Chương Năm
H́nh Ảnh Thánh Kinh về Việc Tôn Sùng này: Bà Rebecca và Giacóp
183. Thánh Linh cống hiến cho chúng ta ở trong Thánh Kinh một h́nh ảnh (Gen. 27) bóng bẩy đáng chú ư về tất cả sự thật tôi vẫn cố gắng giải thích liên quan tới Đức Trinh Nữ và con cái lẫn đầy tớ của Mẹ. Đó là câu truyện về Giacóp là người đă nhận được phúc lành của người cha Isaac của ḿnh nhờ sự chăm sóc và tài khéo của mẹ ḿnh.
Đây là câu truyện được Thánh Linh kể ra. Tôi sẽ dẫn giải câu truyện này nhiều hơn sau đó.
I.- Nội Dung Câu Truyện về Giacóp và Giải Thích Câu Truyện về Giacóp
184. Mấy năm sau khi Esau bán quyền thừa kế của ḿnh cho Giacóp, bà Rebecca, mẹ của họ, người âu yếm thương yêu Giacóp, đă chiếm được phúc lành này cho Giacóp bằng một mưu kế thánh hảo đầy huyền nhiệm đối với chúng ta.
Khi thấy ḿnh đă cao tuổi, Isaac muốn chúc phúc cho con cái ḿnh trước khi chết. Ông đă gọi Esau tới, người con yêu quí của ông mà bảo Esau đi săn bắt một cái ǵ đó về cho ông ăn, rồi ông sẽ chúc phúc cho. Rebecca lập tức bảo Giacóp những ǵ đang diễn tiến và sai Giacóp đi bắt hai con dê nhỏ trong đàn. Khi Giacóp đưa chúng cho mẹ ḿnh, bà đă nấu chúng theo cách thức Isaac vẫn thích ăn. Rồi bà mặc cho Giacóp những quần áo của Esau mà bà có được, và lấy da dê bao phủ hai bàn tay và cổ của Giacóp. Người cha mù ḷa mặc dù nghe thấy tiếng Giacóp cứ nghĩ rằng đó là Esau khi ông chạm tới da bàn tay của Giacóp.
Dĩ nhiên Isaac đă lấy làm lạ khi nghe thấy tiếng nói mà ông nghĩ là tiếng của Giacóp nên mới bảo Giacóp tới gần ông. Isaac sờ thấy lông lá trên làn da bao bọc đôi tay của Giacóp và nói rằng tiếng nói th́ quả thực là tiếng của Giacóp nhưng bàn tay lại là bàn tay của Esau. Sau khi ông ăn uống xong, Isaac đă hôn Giacóp và gửi thấy mùi thơm nơi y phục của Giacóp. Ông đă chúc phúc cho Giacóp và xin tuôn đổ xuống trên Giacóp sương trời và hoa trái của trái đất. Ông đă đặt Giacóp làm chủ tất cả mọi anh em ḿnh và kết thúc bằng những lời này: ‘Vô phúc cho những ai nguyền rủa con và may phúc cho những ai chúc tụng con’.
Isaac vừa nói xong th́ Esau bước vào, mang theo những ǵ hắn đă bắt được khi đi săn. Hắn muốn cha hắn chúc phúc cho hắn sau khi ông ăn uống. Vị tổ phụ thánh cảm thấy bàng hoàng khi ông biết được những ǵ đă xẩy ra. Thế nhưng, chẳng những không rút lại những ǵ đă làm, ông c̣n khẳng định việc làm của ông nữa, v́ ông rơ ràng thấy được ngón tay của Thiên Chúa nhúng vào. Thế rồi Thánh Kinh thuật lại rằng, Esau bắt đầu lớn tiếng chống lại hành động phản bội của đứa em ḿnh. Bấy giờ hắn xin cha hắn c̣n phúc lành nào nữa th́ ban cho hắn. Làm như thế, như các vị Giáo Phụ cho biết, Esau là biểu hiệu cho những ai cứ tưởng rằng giữa Thiên Chúa và thế gian có một thứ liên minh nào đó, v́ họ tham muốn hoan hưởng cùng một lúc cả các phúc lành từ trời lẫn những may lành trên trần thế. Isaac bị cảm kích trước những kêu gào của Esau nên cuối cùng đă chúc phúc cho hắn chỉ được may lành trên trần gian, và ông đặt hắn dưới quyền của em hắn. Bởi thế mà Esau đă cưu mang một mối hận ghét độc hiểm đối với Giacóp đến độ hắn chờ cho đến sau khi cha hắn qua đi rồi th́ hắn sẽ thanh toán em hắn. Giacóp đă không thể nào thoát chết nếu người mẹ yêu dấu của Giacóp không ra tay cứu Giacóp bằng tái khéo của bà và lời khuyên răn tốt lành của bà.
185. Trước khi giải thích câu truyện tuyệt vời này, tôi xin nhắc các bạn là, theo các vị Giáo Phụ và các nhà dẫn giải Thánh Kinh, th́ Giacóp là mẫu người về Chúa của chúng ta cũng như mẫu người về các linh hồn được cứu độ, và Esau là mẫu của các linh hồn bị hư trầm. Chúng ta chỉ khảo sát các hành động và hạnh kiểm của cả hai người để phán đoàn từng người một.
1. Esau là người anh lớn th́ khỏe mạnh và cường tráng, lanh lợi, cùng tài khéo về cung tên và rất thành công về vấn đề săn bắn.
2. Hắn hiếm khi ở nhà, và cậy dựa vào sức mạnh cùng tài khéo của ḿnh, hắn sinh hoạt ở ngoài trời.
3. Hắn không bao giờ cố gắng làm hài ḷng người mẹ Rebecca của ḿnh, và tỏ ra ít hay chẳng tỏ ra ǵ đối với bà hết.
4. Hắn là một tay háu ăn và tham ăn đến độ hắn đă bán quyền thừa kế của ḿnh để đổi lấy một bát chè.
5. Như Cain, hắn tỏ ra hết sức ghen tương với em của ḿnh và liên tục ra tay bắt bớ em ḿnh.
186. Đó là hành vi cử chỉ thường t́nh của thành phần tội nhân:
1) Họ cậy dựa vào sức mạnh và tài năng của ḿnh nơi các trần thế vụ. Họ rất năng nổ, lanh lợi và thông hiểu những sự trần thế song rất mù mịt và vô tri đối với những sự trên trời.
