muốn đạt được thắng lợi cho ḿnh, đều
đă thua cuộc bất đắc dĩ hay sao?! Giờ đây,
bên nào cũng đă có kinh nghiệm thua để ngồi đánh
lại ván cờ mới, mới ở nước cờ,
song vẫn theo đuổi cùng một mưu đồ
thắng lợi như nhau và như trước. Ván cờ
mới sau này sẽ ra sao? Ai sẽ thắng lợi?? Ai
sẽ bị thua thiệt??? Không ai có thể biết
chắc trong lúc này, kể cả những ai có quyền kư
kết bang giao ngày hôm nay, hay những tay lành nghề sẽ
thừa hành để đi nước cờ thí cuối
cùng (?) này, ngoại trừ một bàn tay toàn năng và
thượng trí tối cao, vốn vô h́nh điều
khiển và làm chủ lịch sử loài người, ngay từ
ban đầu cho tới tận cùng thời gian...
‘Người tính không bằng trời tính’ là thếù
“Riêng đối với thành phần Người Việt
hải ngoại, trong lúc không thể nào ngăn cản được
biến cố bang giao xẩy ra, trong khi ván cờ vừa
mới được hai phe ngồi đánh lại chưa
biết thắng bại thế nào, tại sao chúng ta không lợi
dụng thời điểm rất ư thuận lợi
này, để, thay v́ uất hận hay chán chường, đoàn
kết với nhau, làm một điều ǵ đó cho đại
cuộc phục hưng đất nước, theo đường
lối và mộng ước của chúng ta. Theo tôi, một
trong những việc đáng làm và phải làm ngay lúc này là
làm sao tạo được một Lực Lượng
Tuổi Trẻ Việt Nam cho một Vận Hội
Mới: Một Nước Việt thanh b́nh và một dân
Việt của ‘Văn Minh yêu Thương’ (civilization of
love).
Tâm Thức Mới
“Từ ngày ‘lênh đênh hải ngoại’ vào năm 1975,
giới trẻ Việt Nam hải ngoại, về mặt
tích cực, đă nổi tiếng là học giỏi.
Khoảng 7 năm sau, giới trẻ Việt Nam, về
mặt tiêu cực, bắt đầu mang tiếng là
băng đảng. Hiện tượng giới trẻ
Việt Nam hải ngoại, về cả hai phương
diện tích cực cũng như tiêu cực này, đă quá
hiển nhiên trước cộng đồng Người
Việt hải ngoại nói riêng, và trước cộng đồng
thiểu số bạn, nhất là cộng đồng
người Mỹ nói chung. Theo khuynh hướng tự
nhiên, cũng như v́ danh dự của ḿnh, Người
Việt hải ngoại chúng ta dễ dàng chấp nhận
giới trẻ Việt Nam học giỏi làm vẻ vang ṇi
giống như là gia sản Việt tộc của ḿnh.
Ngược lại, đối với giới trẻ
Việt Nam băng đảng, chúng ta thường tỏ
thái độ phủ nhận chúng, v́ chúng là thành phần
‘con sâu làm rầu nồi canh’, làm tai tiếng cho cả
một tập thể cộng đồng thiểu số
mới hội nhập đang lên, và làm mất cả
tiếng tăm của giới trẻ Việt Nam học
giỏi.
“Thế nhưng, dù chúng ta có dùng hết cách để
phủ nhận và tẩy chay thành phần giới trẻ
Việt nam phá sản đi nữa, trên thực tế, không
phải v́ thế mà tự chúng không c̣n phải là
người Việt Nam. Theo tôi, nói chung, thành phần
giới trẻ Việt Nam chẳng khác ǵ như một
chiếc áo có hai mặt: mặt phải là giới trẻ
Việt Nam có tiếng học giỏi, và mặt trái là
giới trẻ Việt Nam bị tiếng băng đảng.
Và hiện nay, cộng đồng Người Việt
hải ngoại nói chung đang mặc áo phải hay áo trái
là tùy ở lực lượng giới trẻ Việt Nam
tích cực hay tiêu cực mạnh hơn, tùy ở phản ứng
của các cộng đồng bạn c̣n thiện cảm
với ḿnh nhiều hay ít, và tùy ở cảm thức trách
nhiệm giáo dục đúng hay sai, hay hoặc dở của
chúng ta. Nếu cảm nhận thấy ḿnh đang mặc áo
trái, hay cảm thấy người khác đang cười
ḿnh v́ mặc áo trái, th́ việc chúng ta phải làm và cần
làm, chỉ là việc lộn chiếc áo lại mặc cho đúng,
thế thôi, chứ không phải là việc cởi áo ra, vứt
đi.