187. (2) Họ không bao giờ hay rất hiếm khi có mặt ở nhà, trong nhà của họ, tức là, trong nội tâm của họ, trong ḷng của họ, nơi chính yếu được Thiên Chúa ban cho mọi người để trú ngụ theo gương của Ngài, v́ Thiên Chúa luôn ở trong chính bản thân của Ngài. Thành phần tội nhân không thích sống cô quạnh hay sống đời sống thiêng liêng hoặc tôn sùng bề trong. Họ coi những kẻ sống đời nội tâm, tách biệt khỏi thế gian, và những ai thiên về nội tâm hơn hoạt động, như là thành phần thiển cận, cuồng tín và kém văn minh.
188. (3) Các tội nhân ít tỏ ra để ư tới hay chẳng để ư ǵ tới việc tôn sùng Mẹ Maria, Mẹ của thành phần được tuyển chọn. Họ thực sự là không ghét Mẹ. Thật vậy, họ đôi khi c̣n nói hay nói tốt về Mẹ nữa. Họ nói họ kính mến Mẹ và họ thực hành một đôi việc tỏ ra tôn sùng kính tôn Mẹ. Tuy nhiên, họ không thể nào chịu được khi thấy có ai thiết tha mến yêu Mẹ, v́ họ không có bất cứ một cảm t́nh nào của Giacóp đối với Mẹ; họ bắt lỗi việc tôn kính được các con cái và đầy tớ tốt lành của Mẹ trung thành dâng lên Mẹ để được Mẹ thương. Họ nghĩ loại tôn sùng này là những ǵ không cần thiết cho phần rỗi, và miễn là họ không tỏ ra ghét Mẹ hay công khai mỉa mai chế giễu việc tôn sùng đối với Mẹ th́ họ tin rằng họ đă làm tất cả những ǵ cần thiết để được Mẹ ban cho các ơn lành. V́ họ lẩm bẩm một ít kinh với Mẹ, song không cảm mến và chẳng để ư ǵ tới việc cải thiện đời sống của ḿnh, mà họ lại coi họ là những người tôi tớ của Mẹ.
189. (4) Các tội nhân bán đi quyền thừa kế của ḿnh, tức là bán đi niềm vui thiên đàng, để đổi lấy một bát chè, tức là đổi lấy các thứ thú vui trần thế. Họ cười đùa, họ ăn uống, họ được hưởng những giây phút thoải mái, họ cờ bạc, họ nhẩy múa vân vân, chẳng hề lo ǵ tới các thứ trục trặc hơn cả Esau, trong việc làm sao cho bản thân ḿnh xứng đáng với phúc lành của Cha ḿnh trên trời. Tóm lại, họ chỉ nghĩ đến thế gian này, chỉ yêu chuộng thế gian này, nói năng và tác hành cho thế gian này và làm hài ḷng thế gian. Họ đánh đổi ơn phép rửa của họ, chiếc áo vô tội của họ và di sản thiên đàng của họ để lấy một giây phút khoái lạc chóng qua, một chút vinh dự mau tàn, một chút bụi đất vật hèn.
190. (5) Sau hết, các tội nhân liên tục tỏ ra thù ghét và bách hại thành phần được tuyển chọn, một cách công khai hay thầm kín. Thành phần tuyển chọn là một gánh nặng đối với họ. Họ khinh thường thành phần này, họ chỉ trích b́nh phầm, họ chê cười chế giễu, xỉ nhục, cướp đoạt, lừa đảo, bần cùng hóa, săn bắt và chà đạp thành phần ấy dưới chân; trong khi chính họ lại t́m kiếm may mắn, hoan hưởng bản thân, t́m kiếm những vị thế tốt cho ḿnh, làm cho họ trở thành phong phú, được thăng quan tiến chức và sống đời tiện nghi thoải mái.
191. Giacóp, đứa con trẻ hơn, lại có một bản chất yếu mềm, dịu dàng và thích b́nh lặng, thường ở nhà để yêu chiều mẹ ḿnh, người mẹ được Giacóp rất mến yêu. Nếu Giacóp cần phải đi đâu ra ngoài nhà th́ không phải v́ ước muốn riêng của ḿnh, hay v́ tin tưởng vào khả năng của ḿnh, mà chỉ v́ vâng theo lời mẹ của ḿnh.
192. Giacóp đă mến yêu và tôn kính người mẹ của ḿnh. Đó là lư do tại sao Giacóp vẫn ở nhà để gần gũi mẹ. Giacóp cảm thấy không c̣n ǵ hạnh phúc hơn là được ở với mẹ. Giacóp đă tránh đi tất cả những ǵ có thể làm phật ḷng mẹ, và làm mọi sự Giacóp nghĩ rằng sẽ làm cho mẹ hài ḷng. Điều này càng làm cho bà Rebecca yêu thương Giacóp hơn nữa.
193. Giacóp thuận phục mẹ ḿnh trong hết mọi sự. Giacóp vâng lời mẹ một cách trọn vẹn trong hết mọi sự, lập tức không tŕ hoăn và thiết tha không phàn nàn. Khi vừa thấy được ư của mẹ là trẻ Giacóp vội vă tuân hợp ngay. Giacóp chấp nhận bất cứ sự ǵ mẹ bảo mà không thắc mắc chi. Chẳng hạn, khi bà bảo Giacóp đi bắt hai con dê nhỏ mang về cho bà để bà có thể làm một món ǵ đó cho cha của Giacóp là Isaac ăn, th́ Giacóp đă không trả lời là chỉ cần một con là đủ cho một người ăn, song Giacóp đă làm đúng như những ǵ bà bảo Giacóp làm mà không lập luận này nọ.
194. Giacóp đă hết sức tin tưởng nơi mẹ của ḿnh. Giacóp đă không cậy vào khả năng riêng của ḿnh; chỉ cậy dựa vào việc chăm sóc và chở che của mẹ mà thôi. Giacóp đến với mẹ mỗi khi cần điều ǵ và bàn với mẹ về tất cả những ǵ rắc rối. Chẳng hạn khi Giacóp hỏi bà rằng nhỡ cha Giacóp thay v́ chúc phúc cho Giacóp th́ lại nguyền rủa Giacóp, Giacóp đă tin mẹ và tin tưởng vào bà khi bà nói rằng chính bà sẽ lănh chịu lời nguyền rủa ấy cho Giacóp.
195. Sau hết, Giacóp đă bắt chước bao nhiêu có thể các nhân đức Giacóp thấy nơi mẹ của ḿnh. Dường như đó là một trong những lư do Giacóp đă sống nhiều giờ ở nhà là để noi gương bắt chước người mẹ yêu dấu của ḿnh, người mẹ thật là đức hạnh, cũng như để tránh khỏi những bạn bè xấu, thành phần có thể dẫn Giacóp tới chỗ sa ngă phạm tội. Nhờ đó, Giacóp đă làm cho ḿnh xứng đáng lănh nhận phúc lành gấp đôi từ người cha yêu dấu của ḿnh.
196. Thành phần được tuyển chọn của Thiên Chúa cũng thường tác hành tương tự như thế. Họ ở nhà với mẹ của ḿnh – tức là họ quí yêu cảnh tĩnh lặng, yêu chuộng đời sống nội tâm và thiết tha với việc cầu nguyện. Họ luôn liên kết với Đức Trinh Nữ là Thân Mẫu và là Gương Mẫu của họ, một con người có vinh hiển hoàn toàn ở bên trong và trong suốt cuộc sống của ḿnh đă yêu thích tĩnh lặng và nguyện cầu. Thật vật, có những lúc họ cần phải dấn thân vào thế gian, thế nhưng chỉ để hoàn thành những nhiệm vụ theo bậc sống của ḿnh, theo ư muốn của Thiên Chúa và ư của Mẹ họ mà thôi.
Bất kể những đạt thành của họ có cao cả trước mắt người khác thế nào chăng nữa, họ vẫn gắn bó một cách quan tâm hơn nữa với những ǵ họ làm trong đời sống nội tâm của họ bằng việc kết hợp với Đức Trinh Nữ. V́ ở đó họ thực hiện công việc trọn lành cao cả, so với tất cả các công việc khác là những ǵ chỉ là tṛ chơi của trẻ con. Có những lúc anh chị em của họ hoạt động ở ngoài một cách hăng say nhiệt thành, tài khéo và thành công, khiến thế gian phải ca ngợi và tán thưởng. Thế nhưng, nhờ ánh sáng của Thánh Linh, họ biết rằng việc ẩn thân tĩnh lặng với Chúa, hoàn toàn và trọn lành thuần phục Mẹ Maria c̣n tốt hơn, c̣n vinh hiển hơn và c̣n hoan lạc hơn là việc họ thực hiện những hoạt động lạ lùng về phương diện tự nhiên cũng như về phương diện ân sủng trên thế gian này, như trường hợp của rất nhiều tay Esau và thành phần tội nhân. Vinh hiển cho Thiên Chúa và những kho tàng cho con người đều ở nơi nhà của Mẹ (Cf. Ps. 111:£).
Lạy Chúa Giêsu, nơi cư ngụ của Chúa dễ thương biết bao! Chim sẻ t́m được tổ để trú, và bồ câu t́m được tổ cho những đứa con nhỏ của ḿnh! Hạnh phúc biết bao cho con người nào được cư ngụ trong căn nhà của Mẹ Maria, nơi Chúa ở đó trước hết! Ở nơi căn nhà của thành phần được tuyển chọn này, họ kín múc được từ một ḿnh Chúa ơn trợ giúp cần thiết để leo thang nhân đức được họ xây dựng trong tâm can của họ cho đến những đỉnh trọn lành khả dĩ cao nhất ở thung lũng châu lệ này. ‘Lạy Chúa là Thiên Chúa các đạo binh, quí hóa thay nơi cư ngụ của Ngài’ (Ps. 83:2)
197. Thành phần tuyển chọn rất mến yêu Đức Mẹ và thực sự tôn kính Người như là Mẹ và là Nữ Vương của họ. Họ mến yêu Mẹ không chỉ bằng lời nói mà trong cả việc làm nữa. Họ tôn kính Mẹ không chỉ bề ngoài mà từ tận đáy ḷng của họ. Như Giacóp, họ tránh những ǵ nhỏ mọn nhất có thể làm phật ḷng Mẹ, và thiết tha làm bất cứ điều ǵ họ nghĩ có thể làm Mẹ hài ḷng. Giacóp mang đến cho bà Rebecca 2 con dê nhỏ. Họ mang đến cho Mẹ Maria thân xác của họ và tâm hồn của họ, với tất cả quan năng của họ, được tiêu biểu nơi hai con dê nhỏ của Giacóp. 1) để Mẹ có thể chấp nhận chúng như là của Mẹ; 2) để Mẹ làm cho chúng chết đi cho tội lỗi cùng cái tôi bằng cách tước lột chúng khỏi ḷng yêu ḿnh, để làm hài ḷng Chúa Giêsu Con Mẹ, Đấng muốn có thành phần bạn hữu và môn đệ chỉ là những ai chết đi cho tội lỗi và bản thân ḿnh; 3) để Mẹ mặc cho họ theo cảm nhận của Cha trên trời và cho vinh quang của Ngài hơn, những ǵ Mẹ biết hơn bất cứ tạo vật nào khác; 4) để nhờ Mẹ chăm sóc và chuyển cầu, thân xác và linh hồn này của họ, hoàn toàn được thanh tẩy hết mọi t́ ố, hoàn toàn chết cho ḿnh, hoàn toàn bị tước lột và sửa dọn kỹ càng, có thể làm hài ḷng Cha trên trời và đáng lănh nhận phúc lành của Ngài.
Đó không phải là những ǵ những tâm hồn được tuyển chọn thực hiện hay sao, thành phần, để chứng tỏ với Chúa Giêsu và Mẹ Maria thấy t́nh yêu của họ thật t́nh và can đảm ra sao, đang sống và trân quí thứ việc toàn hiến cho Chúa Giêsu nhờ Mẹ Maria giờ đây chúng ta chỉ dạy cho họ hay sao?