“Như thế, thái độ phủ nhận và tẩy chay
thành phần giới trẻ Việt Nam tiêu cực, như
hành động cởi bỏ chiếc áo mặc trái,
cũng là thái độ mặc nhiên phủ nhận cả
thánh phần giới trẻ Việt Nam tích cực, là thành
phần cũng không thể nào chia ĺa mà có thể làm nên
trọn vẹn chiếc áo Việt Nam. Thái độ
phủ nhận và tẩy chay này c̣n là hành động
lột trần bản thân ḿnh. Bởi v́, nếu bỏ
giới trẻ của ḿnh đi, th́ thế hệ
người lớn sẽ c̣n lại ǵ, và tiến tŕnh ‘tre
già măng mọc’ sẽ ra sao? Thật vậy, nếu chúng
ta công nhận giới trẻ Việt Nam, dù chúng thuộc
về mặt trái (tiêu cực) hay mặt phải (tích
cực) đều làm nên và là một chiếc áo Việt Nam
duy nhất, mà chúng ta đang mặc và cần mặc, th́
chúng đều có một bản chất Việt Nam,
(như mặt phải hay mặt trái của chiếc áo đều
có bản chất vải). Mà bản chất Việt Nam là
ǵ nơi giới trẻ, nếu không phải là hiếu
học, chăm học và có khiếu học. Vậy, là thành
phần cũng làm nên và là một chiếc áo Việt Nam duy
nhất, như thành phần giới trẻ tích cực,
giới trẻ tiêu cực cũng hiếu học, chăm
học và có khiếu học. Nhưng tại sao, thực
tế lại cho thấy họ không được như
thành phần tích cực?
“Là người Việt Nam, đầy chất Việt Nam
hơn chúng, đáng lẽ chúng ta phải hiểu vấn
nạn này hơn ai hết. Nhất là một số trong
chúng ta đă dính dáng đến những vụ Medi-Cal vào
giữa thập niên 1980, vụ làm tiền bảo hiểm
xe cộ hay vụ sang băng bộ gian lậu để
cho thuê vào đầu thập niên 1990, đều là những
biến động xẩy ra tại khu Tiểu Sài G̣n
(Little Saigon), thủ phủ của Người Việt
hải ngoại. Nếu chúng ta là người lớn
Việt Nam c̣n có những lúc ‘yếu đuối’, bị
phơi bầy ra như vậy, th́ chúng ta lại c̣n lấy
làm lạ về giới trẻ tiêu cực của ḿnh hay
sao?! Nếu chúng ta đầy chất Việt Nam, là gốc
rễ cho giới trẻ Việt Nam, c̣n có lúc này lúc kia, th́
giới trẻ Việt Nam, dù tích cực mấy đi
nữa, nếu chúng không biết tự bảo tồn và vun
trồng, chúng cũng khó ḷng tránh được những
bất trắc xẩy ra, trong môi trường sống
hiện nay tại mảnh đất cơ hội này
(opportunity land). Điển h́nh là vụ một nhóm thiếu
niên Đại Hàn và Trung Hoa ở Orange County, California, vào đầu
năm 1993, đă thanh toán nhau hết sức dă man. Họ đều
là con cái nhà giầu và toàn là những học sinh xuất
sắc trong trường...
“Trái lại, cũng có trường hợp nghịch đảo,
như trường hợp của một tay đại ca
nổi tiếng ở Los Angeles trong giới băng đảng,
đă trở thành một tay lănh đạo sinh hoạt thanh
niên rất tốt lành hiện nay, người mà tôi đang
được trực tiếp làm việc chung trong một
phong trào giới trẻ.
“Chúng ta đă không phủ nhận được giới
trẻ Việt Nam tiêu cực, v́ kinh nghiệm bản thân
chúng ta, cũng như v́ bản chất Việt Nam của
chúng nói chung, một bản chất không khác ǵ thành phần
giới trẻ tích cực, (mà v́ một lư do nào đó
bản chất Việt Nam này nơi chúng bị mất đi
hay chưa có dịp phát hiện). Và chúng ta cũng khó
chối căi được tác dụng bất thường
và bất ngờ của xă hội thiên về vật
chất hơn tinh thần, về tranh giành (competition)
hơn là yêu thương, mà chúng ta đang sống có thể
tác hại ngay cả giới trẻ Việt Nam tích cực
của chúng ta. Thế th́ chúng ta phải làm sao và phải làm
ǵ để tạo được một Lực Lượng
Tuổi Trẻ Việt Nam cho một Vận Hội Mới
đây???