Các tội nhân có thể nói rằng họ mến yêu Chúa Giêsu, rằng họ yêu mến và tôn kính Mẹ Maria, thế nhưng họ không làm như thế bằng cả tấm ḷng và tâm hồn của họ (Prov. 3:9). Không như thành phần được tuyển chọn, họ không mến yêu Chúa Giêsu và Mẹ Maria cho đủ để tận hiến cho các Ngài thân xác của họ cùng với các giác quan của nó, cũng như linh hồn của họ cùng với các ước vọng của nó.
198. Họ thuận phục và vâng lời Đức Mẹ, Người Mẹ nhân lành của họ, và ở chỗ này họ chỉ noi gương bắt chước chính Chúa, Đấng đă sống 30 trong 33 năm trên thế gian để tôn vinh Thiên Chúa là Cha Người bằng việc trọn hảo và trọn vẹn tùng phục Người Mẹ thánh đức của Người. Họ vâng lời Mẹ, tuân theo từng lời Mẹ khuyên bảo, như Giacóp theo gương của bà Rebecca, khi bà nói cùng Giacóp rằng ‘hỡi con, hăy nghe theo lời khuyên của mẹ’ (Gen. 27:8); hay như những người phục dịch ở tiệc cưới Cana, thành phần được Đức Mẹ căn dặn rằng ‘Hăy làm những ǵ Người bảo’ (Jn. 2:5).
Nhờ vâng lời mẹ của ḿnh mà Giacóp đă nhận lănh một phúc lành mà hầu như chỉ có phép lạ mới chiếm được, v́ theo tự nhiên Giacóp không được lănh nhận. Như phần thưởng cho việc tuân theo lời khuyên dạy của Đức Mẹ, thành phần quản tiệc Cana được tôn vinh bởi phép lạ đầu tiên của Chúa, khi Người biến nước lă thành rượu theo lời yêu cầu của Mẹ. Cũng thế, cho đến ngày cùng tháng tận, tất cả những ai lănh nhận phúc lành của Cha trên trời và những ai được tôn vinh nhờ các ân sủng lạ lùng của Ngài đều lănh nhận được nhờ hoàn toàn tuân phục Mẹ Maria. Ngoài ra, thành phần ‘Esau’ sẽ bị mất đi phúc lành v́ thành phần này tỏ ra thiếu thuận phục Đức Trinh Nữ này.
199. Họ tin tưởng rất nhiều nơi ḷng lành và quyền năng của Đức Trinh Nữ, Người Mẹ dấu yêu của họ, và không ngừng van nài Mẹ ra tay cứu giúp. Họ coi Mẹ như sao mai dẫn họ an toàn tới bến bờ. Họ mở ḷng ra cho Mẹ và kể lể cho Mẹ nghe những trục trặc cùng với những nhu cầu của họ. Họ cậy dựa vào t́nh thương và ḷng nhân lành của Mẹ để được thứ tha tội lỗi của họ qua việc Mẹ chuyển cầu cũng như để cảm nghiệm niềm an ủi từ mẫu của Mẹ trong những lúc rắc rối và âu lo. Thậm chí họ gieo ḿnh vào cung ḷng trinh nguyên của Mẹ, ẩn náu và biến khuất ḿnh nơi ấy một cách lạ lùng. Ở đó họ được tràn đầy t́nh yêu tinh tuyền, họ được thanh tẩy khỏi t́ vết nhỏ mọn nhất của tội lỗi, và họ t́m thấy Chúa Giêsu nơi tất cả tầm vóc của Người. V́ Người hiển trị nơi Mẹ Maria như trên một ngai ṭa vinh hiến nhất. Ôi hạnh phúc khôn sánh biết bao! Đức Đan Viện Phụ Guerric nói: ‘Đừng tưởng rằng ở trong ḷng Abraham th́ vui sướng hơn là ở trong ḷng của Mẹ Maria, v́ chính ở nơi Mẹ mà Chúa của chúng ta đă đặt ngai ṭa của Người’.
Trong khi đó, các tội nhân lại đặt tất cả niềm tin tưởng của ḿnh nơi bản thân họ. Như người con hoang đàng, họ ăn uống với loài lợn heo. Họ ăn uống trên thế gian này như những con cóc nhái. Họ chỉ yêu thích những sự hữu h́nh và bề ngoài như tất cả mọi con người trần tục. Họ không có thứ cậy trông và tin tưởng mà thành phần được tuyển chọn giành cho Đức Trinh Nữ, Mẹ của thành phần được tuyển chọn ấy. Họ muốn thỏa măn một cách đáng trách cái đói khát của ḿnh ở nơi khác, như Thánh Grêgôriô nói, v́ họ không muốn nếm hưởng sự ngọt ngào được dọn sẵn cho họ và trong Chúa Giêsu và Mẹ Maria.
200. Sau hết, những linh hồn được tuyển chọn tuân theo những đường lối của Đức Trinh Nữ, Người Mẹ yêu dấu của họ – tức là họ noi gương bắt chước Mẹ và v́ thế họ được thực sự hạnh phúc và sốt mến, và trở thành dấu hiệu không thể sai lầm là những người được Thiên Chúa tuyển chọn. Người mẹ yêu dấu này nói cùng họ rằng ‘hạnh phúc cho ai tuân theo các đường lối của Mẹ’, tức là, hạnh phúc cho những ai thực hành các nhân đức của Mẹ và những ai, nhờ ơn Chúa giúp, sống theo đường lối của Mẹ. Họ hạnh phúc trên thế gian này v́ được tràn đầy ân sủng và ngọt ngào Mẹ ban cho họ từ mức độ tràn đầy của Mẹ, và là những ǵ họ lănh nhận dồi dào hơn là những ai không hết sức thiết tha noi gương bắt chước Mẹ. Họ được vui mừng trong giờ lâm tử là giờ ngọt ngào và an b́nh v́ Mẹ thường đích thân ở đó để dẫn họ về hưởng hoan lạc trường sinh. Sau hết, họ sẽ được muôn đời hạnh phúc, v́ không có một người tôi tớ nào của Mẹ từng bắt chước các nhân đức của Mẹ trong cuộc đời của họ này lại bị hư đi.
Trong khi đó, thành phần tội nhân lại cảm thấy bất hạnh trong cuộc đời của họ, vào giờ lâm tử của họ, và suốt cơi vĩnh hằng, v́ họ không noi gương bắt chước các nhân đức của Đức Mẹ. Họ thỏa măn với việc quanh quẩn tham gia các hội đoàn của Mẹ, đọc một ít kinh kính Mẹ, hay thi hành những việc thực hành tôn sùng bề ngoài.
Ôi Đức Trinh Nữ, Người Mẹ yêu dấu của con, hạnh phúc biết bao những ai trung thành với các đường lối của Mẹ, với những lời khuyên dạy của Mẹ và với những mệnh lệnh của Mẹ; thành phần không bao giờ để ḿnh bị dẫn dắt sai lạc bởi một thứ tôn sùng Mẹ giả tạo! Thế nhưng, bất hạnh thay và khốn nạn thay những ai lạm dụng việc tôn sùng đối với Mẹ khi không tuân giữ các mệnh lệnh của Con Mẹ! ‘Họ bị nguyền rủa v́ xa lạc với các giới răn của Chúa’ (Ps. 118:21).
II.- Những Việc Đức Mẹ làm cho thành phần tôi trung của Mẹ
201. Bây giờ đến các việc Trinh Nữ Maria, là người Mẹ tuyệt vời nhất trong các người mẹ, ưu ái làm cho thành phần tôi trung hoàn toàn phó ḿnh cho Mẹ theo cách thức tôi đă diễn tả và căn cứ vào ư nghĩa bóng bẩy của câu truyện về Giacop và Rebecca.
1) Mẹ yêu thương họ
“Mẹ thương yêu những ai mến yêu Mẹ” (Prov. 8:17). Mẹ thương yêu họ:
a. V́ Mẹ thực sự là Mẹ của họ. Có người mẹ nào lại không thương yêu con ḿnh là hoa trái của ḷng ḿnh hay chăng?
b. Mẹ thương yêu họ để cám ơn t́nh yêu sống động họ giành cho Mẹ là Người Mẹ yêu dấu của họ.
c. Mẹ yêu thương họ v́ họ được Thiên Chúa thương yêu và tiền định cho hưởng phước thiên đàng. “Ta yêu Giacop nhưng ghét Esau”.
d. Mẹ yêu thương họ v́ họ đă hoàn toàn hiến ḿnh cho Mẹ và thuộc về gia sản của Mẹ. “Hăy đón nhận gia sản của con nơi dân Yến Duyên” (Ecclus. 24:13).
202. Mẹ yêu thương họ cách dịu dàng, dịu dàng hơn tất cả mọi bà mẹ trên thế giới này hợp lại. Hăy lấy tất cả t́nh yêu thương của hết mọi bà mẹ trên thế giới này đối với con cái của họ. Hăy đổ tất cả t́nh yêu ấy vào ḷng của một người mẹ duy nhất giành cho một người con duy nhất. T́nh yêu của người mẹ ấy chắc chắn sẽ bao la. Thế mà, t́nh yêu thương của Mẹ Maria đối với mỗi một người con cái Mẹ c̣n dịu dàng hơn t́nh yêu của bà mẹ ấy đối với người con này.
Mẹ yêu thương họ chẳng những một cách cảm mến mà c̣n hiệu nghiệm nữa, tức là t́nh Mẹ yêu thương họ một cách chủ động và mang lại sự thiện hảo như t́nh yêu của bà Rebecca giành cho Giacop – thậm chí c̣n hơn như vậy nữa, v́ Rebecca thật ra chỉ là h́nh ảnh của Mẹ Maria thôi. Đây là những ǵ Người Mẹ yêu thương này làm cho con cái ḿnh để giúp họ chiếm được những phúc lành của Cha trên trời:
203. 1) Như Rebecca, Mẹ t́m những cơ hội thuận lợi để vận động cho những thiện ích của họ, để làm cho họ nên cao quí và dồi dào phong phú. Mẹ thấy rơ ràng trong Thiên Chúa tất cả những ǵ là thiện hảo cũng như tất cả những ǵ là xấu xa; những ǵ xẩy ra may lành và bất hạnh; những phúc ân và luận phạt của Thiên Chúa. Mẹ sắp xếp các sự việc để loại trừ đi các sự dữ cho khỏi thành phần tôi tớ của Mẹ và giúp họ lănh nhận được dồi dào ân phúc. Nếu có bất cứ một thiện ích đặc biệt nào trước nhan Thiên Chúa bởi việc trung thành thi hành một công việc quan trọng, th́ Mẹ Maria chắc chắn sẽ nắm lấy cơ hội này cho một người con và người tôi tớ yêu dấu nào đó của Mẹ, và đồng thời ban cho họ ơn kiên tŕ với nó cho tới cùng. Một vị thánh đă nói: “Mẹ đích thân quán xuyến các công việc của chúng ta”.
204. 2) Mẹ hiến cho họ huấn dụ tuyệt vời, như bà Rebecca với Giacop vậy. “Hỡi con, hăy làm theo những lời khuyên răn của Mẹ” (Gen. 27:8). Trong nhiều điều, Mẹ thuyết phục họ mang đến cho Mẹ hai con dê non, tức là thân xác và linh hồn của họ, và kư thác chúng cho Mẹ để Mẹ có thể sửa dọn chúng như một món ăn ngon lành cho Chúa. Mẹ tác động họ hăy tuân giữ bất cứ những ǵ Chúa Giêsu Kitô, Con Mẹ, truyền dạy bằng lời nói và gương lành. Khi Mẹ không đích thân ban cho họ những lời khuyên dạy ấy th́ Mẹ ban chúng qua thừa tác vụ của các vị thiên thần, thành phần luôn mong muốn và hân hạnh đáp ứng yêu cầu của Mẹ để trợ giúp một trong những người tôi tớ của Mẹ trên thế gian này.