Chiến Lược Mới
“Theo thiển
kiến của tôi, chúng ta hăy vận động và thực
hiện cho bằng được việc thành lập
các Trung Tâm Giới Trẻ Việt Nam (the Vietnamese Youth
Center), cho lứa tuổi trung học và đại
học. Đại cương về các Trung tâm Giới
Trẻ Việt Nam này có thể được phác họa
như sau:
Địa Điểm:
“Tại những nơi có cộng đồng Người
Việt đông đảo. Điển h́nh như tại
Orange County, Los Angeles, San Diego, San Jose ở tiểu bang
California. Hoặc tại Houston, San Antonio, Dallas và Fort Worth
ở tiểu bang Texas. Hay New Orleans ở tiểu bang
Loussiana. Oklahoma City ở tiểu bang Oklahoma. Hoặc Kansas
City ở cả hai tiểu bang Kansas và Missouri. Hay New York và
các vùng phụ cận ở tiểu bang New York v.v.
Tổ Chức:
“Về phương tiện sinh hoạt, có 3 cách:
Một là xin hoàn toàn tài trợ (funding) của chính quyền địa
phương. Hai là hoàn toàn được cộng đồng
Người Việt địa phương yểm trợ
tài chánh (financial support) và phương tiện sinh hoạt.
Ba là vừa được chính phủ tài trợ vừa được
cộng đồng yểm trợ. Trong trường hợp
được chính phủ hoàn toàn tài trợ, Trung Tâm có
thể sẽ mở cửa hằng ngày. Nếu chỉ được
cộng đồng địa phương yểm trợ,
Trung Tâm có thể mở cửa sinh hoạt vào mỗi
cuối tuần hay mỗi cuối ngày làm việc, tùy theo
giờ giấc của nhân sự tự nguyện điều
hành và cộng tác.
“Về thành phần điều hành và phục vụ,
xin đề nghị như sau. Việc điều hành nên để
cho người lớn: có thiện chí, khả năng, tinh
thần và giờ giấc. C̣n việc phục vụ nên để
cho giới trẻ đang hay đă công thành danh toại.
Việc dùng thành phần giới trẻ tích cực đang
hay đă công thành danh toại để phục vụ thành
phần giới trẻ nói chung, nhất là thành phần
giới trẻ tiêu cực, là một cử chỉ của
‘lá lành đùm lá rách’, của chia sẻ, của cảm thông,
của khích lệ. Tác dụng của việc ‘lá lành đùm
lá rách’ này, một đàng làm cho giới trẻ tích cực,
nhờ dịp được chia sẻ kiến thức,
kinh nghiệm và tài năng của ḿnh, mà càng nên tốt
hơn, Đàng khác, giới trẻ tiêu cực hay đang
cố gắng tiến lên, thấy được
gương mẫu sống động trước mắt
trong thành phần giới trẻ thành công trong số họ,
sẽ dễ dàng quyết chí thăng tiến hơn.
Nội Dung:
“Theo tâm lư chung của giới trẻ, thực tế cho
thấy, giới trẻ có nhu cầu cần được
thỏa đáp, có khuynh hướng thích tranh đua, và có
bản chất ham vui nhộn. Dựa trên ba yếu tố
tâm lư này, chương tŕnh sinh hoạt của một Trung
Tâm Giới Trẻ Việt Nam sẽ bao gồm và xen kẽ
nhau những tiết mục như:
- Mở lớp học về nghề nghiệp (vocational
training), như học sửa máy điện toán (computer) hay
làm móng tay (nail) v.v.
- Mở lớp hướng dẫn về tâm linh (spiritual
counseling), như luân lư (moral) hay đạo đức
(ethical).
- Mở lớp học về các bộ môn văn nghệ
(fine art/performance), như hội họa, thủ công, đàn
hát, ca nhạc, kịch nghệ, nhẩy múa v.v.
- Mở lớp t́m hiểu về văn hóa (cultural learning),
như văn hóa Việt Nam hay văn hóa địa
phương, làm sao có thể hội nhập văn hóa mà
không bị đồng hóa v.v.
- Mở lớp trau dồi về sức khỏe, như vơ
thuật, thể dục thẩm mỹ, hay các bộ môn
thể thao (túc cầu, bóng chuyền, bóng bàn v.v.)
- Tổ chức các mục tranh giải về văn
nghệ, học hỏi, thể thao, hay là tổ chức các
buổi tŕnh diễn văn nghệ, vơ thuật v.v., vào
những dịp đặc biệt trong cộng đồng
Người Việt hay cộng đồng bạn.
- Tổ chức các công tác xă hội hoàn toàn có tính cách bác ái
hay ủy lạo, hoặc có mục đích gây qũi sinh
hoạt cho Trung Tâm.
- Tổ chức t́m việc cho giới trẻ đă học
tập một thời gian ở Trung Tâm và đă có thể đi
làm để tự lập mưu sinh.