205. 3) Người Mẹ tốt lành này sẽ làm ǵ khi chúng ta hiến dâng và thành hiến cho Mẹ hồn xác của chúng ta cùng với tất cả những ǵ liên quan đến chúng không trừ bất cứ điều chi? Như những ǵ bà Rebecca xưa đă làm với những con dê non được Giacop mang đến cho bà thế nào, (a) Mẹ sẽ giết chúng, tức là làm chúng chết đi cho đời sống của Adong cũ. (b) Mẹ sẽ lột da chúng, tức là lột bỏ những xu hướng tự nhiên của chúng, tự ái và ư riêng của chúng cùng với hết mọi dính bén với tạo vật. (c) Mẹ sẽ thanh tẩy chúng khỏi tất cả mọi t́ vết, ô uế và tội lỗi. (d) Mẹ sẽ sửa dọn chúng hợp với khẩu vị của Chúa và cho vinh quang của Ngài. V́ chỉ một ḿnh Mẹ mới là người hoàn toàn biết được khẩu vị thần linh và đâu là vinh quang cao cả nhất của Thiên Chúa, mà cũng chỉ có Mẹ mới không sai lầm trong việc sửa soạn và bày biện xác hồn của chúng ta cho việc làm thỏa đáng cái khẩu vị vô cùng tinh tế ấy và làm tỏ rạng cái vinh hiển vô cùng kín nhiệm ấy.
206. 4) Một khi Người Mẹ tốt lành này đă nhận lănh lấy việc hiến dâng trọn vẹn của chúng ta với những công nghiệp và các việc đền bồi của chúng ta nhờ việc tôn sùng đă được tôi nói tới, và tước lột chúng ta khỏi những thứ y phục riêng của chúng ta, Mẹ thanh tẩy chúng ta và làm cho chúng ta xứng đáng không hổ thẹn ra trước nhan Cha trên trời.
Mẹ mặc cho chúng ta bằng những thứ y phục sạch sẽ, mới mẻ, quí báu và thơm tho của Esau, của trưởng tử tức là Chúa Giêsu Kitô Con Mẹ. Mẹ giữ ǵn những thứ y phục này trong nhà của Mẹ tức là trong tầm tay của Mẹ. V́ Mẹ là kho tàng và là nơi chất chứa phổ quát các thứ công nghiệp cùng nhân đức của Chúa Giêsu Con Mẹ. Mẹ ban phát và phân phối chúng cho những ai Mẹ muốn, khi nào Mẹ muốn, như Mẹ muốn và bao nhiêu Mẹ muốn, như chúng ta đă nói đến trên đây.
Mẹ che cổ và bàn tay của thành phần tôi tớ Mẹ bằng những thứ da của các con dê đă bị giết và lột da, tức là Mẹ trang điểm họ bằng những công nghiệp và giá trị của các hành động tốt lành họ làm. Thật vậy, Mẹ hủy đi và vô hiệu hóa tất cả những ǵ là dơ bẩn và bất toàn nơi chúng. Mẹ bảo tŕ và bồi bổ chúng để chúng trang điểm và củng cố cổ và tay của họ, tức là Mẹ ban cho họ sức mạnh để vác ách của Chúa và khả năng để làm những sự cao cả cho vinh hiển của Thiên Chúa và phần rỗi của anh chị em đáng thương của họ.
Mẹ xức dầu thơm mới và ân sủng mới vào các thứ y phục và đồ trang điểm này, bằng cách thêm vào chúng những thứ y phục từ tủ đồ công nghiệp cùng nhân đức của Mẹ. Mẹ truyền lại những thứ ấy cho họ trước khi Mẹ về trời, như được tỏ cho một nữ tu thánh đức biết trong thế kỷ vừa rồi, vị đă qua đời cách thánh thiện. Bởi thế, tất cả mọi người tôi tớ trong nhà của Mẹ, tức là tất cả mọi người tôi tớ và nô lệ của Mẹ, được mặc lấy gấp đôi các thứ y phục (Prov. 31:21), của Mẹ và của Con Mẹ. Bởi thế họ chẳng có ǵ để sợ bị lạnh lẽo là những ǵ thành phần tội nhân, trần trụi và bị tước lột hết các công nghiệp của Chúa Giêsu và Mẹ Maria, không thể nào chịu nổi.
207. 5) Sau hết, Mẹ Maria chiếm được cho họ phúc lành của Cha trên trời. V́ họ là thành phần sinh sau đẻ muộn và được thừa nhận, họ không thực sự được quyền thừa hưởng. Được che phủ bằng những thứ y phục mới mẻ, quí báu và thơm tho, với cả xác hồn được trang điểm và ăn mặc đàng hoàng, họ tin tưởng tiến đến với Cha trên trời của họ. Ngài nghe thấy tiếng của họ và nhận ra nó như tiếng của một kẻ tội lỗi. Ngài cảm thấy tay họ được che phủ bằng những thứ da, ngửi thấy mùi thơm xông ra từ quần áo của họ. Ngài hoan hưởng những ǵ Mẹ Maria, Mẹ của họ, đă dọn ra cho Ngài, nhận thấy nơi nó các công nghiệp và thơm mùi Con của Ngài và Người Mẹ Diễm Phúc của Ngài.
a) Ngài ban cho họ phúc lành gấp đôi, một phúc lành của thứ sương trời (Gen. 27:28), tức là ân sủng thần linh, hạt giống vinh quang. “Thiên Chúa đă chúc lành cho chúng ta nơi Chúa Kitô bằng hết mọi phúc lành” (Eph. 1:3), và cả phúc lành của thứ ph́ nhiêu trên trái đất này nữa (Gen. 27:28), v́ là một Người Cha quan pḥng, Ngài ban cho họ bánh hằng ngày và dồi dào sản vật của trái đất này.
b) Ngài làm cho họ thành chủ nhân ông đối với những người anh em khác của họ, thành phần tội nhân trụy lạc. Việc thống trị này không luôn thể hiện trên thế gian mau qua này (1 Cor. 7:31), nơi thành phần tội nhân thường thắng thế. “Thành phần gian ác sẽ hiển vinh bao lâu, miệng xổ ra những lời nhục mạ hỗn xược?” (Ps. 93:3-4) “Tôi đă thấy kẻ gian ác chiến thắng và vươn lên như cây hương bá trên núi Lebanon” (Ps. 36:35). Thế nhưng, vai tṛ tối thượng của kẻ công chính là những ǵ thực sự và sẽ được rơ ràng tỏ hiện vô cùng bất tận ở đời sau, nơi kẻ lành, như Thánh Linh nói với chúng ta, sẽ thống trị và truyền khiến tất cả mọi dân nước (Wis. 3:8).
c) Vị Thiên Chúa của tất cả mọi uy nghi cao cả không thỏa đáng với việc chúc phúc cho họ nơi con người của họ cùng những ǵ họ sở hữu, Ngài c̣n chúc phúc cho tất cả những ai chúc phúc họ và chúc dữ cho tất cả những ai chúc dữ và bách hại họ.
2) Mẹ cung ứng tất cả mọi nhu cầu của họ
208. Đức bác ái của Đức Mẹ đối với thành phần tôi trung của Mẹ c̣n đi xa hơn nữa. Mẹ cung ứng cho họ hết những ǵ họ cần cho thể xác lẫn linh hồn. Chúng ta vừa thấy rằng Mẹ ban cho họ những bộ y phục gấp đôi. Mẹ cũng nuôi dưỡng họ bằng thứ lương thực ngon lành nhất từ bàn tiệc của Thiên Chúa. Mẹ ban cho họ Người Con được Mẹ hạ sinh là Bánh Sự Sống, để làm của ăn cho họ. Mẹ nói với họ bằng những lời lẽ của Đức Khôn Ngoan thần linh rằng “Hỡi các con yêu dấu, hăy no thỏa các thứ hoa trái của Mẹ”, tức Trái Sự Sống là Chúa Giêsu, “Đấng Mẹ đă sinh vào thế gian cho các con” (Ecclus. 24:26). Mẹ c̣n lập lại theo một đoạn khác nữa rằng: “Hăy đến mà ăn bánh là Chúa Giêsu. Hăy uống thứ rượu t́nh yêu của Người được Mẹ pha” (Cant. 5:1) cho các con với sữa từ ḷng Mẹ.
V́ Mẹ Maria là kho tàng và là kho chứa các tặng ân và ân sủng của Thiên Chúa Tối Cao mà Mẹ giữ lấy phần hảo hạng, thật sự là phần thượng hạng, để nuôi dưỡng và duy tŕ thành phần con cái và tôi tớ của Mẹ. Họ lớn lên mạnh khỏe bởi thứ Bánh Sự Sống này; họ cảm thấy hoan lạc với thứ rượu sinh ra thành phần trinh nữ (Zach. 9:17). Họ được ôm ẵm trong ḷng của Mẹ (Is. 66:12). Họ dễ dàng mang lấy ách của Chúa Kitô một cách hầu như không cảm thấy sức mặng của nó v́ thứ dầu sùng mộ được Mẹ dùng để làm nhẹ bớt gỗ đóng của nó (Is. 10:27).
3) Mẹ dẫn dắt và hướng đạo họ.
209. Việc giúp đỡ thứ ba được Đức Mẹ thực hiện cho thành phần tôi trung của Mẹ đó là dẫn dắt và hướng đạo họ theo như ư muốn của Con Mẹ. Bà Rebecca đă hướng dẫn người con trai Giacop nhỏ bé của ḿnh và khôn ngoan khuyên bảo nó hết lần này đến lần khác, những ǵ đă giúp cho nó chiếm được phúc lành của cha nó và đă cứu nó khỏi cơn hận thù và bách hại của người anh Esau của nó. Mẹ Maria, một Hải Tinh, hướng dẫn tất cả mọi người tôi trung của Mẹ đến bến bờ an toàn. Mẹ tỏ cho họ thấy con đường dẫn đến sự sống đời đời và giúp họ tránh được những cạm bẫy hiểm nguy. Mẹ cầm tay dẫn họ dọc theo con đường thánh đức, giữ vững họ khi họ muốn té ngă và giúp cho họ chỗi dậy khi họ vấp ngă. Mẹ la rầy họ như một người mẹ yêu thương khi họ cẩu thả và đôi khi Mẹ thậm chí ưu ái sửa phạt họ nữa. Làm thế nào một người con đi theo một người mẹ như thế và một hướng đạo viên khôn ngoan như Mẹ Maria như thế lại đi sai đường lạc hướng về trời chứ? Thánh Bênađô nói đi theo Mẹ các bạn không thể lạc lối. Một người con thực sự của Mẹ Maria không sợ bị ma quỉ lừa đảo và rơi vào t́nh trạng lạc đạo. Mẹ Maria dẫn họ đi đâu th́ Satan có gian trá và thành phần rối đạo có tinh quái thế nào cũng không đấu lại được. “Khi Người nâng dỡ các bạn, các bạn sẽ không bị sa ngă”.
4) Mẹ bênh vực và bảo vệ họ
210. Vai tṛ tốt lành thứ tư được Mẹ Maria thực thi cho con cái và thành phần tôi trung của Mẹ đó là bênh vực và bảo vệ họ khỏi những kẻ địch thù của họ. Nhờ việc chăm sóc và khéo léo của ḿnh, bà Rebecca đă giải cứu Giacop khỏi tất cả mọi hiểm nguy bủa vây nó và đặc biệt là khỏi bị chết bởi bàn tay anh của nó, như hắn tỏ ư muốn làm như thế, v́ Esau ghét và ghen với nó như Cain đă ghét em ḿnh là Abel vậy.
Mẹ Maria, Người Mẹ yêu dấu của các linh hồn tuyển chọn, che chở họ dưới cánh bảo vệ của Mẹ như gà mẹ với gà con. Mẹ nói cùng họ, xuống tới tầm cấp của họ và thích ứng ḿnh với tất cả những ǵ là yếu hèn của họ. Để bảo đảm sự an toàn của họ trước bọn diều hâu và kền kền, Mẹ trở thành người hộ vệ của họ, bao bọc họ như một đạo quân dàn trận (Cant. 6:3). Có ai được bao bọc bằng một đạo quân hàng ngũ đàng hoàng với cả hằng trăm ngàn người lại sợ hăi quân thù của ḿnh hay chăng? Không, lại càng không tỏ ra sợ hăi đối với một người tôi trung của Mẹ Maria, người được bảo vệ tứ bề bởi các lực lượng hoàng triều của Mẹ. Vị Nữ Hoàng thiên quốc quyền năng này sẽ liền tung ra hằng triệu thiên thần để giúp một trong những người tôi tớ của Mẹ khi thấy rằng một người tôi tớ trung thành và tin tưởng này của Mẹ trở thành nạn nhân cho sự hiểm độc, số đông và quyền lực của những kẻ thù địch với họ.