Tuyển Mộ:
Có lẽ chính việc thành lập và sinh hoạt một Trung
Tâm Giới Trẻ Việt Nam không khó cho bằng việc làm
sao cho có đối tượng để phục
vụ, tức là làm sao để cho cả hai thành phần
giới trẻ tích cực cũng như tiêu cực cùng đến
với Trung Tâm. Thật ra, nhu cầu giới trẻ
hiện nay càng ngày càng khẩn thiết và quá hiển nhiên,
chỉ cần thành phần người lớn dám đứng
ra để đáp ứng mà thôi.
Về thành phần giới trẻ tiêu cực, hầu
như chính quyền địa phương nào có nhiều
người Việt ở, như Orange County tiểu bang
California hay Houston tiểu bang Texas, New Orleans tiểu bang
Louissiana v.v., cũng rất cần đến sự
cộng tác từ phía cộng đồng Người
Việt. Do đó, Trung Tâm Giới Trẻ Việt Nam
chắc chắn sẽ không lo bị ế ẩm, chỉ sợ
không đủ nhân sự để đáp ứng nhu
cầu của giới trẻ cũng như sự tin
tưởng của chính quyền mà thôi. Nhận định
về việc chính quyền địa phương hết
sức cần đến dịch vụ từ cộng đồng
trên đây của tôi là do kinh nghiệm thực tế đă
cho tôi thấy trong thời gian 25 tháng rưỡi, từ
1/2/1983 đến 15/3/1985, tôi phục vụ tại văn
pḥng Vietnamese Community of Orange County.
“Về thành phần giới trẻ Việt Nam không hoàn toàn
thuộc về thành phần tiêu cực cũng không tích
cực, một khi được bạn bè giới trẻ
của ḿnh cảm thấy ‘fun’ sau khi tham dự hay phục
vụ tại Trung Tâm đi rủ rê hay giới thiệu,
cũng có thể kéo đến tham gia học hỏi và
cộng tác.
“Về thành phần giới trẻ Việt Nam tích cực,
thực tế cũng cho thấy, sinh viên Việt Nam ở đâu
và vào thời nào cũng thế, có rất nhiều tâm
nguyện và nhiệt huyết, hăng say hoạt động
và đầy chất liệu để chia sẻ. Chia
sẻ và phục vụ chẳng những là việc cho đi
song cũng chính là nhu cầu của giới trẻ nữa.
Có những nơi sinh viên đă tự khởi xướng
lên một số chương tŕnh hay dịch vụ gây được
tiếng vang trong cộng đồng địa
phương.
“Điển h́nh là truyền thống thi Hoa Hậu Áo Dài
của sinh viên Việt Nam thuộc đại học Long
Beach ở tiểu bang California (CSULB). Hay Hội Thanh
Thiếu Niên ở New York, một Hội có từ đầu
thập niên 1980, vừa nhận được tài trợ
phần nào của chính phủ, vừa nhận được
yểm trợ tinh thần của cộng đồng, đă
tích cực giúp ích cho cả thanh thiếu niên Việt Nam
trong vùng. Hoặc nhóm Lửa Việt, có tính cách toàn quốc
hơn, phát xuất từ vùng Tây Bắc Hoa Kỳ, trung tâm
tại New York, cũng bắt đầu từ đầu
thập niên 1980. Nhóm Lửa Việt này đă tổ chức
những trại hè hằng năm ở hết vùng này đến
vùng khác trên Nước Mỹ, hay những chiến dịch
tương thân tương ái, như chiến dịch quyên
góp ‘chén gạo t́nh thân’, hay văn nghệ ‘vớt
người biển đông’, hoặc tổ chức ‘The
March for the Boat Poeple’, hay yểm trợ tài chánh cho ‘Lớp
Học T́nh Thương’ ở Sài G̣n v.v.
“Đúng thế, như trên vừa nói, ‘nhu cầu giới
trẻ hiện nay càng ngày càng khẩn thiết và quá
hiển nhiên, chỉ cần thành phần người
lớn dám đứng ra để đáp ứng mà thôi’.
Như thế, vấn đề quan trọng và dứt khoát
ở đây là người lớn Việt Nam có muốn
dấn thân làm hay không? Tuy nhiên, vấn đề ‘có muốn
dấn thân làm hay không’ ở đây, chắc mỗi
người chúng ta đều đồng ư là, phải phát
xuất từ một tấm ḷng chung, chỉ lo đến
dân, chỉ nghĩ đến nước và mong chộp
thời cơ để đi làm lịch sử, thực
hiện một đại cuộc: một Nước
Việt thanh b́nh và một Dân Việt sống Văn Minh Yêu
Thương!”
Bái
báo này đă gợi hứng cho Tâm viết một dự án
(proposal) để xin tiểu bang California tài trợ cho
một số chương tŕnh giới trẻ Việt Nam
tại Hạt Orange, mà vị President, chủ tịch
của chương tŕnh, là Mai Linh và người Executive
Director, giám đốc điều hành chương tŕnh, là
chính chàng.