5) Mẹ chuyển cầu cho họ
211. Sau hết, việc thứ năm và là việc cao cả nhất được Người Mẹ yêu thương này thực hiện cho những môn đồ trung thành của Mẹ đó là chuyển cầu cho họ trước Con của Mẹ. Mẹ làm cho Người bớt giận dữ bằng những lời nguyện cầu của Mẹ, mang các người tôi tớ của Mẹ vào cuộc hiệp nhất chặt chẽ hơn với Người và duy tŕ mối hiệp nhất này.
Bà Rebecca làm cho Giacop tiến đến được giường nằm của cha nó. Cha của nó đă chạm tới nó, ôm lấy nó thậm chí vui mừng hôn nó sau khi đă thỏa măn cơn đói của ông nơi những món ăn ngon lành được Giacop mang đến cho ông. Bấy giờ, khi hết sức khoan khoái ngửi thấy mùi thơm phức tỏa ra từ y phục của nó, ông đă kêu lên: “Này mùi thơm của con trai ta như mùi thơm của một cánh đồng ph́ nhiêu được Chúa chúc phúc”. Mùi hương của cánh đồng ph́ nhiêu rất làm say mê ḷng người cha này chính là mùi hương của các công nghiệp cùng nhân đức của Mẹ Maria, người là cánh đồng ph́ nhiêu ân sủng là nơi Thiên Chúa Cha đă gieo hạt lúa miến của thành phần được tuyển chọn là Người Con duy nhất của Ngài.
Chúa Giêsu Kitô là Cha của thế giới mai hậu đón nhận biết bao một người con thơm hương Mẹ Maria! Người sẵn sàng biết bao và thân t́nh biết mấy kết hiệp với đứa con này! Thế nhưng điều này đă được chúng tôi dài gịng tŕnh bày rồi.
212. Ngoài ra, một khi Mẹ Maria tuôn đổ các ân huệ của Mẹ xuống trên con cái và thành phần tôi trung của Mẹ và bảo toàn cho họ phúc lành của Cha trên trời và mối hiệp nhất với Chúa Giêsu Kitô, Mẹ giữ họ trong Chúa Giêsu và giữ Chúa Giêsu trong họ. Mẹ canh giữ họ, không ngừng trông chừng họ, kẻo họ đánh mất đi ân sủng của Thiên Chúa và rơi vào cạm bẫy những quân thù của họ. “Mẹ giữ ǵn các thánh nhân cho vẹn toàn” (Thánh Bonaventura), và phấn khích họ kiên trung cho đến cùng, như chúng ta đă đề cập tới.
Đó là vấn đề giải thích cho câu truyện bóng bẩy xa xưa này, câu truyện tiêu biểu cho mầu nhiệm tiền định và hư trầm.
NỘI DUNG
Phần Một: Tổng Quan về Việc Thành
Thật Sùng Kính Đức Mẹ
Chương Một: Tôn Sùng Mẹ Maria - Cần Thiết
I. Vai Tṛ của Mẹ Maria trong Việc Nhập Thể
II. Mẹ Maria tham dự vào việc thánh hóa các linh hồn
IV. Vai tṛ của Mẹ Maria vào những thời buổi sau này
Chương Hai: Tôn Sùng Mẹ Maria - Nội Dung
I- Những Nguyên Tắc Căn Bản cho Ḷng Tôn Sùng Mẹ Maria
Nguyên tắc thứ nhất: Chúa Kitô cần phải là đích điểm tối hậu của tất cả mọi việc tôn sùng
Nguyên Tắc Thứ Hai: Chúng ta thuộc về Chúa Giêsu và Mẹ Maria như thành phần nô lệ của các Ngài
Nguyên Tắc Thứ Ba: Chúng ta cần phải thoát ly những ǵ là xấu xa nơi chúng ta
Nguyên Tắc Thứ Bốn: Càng sống khiêm nhượng hơn khi có một vị môi giới với Chúa Kitô
Nguyên Tắc Thứ Năm: Khó giữ được các ơn Thiên Chúa ban
II. Những Dấu Hiệu Tôn Sùng Mẹ Maria một cách sai lầm và chân thực
1. Việc tôn sùng Đức Mẹ cách giả tạo
2. Những Dấu Hiệu Thực Sự Tôn Sùng Đức Mẹ
3. Những việc thực hành chính yếu tôn sùng Mẹ Maria
Phần Hai: Việc Trọn Hảo Sùng Kính Đức Mẹ
Chương Thứ Ba: Việc Tận Hiến Các Hoàn Hảo cho Chúa Giêsu Kitô
1. Một việc tận hiến hoàn toàn cho Mẹ Maria
2. Một việc hoàn hảo lập lại những lời hứa rửa tội
Chương Thứ Bốn: Những động lực khuyến khích chúng ta thực hiện việc tôn sùng này
1. Nhờ việc tôn sùng này chúng ta hoàn toàn hiến ḿnh cho Thiên Chúa
2. Việc tôn sùng này giúp chúng ta noi gương bắt chước Chúa Kitô
3. Việc tôn sùng này chiếm được nhiều phúc lành từ Đức Mẹ
Chương Thứ Năm: H́nh Ảnh Thánh Kinh về Việc Tôn Sùng này: Bà Rebecca và Giacóp
Nội Dung Câu Truyện về Giacóp; Giải Thích Câu Truyện về Giacóp
Những Việc Đức Mẹ Làm cho Thành Phần Tôi Trung của Mẹ
Chương Thứ Sáu: Những Tác Dụng Tuyệt Vời của Việc Tôn Sùng này
Chương Thứ Bảy: Những Việc Thực Hành Đặc Biệt của Việc Tôn Sùng Này
1- Những Việc Thực Hành Bề Ngoài
2- Những Việc Thực Hành Bề Trong
Phụ trương - Việc Tôn Sùng Này Khi Hiệp Lễ
Phụ Bản:
Nhận Định
Đức Thánh Cha Piô XII (dịp Phong Thánh 1947)
Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II
1. Về Tác Giả (Văn Thư 50 Năm Hiển Thánh - 1997)
2. Về Tác Phẩm (Văn Thư Tác Phẩm 160 Năm - 2003)
3. Về Khẩu Hiệu của ngài - “Totus Tuus”
Đức Thánh Cha Biển Đức XVI: Ca Vịnh Ngợi Khen